Một mô hình kinh doanh mới đang giúp hàng nghìn người Việt kiếm USD mỗi ngày

Những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã liên tục khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế. Các nghị quyết và chính sách hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số, và hội nhập quốc tế đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho các mô hình kinh doanh mới. Trọng tâm được đặt vào việc phát huy năng lực của doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), doanh nghiệp siêu nhỏ và hộ kinh doanh cá thể.

Theo số liệu từ Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) năm 2024, nhóm doanh nghiệp này chiếm đến 98% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam. Đây vừa là thách thức về vốn, quản trị, vừa là cơ hội lớn khi xu hướng toàn cầu hóa mô hình solopreneur, một mô hình tinh gọn, linh hoạt đang lên ngôi. Chính việc Chính phủ đặt đổi mới sáng tạo làm nền tảng để vươn lên nhóm nước thu nhập cao đã mở ra không gian cho các mô hình kinh doanh tận dụng công nghệ và tiết kiệm chi phí như solopreneur.

Khác biệt hoàn toàn với startup truyền thống vốn đòi hỏi chi phí lớn cho văn phòng, nhân sự, solopreneur cho phép một cá nhân bắt đầu kinh doanh chỉ với một chiếc laptop và các công cụ số. Theo Global Entrepreneurship Monitor 2024, hơn 45% doanh nhân mới ở Đông Nam Á chọn khởi nghiệp một mình chính nhờ công nghệ giúp giảm chi phí đáng kể.

Solopreneur, mô hình kinh doanh một người đang trở thành xu hướng đầy tiềm năng (Ảnh minh hoạ)

Trí tuệ nhân tạo (AI), thương mại điện tử, và các phần mềm quản trị hiện đại chính là bí quyết giúp một người làm việc như mười người. Chatbot có thể thay thế nhân viên chăm sóc khách hàng, hệ thống CRM tự động hóa quy trình bán hàng, và phần mềm kế toán AI giúp tối ưu quản lý tài chính.

Bên cạnh đó, solopreneur thành công không làm việc một mình một cách đơn độc, mà làm việc thông minh theo triết lý Vận hành Xuất sắc (Operational Excellence - OPEX). Họ tập trung vào việc loại bỏ lãng phí, chuẩn hóa quy trình, cải tiến liên tục và tận dụng AI để tự động hóa, nhờ đó duy trì sự bền vững và tránh được rủi ro "chết yểu".

Tuy nhiên, con đường trở thành solopreneur không trải đầy hoa hồng. Mô hình này đối mặt với nhiều thách thức lớn:

- Rủi ro thất bại cao: Theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ, 20% doanh nghiệp nhỏ đóng cửa trong năm đầu và gần 50% dừng hoạt động trước năm thứ 5.

- Áp lực công việc: 41% solopreneur gặp khó khăn trong quản lý thời gian (Gusto 2023).

- Tài chính không ổn định: Thu nhập có thể bấp bênh và việc duy trì dòng tiền là một bài toán khó.

- Cảm giác cô đơn: 13% solopreneur thừa nhận thiếu kết nối xã hội, dễ dẫn đến suy giảm tinh thần (Leapmesh 2024).

(Ảnh minh hoạ)

Với những nền tảng sẵn có, Việt Nam có tiềm năng trở thành một “cường quốc solopreneur” trong 5–10 năm tới. Hạ tầng số phát triển mạnh với gần 80 triệu người dùng internet, 66 triệu người dùng TikTok và 70% dân số sử dụng smartphone tạo ra một thị trường nội địa và cổng kết nối toàn cầu rộng lớn.

Trên thực tế, hàng nghìn solopreneur Việt đang chứng minh điều này mỗi ngày. Họ có thể là giáo viên dạy ngoại ngữ qua Zoom, chuyên gia bán khóa học trên Udemy, nhà thiết kế cung cấp dịch vụ trên Fiverr, hay lập trình viên làm việc cho các công ty Mỹ qua Upwork, tất cả đều tạo ra thu nhập bằng USD.

Để hiện thực hóa tiềm năng này, những người muốn theo đuổi con đường solopreneur cần bắt đầu nhỏ nhưng tư duy lớn, chọn sản phẩm có biên lợi nhuận cao (như sản phẩm số, tri thức), tận dụng triệt để AI và OPEX để tối ưu hóa, và tích cực kết nối với cộng đồng để học hỏi và tránh cảm giác cô đơn.

Trong bối cảnh Chính phủ tiếp tục thúc đẩy kinh tế tư nhân, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để biến solopreneur thành một trụ cột kinh tế mới. Với sự hỗ trợ bài bản từ các chương trình huấn luyện như của John&Partners và AI SMARTUP, tương lai Việt Nam xuất hiện những triệu phú, tỷ phú solopreneur mang thương hiệu Việt chinh phục thị trường quốc tế là hoàn toàn khả thi.