Việt Nam trồng bạt ngàn loại gia vị triệu đô, rất quý hiếm: 31 quốc gia liên tục săn lùng, nước ta xuất khẩu hơn 3.000 tấn

Ảnh minh họa

Theo Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), bạch đậu khấu là một trong những loại gia vị lâu đời nhất thế giới và là loại gia vị đắt thứ 3 sau nghệ tây và vani. Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng trong việc sản xuất và xuất khẩu loại gia vị quý giá này.

Về tình hình xuất khẩu, theo số liệu từ Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, lũy tiến từ 01/01 đến 30/9/2025, Việt Nam đã xuất khẩu được 3.283 tấn bạch đậu khấu - nhục đậu khấu, kim ngạch đạt 25,7 triệu USD, so với cùng kỳ năm 2024 lượng xuất khẩu tăng 31,3%, kim ngạch tăng 28,2%. Tính đến nay, có 31 thị trường nhập khẩu mặt hàng này của Việt Nam, trong đó Netherlands, Pakistan và Mỹ là 3 thị trường nhập khẩu nhiều nhất. Hiện, có hơn 30 doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng này. Công ty TNHH Chế biến gia vị Nedspice Việt Nam và Công ty TNHH Olam Việt Nam là 2 doanh nghiệp xuất khẩu lớn nhất kể từ đầu năm đến nay.

Trước đó, trong năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu 3.402 tấn bạch đậu khấu - nhục đậu khấu với tổng kim ngạch 27,6 triệu USD. Hà Lan, Mỹ và Đức là 3 quốc gia nhập khẩu chủ yếu lần lượt đạt 950 tấn, 518 tấn và 369 tấn.

Trên thế giới, bạch đậu khấu được trồng nhiều ở Guatemala, Ấn Độ, Sri Lanka, Papua New Guinea, Tanzania... Ngoài ra, loài cây này cũng mọc hoang và được trồng ở Campuchia, Thái Lan, Việt Nam, Trung Quốc... Theo khảo sát trên một số trang thương mại điện tử tại Việt Nam, giá bán lẻ bạch đậu khấu xuất xứ Ấn Độ ở mức 1,5-1,9 triệu đồng/kg. Trong khi đó, một số trang thương mại điện tử nước ngoài bán loại gia vị này của Việt Nam giá hơn 1,5 triệu đồng/kg.

Ở Việt Nam, bạch đậu khấu mọc tự nhiên và được trồng chủ yếu ở các khu vực vùng núi cao, có khí hậu mát như Cao Bằng, Lào Cai... Loài cây này cao khoảng 2-3m, sống lâu năm. Rễ mọc bò, lá mọc thành 2 dãy. Hoa và quả bạch đậu khấu là những bộ phận được sử dụng làm dược liệu. Trong đó, quả được thu hái ở những cây có tuổi đời ít nhất 3 năm tuổi trở lên ở giai đoạn chuyển từ màu xanh sang màu vàng, thời điểm thu hái thích hợp là mùa thu. Sau khi thu hái đem phơi khô trong bóng râm và bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.

Nhục đậu khấu (ở một số địa phương còn được gọi là nhục quả, ngọc quả) có tên khoa học là Myristica fragrans Hourt và thuộc họ nhục đậu khấu Myristicaceae. Đây là loại quả thuộc dòng cây thân gỗ, chúng có chiều cao lên tới 8 - 10m, cành mảnh, toàn thân cây nhẵn, lá của chúng mọc so le, xanh tươi quanh năm.

2 loại dược liệu này bên cạnh là mặt hàng xuất khẩu còn có nhiều công dụng trong sức khỏe như giúp tăng cường nhu động ruột, tăng tiết dịch vị, ngăn tình trạng ruột lên men không bình thường và chống buồn nôn. Bên cạnh đó, nó còn giúp chống nấm, hạ sốt, giãn cơ trơn, hạ huyết áp ở người cao huyết áp.

Năm 2025, ngành hàng gia vị Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 2 tỷ USD. Nhu cầu đối với các sản phẩm gia vị trên thế giới ngày càng cao cùng nỗ lực của doanh nghiệp trong xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn xuất khẩu là cơ sở thúc đẩy tăng trưởng ngành hàng này thời gian tới.