Sản vật tỷ đô giúp Việt Nam trở thành ông trùm của thế giới: Thu về hơn 42 nghìn tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm, hơn 140 quốc gia đang săn hàng

Theo số liệu thống kê từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), ngành cá tra đang duy trì đà tăng trưởng tích cực. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu trong tháng 9/2025 đạt 181 triệu USD (hơn 4 nghìn tỷ đồng), tăng 5% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất khẩu đã chạm mốc gần 1,6 tỷ USD (hơn 42 nghìn tỷ đồng), tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Diễn biến trái chiều tại các thị trường chủ lực

Cá tra là mặt hàng thế mạnh của nước ta khi cả thế giới tranh nuôi nhưng chỉ Việt Nam tạo ra ngành công nghiệp tỷ đô

Sự tăng trưởng của ngành đến từ nhiều thị trường khác nhau, với những diễn biến đa dạng:

Trung Quốc & Hong Kong: Tiếp tục là thị trường nhập khẩu lớn nhất, chiếm 29% tổng kim ngạch tháng 9 với 53 triệu USD (hơn 1 nghìn tỷ đồng), tăng trưởng 11% so với cùng kỳ.

Mỹ: Dù kim ngạch tháng 9/2025 giảm 23% xuống còn 23 triệu USD (hơn 605 tỷ đồng), thị trường này vẫn chiếm 13% tổng giá trị xuất khẩu trong tháng.

EU: Thị trường EU ghi nhận mức giảm nhẹ 1% trong tháng 9, đạt 14 triệu USD (hơn 368 tỷ đồng). Tuy nhiên, nội khối lại có sự phân hóa rõ rệt: trong khi thị trường truyền thống như Đức giảm mạnh gần 23%, thì Bỉ nổi lên như một điểm sáng với mức tăng trưởng ấn tượng 67%.

Khối CPTPP: Ghi nhận mức tăng trưởng vượt trội 34% trong tháng 9, đạt 29 triệu USD (hơn 762 tỷ đồng). Trong đó, Nhật Bản đang trở thành một thị trường tiềm năng với tổng kim ngạch 9 tháng đạt 34 triệu USD (hơn 894 tỷ đồng), tăng 14% nhờ nhu cầu ổn định và ưu đãi thuế quan.

Brazil: Là thị trường lớn nhất Nam Mỹ, Brazil đạt kim ngạch 10 triệu USD (hơn 263 tỷ đồng) trong tháng 9, giảm 16%. Dù vậy, thị trường này vẫn được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ sau khi Việt Nam và Brazil hoàn tất đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do (FTA).

Chuyển dịch cơ cấu sản phẩm và thách thức nội địa

Về cơ cấu sản phẩm, phile cá tra đông lạnh (mã HS0304) vẫn chiếm ưu thế tuyệt đối với gần 1,3 tỷ USD (hơn 34 nghìn tỷ đồng) sau 9 tháng, tương đương 98% tổng kim ngạch và tăng 11% so với cùng kỳ 2024. Đáng chú ý, các sản phẩm cá tra chế biến giá trị gia tăng (mã HS16) dù chỉ chiếm 2% nhưng lại có mức tăng trưởng mạnh mẽ 23%, đạt 39 triệu USD (hơn 1,02 nghìn tỷ đồng), cho thấy tiềm năng lớn trong tương lai.

Tuy nhiên, ngành cá tra cũng đối mặt với thách thức từ chi phí đầu vào. Giá cá tra giống (loại 30 con/kg) đã tăng gấp đôi so với đầu năm, lên mức 55.000-58.000 đồng/kg. Theo các chuyên gia, đà tăng này sẽ tác động trực tiếp đến giá thành xuất khẩu trong quý IV/2025, khi các nhà máy đẩy mạnh thu mua để phục vụ đơn hàng mùa lễ hội cuối năm.

Trong bối cảnh đó, việc chủ động điều tiết nguồn cung, tăng cường liên kết chuỗi giá trị và đa dạng hóa sản phẩm chế biến sâu được xem là hướng đi chiến lược. Với dự báo nhu cầu nhập khẩu toàn cầu sẽ phục hồi mạnh vào quý cuối năm, ngành cá tra Việt Nam có đủ cơ sở để duy trì vị thế vững chắc trên bản đồ thủy sản thế giới.