'Sản vật' triệu đô của nước ta đang được Trung Quốc ồ ạt thu mua, Việt Nam là nhà xuất khẩu Top 10 thế giới

Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia sản xuất và xuất khẩu chanh leo lớn nhất trên thế giới, với 70-80% sản lượng quả tươi và chế biến được xuất sang hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 5 năm qua, sản lượng và kim ngạch xuất khẩu chanh leo của Việt Nam tăng trưởng 300%, nằm trong số những loại trái cây có kim ngạch xuất khẩu cao.

Năm ngoái, kim ngạch xuất khẩu chanh leo đạt hơn 170 triệu USD. Còn trong 8 tháng đầu năm nay, kim ngạch đạt hơn 44 triệu USD, tăng 48% so với cùng kỳ. Trong khi đó, xuất khẩu sản phẩm chanh leo đã qua chế biến đạt 126 triệu USD, tăng 34% so với cùng kỳ năm ngoái.

Với diện tích hơn 12.000 ha, sản lượng khoảng 200.000 tấn/năm, thu hoạch tới 3 vụ/năm. 80% sản lượng chanh leo thu hoạch hàng năm được doanh nghiệp thu mua chế biến xuất khẩu.

Việt Nam hiện sở hữu doanh nghiệp xuất khẩu chanh leo số 1 châu Á, đó là NaFoods, với sản lượng chiếm 10% toàn cầu. Theo Agriseco, NaFoods sở hữu nhà máy trải dài tại các vùng nguyên liệu trọng điểm cả nước, giúp tối ưu chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi giá trị với năng lực cung cấp giống cây trồng chanh leo tím. Danh mục sản phẩm chế biến từ nguyên liệu đầu vào phong phú và đã được xuất khẩu đến hơn 70 quốc gia.

Từ tháng 7/2022, chanh leo Việt Nam chính thức được xuất khẩu thí điểm sang thị trường Trung Quốc, mở ra cơ hội lớn cho việc mở rộng sản xuất. Đến tháng 4/2025, Việt Nam ký kết Nghị định thư kiểm dịch thực vật với Trung Quốc, chính thức mở đường xuất khẩu chính ngạch cho chanh leo.

Dự kiến năm 2025, chanh leo Việt Nam sẽ được xuất sang Mỹ. Hiệp hội Rau quả Việt Nam dự báo kim ngạch xuất khẩu chanh leo qua Mỹ mỗi năm sẽ đạt từ 50-100 triệu USD. Trước khi đàm phán xuất khẩu chanh leo qua Mỹ, Việt Nam cũng đàm phán xuất loại quả này thành công qua thị trường Australia hồi tháng 8/2024. Khi đó, chanh leo trở thành loại trái cây thứ 5 được xuất chính ngạch sang Australia, sau xoài, nhãn, vải thiều và thanh long.

Theo các chuyên gia nông nghiệp, chanh leo là mặt hàng được kỳ vọng sớm gia nhập vào nhóm hàng rau quả xuất khẩu tỷ đô. Các thị trường trên thế giới đang có nhu cầu cao về giống chanh leo tím dưới dạng quả tươi. Bên cạnh đó, các sản phẩm chanh leo chế biến như: nước ép, si rô cũng được xuất khẩu sang nhiều thị trường, mang lại thu nhập ổn định và bền vững cho nông dân.

Dự kiến, kim ngạch xuất khẩu chanh leo chế biến cô đặc, đông lạnh và nước ép sẽ cán mốc 300 triệu USD, còn quả tươi có thể đạt hơn 500 triệu USD trong năm nay. Chanh leo, dứa, chuối là ba loại trái cây được kỳ vọng sẽ đạt tỷ USD trong ngắn hạn với giải pháp đầu tư bài bản và mở rộng vùng trồng.