Nghề này chưa hề hết thời, vẫn còn thiếu 200 ngàn nhân sự, từng thưởng Tết tới 6 tháng lương

Ngành nghề tưởng là "hết thời" nhưng thực chất vẫn "khát" nhân lực‏

‏Theo TopDev - nền tảng tuyển dụng IT hàng đầu tại Việt Nam mới đây công bố "Báo cáo Thị trường IT Việt Nam 2023", ngành điện tử - công nghệ thông tin vẫn tiếp tục đối mặt với vấn đề khó khăn hàng đầu là thiếu hụt nhân sự, đặc biệt là nhân sự chất lượng cao. ‏

‏Theo báo cáo này, từ năm 2023, Việt Nam vẫn sẽ thiếu hụt từ 150.000 đến 200.000 lập trình viên/kỹ sư hàng năm. Cụ thể, đến năm 2025, Việt Nam sẽ cần 700.000 nhân sự IT và thiếu 200.000 người.‏

‏Mặc dù mức lương và tiền thưởng đang tăng lên đáng kể, được mệnh danh là "vua của mọi nghề", nhưng tỷ lệ cạnh tranh, tỷ lệ đào thải của ngành IT đang trở nên ngày càng cao. Nguyên nhân dường như nằm ở trình độ nguồn nhân lực. Số lượng sinh viên CNTT nhập học hàng năm (chuyên ngành phần mềm) hiện nay là 50.000 - 57.000. Tuy nhiên, sau khi tốt nghiệp, chỉ 35% trên tổng số khoảng 57.000 sinh viên này đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp.

Báo cáo của TopDev có đoạn: "Theo đánh giá chung, lao động Việt Nam tuy có khả năng tiếp thu nhanh lý thuyết nhưng vẫn còn hạn chế về năng lực thực hành và ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số trong quá trình hoạt động thực tế ở những nơi đòi hỏi sự sáng tạo, thích nghi với môi trường cạnh tranh cao, những công việc đòi hỏi tinh thần đồng đội, trong môi trường đa văn hóa, sắc tộc và tôn giáo. Bên cạnh các kỹ năng mềm như tự quản lý, tự tổ chức, kỹ năng giao tiếp, tương tác và giải quyết vấn đề, quản lý dự án cũng trở nên quan trọng đối với việc phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên chuyển đổi số."‏

‏CEO TopDev Park JongHo cũng nhìn nhận: "Khi thị trường trở nên khó khăn hơn, các nhân tài công nghệ phải đối mặt với nhu cầu tập trung vào giá trị cốt lõi và mục tiêu nghề nghiệp lâu dài của họ. Thời đại chuyển việc thường xuyên, hoặc dựa vào kỹ năng và kinh nghiệm hạn chế đã không còn. Thị trường bắt đầu đòi hỏi những nhân tài có công nghệ vững vàng, đầu óc kinh doanh và chuyên môn cần thiết. Kết quả là, nhân tài Senior phải đối mặt với nhu cầu cao khi các công ty tìm cách tuyển các chuyên gia lành nghề với kiến thức và kinh nghiệm phong phú."

Thu nhập tốt, trung bình lên tới 30 triệu đồng/tháng‏

‏Do tình hình kinh tế toàn cầu, hầu hết doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực đều rơi vào tình trạng khó khăn nên thường tối ưu hóa chi phí nhân công. Tuy nhiên, so với các ngành khác, mức lương của các vị trí liên quan đến CNTT vẫn nằm ở mức cao hơn. ‏

‏TopDev tiếp tục chỉ ra, xét về mức độ tăng trưởng, tình hình thu nhập của nhân sự ngành IT năm 2023 không thay đổi nhiều so với năm ngoái. Tốc độ tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước chỉ ở mức 0,7%, từ 1.302 USD lên 1.311 USD (gần 32 triệu đồng).

Xét theo địa điểm, lương trung bình nhân viên IT tại TP. HCM cao nhất, ở mức 1.390 USD (33,7 triệu đồng). Con số này tại Hà Nội và Đà Nẵng lần lượt là 1.244 USD (30,1 triệu đồng) và 1.169 USD (28,3 triệu đồng).‏

‏Xét theo trình độ, một Fresher trong thị trường CNTT nhận mức lương trung bình 435 - 514 USD. Sau 2 năm làm việc, tốc độ tăng lương có vẻ nhanh hơn 2 năm đầu khi các lập trình viên đã tích lũy được một số kiến thức nền tảng và kinh nghiệm làm việc.

Có thể thấy, càng gắn bó lâu dài, sở hữu nhiều năm kinh nghiệm thì nhân sự trong ngành càng có cơ hội gia tăng thu nhập đáng kể. Chưa kể, một số vị trí còn có thêm các khoản thưởng "nóng" mạnh tay, chẳng hạn như thưởng dự án, thưởng hiệu suất làm việc…

Thưởng Tết luôn nằm trong top đầu, lên tới vài tháng lương cũng có‏

‏Vào đầu năm 2023, theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về tiền lương, thưởng Tết cho đoàn viên, người lao động, doanh nghiệp ngành điện tử - công nghệ thông tin nằm trong top các doanh nghiệp có mức thưởng Tết cao hàng đầu. Bên cạnh đó là các doanh nghiệp tài chính ngân hàng; thương mại; chế biến thực phẩm; sản xuất bao bì, nhựa,…

Thậm chí, từng có thời điểm, mức thưởng Tết hấp dẫn nhất trong giới doanh nghiệp công nghệ thông tin là 6 tháng lương vào năm 2020, theo khảo sát của TopDev. Theo sau đó, các mức thưởng hấp dẫn nhất nằm trong Top 5 còn lại theo thứ tự gồm: thưởng 2 tháng lương, thưởng một tháng lương cùng thưởng cam kết khi tuyển dụng, thưởng Noel cùng thưởng Tết Dương lịch và thưởng Tết, thưởng một tháng lương cùng thưởng theo năng suất.‏

‏Nhìn chung cả thị trường IT, một tháng lương là mức thưởng Tết trung bình dành cho các lập trình viên, không xét vị trí quản lý. Trong khi đó, theo TopDev, mức lương trung bình mà các nhà tuyển dụng đang sẵn sàng trả cho các lập trình viên có kinh nghiệm là 1.329 USD (khoảng 30 triệu đồng) mỗi tháng.‏

‏Đối chiếu theo số liệu này, mức thưởng Tết trung bình cho các lập trình viên có kinh nghiệm ước khoảng 30 triệu đồng. Trong đó, mức "hấp dẫn nhất" là 6 tháng lương thì trung bình sẽ ước khoảng 180 triệu đồng, không xét vị trí quản lý.