Thứ sáu, 20/09/2024
Trên các phương tiện thông tin đại chúng gần đây có đưa tin một số trường hợp người bệnh bị tử vong ngay sau khi tiêm kháng sinh (KS). Trên một số báo còn có những bài viết của người không có chuyên môn về y tế nên có những nhận định chưa chính xác hoặc nhầm lẫn giữa các loại thuốc KS nên có thể làm cho bạn đọc bối rối vì thông tin không đầy đủ. Có báo còn nhầm lẫn giữa hai loại thuốc KS là cephotaxim và ceftriaxon.
Tiêm thuốc KS phải đề phòng sốc phản vệ (SPV)
Trước hết phải nhắc lại rằng thuốc là con dao hai lưỡi, bên cạnh những lợi ích để phòng ngừa và điều trị bệnh, thuốc cũng có thể gây ra những phản ứng bất lợi, những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong cho người dùng thuốc. Loại thuốc nào cũng có thể gây ra những tác hại như vậy, nhưng riêng thuốc KS thì mức độ nguy hiểm lại càng cao. Đã có nhiều trường hợp bệnh nhân tử vong ngay sau khi tiêm thuốc KS mặc dù nhân viên y tế đã tuân thủ nghiêm chỉnh quy tắc điều trị khi dùng thuốc. Đó là những ca SPV, một dạng dị ứng thuốc nghiêm trọng và đặc biệt nguy hiểm, nhiều khi là bất khả kháng do cơ địa dị ứng của người được dùng thuốc. Nguy hiểm hơn, SPV có thể xảy ra ở liều dùng rất nhỏ (tức là SPV có thể xảy ra ngay khi thử test), không có dấu hiệu báo trước và mọi phương tiện cấp cứu sau khi đã đưa thuốc vào người đều không cứu được bệnh nhân. Đó là rủi ro không ai mong muốn mà người dùng thuốc cần biết để chia sẻ với ngành y tế nếu có phản ứng có hại nguy hiểm xảy ra trong quá trình dùng thuốc. Tại nhiều địa phương, dị ứng thuốc chiếm tỷ lệ hơn 8,5% dân số, trong đó nguy hiểm nhất là SPV, chiếm khoảng 10% trong số các ca dị ứng thuốc. Trong số người bị SPV, khoảng 10% tử vong. Trong ngành y, SPV được coi là một tai biến kinh hoàng, một dạng dị ứng cấp tính với những biểu hiện rất rầm rộ: người bệnh choáng váng, nổi mày đay, huyết áp tụt, tím tái, vã mồ hôi, khó thở, mất ý thức...
Nhân viên y tế truyền dịch cho trẻ bị sốc phản vệ.
Chỉ tiêm thuốc KS khi thật sự cần thiết
Tiêm thuốc KS có những ưu điểm là thuốc được hấp thu trực tiếp và trọn vẹn vào máu nên có tác dụng nhanh và hiệu quả cao, đồng thời thuốc không qua hệ tiêu hóa nên không bị dịch tiêu hóa hoặc gan chuyển hóa. Tiêm truyền tĩnh mạch dung dịch thuốc KS cho phép thuốc nhanh chóng đến ổ nhiễm khuẩn để hoạt chất phát huy tác dụng giúp tăng hiệu quả chữa bệnh. Tuy vậy, khi tiêm thuốc KS cũng cần phải lưu ý một số nhược điểm như phải có dụng cụ thích hợp (ống tiêm, kim tiêm...). Truyền dịch KS thì phải có bộ dây truyền và phải tuyệt đối vô trùng, nếu không sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng (như áp-xe, nhiễm virut viêm gan B, C). Người tiêm thuốc phải là nhân viên y tế đã qua đào tạo biết các kỹ thuật tiêm đúng cách. Tuy nhiên, thuốc tiêm KS dễ gây phản ứng toàn thân hay tại chỗ khi cơ thể không dung nạp thuốc. Khi tiêm các dung dịch thuốc KS có khi gây SPV trầm trọng, vì vậy chỉ dùng thuốc tiêm KS thay cho thuốc uống trong trường hợp cấp cứu, bệnh nhiễm trùng nặng, người bệnh không thể hợp tác uống thuốc hoặc khi dược chất cần sử dụng không có dạng thuốc uống. Khi phải dùng dạng thuốc KS tiêm, cần có sự cân nhắc bởi nếu có tác dụng không mong muốn tiêm thuốc sẽ nguy hiểm hơn uống thuốc và nguy cơ SPV có thể xảy ra ngay ở liều rất nhỏ hoặc xảy ra chậm, tức là có khi đến mũi tiêm thứ hai, thứ ba phản ứng SPV mới xảy ra.
Cách nào để bệnh nhân biết mình bị phản ứng thuốc?
Phản ứng dị ứng thuốc ngay tức thì, nặng nhất là phản ứng phản vệ mà biểu hiện lâm sàng thường gặp là SPV. Nhẹ hơn thì có thể phản ứng trên da: ngứa, nổi mẩn đỏ da (có thể khu trú tại chỗ hoặc lan ra toàn thân). Phản ứng chậm hơn ở ngoài da sau vài giờ đến vài ngày như hội chứng Stevens - Johnson, hội chứng Lyell - bong da, tróc niêm mạc toàn thân, bệnh nhân cũng có thể tử vong sau đó vì nhiễm trùng da và nhiễm trùng huyết. Sau khi dùng thuốc, nếu bị các triệu chứng kể trên thì nên đến bệnh viện ngay và thông báo cho bác sĩ biết thuốc mình đã sử dụng thật đầy đủ. Có nhiều triệu chứng mà người bệnh không thể nào biết, như uống thuốc xong bị rối loạn tiền đình, suy thận, mất tế bào máu... thì phải theo dõi nhiều ngày sau dùng thuốc mới nhận biết được bởi những cán bộ có chuyên môn.
Cần lưu ý các biện pháp dân gian như uống nước đậu xanh, uống nước chanh, lòng trắng trứng... đều không có cơ sở khoa học và không cấp cứu được dị ứng thuốc. Khi đi khám, bệnh nhân nên thông báo với bác sĩ thuốc mình đã bị dị ứng hay phản ứng trước đó (nếu biết). Nên báo cho thầy thuốc tình trạng cơ thể trước đó có dị ứng với thức ăn hay chất lạ như bụi phấn, hoá chất... để có cơ sở đề phòng và hạn chế sử dụng những loại thuốc có nguy cơ cao gây dị ứng hoặc SPV. Không nên lạm dụng thuốc và đặc biệt không tự mua thuốc để điều trị, nhất là KS và một số thuốc chuyên khoa đặc trị, kể cả thuốc nhỏ mắt, bôi ngoài da có chứa KS cũng phải tuân theo chỉ định của thầy thuốc.
Năm 2019, Tạp chí Mayo Clinic của Hoa Kỳ đã công bố nghiên cứu “Life...
Chăm con - 20 giờ, 42 phút trước
Trường học đã bắt đầu và các em bắt đầu một hành trình học tập mới. Là cha mẹ, chúng ta có trách nhiệm mang đến cho con mình sự hướng dẫn và khuyến...
Chăm sóc sức khỏe - 23 giờ, 57 phút trước
Trong y học, “bệnh sỏi tai” còn được gọi là “chóng mặt tư thế kịch phát lành tính”. Vậy sỏi tai lại có vai trò gì đối với cơ thể con người?
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 4 giờ trước
Khi bước qua tuổi 30, con người bắt đầu đối mặt với quá trình lão hóa không thể tránh khỏi.
Khỏe đẹp - 1 ngày, 7 giờ trước
Giảm cân sau sinh là vấn đề được nhiều bà mẹ mới sinh rất quan tâm và mong muốn trở lại vóc dáng như trước khi mang thai.
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 7 giờ trước
Khi lạm phát tiếp tục diễn ra ngày nay, thịt gà đã trở thành một trong những loại thịt được tiêu thụ nhiều nhất. Tại Hoa Kỳ, thịt gà đã trở thành loại thịt...
Tin trong ngày - 2 giờ, 30 phút trước
Bộ Nội vụ vừa có văn bản gửi Bộ LĐTB&XH góp ý về phương án nghỉ Tết Ất Tỵ, nghỉ lễ Quốc khánh và nghỉ lễ 30/4 trong năm 2025.
Kiến thức - 2 giờ, 30 phút trước
Lựu, trái cây ngọt ngào không chỉ là món quà ngon miệng, lựu còn mang ý nghĩa tốt đẹp, tượng trưng cho sự sung túc, may mắn và thịnh vượng. Tuy nhiên, ít ai...
Phong thủy - 2 giờ, 31 phút trước
Không chỉ rất đẹp vào mùa thu, quả của nó còn giữ được đến 8 tháng và mang ý nghĩa phong thủy tốt lành.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 31 phút trước
Michael Madsen mới đây đã đệ đơn ly hôn với vợ mình - DeAnna Madsen sau 28 năm chung sống.
Tóc đẹp - 2 giờ, 8 phút trước
Trong thế giới kiểu tóc thời thượng, mái tóc ngắn với những lọn tóc xoăn bồng bềnh tựa như một ngôi sao sáng, toát lên vẻ quyến rũ độc đáo và thu hút sự...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 8 phút trước
Hình ảnh mới đây của nữ diễn viên Ngô Cẩn Ngôn với phần bụng nhô cao xuất hiện ở phim trường hậu công khai kết hôn đã làm dấy lên những tranh cãi trên...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 8 phút trước
Sau ồn ào từ thiện cùng vợ chồng Ưng Hoàng Phúc, Quế Vân khẳng định mình bị hàm oan. Sắp tới cô đi làm từ thiện ở chân cầu Long Biên để giúp đỡ...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 8 phút trước
Đây là câu hỏi mà nghệ sĩ Chí Trung đặt ra với Quang Tèo khi đến thăm nhà đồng nghiệp. Đứng trước câu hỏi này, Quang Tèo trả lời thế nào?
Chuyện làng sao - 2 giờ, 9 phút trước
Mới đây, làng giải trí Hoa ngữ xôn xao khi Huỳnh Hiểu Minh xác nhận hẹn hò với người đẹp Diệp Kha sau hơn 2 năm ly hôn Angelababy.
VIDEO - 2 giờ, 9 phút trước
'Ngày xưa Giang hát hội chợ là 300 nghìn một đêm. 1 tháng Giang kiếm được khoảng 5 triệu, chưa kể tiền ăn, tiền xăng xe. Mỗi lần đi về là một lần tủi...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 43 phút trước
Hành động ngọt ngào đúng chuẩn nghiện vợ của các ông chồng đình đám Vbiz khiến netizen không khỏi tan chảy.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 43 phút trước
Trải qua ca sinh thường vất vả, người mẫu Quỳnh Thư đã vượt cạn thành công, đón con trai nặng 3.8 kg.
Làm đẹp+ - 4 giờ, 44 phút trước
Cà phê, rượu vang, nước ngọt - những "kẻ thù" khiến răng bạn ố vàng mất thẩm mỹ. Thói quen hút thuốc cũng là nguyên nhân khiến răng xỉn màu, dù bạn có đánh...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 51 phút trước
Tin sao Việt hot nhất ngày 20/9/2024: Phía Hoa hậu Kỳ Duyên đã có phản hồi về ồn ào nàng hậu chưa tốt nghiệp Đại học Ngoại Thương. Anh Đức và vợ kém 12...
Kiến thức - 4 giờ, 51 phút trước
Nghe tên ba ngành nghề này cha mẹ thường lắc đầu. Nhưng thực tế nếu thực sự hoạt ngôn, nhanh nhạy và giỏi biểu đạt cảm xúc thì đây chắc chắn là những công...
Kiến thức - 4 giờ, 58 phút trước
Loài này bán lấy thịt ra thị trường giá từ 800.000 đồng/kg, loại này 1 con sẽ nặng khoảng 5-6kg. Khi sinh sản thì cần phối 4 con đực và 6 con cái để...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 58 phút trước
Ca sĩ Hương Lan đã gửi lời đến đồng nghiệp và thế hệ đàn em trong lễ giỗ tổ nghề ở hải ngoại.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 59 phút trước
Nhiều ngôi sao từng gặp phải những ý kiến trái chiều, thậm chí là chỉ trích về phong cách thời trang của mình.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 1 phút trước
Sau nhiều năm hoạt động showbiz và kinh doanh, Nhật Kim Anh đã sở hữu khối tài sản không phải dạng vừa.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 17 phút trước
Xinh đẹp, tài năng nhưng đa đoan, số phận của nữ nghệ sĩ này giống với rất nhiều mỹ nhân Vbiz khác, cái khác là cô chọn cuộc sống kín tiếng, ẩn mình.