Chủ nhật, 28/04/2024
Tuy nhiên, cũng có nhiều cứ liệu lịch sử khác dường như lại “bác” những nhận định này.
Bài 1: Có thật là vua do mê đắm tửu sắc phát bệnh nên phải nằm mà thị triều?
Các sử thần nói gì?
Sách “Đại Việt sử ký toàn thư” chép: “Mùa đông, tháng 10, ngày Tân Hợi, vua băng ở trên tẩm điện. Gọi là ngọa triều, vì có bệnh trĩ, nằm mà coi chầu (Sách dã sử chép: Vua say đắm tửu sắc, phát ra bệnh trĩ)”.
“Đại Việt Sử Lược” là bộ sách sử xưa nhất của nước ta, có trước bộ “Đại Việt Sử Ký” của Lê Văn Hưu, chép: “Mùa đông tháng 10, vua qua đời tại phòng ngủ trong điện, Hiệu là Ngọa Triều, vì vua có bệnh trĩ nên phải nằm để thị triều”.
Sách “Khâm định Việt sử thông giám cương mục” chép: “Nhà vua hoang dâm tửu sắc, dần mắc bệnh trĩ, nằm mà coi chầu, nên người ta gọi là “Ngọa Triều””.
Trong cuốn “Việt Nam sử lược”, học giả Trần Trọng Kim cũng viết: “Vì lúc sống dâm-dục quá độ, mắc bệnh không ngồi được, đến buổi chầu cứ nằm mà thị triều, cho nên tục gọi là Ngọa Triều”.
Như vậy, các bộ cổ sử và cả cận sử của Việt Nam đều chép khá giống nhau về biệt danh “Ngọa Triều”, một số còn nói rõ là vua mắc bệnh trĩ do “dâm dục quá độ” hay “say đắm tửu sắc”.
Sử cũ cũng đã đặt nghi vấn
Liệu sự thật Lê Long Đĩnh có là vua “ngọa triều”, hay chỉ là chuyện đời sau những quan chép sử vì một lý do nào đó thêm thắt vào, hoặc theo nhau chép lại?
Ngay trong “Đại Việt sử ký tiền biên” Ngô Thì Sĩ đã tỏ ra nghi vấn về cái tên này: “Xét việc Long Đĩnh cướp ngôi, cố nhiên không đáng được thụy hiệu đẹp, mà cái tên Ngọa Triều cũng không đúng. Có lẽ Lý Thái Tổ muốn dùng thụy hiệu xấu để gán cho, mà không biết rằng từ xưa những đế vương nào không đáng làm vua thì gọi là phế đế, mạt đế hoặc lấy cái tên khi bị phế mà chép. Còn như cái hiệu “Ngọa Triều” thì thô bỉ không căn cứ?”.
“Khâm định Việt sử thông giám cương mục” tuy không đặt vấn đề nghi vấn về cái tên, xong cũng cho rằng cách gọi này không chính xác: “Long Đĩnh giết anh mà tự lập, hoang dâm thành bệnh, nằm mà coi chầu, nhân gọi là Ngọa Triều. Sử cũ chép là: “Ngọa Triều hoàng đế”, có lẽ là theo tên gọi thời bấy giờ, chứ không phải là tên thụy. Chép vậy thật là trái thường quá lắm! Này, đã không có tên thụy, thì cứ chép thẳng tên thực, đó là biến lệ của sử Cương mục (Trung Quốc). Nay đổi lại, chép là “Đế Long Đĩnh” để cho hợp với ý nghĩa và thể lệ của Cương mục dẫn trên”.
Ngay tại “Đại Việt sử ký toàn thư” khi nói về biệt danh của Lê Long Đĩnh cũng đã mở ngoặc cho rằng “Sách dã sử chép: Vua say đắm tửu sắc, phát ra bệnh trĩ”. Mà đã là dã sử thì dầu sao cũng chỉ có giá trị như là một tài liệu tham khảo mà thôi.
Người thời nay nói gì?
Cái danh hiệu “Ngọa Triều” “thô bỉ không căn cứ” đã được người thời nay tìm cách “bác” lại, mà “chứng cứ” không đâu khác là trích dẫn từ chính các bộ cổ sử.
Trước hết là chuyện vua có dâm dục quá độ đến nỗi mắc bệnh không? Các bộ cổ sử chỉ chép vua “lập 4 hoàng hậu”. Riêng trong “Đại Việt sử ký toàn thư” có đoạn “Kỷ Dậu, năm thứ 2 (1009)… Mùa xuân, Minh Xưởng ở Tống về, xin được kinh Đại tạng và dụ được người con gái nước Tống là Tiêu thị đem dâng. Vua cho làm cung nhân”. “Khâm định Việt sử thông giám cương mục” cũng chép tương tự: “Minh Sưởng từ bên Tống về, dụ được nàng Tiêu thị, người Tống, đem dâng, nhà vua cho vào cung làm cung nhân”. Việc một vị hoàng đế lập 4 hoàng hậu và có nhiều cung nữ (?) xét thấy cũng là việc bình thường của các vua chúa phong kiến, chứ chẳng riêng gì Lê Long Đĩnh.
Những nhận định như “vua hoang dâm mà thành bệnh”, “dâm - dục quá độ, mắc bệnh không ngồi được” đã bị những người bênh vực cho nhà vua nghi ngờ. Theo họ, kẻ gọi là đan mê tửu sắc chẳng phải say xưa chè chén suốt ngày, hoang lạc thâu đêm, đầu óc sẽ trống rỗng, sức khỏe suy sụp thì làm gì có những quyết định sáng suốt, thậm chí là cấp tiến cả trong văn hóa cũng như kinh tế, nhưng sử đã chép: Cho người sang Tống xin chín bộ sách “cửu kinh” vĩ đại nhất của Trung Quốc (dịch, thi, thư, lễ, xuân thu, hiếu kính, luận ngữ, mạnh tử, chu lễ) và kinh sách đại tống; sai đóng thuyền đặt đò ở các bến sông Vũ Lũng, Bạt Cừ, Động Lung bốn chỗ để trở người qua lại; sửa định lại quan chế văn võ theo nhà Tống; xin cho người nước ta sang cầu thông thương với Ung Châu mua bán đổi chác với người Tống; xuống chiếu cho quân và dân Á Châu đào kênh, đắp đường từ cửa Vân Long qua Đính Sơn đển sông Vũ Lũng…
Chuyện vua bị bệnh trĩ nặng đến nỗi phải nằm mà thị triều, cũng là một điều khó tin. Có chuyên gia y tế còn đòi xét lại “bệnh án” của nhà vua. Theo họ, đã phải nằm mà coi chầu, thì vua phải mắc bệnh trĩ rất nặng, tức là “giai đoạn bốn”. Trong khi đó, suốt thời gian 4 năm cầm quyền (1005 – 1009), vua đã tự mình làm tướng đi chinh phạt đến năm lần, nhưng sử cũng ghi: Lần thứ nhất (1005) dẹp tan bạo loạn, tranh giành giữa các anh em trong hoàng tộc để “từ đấy về sau các vương và giặc cướp đều hàng phục cả”. Lần thứ hai (1005), khi quan quân đang đánh nhau với người ở trại Phù Lan chợt thấy trạm báo tin là giặc Cửu Long và quân cướp đã đến cửa biển Thần Phù (Ninh Bình). Vua về đến sông Tham, đi sang Ái Châu để đánh giặc Cửu Long. Lần thứ ba (1008), đánh người Mãn ở hai châu Đô Lương và Vị Long. Lần thứ tư (1008), đánh giặc ở Hoan châu và châu Thiên Liễu.
Thay cho lời bàn
Từ lâu, trong dân gian cũng như chính sử Lê Long Đĩnh đã hầu như bị “đóng đinh vào lịch sử” bằng biệt danh (cũng là cái án) “Lê Ngọa Triều”. Các sử thần thì hạ bút phê bằng những từ xấu xa nhất như vị hoàng đế “tàn bạo”, “dâm đãng”, “hôn quân” “Kiệt-Trụ”. Trong nhà trường, các em học sinh cũng thường được các thầy giáo dậy sử bình giảng “Lê Ngọa Triều” như điển hình như một vị “hôn quân” trong các triều đại phong kiến Việt Nam. Trong khi đó, những liệu khác lại như biện hộ cho ông, giải oan cho ông. Thiết nghĩ, nếu chưa có điều kiện “xét lại lịch sử” thì cũng nên thận trọng trong đánh giá công tội của một vị vua cầm quyền chỉ trong vòng 4 năm, mà cũng làm được khá nhiều việc cho dân và nước.
|
Học cách "quan tâm đến việc riêng của mình" và buông bỏ những người, sự...
Kiến thức - 9 giờ, 19 phút trước
Việc một người có tiền hay không chắc chắn liên quan đến hoàn cảnh gia đình người đó. Nhưng nó cũng liên quan trực tiếp đến thói quen của chính anh ấy.
Kiến thức - 10 giờ, 36 phút trước
Nhiều người thích đi du lịch trong những ngày nghỉ, điều này không chỉ có thể làm giảm bớt mệt mỏi về thể chất và tinh thần mà còn có được một số hiểu...
Kiến thức - 10 giờ, 23 phút trước
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta nên vệ sinh đường ống nước thường xuyên để tránh tắc nghẽn.
Kiến thức - 10 giờ, 26 phút trước
Điều này không chỉ mở toang kết nối, thúc đấy kinh tế phát triển mạnh mẽ mà còn thổi bùng làn sóng an cư và tăng giá bất động sản tại TP. HCM nói...
Kiến thức - 17 giờ, 9 phút trước
Mới đây, nhiều trường Đại học trên cả nước đã chính thức công bố học phí cho năm học 2024-2025. Theo đó, ở năm học mới này, học phí của nhiều trường đã tăng....
Xài gì - 1 giờ, 5 phút trước
Trong số 5 thiết bị 'ngốn điện' nhất, điều hòa chỉ đứng thứ hai. Vậy đâu mới là thiết bị tiêu tốn điện năng nhất trong nhà bạn?
Kiến thức - 2 giờ, 38 phút trước
Trong vũ trụ con giáp rộng lớn, có một vài con giáp nữ. Họ giống như những ngôi sao may mắn của gia đình. Họ không chỉ rạng rỡ mà còn có thể đưa...
Truyền hình - 2 giờ, 15 phút trước
Ngay cả nữ diễn viên nổi tiếng Son Ye Jin và Song Hye Kyo cũng vấp phải những tác phẩm kiểu này.
Kiến thức - 2 giờ, 21 phút trước
Người ta thường nói: “Gia đình tươi đẹp là nguồn gốc của mọi hạnh phúc và sức mạnh”. Khi lớn lên, chúng ta sẽ thấy rằng một gia đình tốt đẹp, có cha yêu...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 37 phút trước
Bảo Anh dù đi diễn tối muộn vẫn tranh thủ về chăm con ngủ.
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 39 phút trước
Bất kể nam hay nữ, ai cũng có lông trên cơ thể, và những bộ phận đặc biệt cũng không ngoại lệ. Nhiều người thậm chí còn có “bãi cỏ bí mật” ở vùng...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 41 phút trước
Cựu thành viên nhóm Ngọt là Vũ Đinh Trọng Thắng có những chia sẻ gây náo loạn mạng xã hội lúc nửa đêm.
Kiến thức - 4 giờ, 50 phút trước
Trước khi xuống tiền mua đất có sổ đỏ hộ gia đình, đây là điều bạn cần nắm vững để tránh phiền phức về sau.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 57 phút trước
Trước khi trở thành ngôi sao phim võ thuật nổi tiếng, Ngô Kinh từng bị mỹ nhân TVB này bỏ vì cho rằng anh không có tiền đồ.
Kiến thức - 4 giờ, 1 phút trước
Tới Tây Trúc và nhận được kinh, nhiều người thắc mắc tại sao Trư Bát Giới dù có phong vị Bồ Tát nhưng vẫn không thể khôi phục lại cơ thể thật của mình....
Truyền hình - 4 giờ, 7 phút trước
Sau khi phát sóng tập 15, “Nữ hoàng nước mắt” nhận nhiều lời chê hơn là khen vì cảnh kết thúc.
Kiến thức - 6 giờ, 37 phút trước
Khổ ải, ít giãi bày; sung sướng, ít tung hứng. Tu thân tích đức, hoàn thiện chính mình, trầm lặng an ổn mà sống mới là chí hướng cuộc đời.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 37 phút trước
Quyết định ly hôn sau 6 năm chung sống, Tạ Đình Phong và Trương Bá Chi khiến bao người tiếc nuối dù họ từng được khen là "cặp đôi vàng" của làng giải trí....
Kiến thức - 6 giờ, 38 phút trước
Thực tế cho chúng ta biết rằng có một số thứ chúng ta không thể đánh mất trong đời, nếu không chúng ta sẽ gặp họa. Nếu bạn không muốn cuộc sống của mình...
Kiến thức - 6 giờ, 7 phút trước
Đây là thắc mắc của nhiều cặp vợ chồng trẻ khi có ý định đón bố mẹ ra thành phố sống cùng hoặc hỗ trợ chăm cháu trong căn hộ chung cư.
Địa chỉ ăn ngon - 6 giờ, 10 phút trước
Với loạt mâm cơm chỉ nhìn thôi cũng đã ngon miệng và mát mắt này, cả gia đình sẽ có khoảng thời gian quây quần, quấn quýt bên nhau trong dịp nghỉ lễ dài....
Truyền hình - 6 giờ, 15 phút trước
Dưới đây là 5 bộ phim truyền hình Hàn Quốc về chủ đề zombie được nhiều khán giả yêu thích.
Kiến thức - 6 giờ, 21 phút trước
Giấc mơ răng gãy rụng khá phổ biến, nhưng ý nghĩa thực sự của nó thì ít người biết.
Tâm sự - 6 giờ, 22 phút trước
Nhiều phụ nữ sau khi lấy chồng thường phàn nàn với chồng: “Sao anh kém cỏi, kiếm được ít tiền như vậy!” Nghe thì có vẻ như chồng mình là kẻ vô dụng, nhưng...
Khỏe đẹp - 6 giờ, 24 phút trước
Loại củ này là đặc sản của 1 tỉnh miền núi phía Bắc với nhiều công dụng rất tốt cho sức khoẻ.