Thứ hai, 06/05/2024
Xưa bị nghi hại phổi
Diacetyl (DA) còn có tên butan-2,3-dion với cấu trúc thật đơn giản (CH3CO)2, là chất lỏng dễ bay hơi, khi hoá hơi thì cho mùi thơm nồng nàn hơn cả bơ thật! Diacetyl được tổng hợp bằng phản ứng khử hydro hoá chất 2,3-butandiol và trong thiên nhiên người ta tìm thấy nó khi lên men sữa, kem của sữa với một chủng vi khuẩn lên men axít lactic. Do cung cấp mùi bơ đặc trưng mà DA được dùng cho vào margarin, bánh snack, kẹo, bắp rang, kể cả bia, rượu vang. Cho DA vào bia, vào rượu vang sẽ khiến các loại thức uống này có mùi vị hấp dẫn hơn nhiều (bia English pale ales hay vang Chardonay nổi tiếng chính nhờ thêm DA).
Nhưng cũng do tính chất dễ bay hơi cho mùi thơm mà DA trở thành mối hoạ của con người. Cách nay gần chục năm, viện Quốc gia sức khoẻ và an toàn nghề nghiệp của Mỹ bắt đầu lưu ý về sự không an toàn khi hít phải hơi DA trong thời gian dài, bởi nhiều công nhân làm việc tại các nhà máy sản xuất thực phẩm dùng phụ gia DA tạo mùi bơ như sản xuất bắp rang bơ mắc một loại bệnh hô hấp đặc biệt, gọi là viêm tiểu phế quản co khít (constrictive bronchiolitis hay brochiolitis obliterans, viết tắt BO). Đặc biệt, những người bị mắc BO đều là đàn ông trẻ khoẻ và không hút thuốc lá. Trong một thời gian dài người ta không tìm được nguyên nhân bệnh vì triệu chứng rất giống bệnh viêm phổi, viêm phế quản, hen suyễn… Sau người ta tìm được nguyên nhân gây ra BO chính là chất tạo mùi bơ DA, nên gọi đây là “bệnh phổi của công nhân làm bắp rang” (pop corn worker’s lung) hay “bệnh viêm tiểu phế quản do diacetyl” (diacetyl-induced bronchiolitis obliterans).
Mùi bơ hấp dẫn này là kẻ tội đồ vì tác hại trầm trọng đến sức khoẻ con người. Ảnh: Lê Kiên
Nếu hít phải DA trong thời gian dài, DA sẽ gây viêm và xơ hoá các tiểu phế quản của phổi khiến các đường thở này bị chít hẹp một phần hay toàn phần. Người bị BO do diacetyl sẽ khó thở, thở khò khè, ho khan dữ dội, nếu quá nặng sẽ suy hô hấp và tử vong. Bệnh khó trị và không hồi phục, nếu nặng chỉ có thể chữa bằng cách ghép phổi.
Do có bằng chứng về nguy hại của việc hít lâu dài hơi DA nên từ năm 2007, ở Mỹ nổi rộ dư luận đòi cấm dùng DA làm chất tạo mùi bơ trong thực phẩm. Thậm chí hai nhà sản xuất Weaver Popcorn Company of Indianapolis và ConAgra Foods đã hứa không cho DA vào sản phẩm bắp rang của họ. Nhưng cho đến nay, cơ quan Quản lý thực – dược phẩm Mỹ (FDA) vẫn công nhận DA là chất an toàn trong thực phẩm và chưa có văn bản chính thức của Liên bang Hoa Kỳ về DA.
Nay thêm lo cho não
Mới đây nhất, trong một nghiên cứu trong ống nghiệm (chưa thử trên người), một số nhà khoa học nhận thấy DA có cấu trúc tương tự một chất khiến các protein beta-amyloid kết lại thành khối trong não, làm tăng mức độ kết khối của beta-amyloid tạo thành mảng, đưa đến thoái hoá các tế bào thần kinh: dấu hiệu của bệnh Alzheimer!
Ta cần biết, Alzheimer là một bệnh thoái hoá não nguyên phát, biểu hiện lâm sàng bằng trạng thái mất trí tiến triển, không phục hồi, thường khởi phát ở người cao tuổi. Trạng thái mất trí tiến triển thường khởi đầu bằng rối loạn trí nhớ, các rối loạn ngôn ngữ, rối loạn hoạt động, rối loạn trí tuệ. Nguyên nhân gây bệnh Alzheimer hiện nay vẫn chưa được giải thích thật rõ ràng và được công nhận nhiều hơn cả là giả thuyết về sự tích tụ beta-amyloid trên não. Một cơ sở ủng hộ giả thuyết này là do vị trí của gen sản xuất protein là tiền chất của beta-amyloid (gen APP) nằm trên nhiễm sắc thể 21, trong khi những người mắc hội chứng Down (có ba nhiễm sắc thể 21) tức là có thêm một phiên bản của gen APP thì hầu hết đều mắc bệnh Alzheimer ở độ tuổi trên 40. Đồng thời, đột biến gen APOE4, một yếu tố nguy cơ di truyền của bệnh Alzheimer, gây ra việc tích tụ quá nhiều beta-amyloid trong não trước khi các biểu hiện của bệnh xuất hiện. Qua hình ảnh hiển vi của não bệnh nhân Alzheimer, có thể thấy các mảng amyloid (amyloid plaque). Mặc dù ở nhiều người già có hình thành các mảng amyloid do quá trình lão hoá, não của bệnh nhân Alzheimer thường có số lượng các mảng nhiều hơn ở những vùng não nhất định, ví dụ như thuỳ thái dương. Người ta cũng chứng minh sự tích tụ các mảng beta-amyloid sẽ gây thoái hoá các tế bào thần kinh.
Nay một số nhà khoa học nhận thấy mùi thơm bơ DA có cấu trúc tương tự một chất khiến các protein beta-amyloid kết lại thành khối trong não tạo thành mảng, thì rõ ràng việc dùng DA trong thực phẩm là rất đáng lo ngại, bởi có thể rước vào thân căn bệnh chưa thể chữa khỏi và tiêu tốn nhiều tiền của ở các nước tiên tiến.
Nếu được ăn bắp được rang bơ thật sự hoặc rang chẳng cần mùi bơ để được an toàn thì hay biết mấy!
Làm sao bạn biết ung thư đang đến gần? Bác sĩ gọi tên là “4...
Chăm sóc sức khỏe - 20 giờ, 14 phút trước
Trong đời sống tình dục, có những tín hiệu mà nếu nhận biết sớm, chúng ta có thể tránh được những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng.
Khỏe đẹp - 1 ngày trước
Vì cấu trúc cơ thể của con gái đặc biệt hơn con trai nên trên cơ thể con gái có rất nhiều bí mật nhỏ. Hôm nay mời chúng ta cùng tìm hiểu những...
Khỏe đẹp - 1 ngày, 9 giờ trước
Đi bộ là hình thức tập thể dục phổ biến nhất. Đi bộ sau bữa ăn, đi bộ tại nơi làm việc và đi bộ sau khi thức dậy vào buổi sáng không chỉ...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 16 giờ trước
Tận dụng lại vỏ mướp có thể trở thành bài thuốc quý vừa lợi sức khỏe lại đẹp da mà nhiều người không biết.
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 20 giờ trước
Lá bắp cải rất dày và nhiều nên việc rửa sạch cần phải có sự khéo léo và kiên nhẫn. Có thể một số người thực sự cho rằng thuốc trừ sâu chỉ bị...
Đời sống số - 9 giờ, 34 phút trước
Tục ngữ có câu: “Lông mày ngắn khó mang tiền vào nhà”. Tổ tiên chúng ta lấy cơ sở nào để nhận biết người?
Kiến thức - 9 giờ, 34 phút trước
Trên thực tế, dù giá nhà đất có cao hay không thì vẫn luôn có người mua nhà. Suy cho cùng, căn nhà luôn là thứ không thể thiếu đối với chúng ta. Ngay...
Kiến thức - 9 giờ, 37 phút trước
Khi quản lý nguồn tài chính, người cao tuổi thường gặp nhiều rủi ro và khó khăn. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho khoản tiết kiệm của mình, người trên 60...
Chuyện làng sao - 9 giờ, 43 phút trước
Nữ diễn viên Kim Tae Hee có vai diễn đầu đời trong tác phẩm mà Lee Young Ae đảm nhiệm vai nữ chính.
Truyền hình - 10 giờ, 2 phút trước
Bằng chứng hẹn hò của Kim Soo Hyun và Kim Ji Won được tìm thấy trong tập đặc biệt “Nữ hoàng nước mắt”.
Đời sống số - 11 giờ, 30 phút trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, cuộc sống, tình duyên... của 12 con giáp trong ngày 6/5/2024.
Chuyện làng sao - 11 giờ, 32 phút trước
Nữ diễn viên Song Hye Kyo khoe vẻ đẹp tựa nữ thần trong bộ ảnh mới chụp cùng ngôi sao Hollywood này khiến nhiều người nghi ngờ cô đã có tình mới.
Thời trang sao - 11 giờ, 34 phút trước
Loạt ảnh diện bikini nóng bỏng của Thúy Ngân nhanh chóng nhận được nhiều lời khen.
Chuyện làng sao - 11 giờ, 36 phút trước
Hương Giang đang có mối tình hạnh phúc bên bạn trai của mình.
Chuyện làng sao - 11 giờ, 38 phút trước
Con gái Cường Đô La mới 3 tuổi đã biết cách bày tỏ tình cảm với em trai của mình.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 3 phút trước
Phạm Quỳnh Anh cho biết được con gái ủng hộ khi quyết định "tiến thêm bước nữa" và chỉ gọi nửa kia của mình là "chú".
Chuyện làng sao - 14 giờ, 4 phút trước
Doãn Hải My đã chia sẻ về bản thân và thai nhi trong giai đoạn bầu bí.
Chuyện làng sao - 14 giờ, 19 phút trước
Con gái Vũ Linh là Hồng Loan đã nhận được sự ủng hộ của khán giả khi đi hát.
Kiến thức - 14 giờ, 22 phút trước
"Tây Du Ký" là tác phẩm kinh điển của nền văn học Trung Quốc cổ đại, cũng như bộ phim truyền hình dài tập cùng tên được chuyển thể từ tiểu thuyết này, sớm...
Địa chỉ ăn ngon - 14 giờ, 25 phút trước
Món trứng rán, trứng chiên chính là món ăn quen thuộc của người dân Việt Nam chúng ta. Đây là món ăn bổ dưỡng, giàu vitamin, khoáng chất, canxi, protein...
VIDEO - 14 giờ, 25 phút trước
Sau tiết lộ của anh chàng, MC Quyền Linh và cô gái sững người luôn.
Chăm sóc sức khỏe - 14 giờ, 25 phút trước
Điện thoại, máy tính là những thiết bị gây ra những bức xạ lớn. Ngoài ra những thiết bị gia dụng khác như tivi, lò vi sóng, đường điện, wifi... đều gây bức xạ...
Kiến thức - 14 giờ, 26 phút trước
Việc dùng bột giặt để cọ bồn cầu giúp bạn tiết kiệm được một khoản tiền kha khá nhưng thực ra hại nhiều hơn lợi.
Chuyện làng sao - 17 giờ, 35 phút trước
Cứ ngỡ sau khi Trương Nghệ Mưu chia tay vợ đầu Tiêu Hoa để đến với Củng Lợi, thế nhưng suốt 8 năm bên nhau, diễn viên "Cao Lương Đỏ" nhiều lần yêu cầu...
Đời sống trẻ - 17 giờ, 42 phút trước
Đi kèm với mức học phí đắt đỏ là chất lượng giáo dục đào tạo của trường đã được kiểm chứng bởi các tổ chức quốc tế.