Bất ngờ với nguồn gốc vườn đào tiên nghìn năm ra hoa, nghìn năm kết trái trong phim Tây Du Ký 1986

Đối với tuổi thơ của hầu như bất kỳ ai cũng đều được kể cho nghe những câu chuyện cổ tích, thần tiên, với những phép màu kỳ diệu, thần thông biến hóa, thiện luôn thắng ác... Và những câu chuyện đó theo chúng ta suốt cả cuộc đời. Thật trùng hợp là Tây Du Ký chính là tất cả những điều như thế, khơi gợi trong mỗi người những ký ức, ước mơ không bao giờ cũ.

Hãy tạm chưa nói đến những giá trị nhân sinh, tư tưởng ẩn đằng sau nguyên tác, riêng việc thường xuyên được thấy Tôn Ngộ Không vung gậy trừ yêu, bay vút lên trời cưỡi mây vượt gió, biến hóa khôn lường... đã đủ khiến trẻ thơ thích mê. Nếu có ai đó nói rằng, trí tưởng tượng là điều tuyệt vời nhất tạo hóa mang lại cho bộ não con người, tuyệt hơn cả khả năng tiếp nhận tri thức, thì nó rất đúng với Tây Du Ký!

Trái đào tiên 9000 năm mới kết quả trong Tây Du Ký.

Chính vì vậy, Tây Du Ký là một bộ phim đòi hỏi kỹ xảo rất nhiều vì trong phim có quá nhiều khung cảnh về thiên cung, hội bàn đào, cung Quảng… mà trong điều kiện hơn 30 năm trước thì cả đoàn làm phim do Dương Khiết làm đạo diễn lại không có nhiều kinh phí, vì vậy, cái gì tự làm được thì cả đoàn sẽ cùng nhau làm, dù chỉ là làm thủ công.

Nếu ai đã từng là fan của Tây Du Ký chắc chắn sẽ không thể quên được vườn đào tiên khổng lồ quý giá với khói sương phủ đầy. Những quả đào tiên hàng vạn năm tuổi mới kết trái sai trĩu quả, to khổng lồ. Chắc hẳn, nhiều khán giả tò mò muốn biết sự thật về vườn đào tiên đã được bà "phù thủy" họ Dương tài năng tạo ra như thế nào.

Nếu không giải thích chắc chắn nhiều người sẽ nghĩ vườn đào tiên này
là cảnh thực ngoài đời.

Trong nguyên tác chương 5 - Phá vườn đào, Ðại Thánh trộm linh đơn loạn cung trời, chư thần bị bại trận, có miêu tả "Nội vườn cộng hết thảy là 3.600 cây, phía trước 1.200 cây bông trái nhỏ, 3.000 năm mới chín một kỳ, ăn nó thì thành tiên, nhẹ mình mà thêm sức. Còn giữa vườn 1.200 cây kết bông, bông trái có từng, trái ngọt lắm, 6.000 năm mới chín một kỳ, ăn nó thì bay như chim mà trường sinh bất lão. Còn phía sau 1.200 trăm cây kết quả, 9.000 năm mới chín một kỳ, trái có gân màu tía, nhỏ hột hơn hết, ăn nó thì sống bằng trời đất".

Để thực hiện sao cho đúng cảnh vườn đào của Ngô Thừa Ân, đạo diễn Dương Khiết đã mất ăn mất ngủ, lao tâm khổ tứ suy nghĩ. Dương Khiết muốn vườn đào tiên phải mang cốt cách "thần thánh" và tiên khí. Chưa kể bà còn yêu cầu phải có cảnh Tôn Ngộ Không cắn quả ăn cho khán giả thích thú.

Hình ảnh trên phim về vườn đào tiên xuất hiện những cây đào sai trĩu quả, quả nào quả nấy đều to ngoại cỡ. Những quả đào tiên "hàng vạn năm tuổi mới kết trái" với kích thước khổng lồ thời kỳ đó ở Trung Quốc không thể tìm đâu ra, mặc dù hiện nay đã có loại đào lai có thể to hơn những quả đào tiên dựng trong phim.

Vì vậy, đoàn phim đã phải sử dụng đạo cụ để tạo ra những quả đào tiên. Được biết những quả đào tiên được tạo ra bằng cách sử dụng tre đan thành hình tròn và được cố định bằng dây thép. Tiếp đến phủ bột giấy tạo hình trái đào và sơn màu để cho ra màu sắc giống y như một quả đào thật với kích cỡ đúng như những quả đào tiên thường thấy trong những bức họa dân gian.

Chưa hết, để quả đào bóng bẩy thêm sinh động, đạo diễn Dương Khiết đã phải cho người phủ bên ngoài những mô hình giấy và khung tre một hỗn hợp bằng gốm và đồng, sau đó mới sơn màu để khi lên phim, những quả đào giả này sẽ trông "ngon" mắt hơn và chân thật hơn, ánh sáng phản chiếu từ những chất liệu này lại không gây cản trở trong quá trình quay như sáp nến.

Kết quả tổ chuyên gia đạo cụ đã tạo ra hàng trăm quả đào với nhiều kích cỡ khác nhau, không quả nào giống quả nào. Quá trình này mất khá nhiều thời gian và đòi hỏi cả sự khéo léo, tỉ mỉ, nhờ vậy khi lên phim khán giả có cảm giác như thấy những quả đào tiên thực sự.

Những quả đào đã sẵn sàng, câu đố tiếp theo là nghĩ cách làm sao để có được một vườn đào tiên khổng lồ với khói sương phủ đầy. Được biết ê-kíp Tây Du Ký không có đủ khả năng thuê hẳn một studio chuyên nghiệp để thực hiện quay những cảnh quay trong nhà có quy mô lớn và hoành tráng như vườn đào tiên.

Các tiên nữ trong vườn đào tiên.

Sau khi bàn bạc tính toán, đạo diễn Dương Khiết quyết định thuê địa điểm tại cung thể dục thể thao của trường Dục Anh (nay là Trường THCS số 25 thuộc quận Hải Định, Bắc Kinh).

Tại đây, các chuyên gia bối cảnh, đạo cụ, ánh sáng đã sắp xếp và cải tạo đơn giản toàn bộ diện tích cung thể thao của trường để có thể bố trí đạo cụ, máy móc cho việc ghi hình, bao gồm hệ thống chiếu sáng, máy ghi âm, phông nền dạng tròn, hệ thống phụt khí CO2 nén bao quanh tứ phía được treo trên trần tạo cảnh bầu trời.

Chư vị thần tên dự tiệc bàn đào trong tập 3 của bộ phim Tây Du Ký.

Vị đại tiên chân trần lướt mây tới dự hội bàn đào thực chất là được nhân viên
kéo xe trên đường ray thiết kế sẵn. Các nhân viên phải cúi xuống thật thấp
để tránh lọt vào ống kính, hít đủ khí CO2 đến nỗi ngất xỉu.

Vườn đào tiên khổng lồ quý giá còn được Dương Khiết nghĩ ra cách tạo nên sao cho ít chi phí nhất bằng cách mua những gốc cây đào thật ở những khu vườn ngoại ô Bắc Kinh, sau đó "trồng" chúng vào studio rồi vặt hết lá (vì quá trình quay mất vài ngày, mà lá đào thật lại dễ héo không thể sử dụng), sau đó cố đạo diễn còn cho người làm lá giả gắn lên. Một phần may mắn nữa là nhớ vào việc những quả đào trên làm theo cách thủ công bằng tre và giấy nên khá nhẹ, vì thế khi gắn chi chít vào thân, cành cây đào thật thì chúng cũng không làm gãy hay sà xuống đất nên khi lên phim rất đẹp mắt, tự nhiên.

Đặc biệt khi kết hợp với phông nền bầu trời xanh dạng vòm trên trần nhà cùng hiệu ứng ánh sáng và mây khói, cảnh vườn đào viên càng trở nên sống động, tạo cảm giác như chốn thần tiên vô cùng kỳ ảo.

Cận cảnh vườn đào tiên thiên cung trong truyền thuyết xuất hiện.
Để tạo được cảnh mây khói mịt mù nơi tiên cảnh thế này, nhân viên trong đoàn
phải mở cùng lúc mấy chục bình khí CO2 nén.

Trong một cảnh quay, nhân vật Ngộ Không có đoạn ăn ngấu nghiến đào tiên trong vườn, vì vậy càng khiến những chuyên gia đạo cụ trong đoàn mất khá nhiều công sức và tâm huyết. Làm thế nào để Ngộ Không có thể ăn được những quả đào giả mà trông giống y như thật? Chuyên gia đạo cụ đã khoét lỗ trên một vài quả đào đã định sẵn, nhét quả đào thật vào bên trong.

Khi ăn, Ngộ Không sẽ hướng phần quả đào thật về phía miệng và ăn một cách tự nhiên, trong khi phía quả đào giả sẽ quay hướng ra phía ống kính máy quay. Khán giả sẽ cảm thấy cảnh Ngộ Không đang ăn đào tiên là thật. Trên sóng truyền hình, những quả đào tiên mà Tôn Ngộ Không ăn trông giống hệt những quả đào tiên thật, thậm chí còn đọng vân nước trong lúc ngấu nghiến thưởng đào.

Tôn Ngộ Không thích thú ăn những trái đào tiên.

Để có được những hình ảnh đáng giá đấy, ở phía sau là công sức, sự cố gắng và trí tuệ của một tập thể những người yêu thích và say mê nghệ thuật.

Cảnh Ngộ Không hái trộm đào tiên.