Thứ sáu, 20/09/2024
Nhắc đến khu phố cổ, chắc hẳn ai cũng biết, đây là địa danh lưu giữ những nét văn hóa tinh túy với nhiều câu chuyện, nhân vật của một thời quá vãng ở Hà Nội.
Trong số đó, có lẽ không thể không nhắc đến kiến trúc sư Nguyễn Duy Đạt (1869 - 1937) người tham gia thiết kế, xây dựng khu lăng mộ bằng đá tại ấp Thái Hà (nay thuộc phường Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội) của Hoàng Cao Khải (1850 - 1933) - vị quan triều Nguyễn vào năm 1893.
Năm 1915, người ta dựng một tấm bia ghi tên KTS Nguyễn Duy Đạt bằng tiếng Pháp bên phía tay trái của lăng mộ. Hơn 100 năm, mặc dù di tích bị xuống cấp, hư hại, người dân lấn chiếm sử dụng đất lăng mộ cho mục đích riêng nhưng tấm bia may mắn vẫn còn.
Công trình lăng mộ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di sản văn hóa năm 1962.
KTS Nguyễn Duy Đạt.
Con cháu cụ Đạt hiện sống trong căn nhà đậm nét hoài cổ ở phố Hàng Bông (Hoàn Kiếm, Hà Nội).
Bà Đào Quý - chắt dâu KTS Nguyễn Duy Đạt vẫn còn lưu giữ những bức ảnh quý hiếm về gia đình, dòng họ nhà chồng.
Bà Đào Quý (SN 1947) - chắt dâu, gọi KTS Nguyễn Duy Đạt là cụ chia sẻ: ‘Cụ tôi quê gốc ở làng Đào Xá, Thường Tín (Hà Nội), ra thành phố học tập. Ban đầu, cụ là trợ lý của KTS người Pháp, thuộc Sở Công Chính Đông Dương (Sở bao gồm các lĩnh vực: công trình, đường thủy, đường sắt, khai mỏ), phụ trách khu vực Hà Nội. Đến năm 1903, qua quá trình làm việc, cụ được công nhận là KTS chính.
Sau những năm tháng tâm huyết với nghề kiến trúc, năm 1933, cụ được trao tặng Bắc Đẩu bội tinh (huân chương cao quý nhất của Pháp) vì những thành tích đóng góp cho sự phát triển nghệ thuật bản địa.
Một số công trình ghi dấu ấn cụ vẫn còn tồn tại là cổng làng Đào Xá, khu lăng mộ Hoàng Cao Khải’.
Lăng mộ Hoàng Cao Khải bằng đá khi mới xây dựng.
Chắt dâu cụ Nguyễn Duy Đạt cho hay, những năm đầu thế kỷ 20, cụ Đạt thuộc lớp người giàu có, sở hữu hơn 20 căn nhà tại Hà Nội, chủ yếu tập trung ở các khu phố cổ như Hàng Bông, Hàng Cót, Hàng Da...
Chưa kể, kiến trúc sư tài giỏi này còn đầu tư các bất động sản ở Nam Định và một số tỉnh thành khác.
Tuy điền sản, đất đai nhiều là vậy nhưng cụ Đạt lấy căn nhà ở Hàng Bông làm nơi an cư. Căn nhà được xây dựng vào năm 1929. Nguyên bản nhà có 2 tầng, diện tích lớn, mang kiến trúc Pháp. Trải qua nhiều thăng trầm và biến động của lịch sử, con cháu cụ Đạt đã hiến một phần căn nhà cho chính phủ, chỉ giữ lại tầng 2.
Bia đá dựng năm 1915 trong khu lăng mộ Hoàng Cao Khải, ghi danh KTS Nguyễn Duy Đạt.
Cụ Đạt sinh được hai người con là Nguyễn Thị Hợi và Nguyễn Duy Quế. Tiếp nối cha, con trai út Nguyễn Duy Quế theo nghề thiết kế, hoạt động trong lĩnh vực thiết kế nội thất cho văn phòng, trường học. Nhiều hiện vật trong căn nhà bà Quý đang ở như: bàn giấy, tủ tường bằng gỗ thịt do người con này của cụ Đạt lên bản vẽ.
Con trai cụ Đạt còn được ghi nhận khi có nhiều hoạt động giúp đỡ cách mạng, đóng góp cho quỹ 'Tấm lòng vàng' của chính phủ kháng chiến.
Cổng làng Đào Xá (Thường Tín) do KTS Nguyễn Duy Đạt thiết kế.
Người con gái Nguyễn Thị Hợi kết hôn với nhà viết kịch Vũ Đình Long (1896 - 1960) - Ủy viên Ban chấp hành Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam khóa I, ông chủ của nhà xuất bản Tân Dân và hàng loạt tờ báo đương thời như: Tiểu thuyết thứ bảy, Phổ thông bán nguyệt san…
Năm 1937, KTS Nguyễn Duy Đạt qua đời, triều đình nhà Nguyễn sắc phong cho cụ là Triều Liệt Đại Phu Quang Lộc Tự Thiếu Khanh.
Ngày nay, căn nhà hàng Bông đã bước sang thế hệ thứ 6. Cháu chắt cụ Đạt đều theo con đường học vấn và thành đạt.
Sống giữa thời hiện đại nhưng gia đình bà Quý vẫn duy trì cuộc sống 'Tứ đại đồng đường', hòa thuận và nét ứng xử lịch thiệp của người Hà Nội xưa.
Đoàn đưa tang cụ Nguyễn Duy Đạt đi qua phố Cửa Nam.
‘Lúc sinh thời, nghe kể, cụ tôi có mối quan hệ thân thiết với Hoàng Trọng Phu - tổng đốc Hà Đông (con trai cụ Hoàng Cao Khải). Trong đám tang cụ Đạt, tổng đốc Hoàng Trọng Phu đích thân đến tham dự và đưa tang từ Hàng Bông về tận Thường Tín.
Qua các bức hình ghi lại cảnh đám tang, tôi mới biết, đám tang cụ tổ chức rất lớn, đoàn người đưa tiễn kéo dài khắp con phố. Lúc bấy giờ, gia đình phải thuê nguyên một đoàn tàu chở người đưa ma về đến quê nhà Thường Tín. Ba xã ở Thường Tín còn phong cụ là thành hoàng làng’, bà Quý kể.
Người nhà cầm huân chương Bắc Đẩu bội tinh của KTS Nguyễn Duy Đạt trong đám tang.
Ảnh: Gia đình cung cấp
Giữa vợ chồng sẽ không thể tránh khỏi một số hành vi thân mật. Việc...
Kiến thức - 11 giờ, 29 phút trước
Từ cái tên tỉnh thành, chúng ta có thể diễn giải ra nhiều ý nghĩa khác nhau. Việt Nam có một tỉnh vừa giàu vừa sống lâu, bạn có biết là tỉnh nào không?...
Đời sống số - 20 giờ trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, cuộc sống, tình duyên... của 12 con giáp trong ngày 20/9/2024.
Đời sống số - 24 giờ, 58 phút trước
Hãy cùng nhìn vào bức ảnh dưới đây và lựa chọn một bông sen mà bạn thấy thích nhất. Đáp án sẽ nói cho bạn biết câu trả lời.
Doanh nghiệp - 1 ngày trước
Trong bối cảnh mưa bão liên tiếp tàn phá các tỉnh miền Bắc, từ Cao Bằng, Lào Cai đến Yên Bái, Tuyên Quang, nhiều người dân phải đối mặt với mất mát to lớn....
Kiến thức - 1 ngày trước
Nước là nguồn sống và rất quan trọng đối với sự sống còn của mọi sinh vật. Tuy nhiên, con người khác biệt đáng kể so với các loài động vật khác khi nói...
Kiến thức - 1 giờ, 20 phút trước
Rửa bằng nước rửa chén thôi chưa đủ, muốn loại bỏ nấm mốc ở dụng cụ gỗ, hãy làm theo cách sau, đảm bảo hiệu quả.
Dòng sự kiện - 2 giờ, 33 phút trước
Dàn nhạc Giao hưởng Evergreen (ESO) đến từ Đài Loan dự kiến sẽ có 4 đêm lưu diễn tại Thủ đô Hà Nội và Tp. Hồ Chí Mình từ ngày 24 đến 29 tháng...
Du lịch nước ngoài - 2 giờ, 44 phút trước
Bạn đang mơ ước đặt chân đến du lịch Mỹ, về một cuộc phiêu lưu đầy mê hoặc qua vùng đất huyền thoại với những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ chưa? Hãy cùng...
Đời sống số - 2 giờ, 47 phút trước
Trong lịch sử văn hóa lâu đời, mười hai con giáp, với tư cách là biểu tượng văn hóa dân gian độc đáo, không chỉ mang theo ký ức của con người về thời...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 5 phút trước
Danh hài Tấn Beo trông rạng rỡ hơn trong lần xuất hiện này sau khi đột quỵ.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 5 phút trước
Nữ diễn viên Triệu Lệ Dĩnh thông báo ly hôn với tài tử Phùng Thiệu Phong vào năm 2021. Đổ vỡ hôn nhân không ảnh hưởng tới sự nghiệp của sao nữ khi cô...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 6 phút trước
Ca sĩ Thiện Nhân đã phủ nhận việc gia đình ngăn cản chuyện tình cảm khiến bản thân phải bỏ nhà ra đi.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 6 phút trước
Màn khóa môi đánh dấu chủ quyền của bạn trai Thiều Bảo Trâm đang gây sốt cõi mạng.
Kiến thức - 3 giờ, 2 phút trước
Trong phòng khách thường có rất nhiều thứ được đặt, phổ biến nhất là đồ nội thất, đồ trang trí, thiết bị điện, v.v. Để có phong thủy tốt trong phòng khách và nâng...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 35 phút trước
Cuộc tình kéo dài 10 năm, trong đó có tới 7 năm kết hôn của cặp đôi Giả Nãi Lượng - Lý Tiểu Lộ đã kết thúc sau quá nhiều lùm xùm liên quan...
Xài gì - 4 giờ, 36 phút trước
Làm thế nào bạn có thể tăng tốc độ Wi-Fi? Bài viết này sẽ chia sẻ với bạn một số mẹo để tăng tốc độ Wi-Fi tại nhà lên 10 lần!
Chuyện làng sao - 4 giờ, 36 phút trước
Việc các mỹ nhân Vbiz liên tục dính nghi vấn về chuyện bầu bí là điều không thể tránh khỏi.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 36 phút trước
Nam diễn viên Huỳnh Hiểu Minh đang trở thành tâm điểm chú ý khi công khai xác nhận hẹn hò người mẫu Diệp Kha, sau hai năm ly hôn Angelababy.
Thời trang + - 6 giờ, 51 phút trước
Mùa hè có nhiều quần áo đẹp đến mức vô tình bạn có thể bị lóa mắt. Nên mặc gì để đẹp cho mùa hè này? Phong cách nào có thể phù hợp với...
Kiến thức - 6 giờ, 57 phút trước
Như chúng ta đã biết, vì mèo có vẻ ngoài rất mềm mại và dễ thương nên chúng luôn là sự lựa chọn tốt nhất của con người làm thú cưng...
Kiến thức - 6 giờ, 57 phút trước
Mùi hôi thường xuyên trong phòng tắm khiến mọi người rất khó chịu. Mùi hôi cũng ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe thể chất. Hôm nay, biên tập viên sẽ hướng dẫn...
Kiến thức - 6 giờ, 58 phút trước
Đây là lần đầu tiên lĩnh vực này được đưa vào giảng dạy tại Việt Nam, điểm chuẩn cực cao.
Kiến thức - 6 giờ, 58 phút trước
Trong xã hội hiện đại, bên cạnh những cơ hội phát triển, còn tồn tại vô số những "cái bẫy" vô hình có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định của...
Khỏe đẹp - 6 giờ, 9 phút trước
Câu lạc bộ Unity Fitness mang đến những bài tập được thiết kế riêng phù hợp với thể trạng của từng hội viên, giúp họ không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn duy...
Tin trong ngày - 6 giờ, 17 phút trước
Bộ Nội vụ vừa có văn bản gửi Bộ LĐTB&XH góp ý về phương án nghỉ Tết Ất Tỵ, nghỉ lễ Quốc khánh và nghỉ lễ 30/4 trong năm 2025.