Tiết lộ gây sốc về thực phẩm chức năng của người trong cuộc

08:44 16/10/2013

Thị trường thực phẩm chức năng (TPCN) phát triển rất nhanh trong những năm qua.

"Nếu nói là một đơn thuốc thì bác sĩ chỉ kê thuốc ở trong đó thôi, dĩ nhiên TPCN không phải là thuốc. Tuy nhiên, xét về khía cạnh hướng dẫn người bệnh thì bác sĩ hoàn toàn được ghi vào đó những loại thực phẩm và những thứ không phải là thuốc. Do đó, việc cấm bác sĩ khuyên người bệnh sử dụng TPCN là bất hợp lý.", PGS. TS Trần Đáng nói.


Ảnh minh họa.

Thị trường thực phẩm chức năng (TPCN) phát triển rất nhanh trong những năm qua. Nếu như năm 2000 cả nước mới chỉ có khoảng 13 sản phẩm thực phẩm chức năng, thì đến giờ con số này đã tăng lên gấp hơn 300 lần với hơn 5.500 sản phẩm. Vì TPCN không phải là thuốc nên không chiụ sự quản lý của Bộ Y tế, điều này đã dẫn đến việc xuất hiện nhiều bất cập: Người tiêu dùng phải mua TPCN với giá trên trời, quảng cáo quá mức công năng, sự lập lờ trong cách ghi nhãn mác…

PV Người đưa tin đã có cuộc trò chuyện với PGS.TS Trần Đáng, chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng về những bất cập nêu trên.

- Không ít người dân lầm tưởng TPCN là một loại thuốc chữa bệnh. Xin ông cho biết những công dụng của thực phẩm chức năng? 

- Một số loại TPCN được quảng cáo quá mức, không đúng tác dụng thực, khiến người tiêu dùng nghĩ TPCN có thể chữa khỏi bệnh, thậm chí chữa cả ung thư. Tôi khẳng định, TPCN chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, phòng ngừa bệnh tật, chứ không thể thay thế được thuốc điều trị bệnh. Tất nhiên, khía cạnh phòng ngừa bệnh rất hữu ích, vì trong xã hội hiện đại có nhiều bệnh mãn tính mà nguyên nhân là do ăn uống, làm việc, sinh hoạt không khoa học. TPCN có tác dụng bổ khuyết những vấn đề này để phòng bệnh.

Thực phẩm chức năng hoạt động theo 3 cơ chế. Thứ nhất, tăng cường sức khỏe, tăng khả năng miễn dịch.

Thứ hai, bản thân TPCN có một số hoạt chất tác động trực tiếp vào các nguyên nhân gây bệnh. Chẳng hạn, chất asom trong tinh dầu thông đỏ tiêu diệt các tế bào ung thư, chát eriduit trong các sản phẩm thực vật hỗ trợ tăng sức đề kháng, kháng vi khuẩn và vi-rút, làm giảm mỡ máu, giảm đường máu.

Thứ ba, TPCN làm giảm tác dụng phụ và những tai biến của tân dược. Ví dụ, người nào điều trị ung thư bằng hóa chất và xạ trị thì các hóa chất xạ trị đó không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư mà còn tiêu diệt cả tế bào non bình thường, gây rụng tóc, rụng lông, viêm niêm mạc dạ dày… TPCN sẽ làm tăng hiệu quả của tân dược, hỗ trợ tiêu diệt tế bào ung thư hoặc hỗ trợ tấn công các nguyên nhân gây bệnh

Đến nay, chưa có một tổ chức quốc tế nào đươc ra định nghĩa đầy đủ về TPCN. Mặc dù chưa có một định nghĩa thống nhất quốc tế nhưng thuật ngữ TPCN đã được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Thực phẩm chức năng nằm ở giới hạn thực phẩm và thuốc. Nó khác thuốc ở chỗ nhà sản xuất công bố trên nhãn sản phẩm là thực phẩm, đảm bảo chất lượng về vệ sinh an toàn sức khỏe, trong khi đó thuốc được công bố là thuốc có tác dụng chữa bệnh, có công dụng, liều dùng và chống chỉ định. 

- Sự phát triển như vũ bão của các sản phẩm thực phẩm chức năng hiện nay khiến cơ quan chức năng đối mặt với những khó khăn gì, thưa ông?

- Sự phát triển quá nhanh của thực phẩm chức năng đã gây ra nhiều thách thức cho cơ quan nhà nước. Hiện nay hành lang pháp lý về quản lý thực phẩm chức năng tại Việt Nam chưa rõ ràng, dẫn đến những bất cập và nhiều nguy cơ. 

Thứ nhất là việc quảng cáo trên truyền hình, nhiều sản phẩm đăng quảng cáo không đúng sự thật, khiến người tiêu dùng lầm tưởng đây là một sản phẩm có thể chữa được bách bệnh, là thần dược. Có khá nhiều quảng cáo không theo quy định của cục thực phẩm về kiểm duyệt.

Ví dụ như có quảng cáo thực phẩm chức năng chữa bệnh tiểu đường, bệnh gút tận gốc, chữa được ung thư là chưa chính xác. Bởi thực phẩm chức năng chỉ là sản phẩm hỗ trợ, làm giảm nguy cơ bệnh tật chứ không chữa được bệnh tận gốc.

Thứ hai, hiện nay có nhiều sản phẩm được lưu hành trên thị trường tuy nhiên chưa được đánh giá về chất lượng, an toàn và hiệu quả. Chẳng hạn như một số loại rượu tự sản xuất, chế biến, không công bố tiêu chuẩn chất lượng vẫn được bày bán ở các nhà hàng như rượu bổ, rượu thuốc.

Để công tác kiểm nghiệm, giám sát được chặt chẽ hơn, Trung tâm kiểm nghiệm về thực phẩm chức năng của Hiệp hội TPCN đã được thành lập. Trung tâm đã kiểm nghiệm, phát hiện và xử lý nhiều sản phẩm như thực phẩm chức năng quảng cáo chữa tận gốc bệnh tiểu đường do một cơ sở của Việt Nam sản xuất, thực phẩm chức năng chữa được ung thư... không đúng sự thật, các hoạt chất thành phần không đủ. 

- Giá nhiều loại thực phẩm chức năng hiện nay đang ở mức quá cao. Ông có thể cho biết nguyên nhân của tình trạng này?

Ads

- Giá thực phẩm chức năng đắt một phần là do công nghệ sản xuất đòi hỏi công nghệ sản xuất thuốc với nhiều trang thiết bị hiện đại, tiên tiến. Thêm vào đó, việc phải chịu mức thuế cao, từ 25-30% (chiếm tới 1/3 giá trị của sản phẩm) và lợi nhuận của nhà bán hàng quá cao. Đó là những nguyên nhân đẩy giá thành của sản phẩm này lên cao.

Theo tôi được biết, chẳng hạn như có một sản phẩm thực phẩm chức năng bán tại Budapest (Hungary) có giá trị tương đương là 300.000 đồng. Song khi về đến Việt Nam, qua các khâu thuế và nhà phân phối, sản phẩm này đã “đội giá” lên tới mức gần 2 triệu đồng.

PGS.TS Trần Đáng khẳng định: "TPCN chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, phòng ngừa bệnh tật, chứ không thể thay thế được thuốc điều trị bệnh".

- Hiện, còn nhiều bất cập trong quản lý giá TPCN. Làm thế nào để người dân có thể mua được TPCN đúng với giá trị thực của chúng, thưa ông?

- Giá nhiều loại TPCN hiện quá cao so với giá trị thực của chúng nên đã hạn chế người tiêu dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp. Do đó, Nhà nước cần có chính sách giảm thuế, đồng thời có cơ chế giám sát chặt chẽ giá thành, giá bán các loại sản phẩm TPCN.

- Trên thị trường có quá nhiều loại TPCN trôi nổi, ông đánh giá thế nào về điều này?

- Bộ Y tế đang hướng tới việc ban hành một thông tư về quản lý TPCN, chúng tôi hy vọng thông tư này sẽ phù hợp với điều kiện Việt Nam và thế giới.

Có thông tư rồi, Nhà nước cũng cần kiện toàn lực lượng quản lý ở cấp tỉnh, huyện và cơ sở, đồng thời phải có lực lượng thanh tra chuyên ngành, với đội ngũ cán bộ am hiểu sâu về TPCN thì mới kiểm tra được. Tôi thấy hiện nay, nhiều khi cán bộ đi kiểm tra, họ thường đọc sai thành phần ghi trên nhãn sản phẩm thực phẩm chức năng, vì trình độ của họ về lĩnh vực này rất hạn chế, dẫn đến hiện tượng cán bộ thanh tra tự ý xử lý, kết luận, góp phần gây “loạn” thị trường TPCN.

- Bộ Y tế cấm bác sĩ kê TPCN vào đơn thuốc. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

- Nếu nói là một đơn thuốc thì bác sĩ chỉ kê thuốc ở trong đó thôi, dĩ nhiên TPCN không phải là thuốc. Tuy nhiên, xét về khía cạnh hướng dẫn người bệnh thì bác sĩ không chỉ ghi đơn thuốc, mà còn ghi những lời dặn dò vào sổ khám chữa bệnh như chế độ ăn uống, sinh hoạt… như vậy, ở phần này bác sĩ hoàn toàn được ghi vào đó những loại thực phẩm và những thứ không phải là thuốc. Do đó, việc cấm bác sĩ khuyên người bệnh sử dụng TPCN là bất hợp lý.

- Việc ngộ nhận về tác dụng của thực phẩm chức năng dân đến những nguy cơ gì và ông có lời khuyên nào cho người tiêu dùng?

Người tiêu dùng chưa hiểu hết về thực phẩm chức năng có thể dẫn đến nguy cơ tiền mất tật mang. Vì vậy, giải pháp tốt nhất là người sử dụng sản phẩm nên hỏi các chuyên gia tư vấn trực tiếp, hoặc hỏi cơ quan chức năng kiểm duyệt về các sản phẩm thực phẩm chức năng và loại sản phẩm định mua. Với những người bán hàng đa cấp nên hỏi họ để hiểu thông tin xem sản phẩm đó đã được kiểm định và thử nghiệm lâm sàng chưa.

Xin cảm ơn ông!

nguoiduatin.vn
Nếu ba triệu chứng này xuất hiện ở bàn chân, hãy cảnh giác với các biến chứng tiềm ẩn của bệnh tiểu đường và đi kiểm tra càng sớm càng tốt

Nếu ba triệu chứng này xuất hiện ở bàn chân,...

Bàn chân là nơi đầu tiên xuất hiện vấn đề, không phải vì chúng xa...

Những gia đình có con cái thành đạt thường có ba đặc điểm

Những gia đình có con cái thành đạt thường có ba đặc điểm

Chăm con - 1 ngày, 11 giờ trước

Trong thời đại phát triển nhanh chóng và chú trọng kết quả này, vô số bậc phụ huynh lo lắng về tương lai của con cái họ: đăng ký cho con mình vào các...

WHO: Thuốc giảm cân mở ra 'chương mới' trong điều trị béo phì

WHO: Thuốc giảm cân mở ra 'chương mới' trong điều trị béo phì

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 13 giờ trước

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định các loại thuốc giảm cân thế hệ mới như Mounjaro hay nhóm GLP-1 là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu "một chương mới" trong cuộc...

Nồng độ axit uric cao? Bác sĩ cảnh báo: 3 loại đồ uống này còn giúp hạ axit uric tốt hơn cả nước lọc

Nồng độ axit uric cao? Bác sĩ cảnh báo: 3 loại đồ uống này còn giúp hạ axit uric tốt hơn cả...

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 15 giờ trước

Nhiều người cũng có trải nghiệm tương tự, tin rằng uống nhiều nước sẽ đào thải axit uric, nhưng thực tế không phải vậy. Nước lọc tuy có thể hỗ trợ bài tiết axit...

Người không đi tiểu đêm và người đi tiểu đêm! Ai khoẻ hơn? Các bác sĩ không còn che giấu sự thật nữa

Người không đi tiểu đêm và người đi tiểu đêm! Ai khoẻ hơn? Các bác sĩ không còn che giấu sự thật...

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 15 giờ trước

Về vấn đề "phải đi tiểu đêm" hay "không phải đi tiểu đêm", nhiều người suy luận đơn giản về sức khỏe của mình dựa trên kinh nghiệm bản thân.

Ung thư phổi có thể được phát hiện ở bàn chân! Nếu hai chân bạn xuất hiện 5 bất thường này, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi

Ung thư phổi có thể được phát hiện ở bàn chân! Nếu hai chân bạn xuất hiện 5 bất thường này, đó...

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 9 giờ trước

Ung thư phổi là một dạng u ác tính có triệu chứng giai đoạn đầu tương đối kín đáo. Dù tổn thương chủ yếu nằm ở phổi và đường hô hấp, nhưng do tế...

Nạn nhân thoát chết trong vụ cháy quán ăn ở TP.HCM khiến 4 người chết kể lại giây phút sinh tử: 'Không nhảy sẽ chết ngạt'

Nạn nhân thoát chết trong vụ cháy quán ăn ở TP.HCM khiến 4 người chết kể lại giây phút sinh tử: 'Không...

Tin trong ngày - 3 giờ, 6 phút trước

Trong vụ cháy quán ăn khiến 4 người chết, nữ nhân viên thoát nạn kể lại khoảnh khắc sinh tử, quyết định lúc cấp bách giúp chị và người đồng nghiệp sống sót.

Khó tin trong lịch sử Miss Universe: Cặp mẹ con đầu tiên cùng đăng quang Hoa hậu Venezuela

Khó tin trong lịch sử Miss Universe: Cặp mẹ con đầu tiên cùng đăng quang Hoa hậu Venezuela

Tin trong ngày - 3 giờ, 11 phút trước

Đại diện bang Miranda - Clara Vegas Goetz vừa xuất sắc đăng quang Miss Universe Venezuela 2025. Chiến thắng này không chỉ ghi dấu ấn bởi tài sắc của tân Hoa hậu mà còn...

Tử vi ngày 6/12/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn có nhiều cơ hội rộng mở, Ngọ tài chính suy yếu

Tử vi ngày 6/12/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn có nhiều cơ hội rộng mở, Ngọ tài chính suy yếu

Đời sống số - 3 giờ, 12 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 6/12/2025.

Trương Bá Chi bị cựu quản lý kiện ra tòa: 'Ăn cướp trắng trợn 149 tỷ đồng' tiền cát-xê, thái độ làm việc thiếu chuyên nghiệp

Trương Bá Chi bị cựu quản lý kiện ra tòa: 'Ăn cướp trắng trợn 149 tỷ đồng' tiền cát-xê, thái độ làm...

Chuyện làng sao - 3 giờ, 14 phút trước

Ngày 4/12, truyền thông Trung Quốc đưa tin về phiên xét xử vụ kiện dân sự gây chấn động giữa nữ diễn viên Trương Bá Chi và cựu quản lý Dư Dục Hưng cùng...

Từ 15/12, vợ đuổi chồng ra khỏi nhà có thể bị phạt đến 30 triệu đồng và buộc phải xin lỗi công khai

Từ 15/12, vợ đuổi chồng ra khỏi nhà có thể bị phạt đến 30 triệu đồng và buộc phải xin lỗi công...

Kiến thức - 5 giờ, 11 phút trước

Theo Nghị định 282/2025, nếu người vợ ép buộc chồng phải ra khỏi nhà có thể bị xử phạt đến 30 triệu đồng.

Nhan sắc Song Hye Kyo 20 năm trước xứng đáng được 'phong thần'

Máy bay MH370 mất tích bí ẩn đang ở nơi không ai ngờ đến nhất?

Máy bay MH370 mất tích bí ẩn đang ở nơi không ai ngờ đến nhất?

Dòng sự kiện - 5 giờ, 12 phút trước

Chính phủ Malaysia xác nhận sẽ nối lại việc tìm kiếm máy bay MH370 vào cuối năm 2025, hơn 11 năm sau khi chiếc Boeing 777-200ER của Malaysia Airlines mất tích.

Hà Nội: Danh sách 67 chủ biển số ô tô, xe máy vi phạm phải đóng phạt nguội theo Nghị định 168

Hà Nội: Danh sách 67 chủ biển số ô tô, xe máy vi phạm phải đóng phạt nguội theo Nghị định 168...

Tin trong ngày - 5 giờ, 12 phút trước

Các phương tiện vi phạm được phát hiện thông qua hệ thống camera giám sát và thiết bị kỹ thuật trên nhiều tuyến đường, trong đó có cả các tuyến tại Công an TP....

Nhan sắc Song Hye Kyo 20 năm trước xứng đáng được 'phong thần'

Nhan sắc Song Hye Kyo 20 năm trước xứng đáng được 'phong thần'

VIDEO - 5 giờ, 14 phút trước

Dù qua bao thế hệ idol, diễn viên mới xuất hiện, Song Hye Kyo vẫn giữ vị trí riêng: vẻ đẹp đậm chất điện ảnh, khó nhầm lẫn và càng nhìn càng thấy mê...

Những con giáp nào cần thận trọng và làm sao để điều chỉnh cho suôn sẻ vào thứ Bảy, ngày 6 tháng 12 (tức 17 tháng 10 âm lịch)?

Những con giáp nào cần thận trọng và làm sao để điều chỉnh cho suôn sẻ vào thứ Bảy, ngày 6 tháng...

Đời sống số - 7 giờ, 50 phút trước

Ngày 6 tháng 12 (thứ Bảy) tương ứng với ngày 17 tháng 10 âm lịch, với sự kết hợp của Thiên Can và Địa Chi là năm Tỵ, tháng Đinh Hợi và ngày Kỷ...

Á hậu Hương Ly dính nghi vấn đang mang bầu trong lễ gia tiên cùng chồng đại gia

Á hậu Hương Ly dính nghi vấn đang mang bầu trong lễ gia tiên cùng chồng đại gia

Chuyện làng sao - 7 giờ, 52 phút trước

Sáng nay (5-12), Á hậu Hương Ly và ông xã doanh nhân đã làm lễ gia tiên và chính thức về chung một nhà.

Bạn sẽ nhận ra mình là người như thế nào khi chắp tay lại? Bài trắc nghiệm này sẽ tiết lộ bạn là người như thế nào

Bạn sẽ nhận ra mình là người như thế nào khi chắp tay lại? Bài trắc nghiệm này sẽ tiết lộ bạn...

Đời sống số - 7 giờ, 9 phút trước

Hãy làm thử ngay — đưa hai bàn tay lên và chắp lại như bình thường, không cố ý điều chỉnh. Sau đó xem kết quả là gì?

Thanh Thủy ngẫu hứng cất giọng hát, hơn 4 triệu người xem nhất trí: 'một 9 một 10 so với Tiểu Vy'

Thanh Thủy ngẫu hứng cất giọng hát, hơn 4 triệu người xem nhất trí: 'một 9 một 10 so với Tiểu Vy'...

VIDEO - 8 giờ trước

Không phải vô cớ mà cư dân mạng gọi Thanh Thủy và Tiểu Vy là “cặp song sinh thất lạc” trong khoản ca hát. Cả hai đều sở hữu một điểm chung khá thú...

Cháy Trường THCS Ngô Gia Tự ở Hà Nội: Hàng trăm học sinh phải sơ tán khẩn cấp

Cháy Trường THCS Ngô Gia Tự ở Hà Nội: Hàng trăm học sinh phải sơ tán khẩn cấp

Tin trong ngày - 8 giờ, 1 phút trước

Vụ hỏa hoạn xảy ra tại Trường THCS Ngô Gia Tự (phường Việt Hưng, TP Hà Nội) vào sáng nay 5/12.

Đẹp mà chẳng cần hở bạo, Ngọc Trinh gây thương nhớ với áo dài kín đáo

Đẹp mà chẳng cần hở bạo, Ngọc Trinh gây thương nhớ với áo dài kín đáo

VIDEO - 8 giờ, 1 phút trước

Vốn được biết đến với danh hiệu ‘nữ hoàng nội y’ với những bộ cánh mỏng hay hở đến nghẹt thở, ít ai ngờ rằng khi ‘kín cổng cao tường’ Ngọc Trinh cũng ra...

Cô gái gây bão mạng với ảnh ghép phản cảm: Đại học Thăng Long lên tiếng đính chính sự thật sốc

Cô gái gây bão mạng với ảnh ghép phản cảm: Đại học Thăng Long lên tiếng đính chính sự thật sốc

Tin trong ngày - 8 giờ, 1 phút trước

Gần đây, mạng xã hội xuất hiện hình ảnh ghép phản cảm của một cô gái được cho là sinh viên của trường Đại học Thăng Long đã làm dậy sóng phẫn nộ dữ...

Hoa hậu Việt từng bị cấm diễn vì gian dối để thi Miss Universe: Từng kiếm được 1 tỷ đồng chỉ trong nửa tiếng, giờ sang Tây làm nghề phun xăm

Hoa hậu Việt từng bị cấm diễn vì gian dối để thi Miss Universe: Từng kiếm được 1 tỷ đồng chỉ trong...

Chuyện làng sao - 8 giờ, 3 phút trước

Sở hữu nhan sắc được đánh giá thuộc hàng top khu vực và từng lập thành tích cao tại đấu trường quốc tế, nàng Hậu này lại khiến công chúng tiếc nuối khi vướng...

Hà Nội cắt điện, nước triệt để, chuẩn bị cưỡng chế thu hồi đất làm đường 'đắt nhất hành tinh'

Hà Nội cắt điện, nước triệt để, chuẩn bị cưỡng chế thu hồi đất làm đường 'đắt nhất hành tinh'

Tin trong ngày - 8 giờ, 3 phút trước

Phường Giảng Võ cắt điện, nước triệt để trong ngày 5/12, tiến hành cưỡng chế vào ngày 10/12 đối với các hộ cố tình không bàn giao mặt bằng dự án đầu tư xây...

Cha mẹ khôn ngoan nhất định phải dạy con: Giúp người khác 3 việc này chỉ rước XUI XẺO, tránh xa để khỏi rước hoạ vào thân!

Cha mẹ khôn ngoan nhất định phải dạy con: Giúp người khác 3 việc này chỉ rước XUI XẺO, tránh xa để...

Chăm con - 8 giờ, 19 phút trước

Cha mẹ thường dạy con biết yêu thương, san sẻ và giúp đỡ người khác. Tuy nhiên, một thực tế ít được nhấn mạnh là không phải lời nhờ vả nào cũng nên đáp...

Tại sao bạn không nên sống trong một tòa nhà hình chữ U? Hình thế như chữ 'vong', khí lưu tù hãm, dễ sinh chuyện thị phi

Tại sao bạn không nên sống trong một tòa nhà hình chữ U? Hình thế như chữ 'vong', khí lưu tù hãm,...

Phong thủy - 8 giờ, 23 phút trước

Trong quá trình phát triển đô thị ngày nay, quỹ đất ngày càng hạn hẹp, nhiều dự án chung cư xuất hiện với những kiểu dáng lạ giúp tận dụng tối đa diện tích....

Những con giáp nào may mắn vào thứ Bảy, ngày 6 tháng 12, tức ngày 17 tháng 10 âm lịch?

Những con giáp nào may mắn vào thứ Bảy, ngày 6 tháng 12, tức ngày 17 tháng 10 âm lịch?

Đời sống số - 8 giờ, 23 phút trước

Ngày 6 tháng 12 (thứ Bảy), tương ứng với ngày 17 tháng 10 âm lịch, là ngày Kỷ Dậu năm Ất Tỵ, tháng Đinh Hợi. Dưới ảnh hưởng của năng lượng Thiên Can và...