Thứ ba, 29/07/2025
Cây gai còn có tên gọi là trữ ma, tầm ma, tầm gai, cây gai bánh. Với tên khoa học Boehmeria nivea (L) Gaud, (Urtica nivea L), họ Gai (Urticaceae), là loài bản địa của Đông Á. Đây là cây mà dân gian vẫn dùng lá làm bánh gai ăn và sợi để dệt làm lưới đánh cá. Tại Việt Nam, người Kinh lấy lá cây này chủ yếu dùng để làm bánh gai, bánh ít.
Cây thường mọc hoang. Có thể trồng bằng gốc hay giâm cành vào mùa xuân. Loại cây sống lâu năm, có thể cao tới 1,5 - 2m. Lá lớn, mọc so le, hình tim, dài 7 - 15cm, rộng 4 - 8cm, mép có răng cưa, đáy lá hình tim hay hơi tròn, mặt dưới trắng vì có nhiều lông trắng, mặt trên có màu lục sẫm, ráp, có 3 gân từ cuống phát ra.
Lá và rễ cây này đều dùng làm thuốc. Lá bánh gai thu hái vào mùa hè, phơi khô, tán bột để làm bánh. Thân cây có sợi dừng để dệt bao bố.
Đông y cho rằng cây gai có vị ngọt đắng, tính mát, đi vào hai kinh tâm, thận; thường dùng để trị các bệnh đường tiểu như: Bí tiểu, tiểu đục, tiểu ra máu, còn dùng để cầm máu và trị động thai.
Rễ được gọi là trữ ma căn, hái vào bất cứ mùa nào, nhưng tốt nhất là vào thu đông. Hái về rửa sạch đất phơi hay sấy khô. Rễ có vị đắng, tính hơi hàn, quy kinh tâm, thận.
Tác dụng thanh nhiệt giải độc, tán ứ, thông lâm, an thai. Dùng trong các trường hợp đơn độc, sang lở, đái buốt, đái rắt, phụ nữ có thai đau bụng, ra huyết, xích bạch đới, viêm cổ tử cung. Liều dùng 10 - 20g.
Để có thể ứng dụng, dưới đây là một số cách dùng cây gai chữa bệnh.
* An thai: Rễ cây gai mới hái hoặc phơi khô 30g sắc với 600ml nước, cô làm 200ml, chia làm 3 lần uống trong ngày. Chỉ 1 - 2 ngày là có kết quả, không nên kéo dài.
* Dưỡng huyết an thai: Trữ ma căn tươi 50g, hồng táo 10 quả, gạo nếp 100g; sắc trữ ma căn lấy nước nấu với gạo và hồng táo thành cháo, chế thêm gia vị, chia ra ăn vài lần trong ngày.
* Trị động thai: Rễ gai mới lấy hoặc đã phơi khô 30g, sắc với 600ml nước, còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày. Uống 1 - 2 ngày sẽ đỡ.
* Trị phụ nữ có thai ra huyết dọa sảy, có thai bị đau bụng: Rễ gai tươi 4 phần, tía tô 1 phần, lá ngải cứu 1 phần (mỗi phần 12g), sắc với nước uống trong ngày.
* Trị có thai bị đau bụng, động thai: Rễ gai 2 phần, cành tía tô 2 phần (mỗi phần 4g), băm nhỏ, phơi khô sắc với 400ml nước, cỡ còn 100ml uống hết 1 lần trong ngày. Nếu có rỉ máu thì cho thêm 10g lá huyết dụ.
* Trị sa tử cung: Rễ gai khô 30g sắc với 600ml nước, uống nhiều lần trong ngày. Uống liền 3 - 4 ngày.
* Cầm máu vết thương: Lá gai tươi rửa sạch, giã nát đắp vào vết thương, băng lại.
* Làm cầm máu: Trong dân gian, khi muốn cầm máu vết thương, người ta rửa sạch lá, giã nát, đắp vào, thấy có tác dụng cầm máu tốt.
Trong y lý của Đông y, máu màu đỏ thuộc hỏa, lá gai khi giã nát có màu đen thuộc hành thủy. Trong ngũ hành, thủy khắc hỏa cho nên lá gai có thể cầm được máu.
Song theo dược lý hiện đại, lá gai có chlorogenic acid, flavonoid rhoifolin, apogenin. Chlorogenic acid thủy phân cho acid cefeitannic và quinic; do đó lá bánh gai có tính cầm máu.
* Làm lợi tiểu: Rễ và lá trung bình 10 - 30g sắc với nước uống.
* Trị tiểu buốt, tiểu rắt, sạn thận: Theo sách Nam dược thần hiệu (Tuệ Tĩnh) kết hợp rễ gai, hoa mã đề và hành; sắc nước uống.
* Trị đại, tiểu tiện ra máu: Lấy 15 - 20g lá gai sắc nước uống trong ngày.
* Trị phong thấp đau nhức các khớp: Rễ cây tầm gai (trữ ma căn), 50g, ngâm với 1 lít rượu trong 1 tuần. Sau đó, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10ml.
* Trị tay chân tê mỏi: Rễ cây gai 15 - 20g, sắc uống trong ngày.
Chú ý: Không phải bệnh thực nhiệt không dùng. Nếu khi làm bánh gai mà không có lá gai như vậy là bị thiếu chlorogenic chứa trong lá gai nên bánh chỉ để vài ngày là mốc.
Trong nhân tướng học, lông mày dài, tai to hay mũi cao không chỉ là...
Khỏe đẹp - 2 ngày, 18 giờ trước
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), được mệnh danh là "đại dịch thầm lặng", đang ngày càng trở nên phổ biến, thường liên quan đến béo phì và tiểu đường type 2....
Chăm con - 2 ngày, 19 giờ trước
Thực tế, những hành vi có vẻ "kỳ lạ" lại chính là biểu hiện của trí thông minh ở trẻ em, nhưng nhiều người lớn lại "không thể hiểu" được.
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 6 giờ trước
ThS.BS Nguyễn Thu Trang (Bệnh viện TƯ Quân đội 108) gợi ý 5 loại lá dễ tìm, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, an toàn và phù hợp để dùng hàng ngày.
Chăm sóc sức khỏe - 3 ngày, 12 giờ trước
Vào mùa hè, điều hòa trở thành cứu cánh, nhưng với người trên 60 tuổi, nếu sử dụng không đúng cách, cũng có thể trở thành "sát thủ thầm lặng".
Chăm sóc sức khỏe - 3 ngày, 21 giờ trước
Tía tô không chỉ là loại gia vị phổ biến trong cuộc sống mà còn là một vị thuốc Đông y. Nó có tác dụng giải độc, giảm đau, chữa cảm cúm. Khi kết...
Đời sống số - 7 giờ, 7 phút trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 29/7/2025.
Tin trong ngày - 7 giờ, 8 phút trước
Bốn vị trí đã được cơ quan chức năng của Hà Nội đánh giá là đủ điều kiện làm bãi đỗ xe kết hợp trạm sạc xe điện, phục vụ lộ trình cấm xe...
Chuyện làng sao - 7 giờ, 9 phút trước
Tin sao Việt 28/7/2025: Diễn viên Lan Phương nói về hành trình hoàn tất thủ tục ly hôn chồng Tây. NSƯT Kim Tử Long cầu xin một số tài khoản mạng xã hội ngừng...
Chăm con - 7 giờ, 9 phút trước
Khi mùa hè đến, không ít phụ huynh lo lắng vì con chán ăn, bữa cơm như "mèo liếm", ăn nửa bát cũng mất cả buổi. Trong khi đó, hè lại là giai đoạn...
Kiến thức - 7 giờ, 9 phút trước
Nghị định 188/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/8/2025, quy định chi tiết những trường hợp sẽ bị thu hồi, tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng thẻ bảo hiểm y tế...
Kiến thức - 7 giờ, 9 phút trước
Không chỉ giòn ngọt, thơm ngon loại rau này còn là 'vị thuốc' quý có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
Chuyện làng sao - 7 giờ, 13 phút trước
Lan Phương công khai chuyện ly hôn chồng Tây sau 7 năm chung sống nhận về phản ứng trái chiều từ cư dân mạng. Có người đồng cảm, chia sẻ nhưng cũng có người...
Đời sống số - 10 giờ, 6 phút trước
Ngày 29 tháng 7 là thứ Ba, ngày mùng 5 tháng 6 âm lịch, sự kết hợp giữa thiên can và địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Kỷ Hợi. Trong...
Đời sống số - 10 giờ, 26 phút trước
Đây là một bài trắc nghiệm nhẹ nhàng giúp bạn khám phá xem bước ngoặt quan trọng trong số phận của bạn sẽ là gì, qua việc chọn một cảnh quan mà bạn cảm...
Tin trong ngày - 11 giờ, 43 phút trước
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, theo đó mức lương hưu cao nhất mà người lao động có thể nhận được là 75% mức bình quân...
Tin trong ngày - 11 giờ, 44 phút trước
Theo quy định mới, người lao động nghỉ hưu trước tuổi trong một số trường hợp đặc thù có thể được nhận một khoản trợ cấp tài chính đặc biệt ngoài lương hưu. Đây...
Tin trong ngày - 11 giờ, 44 phút trước
Học phí dự kiến của trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia, năm 2025 từ 16,9 đến 65 triệu đồng tùy theo từng ngành đào tạo.
Kiến thức - 11 giờ, 45 phút trước
Gần đây, nhiều bạn than thở: Sao lại có tháng Sáu nữa sau tháng Sáu? Đúng vậy, năm nay là có tháng Sáu nhuận.
Kiến thức - 11 giờ, 45 phút trước
“Không có năng lực, nhìn thoáng qua liền biết”: người không có năng lực, đa số đều thích ba thứ này, đều rất chính xác
Kiến thức - 11 giờ, 23 phút trước
Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 có nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến quy định tín hiệu đèn giao thông.
Tin trong ngày - 11 giờ, 23 phút trước
Các ngân hàng lớn đã đồng loạt phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo tinh vi mang tên "Quishing", sử dụng mã QR giả mạo để chiếm đoạt tài sản của...
Chuyện làng sao - 11 giờ, 23 phút trước
Lưu Hiểu Khánh - nữ cường nhân kỳ cựu của màn ảnh Hoa ngữ, từng gây chấn động khi tiết lộ trên show truyền hình rằng có lần bà bị lừa đến mức "chỉ...
Đời sống trẻ - 11 giờ, 25 phút trước
Đứng trước câu hỏi này, người hấp tấp thường nhanh nhảu nói 'ngay lập tức', người EQ cao khéo léo, được đánh giá chuyên nghiệp, trúng tuyển ngay.
Kiến thức - 11 giờ, 25 phút trước
Tạo thu nhập thụ động từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng để đạt được tự do tài chính. Theo một bài đăng từ trang Insider, các chuyên gia tài chính đã...
Làm đẹp+ - 12 giờ, 17 phút trước
Nhu cầu ngành nail ngày càng tăng cao thu hút đông đảo bạn trẻ đam mê sáng tạo lựa chọn. Tuy nhiên, việc lựa chọn một địa chỉ đào tạo uy tín là yếu...