Xyanua là gì? Thực phẩm nào chứa Xyanua? Cách nhận biết và sơ cứu ngộ độc Xyanua?

15:41 17/07/2024

Nhiều người sẽ rất bất ngờ khi biết Xyanua có trong nhiều loại thực phẩm quen thuộc. Nếu chẳng may bị ngộ độc Xyanua thì phải dùng thuốc giải càng sớm càng tốt.

Xyanua là gì?

Khi nhắc đến Xyanua, nhiều người sẽ cảm thấy sợ hãi khi đây là loại hóa chất được xếp vào nhóm cực độc nên rất nguy hiểm đối với sức khỏe. Thế nhưng, loại hóa chất này vẫn được dùng ở mức cho phép trong việc sản xuất giấy, dệt may, nhựa hay dùng để diệt sâu bệnh, sâu bọ.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Xyanua là gì?

Theo thông tin từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), Xyanua là một hóa chất cực mạnh, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng kể cả ở nhiều dạng hợp chất khác nhau. Xyanua có thể tồn tại ở thể khí không màu như hydro xyanua (HCN), xyanua clorua (CNCl) hoặc dạng tinh thể như kali xyanua (KCN), natri xyanua (NaCN).

Về mùi vị, Xyanua được mô tả là có mùi giống như "hạnh nhân đắng", nhưng đôi khi là không mùi, do đó rất khó có thể phân biệt được Xyanua với các hóa chất khác.

Xyanua còn được tìm thấy trong khói thuốc lá, khói đám cháy hay trong các sản phẩm dệt may, sản xuất giấy, nhựa, thuốc trừ sâu.

Các thực phẩm tự nhiên chứa Xyanua?

Trong tự nhiên Xyanua cũng được tìm thấy ở hơn 2.000 loài thực vật. Trong số này có các loại thực phẩm tự nhiên thường gặp như măng, sắn, hạt của các loại quả hạch như táo, mơ, đào, lê, mận, anh đào… Ở những cây này, xyanua liên kết với các phân tử đường dưới dạng glycoside cyanogen.

Bản thân các glycoside cyanogen tương đối không độc hại, tuy nhiên, chúng được chuyển hóa thành hydro xyanua độc hại trong đường ruột.

Trẻ nhỏ dễ bị tổn thương hơn và chỉ nhai một vài hạt của những loại cây này có thể gây ngộ độc xyanua. Nấu kỹ thực vật chứa xyanua trong nước sôi có thể làm giảm mức độ độc tính của chúng một cách hiệu quả.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Ngộ độc xyanua trong thực phẩm xảy ra chủ yếu khi chúng ta ăn sắn không được chế biến đúng cách. Nguyên nhân là trong sắn có chất nhóm xyanua. Khi hấp thụ vào cơ thể nó sinh ra acid xyanhidric (HCN) có độc tính cao gây ngộ độc. Chất độc có nhiều nhất ở vỏ sắn, hai đầu củ sắn và lõi sắn.

Cũng vì thế, theo ông, khi ăn sắn chúng ta thường phải cắt 2 đầu bỏ đi, bóc vỏ, ngâm trong nước sau đó mới mang đi luộc. Đặc tính của xyanua dễ tan trong nước.

Trong củ măng tươi cũng có chứa xyanua. Tuy nhiên, trong thực tế, ngộ độc sắn phổ biến hơn, thậm chí có người tử vong, ngộ độc măng rất ít. Lý do vì khi chế biến chúng ta thường ngâm, luộc măng rất kỹ, bỏ nước đi, muối chua… nên khi ăn hầu như không có ai bị ngộ độc, nếu có thì cũng nhẹ.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bộ Y tế, sắn, măng có chất độc là acid xyanhydric. Độc tố acid cyanhydric có cả trong sắn thường dùng và sắn cao sản nhưng trong sắn cao sản độc tố này cao gấp nhiều lần. Khi vào trong máu, độc tố làm cho các mô tế bào bị thiếu oxy, gây suy hô hấp nghiêm trọng.

Hiện nay ngộ độc sắn ít gặp hơn trước đây và tình trạng ngộ độc này thường gặp ở vùng sâu, vùng xa. Người bị ngộ độc do ăn phải sắn rửa và ngâm không kỹ, ăn cả vỏ hoặc luộc sắn còn cả vỏ. Nếu bóc vỏ sắn và ngâm nước trước khi luộc thì chất độc sẽ mất đi.

Dấu hiệu nhiễm độc Xyanua?

Xyanua khi tiếp xúc sẽ hấp thu nhanh vào cơ thể và ức chế nhanh hệ hô hấp, hệ thần kinh, do đó nó có thể gây nguy hiểm tính mạng ngay cả khi chỉ tiêu thụ một liều lượng rất nhỏ.

Mức độ nguy hiểm do ngộ độc Xyanua sẽ phụ thuộc vào lượng Xyanua mà cơ thể tiếp xúc, cũng như lộ trình và thời gian tiếp xúc. Việc hít phải khí Xyanua sẽ nguy hiểm nhất, đồng thời nuốt và uống phải Xyanua cũng sẽ gây ngộ độc.

Khi Xyanua đi vào cơ thể con người, chất độc này sẽ ngăn các tế bào trong cơ thể sử dụng oxy, từ đó các tế bào sẽ chết dần và có hại cho tim, não hơn hết.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Khi bị ngộ độc Xyanua, nạn nhân thường trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn đầu tiên là kích động, thở gấp, lú lẫn và cảm thấy kích động. Tiếp theo, nạn nhân sẽ khó thở, co giật và huyết áp giảm. Cuối cùng, nạn nhân sẽ bị hôn mê sâu, trụy tim, mất phản xạ và có thể dẫn đến tử vong.

Con người có thể nhiễm Xyanua khi tiếp xúc ở lượng nhỏ do hít phải, tiếp xúc qua da hay ăn phải thực phẩm, những dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua diễn ra trong vài phút bao gồm đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thở gấp, nhịp tim đập nhanh, cơ thể yếu ớt, bồn chồn.

Nhận biết người nhiễm Xyanua

Ảnh hưởng sức khỏe do tiếp xúc với Xyanua ở mức độ cao có thể bắt đầu sau vài giây đến vài phút. Một số dấu hiệu và triệu chứng của phơi nhiễm bao gồm:

Yếu người, đờ đẫn, bồn chồn.

Đau đầu.

Buồn nôn/cảm giác đau bụng.

Nhịp tim nhanh hay chậm.

Thở nhanh hay chậm.

Thở hổn hển và khó thở.

Mất ý thức, hôn mê.

Co giật.

Tổn thương phổi.

Tim ngừng đập.

Suy hô hấp và dẫn đến tử vong.

Mức độ nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe phụ thuộc vào con đường và thời gian tiếp xúc, liều lượng và dạng Xyanua.

Nếu nạn nhân sống sót sau khi bị ngộ độc thì vẫn bị những tổn thương về não, tim và thần kinh.

Cách sơ cứu ngộ độc Xyanua?

Ngộ độc Xyanua được điều trị bằng thuốc giải độc đặc hiệu và chăm sóc y tế hỗ trợ tại bệnh viện hoặc bởi nhân viên cấp cứu đã được đào tạo. Điều quan trọng nhất là nạn nhân phải được điều trị y tế càng sớm càng tốt. Bệnh nhân thường được thở oxy.

Thuốc giải độc cho ngộ độc Xyanua hữu ích nhất nếu được dùng càng sớm càng tốt sau khi tiếp xúc. Hai loại thuốc giải độc (natri nitrit và natri thiosulfate) thường được sử dụng để ngăn chặn tác động của ngộ độc xyanua nghiêm trọng. Các loại thuốc khác có thể cần thiết để kiểm soát các ảnh hưởng bổ sung tới sức khỏe của Xyanua chẳng hạn như co giật.

Xyanua, Xyanua là gì, thực phẩm chứa Xyanua, ngộ độc Xyanua, sức khỏe

Những người gặp các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng cần được chăm sóc tích cực tại bệnh viện, đặc biệt là những người đã hôn mê. Bất kỳ sự chậm trễ nào cũng có thể dẫn đến tử vong.

Đồng thời, bạn nên cần cẩn thận sơ chế kỹ trước khi tiêu thụ những thực phẩm tự nhiên được chuyên gia cảnh báo là có chứa Xyanua.

Tường San (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/xyanua-la-gi-thuc-pham-nao-chua-xyanua-cach-nhan-biet-va-so-cuu-ngo-.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/xyanua-la-gi-thuc-pham-nao-chua-xyanua-cach-nhan-biet-va-so-cuu-ngo-doc-xyanua-vz99107.html

Người Việt đang chuộng một kiểu ăn vừa tốn tiền lại âm thầm gây suy thận, biết để tránh

Người Việt đang chuộng một kiểu ăn vừa tốn tiền lại âm thầm gây suy thận, biết để tránh

Chăm sóc sức khỏe - 23 giờ, 26 phút trước

Trong bữa ăn hàng ngày của người Việt, thịt lợn và thịt bò rất phổ biến. Nhưng ăn bao nhiêu là đủ để không hại thận, gây suy thận thì dưới đây là lời...

Tôi chỉ ăn một món mà phải chạy thận suốt đời? 5 loại rau gây hại thận này nhất định phải chần qua trước khi ăn

Tôi chỉ ăn một món mà phải chạy thận suốt đời? 5 loại rau gây hại thận này nhất định phải chần...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 12 giờ trước

Ít ai biết rằng, nhiều loại rau quen thuộc như măng, mộc nhĩ, đậu cô ve… nếu không sơ chế đúng cách có thể tiềm ẩn độc tố, gây tổn thương nghiêm trọng đến...

Loại củ được người Trung Quốc coi như “nhân sâm đất”, bổ dưỡng toàn diện, giải độc cơ thể, ở Việt Nam trồng rất nhiều

Loại củ được người Trung Quốc coi như “nhân sâm đất”, bổ dưỡng toàn diện, giải độc cơ thể, ở Việt Nam...

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 19 giờ trước

Đây là loại củ dân dã, gia vị quen thuộc với người Việt. Đồng thời, đây cũng là một loại dược liệu có thể dùng làm thuốc và làm thực phẩm, có giá trị...

Dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ 'hiện hình' ngay trên mặt, nhiều người vẫn làm ngơ

Dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ 'hiện hình' ngay trên mặt, nhiều người vẫn làm ngơ

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 21 giờ trước

Gan nhiễm mỡ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan, đe...

5 biểu hiện cho thấy trẻ có EQ cực thấp! Không sửa kịp thời sẽ chịu thiệt lớn

5 biểu hiện cho thấy trẻ có EQ cực thấp! Không sửa kịp thời sẽ chịu thiệt lớn

Chăm con - 2 ngày, 23 giờ trước

EQ (chỉ số cảm xúc) quan trọng không kém IQ, quyết định khả năng giao tiếp, giải quyết vấn đề và xây dựng mối quan hệ của trẻ. Nếu con có 5 biểu hiện...

'Ba Ít - Ba Nhiều', trí tuệ giáo dục con đáng học hỏi của các bậc cha mẹ có tầm nhìn lớn

'Ba Ít - Ba Nhiều', trí tuệ giáo dục con đáng học hỏi của các bậc cha mẹ có tầm nhìn lớn...

Chăm con - 27 phút trước

Những bậc phụ huynh có tầm nhìn lớn thường rất am hiểu nghệ thuật nuôi dạy con. Nguyên tắc "Ba Ít - Ba Nhiều" giúp trẻ lớn lên trong một môi trường tràn ngập...

Người phụ nữ thực sự khôn ngoan, có 3 điều không quản chồng, càng buông lỏng càng hưởng phúc

Người phụ nữ thực sự khôn ngoan, có 3 điều không quản chồng, càng buông lỏng càng hưởng phúc

Yêu - 27 phút trước

Người phụ nữ thông minh nên hiểu rằng, yêu không có nghĩa là kiểm soát, mà là cho nhau không gian để thở, để trưởng thành.

Kể từ bây giờ cho đến 31/12/2025: Nếu đưa xe máy cho người này dù là người thân, con cháu cũng có thể bị phạt nặng, lên đến 10 triệu đồng

Kể từ bây giờ cho đến 31/12/2025: Nếu đưa xe máy cho người này dù là người thân, con cháu cũng có...

Tin trong ngày - 1 giờ, 15 phút trước

Theo Luật giao thông đường bộ, mức xử phạt hành chính và hình sự đối với hành vi giao xe máy cho người chưa đủ tuổi lái là rất nặng. Quy định này áp...

Từ 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2 triệu đồng từ khoản trợ cấp mới

Từ 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2 triệu đồng từ khoản trợ cấp mới

Tin trong ngày - 2 giờ, 45 phút trước

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi 2024 chính thức có hiệu lực từ 1/7, mang đến nhiều thay đổi quan trọng, đặc biệt trong chính sách BHXH tự nguyện.

Nghề 'kén người' khiến giới trẻ 'xanh mặt', thị trường không thiếu nhiều việc làm, thu nhập có thể 80 triệu đồng/tháng nếu ra nước ngoài

Nghề 'kén người' khiến giới trẻ 'xanh mặt', thị trường không thiếu nhiều việc làm, thu nhập có thể 80 triệu đồng/tháng...

Tin trong ngày - 2 giờ, 3 phút trước

Nghề chăm sóc người già, hay còn gọi là nghề "Aged Care", đang trở thành một lĩnh vực được quan tâm và có nhu cầu tuyển dụng cao. Tuy nhiên, đây là công việc...

Lệ Quyên mặc bikini nhỏ xíu khoe thân hình nóng bỏng khiến dân tình 'đứng ngồi không...

Đừng trồng cây lưỡi hổ trong nhà! 6 kiểu gia đình này tuyệt đối không nên thử, đây là những bài học cần rút ra

Đừng trồng cây lưỡi hổ trong nhà! 6 kiểu gia đình này tuyệt đối không nên thử, đây là những bài học...

Kiến thức - 2 giờ, 9 phút trước

Một sai lầm bất ngờ đã khiến chậu hoa huệ tây bị hỏng hoàn toàn, buộc chủ nhân phải suy nghĩ lại liệu mình có thực sự phù hợp để trồng loại cây xanh...

Cho một miếng thịt ba chỉ vào nồi cơm điện. Nửa tiếng sau, thịt thơm hơn cả thịt nướng, vừa dọn ra đã bán hết veo

Cho một miếng thịt ba chỉ vào nồi cơm điện. Nửa tiếng sau, thịt thơm hơn cả thịt nướng, vừa dọn ra...

Địa chỉ ăn ngon - 2 giờ, 22 phút trước

Hầu hết mọi người đều kho thịt lợn khi ăn thịt ba chỉ, nhưng phương pháp mà chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn hôm nay không phải là kho, mà là một phương pháp...

Tin vui dành cho đối tượng sinh viên: Ngành này được miễn 100% học phí, hưởng thêm phí sinh hoạt toàn khóa học

Tin vui dành cho đối tượng sinh viên: Ngành này được miễn 100% học phí, hưởng thêm phí sinh hoạt toàn khóa...

Kiến thức - 2 giờ, 24 phút trước

Theo quy định, ngành học này sẽ được miễn hoàn toàn học phí cũng như hỗ trợ thêm phí sinh hoạt.

Cuộc sống của ba con giáp này sẽ phất lên: sự giàu có của họ sẽ tăng vọt ở tuổi trung niên và họ sẽ trở nên giàu có hơn khi về già

Cuộc sống của ba con giáp này sẽ phất lên: sự giàu có của họ sẽ tăng vọt ở tuổi trung niên...

Đời sống số - 2 giờ, 26 phút trước

Những người tuổi Mão, Thân và Hợi sẽ gặp nhiều may mắn sau tuổi trung niên và ngày càng giàu có hơn khi về già.

Làm sao để chụp ảnh cho các cô nàng thanh lịch? 7 cách chụp ảnh giúp bạn chụp ảnh tự nhiên và đẹp khi đi du lịch

Làm sao để chụp ảnh cho các cô nàng thanh lịch? 7 cách chụp ảnh giúp bạn chụp ảnh tự nhiên và...

Kiến thức - 2 giờ, 27 phút trước

Là một cô gái có khí chất, ngoài việc trang điểm và ăn mặc đẹp hàng ngày, bạn còn phải trông thật đẹp trong những bức ảnh hàng ngày, bởi vì chỉ khi những...

Hãy đưa con bạn đến ba địa điểm này thường xuyên hơn, con sẽ có EQ cao, khả năng phục hồi mạnh mẽ hơn và trở nên tự tin hơn

Hãy đưa con bạn đến ba địa điểm này thường xuyên hơn, con sẽ có EQ cao, khả năng phục hồi mạnh...

Đời sống số - 3 giờ, 34 phút trước

Nhiều trẻ em ngày nay có vẻ thông minh và hiểu biết, nhưng chúng dễ dàng suy sụp khi gặp phải thất bại.

Tử vi ngày 19/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu cực kỳ may mắn, Thìn nên đặc biệt cẩn thận khi ra ngoài

Tử vi ngày 19/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu cực kỳ may mắn, Thìn nên đặc biệt cẩn thận khi ra...

Đời sống số - 10 giờ, 33 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 19/7/2025.

Khi bật điều hòa ban đêm đừng bật 26 độ: Đây mới là mức nhiệt độ lý tưởng nhất, nhiều người còn chưa biết!

Khi bật điều hòa ban đêm đừng bật 26 độ: Đây mới là mức nhiệt độ lý tưởng nhất, nhiều người còn...

Xài gì - 10 giờ, 49 phút trước

Nhiều người tin rằng cài điều hòa ở mức 26 độ C là giải pháp lý tưởng trong những ngày nắng nóng - vừa đủ mát, vừa tiết kiệm điện. Sự thật như thế...

Khi bị hỏi mượn đồ, đừng dại nói: 'Tôi vẫn đang dùng'! Người EQ cao chọn cách này để không bị nghĩ là keo kiệt

Khi bị hỏi mượn đồ, đừng dại nói: 'Tôi vẫn đang dùng'! Người EQ cao chọn cách này để không bị nghĩ...

Kiến thức - 10 giờ, 50 phút trước

Người có EQ cao thường chọn cách từ chối khéo léo, vừa giữ được lòng người khác, vừa không làm bản thân khó xử. Dưới đây là một số cách từ chối mượn đồ...

Theo quy định mới nhất: Ô tô thuộc trường hợp này sẽ bị từ chối đăng kiểm, hàng triệu tài xế cần chú ý!

Theo quy định mới nhất: Ô tô thuộc trường hợp này sẽ bị từ chối đăng kiểm, hàng triệu tài xế cần...

Kiến thức - 10 giờ, 24 phút trước

Nghị định số 166/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định những trường hợp ô tô bị từ chối đăng kiểm.

Tuyệt đối không dùng dãy số này làm mã PIN điện thoại, kẻ xấu có thẻ dùng AI bẻ khóa chỉ với 0,5 giây

Tuyệt đối không dùng dãy số này làm mã PIN điện thoại, kẻ xấu có thẻ dùng AI bẻ khóa chỉ với...

Tin trong ngày - 11 giờ, 24 phút trước

Các chuyên gia cảnh báo người dùng cần thiết lập mã PIN mạnh để bảo vệ dữ liệu cá nhân trên điện thoại iPhone và Android của mình.

Chuyển sang xe điện, 400.000 xe xăng sắp bị 'khai tử' ở TP. Hồ Chí Minh sẽ đi đâu?

Chuyển sang xe điện, 400.000 xe xăng sắp bị 'khai tử' ở TP. Hồ Chí Minh sẽ đi đâu?

Tin trong ngày - 12 giờ, 24 phút trước

TP. Hồ Chí Minh đang chuẩn bị cho một cuộc chuyển đổi mang tính lịch sử trong lĩnh vực giao thông vận tải. Đề án chuyển đổi sang xe điện dự kiến sẽ "khai...

Vụ ngoại tình chấn động: Hé lộ danh tính người tình bí ẩn của tỷ phú công nghệ

Vụ ngoại tình chấn động: Hé lộ danh tính người tình bí ẩn của tỷ phú công nghệ

Tin trong ngày - 13 giờ, 39 phút trước

Cộng đồng mạng đang xôn xao bàn tán về vụ việc ngoại tình gây chú ý nhất thời điểm hiện tại, liên quan đến tỷ phú Andy Byron – một tên tuổi nổi tiếng...

Loạt model đình đám làng mẫu Việt góp mặt tại buổi ra mắt bộ sưu tập điện thoại Vertu

Loạt model đình đám làng mẫu Việt góp mặt tại buổi ra mắt bộ sưu tập điện thoại Vertu

Sản phẩm hot - 13 giờ, 9 phút trước

Vertu ra mắt Quantum Flip tại Việt Nam, dàn model đình đám và đại sứ Lan Khuê chiếm spotlight

Sau ngày 1/7, công chức tự nguyện xin thôi việc được hưởng 3 chế độ, chính sách đặc biệt có lợi nào?

Sau ngày 1/7, công chức tự nguyện xin thôi việc được hưởng 3 chế độ, chính sách đặc biệt có lợi nào?...

Dòng sự kiện - 13 giờ, 24 phút trước

Công chức tự nguyện xin thôi việc từ 1/7 sẽ nhận được những chế độ có lợi chưa từng có, biết để tránh để mất quyền lợi.