Viêm phổi ở trẻ em: Cách nhận biết và xử trí tại nhà.

09:56 16/11/2013

Viêm phổi là 1 trong ba "hung thần" đối với trẻ em ở các nước đang phát triển: viêm phổi, tiêu chảy và suy dinh dưỡng. Vậy làm sao nhận biết bệnh và cách chữa trị?

Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính (NKHHCT) là bệnh thường gặp nhất ở trẻ em, nhất là trẻ dưới 5 tuổi. Người ta ước tính rằng mỗi năm một em bé dưới 5 tuổi có thể mắc phải từ 3 - 8 lần NKHHCT.

Trong phần lớn trường hợp, bé có thể tự khỏi trong vòng 5 - 7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, khoảng 1/3 các trường hợp, bệnh sẽ diễn tiến thành viêm phổi và cần phải được điều trị cẩn thận bằng cho trẻ uống thuốc kháng sinh thích hợp để tránh những biến chứng nặng nề, thậm chí tử vong.

Do nhiều hoàn cảnh và lý do khác nhau, tại các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, vẫn còn 

khá nhiều trẻ dưới 5 tuổi chết vì viêm phổi. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết hàng năm có gần 13 triệu trẻ em dưới 5 tuổi trên thế giới tử vong, trong số đó 4,3 triệu trẻ chết vì NKHHCT mà chủ yếu là viêm phổi.

WHO đã dày công nghiên cứu và tìm ra các phương tiện rất đơn giản, dễ dàng mà lại chính xác để giúp chúng ta có thể áp dụng ngay tại nhà.

Cách nhận biết viêm phổi,Bệnh trẻ em,Viêm phổi

 Làm thế nào để có thể phát hiện thật sớm là trẻ bị viêm phổi?

- Khi trẻ bị viêm phổi, phổi của trẻ sẽ mất tính mềm mại và không thể giãn nở dễ dàng khi trẻ hít thở mà hậu quả là trẻ có thể bị thiếu oxy. Vì vậy trẻ buộc phải thở nhanh hơn dể bù đắp lại sự thiếu hụt này.

- Dựa theo công trình nghiên cứu khoa học quy mô tại nhiều nơi trên thế giới, WHO đã thấy rằng: thở nhanh là triệu chứng xuất hiện sớm nhất khi trẻ vị viêm phổi, sớm hơn cả các dấu hiệu có được khi nghe phổi bằng ống nghe và cũng là triệu chứng rất dễ phát hiện ở mọi lúc, mọi nơi chỉ bằng một phương tiện rất dễ tìm: đồng hồ có kim giây.

- Chúng ta có thể đếm được nhịp thở của trẻ trong trọn một phút để xem trẻ có thở nhanh hay không. Gọi là thở nhanh khi:  Nhịp thở từ 60 lần/phút trở lên ở trẻ dưới 2 tháng; từ 50 lần/phút trở lên ở trẻ từ 2 - 11 tháng; từ 40 lần/phút trở lên ở trẻ từ 12 tháng - 5 tuổi.

Khi đó trẻ đã có triệu chứng viêm phổi, cần được đưa đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị ngay.

- Vì nhịp thở có thể tăng khi trẻ gắng sức (bú, quấy khóc...) nên chúng ta cần phải đếm nhịp thở khi trẻ nằm im, tốt nhất khi ngủ.

Dấu hiệu của viêm phổi nặng

- Khi viêm phổi diễn tiến thành nặng, phổi sẽ ngày càng mất tính mềm mại có thể trở nên đặc cứng làm trẻ phải gắng sức nhiều để thở. Khi đó các cơ hô hấp, đặc biệt là cơ hoành - một loại cơ hô hấp ngăn đội ngực và bụng, phải tăng cường co bóp để bù đắp. Khi đó phần dưới lồng ngực của trẻ sẽ bị cơ này kéo lõm vào khi trẻ hít vào.

- Như vậy khi trẻ có dấu hiệu thở co lõm lồng ngực thì bệnh viêm phổi đã nặng, cần nhập viện ngay để điều trị.

- Để nhận ra chính xác dấu hiệu này, chúng ta cần vén áo trẻ cao lên để thấy rõ vùng ngực và vụng trẻ, quan sát khi trẻ nằm yên, không bú, không khóc.

Cách nhận biết viêm phổi,Bệnh trẻ em,Viêm phổi

Dấu hiệu nguy hiểm

Là các dấu hiệu cho biết trẻ đang trong tình trạng nguy kịch, tính mạng đang bị đe dọa, cần phải đưa trẻ đi bệnh viện cấp cứu ngay lập tức để còn có thể cứu sống được trẻ. Những dấu hiệu này không chỉ có trong bệnh viêm phổi mà còn có thể có trong nhiều loại bệnh nặng khác cũng cần được cấp cứu kịp thời.

- Ở trẻ dưới 2 tháng, đó là: bỏ bú hoặc bú kém, co giật, trẻ ngủ li bì - khó đánh thức trẻ dậy, sốt hoặc lạnh, thở khò khè.

- Ở trẻ từ 2 tháng - 5 tuổi, đó là: trẻ không thể uống được gì cả, co giật, ngủ li bì - khó đánh thức, thở có tiếng rít, suy dinh dưỡng nặng.

 Cách chăm sóc trẻ bị viêm phổi tại nhà

- Khi bị viêm phổi, trẻ có thể được điều trị tại nhà. Bốn công việc cần phải làm là:

- Cho trẻ uống kháng sinh thích hợp. Điều trị các triệu chứng kèm theo: sốt, khò khè. Biết cách chăm sóc trẻ tại nhà. Và, biết được khi nào cần đưa trẻ đến khám lại bao gồm tái khám theo hẹn và káhm lại ngay lập tức khi trẻ trở nặng.

- Điều quan trọng nhất để trẻ có thể khỏi bệnh là trẻ cần phải được uống kháng sinh thích hợp đúng cách, đủ liều và đủ thời gian. Khi được thầy thuốc chỉ định, các bậc cha mẹ cần nhận biết đúng dạng thuốc cần cho trẻ uống, liều lượng mỗi lần uống, số lần uống trong ngày và số ngày cần cho trẻ uống thuốc. 

Đối với các loại thuốc viên, cần tán nhỏ viên thuốc trước khi cho trẻ uống (có thể cho vào một ít nước và chờ vài phút, nước sẽ làm viên thuốc bở ra và dễ nghiền nhỏ hơn). Có thể pha thêm một ít đường, hoặc pha với một ít sữa, nước cháo để bé có thể uống dễ dàng hơn. Nếu trẻ ói trong vòng 30 phút sau khi uống thuốc, cần cho bé uống lại một liều khác.

Tùy trường hợp mà thầy thuốc sẽ cho trẻ các loại thuốc cần thiết khác như thuốc hạ sốt (Paracetamol), thuốc điều trị khò khè (Salbutamol, Trebutaline). Cần cho trẻ uống đúng theo hướng dẫn dù rằng các loại thuốc này cũng khá an toàn cho trẻ em.

Cách chăm sóc trẻ : Cần phải tăng cường cho trẻ ăn, bú, tránh các tập quán kiêng ăn. Cần cho trẻ ăn đủ chất, bú đều đặn khi đang bệnh. Khi trẻ vừa khỏi bệnh cũng cần bồi dưỡng thêm cho trẻ mau lại sức. Đối với trẻ nhỏ, khi mũi bị nghẹt, tắc, trẻ sẽ kho bú, khó ăn hơn. Vì vậy cần thông thoáng mũi, để trẻ có thể bú, ăn dễ dàng hơn.

- Cần cho trẻ uống nhiều nước hoặc tăng cường cho trẻ bú. Đây là điều rất quan trọng vì trẻ bị viêm phổi cần được cung cấp nhiều nước để làm loãng đàm, dịu họng, giảm ho.

- Riêng đối với vấn đề ho, chúng ta cần lưu ý: khi trẻ bị NKHHCT, ho chính là một phản xạ có lợi để tống đàm dãi ra ngoài, giúp đường thở được thông thoáng cho trẻ có thể hít thở dễ dàng.

Vì vậy, không nên lạm dụng các loại thuốc ho để kìm hãm phản xạ có lợi này của trẻ nhất là khi hiện nay có nhiều loại thuốc ho có thể gây ngộ độc, tác dụng phụ quan trọng ở trẻ em nếu dùng không đúng cách. Trên thực tế nếu dùng đúng loại kháng sinh thích hợp để trị viêm phổi cũng sẽ giúp trẻ giảm ho nhanh chóng. Chỉ khi nào trẻ ho nhiều dẫn đến những hậu quả xấu cho trẻ như nôn ói, mất ngủ, đau tức ngực, đau rát họng... chúng ta có thể cho trẻ dùng các thuốc ho an toàn. 

WHO khuyến cáo nên dùng các loại dược thảo, thuốc nam an toàn đã từng được lưu truyền rất rộng rãi trong dân gian: tắc (quất) chưng đường, rau tần dầy lá, mật ong, gừng... Các loại thuốc ho như sirop Astex (dùng tại BV. Nhi Đồng 1), sirop Pectol E là các thuốc có thành phần chính là thảo dược an toàn (Tần dầy lá, núc nác...) cũng có thể được sử dụng cho trẻ em.

Tái khám

- Tái khám theo hẹn: trẻ cần được bác sĩ khám lại sau 2 ngày để đánh giá xem thuốc kháng sinh này có hiệu quả tốt hay không. Ngay trong trường hợp tốt nhất (trẻ thở trở lại bình thường, hết sốt, ăn - bú khá hơn) trẻ cũng cần phải tiếp tục cho uống kháng sinh đủ thời gian là 5 ngày.

- Nếu sau 2 ngày tái khám, nếu trẻ còn thở nhanh, thầy thuốc sẽ cho bé dùng một loại kháng sinh cần thiết khác hoặc cho cháu nhập viện điều trị.

- Khám lại ngay: cũng cần lưu ý theo dõi và đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế, bệnh viện nếu thấy trẻ có một trong các dấu hiệu sau: thở khó khăn (thở nhanh hơn - mạnh hơn, thở co lõm lồng ngực), trẻ không thể uống được nước, trẻ trở nên mệt hơn. Đây là những dấu hiệu cho biết bệnh của trẻ đã trở nặng, cần nhập viện ngay.

- Viêm phổi là bệnh rất phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi mà nếu không được phát hiện, chữa trị sớm, đúng cách trẻ rất dễ tử vong.

Theo Alobacsi.vn
Tại sao trẻ thông minh lại khó nuôi dạy? Nếu con bạn có 4 hành vi này, cha mẹ hãy mừng thầm nhé!

Tại sao trẻ thông minh lại khó nuôi dạy? Nếu con bạn có 4 hành vi này, cha mẹ hãy mừng thầm...

Chăm con - 2 giờ, 10 phút trước

Nhiều bậc phụ huynh than phiền rằng con mình nghịch ngợm, bướng bỉnh, lúc nào cũng gây chuyện khiến việc chăm sóc trở nên vất vả. Thế nhưng, theo các chuyên gia, đôi khi...

Căn bệnh nào gây đau đớn nhất trên thế giới? 5 loại đau này chỉ có những người siêu phàm mới trải qua, bệnh gút chỉ đứng thứ 3

Căn bệnh nào gây đau đớn nhất trên thế giới? 5 loại đau này chỉ có những người siêu phàm mới trải...

Chăm sóc sức khỏe - 7 giờ, 14 phút trước

Trong đời, ai cũng sẽ phải đối diện với bệnh tật, có bệnh chỉ cần uống thuốc là khỏi, nhưng cũng có những căn bệnh khiến người bệnh phải chịu đựng nỗi đau đến...

Mùa hè, tía tô và gừng là sự kết hợp hoàn hảo. Chúng có quá nhiều lợi ích mà bạn không thể mua được bằng tiền!

Mùa hè, tía tô và gừng là sự kết hợp hoàn hảo. Chúng có quá nhiều lợi ích mà bạn không thể...

Chăm sóc sức khỏe - 10 giờ, 18 phút trước

Mùa hè đã đến, và đi kèm với đó là sự ẩm ướt. Đặc biệt là ở miền Nam, thời tiết mùa hè nóng ẩm có thể đặc biệt khó chịu, dẫn đến mệt...

Để sống lâu, từ 70 đến 79 tuổi là vô cùng quan trọng! Để vượt qua 10 năm này, hãy nhớ 10 điều

Để sống lâu, từ 70 đến 79 tuổi là vô cùng quan trọng! Để vượt qua 10 năm này, hãy nhớ 10...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày trước

Tuổi 70–79 được coi là giai đoạn nguy hiểm của sức khỏe, khi các cơ quan suy yếu nhanh, dễ bùng phát cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu. Nếu vượt qua mốc này,...

Có sự khác biệt đáng ngạc nhiên trong não của những đứa trẻ 'thích vận động' và những đứa trẻ thường 'ngồi yên'

Có sự khác biệt đáng ngạc nhiên trong não của những đứa trẻ 'thích vận động' và những đứa trẻ thường 'ngồi...

Chăm con - 1 ngày trước

Trẻ hiếu động thường chạy nhảy không ngừng, trong khi có trẻ lại thích ngồi yên, say mê quan sát hay đọc sách. Sự khác biệt này không chỉ do tính cách mà còn...

Người đàn ông Việt trồng hơn 600 cây gỗ quý hiếm, được mệnh danh là 'báu vật tiền tỷ'

Người đàn ông Việt trồng hơn 600 cây gỗ quý hiếm, được mệnh danh là 'báu vật tiền tỷ'

Kiến thức - 46 phút trước

Với hơn 600 cây gỗ quý, người đàn ông này đang sở hữu tài sản hàng tỷ đồng.

Tiết lộ 5 thói quen của một triệu phú tự thân 40 tuổi! Nhiều người thất bại vì thói quen thứ 2

Tiết lộ 5 thói quen của một triệu phú tự thân 40 tuổi! Nhiều người thất bại vì thói quen thứ 2...

Kiến thức - 46 phút trước

Jonathan Sanchez, đồng sáng lập trang Parent Portfolio từng là kỹ sư phần mềm xuất thân nghèo khó, 37 tuổi đã đạt tài sản ròng 1 triệu USD. Trên CNBC, anh chia sẻ 5...

Cán bộ, công chức sẽ được nhận thêm 5.000.000 đồng/tháng, cụ thể những ai được hưởng?

Cán bộ, công chức sẽ được nhận thêm 5.000.000 đồng/tháng, cụ thể những ai được hưởng?

Tin trong ngày - 47 phút trước

Theo Nghị định mới vừa có hiệu lực cách đây không lâu thì mức hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng được trả cùng kỳ lương hàng tháng và không dùng để tính đóng, hưởng bảo...

Chỉ còn 3 ngày nữa: Chưa làm việc này, hàng triệu người sẽ bị ngừng giao dịch, có tiền cũng không rút được

Chỉ còn 3 ngày nữa: Chưa làm việc này, hàng triệu người sẽ bị ngừng giao dịch, có tiền cũng không rút...

Đời sống số - 47 phút trước

Từ ngày 1/9/2025, một quy định mới của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ có hiệu lực, ảnh hưởng đến hàng triệu người dùng tài khoản ngân hàng. Theo đó, những tài khoản...

5 điều không làm khi đi xem diễu binh, diễu hành nếu không muốn bị phạt lên tới 40 triệu đồng, phạt tù

5 điều không làm khi đi xem diễu binh, diễu hành nếu không muốn bị phạt lên tới 40 triệu đồng, phạt...

Tin trong ngày - 47 phút trước

Khi đi xem duyệt binh, diễu binh, người dân cần lưu ý những điều sau để tránh bị phạt tiền, phạt tù.

Đen Vâu - Hoàng Thuỳ Linh xuất hiện cạnh nhau sau khi lộ clip 'chung một nhà'...

Muốn trả thù ai đó, đừng trả thù công khai. Hãy nhớ 3 điều này. Chúng hiệu quả hơn bất cứ điều gì khác

Muốn trả thù ai đó, đừng trả thù công khai. Hãy nhớ 3 điều này. Chúng hiệu quả hơn bất cứ điều...

Kiến thức - 49 phút trước

Trong ván cờ phức tạp của các mối quan hệ giữa người với người, chúng ta không tránh khỏi việc gặp phải những kẻ khiến ta tức giận và thậm chí có thể xúi...

Những con giáp nào may mắn trong Tết Thất Tịch vào thứ Sáu, ngày 29 tháng 8, tức mùng 7 tháng 7 âm lịch?

Những con giáp nào may mắn trong Tết Thất Tịch vào thứ Sáu, ngày 29 tháng 8, tức mùng 7 tháng 7...

Đời sống số - 1 giờ, 22 phút trước

Ngày 29 tháng 8, thứ Sáu, ngày 7 tháng 7 âm lịch, đại diện cho sự kết hợp của Thiên Can và Địa Chi của năm Tỵ, tháng Giáp Thân và ngày Canh Ngọ....

Có 5 cách để kiếm được nhiều tiền: cướp đoạt, trao đổi, bóc lột, độc quyền, thụ hưởng! Vậy cách nào phù hợp nhất với người bình thường? Câu trả lời khiến bạn phải sốc

Có 5 cách để kiếm được nhiều tiền: cướp đoạt, trao đổi, bóc lột, độc quyền, thụ hưởng! Vậy cách nào phù...

Kiến thức - 2 giờ, 32 phút trước

Sự thật trần trụi về tiền bạc được gói gọn trong 5 chữ: cướp đoạt, trao đổi, bóc lột, độc quyền và thụ hưởng. Hiểu rõ những quy luật này sẽ lý giải vì...

Ngành học khá mới ở Việt Nam, có điểm chuẩn cao chót vót, thị trường khát nhân lực, tốt nghiệp lương 50 triệu/tháng

Ngành học khá mới ở Việt Nam, có điểm chuẩn cao chót vót, thị trường khát nhân lực, tốt nghiệp lương 50...

Tin trong ngày - 2 giờ, 32 phút trước

Ngành Trí tuệ Nhân tạo (AI) không chỉ là xu hướng toàn cầu mà còn đang trở thành một trong những lĩnh vực có sức hút mạnh mẽ tại Việt Nam.

Những người này bắt buộc phải đăng ký thường trú mới theo quy, không làm đúng sẽ bị phạt đến 1.000.000 đồng

Những người này bắt buộc phải đăng ký thường trú mới theo quy, không làm đúng sẽ bị phạt đến 1.000.000 đồng...

Tin trong ngày - 2 giờ, 32 phút trước

Trường hợp người dân không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Muốn làm hộ chiếu online (passport online) 2025 được trả tại nhà, người dân chỉ cần thực hiện các bước đơn giản này

Muốn làm hộ chiếu online (passport online) 2025 được trả tại nhà, người dân chỉ cần thực hiện các bước đơn giản...

Tin trong ngày - 2 giờ, 33 phút trước

Hộ chiếu online (hay passport online) là cách gọi tắt của việc đăng ký làm hộ chiếu online. Thủ tục này được thực hiện trực tuyến trên Cổng dịch vụ công của Bộ Công...

Vùng đất được ví như ‘kho báu của Thượng đế’: Từng chứa số vàng trị giá 35.000 tỷ, nhiều đến mức đem cho không

Vùng đất được ví như ‘kho báu của Thượng đế’: Từng chứa số vàng trị giá 35.000 tỷ, nhiều đến mức đem...

Kiến thức - 2 giờ, 33 phút trước

Vàng tại vùng đất này có độ tinh khiết và trữ lượng lớn, thu hút thợ mỏ khắp nơi đổ về tìm vận may.

Các bác sĩ thần kinh cảnh báo: 3 triệu chứng khó chịu này thực chất là nhồi máu não! Đừng bỏ qua và hãy đi khám kịp thời

Các bác sĩ thần kinh cảnh báo: 3 triệu chứng khó chịu này thực chất là nhồi máu não! Đừng bỏ qua...

Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 33 phút trước

Nhiều người khi thấy chóng mặt thường cho rằng do thời tiết hoặc cơ thể mệt mỏi. Thế nhưng, các chuyên gia thần kinh cảnh báo, một số biểu hiện tưởng chừng nhỏ nhặt...

Từ nay, 12 trường hợp này sẽ không được BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh dù đi đúng tuyến

Từ nay, 12 trường hợp này sẽ không được BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh dù đi đúng tuyến

Tin trong ngày - 2 giờ, 8 phút trước

Theo quy định tại Luật bảo hiểm y tế 2024, có 12 trường hợp sẽ không được chi trả bởi quỹ BHYT, mặc dù người bệnh đã đến khám đúng tuyến.

5 thiết kế nhà ở đỉnh cao của người Nhật khiến cả thế giới thán phục: Điều 1 nơi nào cũng nên có

5 thiết kế nhà ở đỉnh cao của người Nhật khiến cả thế giới thán phục: Điều 1 nơi nào cũng nên...

Nội thất - Ngoại thất - 2 giờ, 9 phút trước

Thiết kế nhà ở của Nhật Bản là sự kết tinh từ những hiểu biết sâu sắc về cuộc sống, xuất phát từ các điều kiện đặc thù như tài nguyên đất đai khan...

5 loại cốc 'biến nước sôi thành nước độc', thường xuyên dùng chẳng khác nào tự 'đầu độc' chính mình

5 loại cốc 'biến nước sôi thành nước độc', thường xuyên dùng chẳng khác nào tự 'đầu độc' chính mình

Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 9 phút trước

Nhiều loại cốc đẹp mắt, rẻ tiền hay đang được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội thực chất lại tiềm ẩn nguy cơ khiến “nước sôi biến thành nước độc”. Nếu không...

Nhận được 3 kiểu tin nhắn SMS này, cần xoá ngay nếu không muốn mất sạch tiền trong tài khoản

Nhận được 3 kiểu tin nhắn SMS này, cần xoá ngay nếu không muốn mất sạch tiền trong tài khoản

Tin trong ngày - 2 giờ, 9 phút trước

Cơ quan chức năng liên tiếp triệt phá nhiều vụ sử dụng trạm thu phát sóng di động (BTS) giả để phát tán tin nhắn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Người dân được...

Chuẩn bị xây hầm vượt biển lớn nhất Việt Nam, vốn đầu tư gần 10.000 tỷ đồng

Chuẩn bị xây hầm vượt biển lớn nhất Việt Nam, vốn đầu tư gần 10.000 tỷ đồng

Tin trong ngày - 2 giờ, 10 phút trước

Hầm này được đặt dưới đáy biển, không chỉ cho phép xe lưu thông với tốc độ 60 km/h mà còn chịu được động đất 6 độ Richter.

Tại sao trẻ thông minh lại khó nuôi dạy? Nếu con bạn có 4 hành vi này, cha mẹ hãy mừng thầm nhé!

Tại sao trẻ thông minh lại khó nuôi dạy? Nếu con bạn có 4 hành vi này, cha mẹ hãy mừng thầm...

Chăm con - 2 giờ, 10 phút trước

Nhiều bậc phụ huynh than phiền rằng con mình nghịch ngợm, bướng bỉnh, lúc nào cũng gây chuyện khiến việc chăm sóc trở nên vất vả. Thế nhưng, theo các chuyên gia, đôi khi...

5 đặc điểm ở trẻ, dù trai hay gái đều là 'thần tài nhỏ' của cha mẹ, mang lại vận may, tài lộc cho gia đình

5 đặc điểm ở trẻ, dù trai hay gái đều là 'thần tài nhỏ' của cha mẹ, mang lại vận may, tài...

Tin trong ngày - 3 giờ, 3 phút trước

Theo quan niệm dân gian Á Đông, một đứa trẻ chào đời không chỉ là niềm hạnh phúc mà còn được xem là “lộc trời ban”. Người xưa tin rằng, những em bé sở...