Vì sao ngày càng ít người ăn cá diếc?

Cá diếc giàu chất dinh dưỡng, tính ôn, giá trị ăn uống và tác dụng bổ dưỡng cao, cùng với hương vị thơm ngon, đã trở thành vị khách quen trên bàn ăn của vô số gia đình trong những năm qua. Đặc biệt canh cá diếc hầm là món ngon bổ dưỡng.

Tôi còn nhớ món cá diếc đánh bắt hồi còn nhỏ, gói trong bột, chiên vàng giòn, mùi vị thật khó quên. Tuy nhiên, gần đây, tôi đã cố gắng làm sống lại món ngon tuổi thơ đó, nhưng lại gặp phải một số tai nạn trên thị trường. Sau khi ghé thăm một số quầy hàng cá, tôi ngạc nhiên khi thấy không ai bán cá diếc nữa!

Sau khi trò chuyện với một chủ vựa quen, tôi mới hiểu vì sao cá diếc không còn được ưa chuộng.

1. Môi trường sinh thái bị suy thoái

Là loài cá sống trong môi trường nước ngọt nên cá diếc có yêu cầu cực kỳ khắt khe về chất lượng nước. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp hóa và đô thị hóa, chất lượng nước của nhiều sông, hồ đã bị ô nhiễm nghiêm trọng. Tình trạng ô nhiễm này không chỉ đe dọa trực tiếp đến môi trường sống của cá diếc mà còn làm xáo trộn nghiêm trọng sự cân bằng chuỗi thức ăn nơi cá diếc sinh sống. Cá diếc cần dựa vào các loại vi sinh vật và sinh vật phù du trong nước làm thức ăn trong quá trình sinh trưởng của chính nó, và những sinh vật này cũng thường bị ảnh hưởng bởi chất lượng nước suy giảm, số lượng và chất lượng của chúng bị tổn hại. Vì vậy, suy giảm chất lượng nước không chỉ gây tổn hại trực tiếp đến nguồn thức ăn của cá diếc mà còn làm giảm chất lượng sinh trưởng, khả năng sống và sinh sản của cá diếc.

Tác động của ô nhiễm nước đối với cá diếc còn thể hiện ở mùi vị và giá trị dinh dưỡng. Tính khí và kết cấu của cá diếc phần lớn phụ thuộc vào môi trường sống và thức ăn của nó, trong nước bị ô nhiễm có các chất độc hại như kim loại nặng và chất ô nhiễm hữu cơ, cá diếc có thể ăn phải và làm giàu trong cơ thể. Do đó, khi mọi người ăn cá diếc bị ô nhiễm, không chỉ mùi vị có thể bị hỏng mà còn có thể ăn phải các chất độc hại, gây nguy cơ nhất định cho sức khỏe.

2. Mùi vị của giống cá diếc nhân tạo không tươi

Đằng sau món ngon của cá diếc, sự phát triển của các phương pháp nhân giống cũng đóng một vai trò mới. Trước đây, cá diếc chủ yếu được đánh bắt tự nhiên, nhưng hiện nay do nguồn cá tự nhiên bị suy giảm nên nguồn cá diếc chủ yếu chuyển sang nuôi.

Cá diếc nuôi có thể khác về mùi vị và giá trị dinh dưỡng so với cá tự nhiên. Cá hoang dã kiếm được nhiều loại thức ăn trong môi trường tự nhiên của chúng và sự đa dạng trong chế độ ăn của chúng có thể góp phần tạo nên hương vị và dinh dưỡng độc đáo của chúng. Trong quá trình sinh sản của cá diếc nuôi, mặc dù thức ăn chất lượng cao cũng được cung cấp, nhưng tính chất kiểm soát của môi trường sinh trưởng có thể dẫn đến một số khác biệt về chất lượng.

3. Nhiều lựa chọn hơn cho cá

Ngày nay, với sự tiện lợi của giao thông, các món ngon độc đáo từ các vùng đất liền có thể nhanh chóng đến các thành phố ven biển, tương tự, các loại cá biển từ các thành phố ven biển cũng có thể được chuyển đến các thành phố lớn trong đất liền với tốc độ nhanh chóng. Việc vận chuyển nguyên liệu thực phẩm nhanh chóng này, kết hợp với nhiều phương pháp nấu nướng và thói quen ăn uống cá nhân, giúp con người có nhiều khả năng hơn trong việc lựa chọn chế độ ăn uống, do đó cũng có tác động nhất định đến việc tiêu thụ cá diếc.

Lấy cá nướng làm ví dụ, các quán cá nướng bình dân trên thị trường hiện nay chủ yếu chọn loại cá ít xương, nhiều thịt, tính thơm ngon làm nguyên liệu. Mặc dù các lựa chọn cá nướng này đều là cá, nhưng chúng mang lại những trải nghiệm rất khác khi ăn. Có loại cá nướng ăn thì thấy thích thú, dư vị còn có loại thì cần thận trọng, bởi cá diếc có nhiều xương, mình mỏng và cứng nên ăn phải cẩn thận. Do đó, với nhiều lựa chọn chất lượng cao hơn, việc tiêu thụ cá diếc đương nhiên giảm đi.

4. Nặng mùi đất, cần có kỹ năng nấu

Nếu chỉ xét về xương của cá diếc thì có lẽ không phải là lý do cấm đoán thực khách. Xét cho cùng, chỉ cần cá diếc nuôi không thua kém về hương vị, tôi tin rằng nhiều người vẫn sẽ chọn nếm thử. Tuy nhiên, điểm độc đáo của cá diếc là có mùi đất tương đối nồng, cần có cách chế biến khác nhau và cần có kỹ năng nấu nướng nhất định mới có thể xử lý được. Điều này có thể khiến nhiều người bỏ cuộc.

Dù là dùng để nấu canh hay chiên thì cá diếc cũng khó giải quyết được cái mùi đất nồng nặc. Việc chế biến đòi hỏi nhiều công đoạn, từ khâu xử lý chất lượng thịt cá diếc đến cách chọn gia vị phù hợp, để món ăn có hương vị thơm ngon và không bị ám mùi của đất. Điều này có nghĩa là trình độ kỹ năng nấu ăn không thể quá thấp, ít nhất cần phải có một số kỹ năng để kiểm soát nguyên liệu độc đáo này.