Tại sao ngày càng có nhiều người mắc bệnh nhồi máu não ở vùng nông thôn? Bác sĩ nói thẳng thắn: Chủ yếu là do 3 nguyên nhân

10:40 20/05/2025

Tỷ lệ người cao tuổi bị đột quỵ ở nông thôn có xu hướng gia tăng do thiếu kiến thức phòng bệnh, lối sống ít vận động và chế độ ăn uống chưa hợp lý. Nhiều trường hợp không được cấp cứu kịp thời do không nhận biết sớm dấu hiệu.

Vào buổi sáng tại một làng quê, cụ bà Hương, 72 tuổi, đang dọn dẹp nhà cửa như thường lệ. Khi cúi người nhặt khăn lau sàn, bà bỗng cảm thấy một bóng đen lướt qua trước mắt, chiếc cốc nước trên tay phải choảng rơi xuống đất. Hai chân bà nặng như chì, cơ thể mất kiểm soát đổ xuống ghế sofa. Nghe tiếng động, cháu trai Hà Dương lao vào phòng và sững sờ khi thấy bà mắt đờ đẫn, miệng méo xệch, tay phải co cứng không thể duỗi ra.

"Bà cháu vừa rồi còn khỏe, sao lại đột nhiên không cử động được?" - Hà Dương nắm chặt tay nắm cửa phòng cấp cứu, giọng run rẩy. Bác sĩ trực lập tức đẩy xe lăn đến, chỉ số đo huyết áp hiển thị 200/110 mmHg, độ bão hòa oxy 92%. "Khả năng cao là đột quỵ do nhồi máu não, cần chụp CT ngay!".

Kết quả chụp CT cho thấy vùng động mạch não giữa bên trái có vùng giảm mật độ rõ rệt, xác định bà Hương bị nhồi máu não do thiếu máu cục bộ. Đội ngũ thần kinh nội khoa lập tức kích hoạt quy trình tiêu sợi huyết. Chỉ 48 phút kể từ khi phát bệnh, thuốc đã được tiêm vào tĩnh mạch. "Chậm thêm nửa tiếng nữa là có thể đã bỏ lỡ khung giờ điều trị tốt nhất", bác sĩ điều trị lau mồ hôi trán nói.

đột quỵ, dấu hiệu đột quỵ, thời gian vàng cứu người đột quỵ

Khi thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và nhận thức y tế chưa theo kịp với sự thay đổi của xã hội, đột quỵ trở thành “sát thủ vô hình” len lỏi vào từng mái nhà (Ảnh minh họa)

I. Ba lý do khiến đột quỵ hoành hành ở nông thôn

1. Thiếu theo dõi bệnh nền

Nhiều người cao tuổi ở nông thôn mắc các bệnh mạn tính như cao huyết áp, đái tháo đường hay tim mạch nhưng không được theo dõi, kiểm tra định kỳ một cách đầy đủ. Việc bỏ uống thuốc vì thấy "không có triệu chứng" hoặc vì sợ tác dụng phụ là tình trạng khá phổ biến. Sự chủ quan và thiếu kiến thức y tế cơ bản khiến việc điều trị gián đoạn, dẫn đến nguy cơ tai biến cao mà không ai ngờ tới.

2. Thói quen ăn uống mặn, nhiều chất béo

Trong nhiều gia đình nông thôn, các món ăn truyền thống đậm đà muối và mỡ vẫn là lựa chọn quen thuộc trên mâm cơm. Việc sử dụng nhiều nước mắm, muối, thực phẩm chế biến sẵn, hoặc thịt mỡ trong các bữa ăn thường ngày khiến lượng natri và chất béo bão hòa vượt mức khuyến nghị, từ đó làm tăng nguy cơ cao huyết áp và xơ vữa mạch máu - những yếu tố hàng đầu dẫn đến đột quỵ.

đột quỵ, dấu hiệu đột quỵ, thời gian vàng cứu người đột quỵ

3. Ít vận động thể chất

Khi tuổi cao, thói quen vận động hàng ngày của người dân nông thôn dần giảm sút. Nhiều người cao tuổi sau khi nghỉ làm đồng thường dành thời gian ngồi nghỉ, xem tivi hoặc làm việc nhẹ trong nhà, dẫn đến cơ thể trì trệ, máu lưu thông kém. Ít vận động khiến khả năng kiểm soát huyết áp giảm và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông - nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ.

II. Những "tín hiệu cầu cứu" của cơ thể

1. Mắt mờ

Việc đột ngột nhìn mờ, thấy lóa sáng hoặc mất thị lực tạm thời ở một bên mắt có thể là dấu hiệu cảnh báo thiếu máu lên võng mạc hoặc não bộ. Tuy những biểu hiện này có thể nhanh chóng biến mất, nhưng chúng thường là "điểm khởi đầu" cho một biến cố lớn hơn nếu không được theo dõi kịp thời.

2. Yếu tay, tê chân thoáng qua

Cảm giác đột nhiên tay chân yếu, không nâng được đồ vật, mất sức ở một bên cơ thể hay cảm giác tê rần như "kiến bò" có thể báo hiệu tổn thương vùng vận động của não. Đây không đơn thuần là mỏi mệt do làm việc, mà là lời cảnh báo từ hệ thần kinh.

đột quỵ, dấu hiệu đột quỵ, thời gian vàng cứu người đột quỵ

3. Lơ mơ, buồn ngủ bất thường

Tình trạng ngủ gà, lơ mơ, cảm giác "khó tỉnh táo" vào buổi sáng dù đã nghỉ ngơi đủ có thể là dấu hiệu của việc não bị thiếu oxy trong thời gian dài. Nếu đi kèm với mệt mỏi kéo dài, khó tập trung, thì người bệnh nên được kiểm tra chuyên sâu.

4. Nói ngọng, nói lắp bất chợt

Khó khăn trong việc phát âm, nói ngọng đột ngột, hoặc không diễn đạt được suy nghĩ rõ ràng là một cảnh báo điển hình của rối loạn chức năng ngôn ngữ do thiếu máu não. Đây là một trong những dấu hiệu xuất hiện sớm ở nhiều ca đột quỵ.

5. Đau đầu dữ dội bất thường

Nếu xuất hiện cơn đau đầu dữ dội, đột ngột, khác thường so với các cơn đau đầu trước đây, kèm theo buồn nôn, chóng mặt hoặc rối loạn thị giác, cần hết sức cảnh giác. Đó có thể là biểu hiện của tăng áp lực nội sọ hoặc xuất huyết não.

III. "Mốc thời gian vàng" cứu sống người đột quỵ

Trong cấp cứu đột quỵ, thời gian chính là yếu tố then chốt quyết định sự sống còn và khả năng phục hồi của người bệnh. Mỗi phút trôi qua, hàng triệu tế bào não có thể bị tổn thương vĩnh viễn. Vì vậy, nhận diện sớm và xử trí kịp thời là yếu tố quan trọng nhất để giữ lại sự sống và hạn chế di chứng.

đột quỵ, dấu hiệu đột quỵ, thời gian vàng cứu người đột quỵ

0 - 4,5 giờ: Thời điểm vàng cho điều trị

Khoảng thời gian trong vòng 4,5 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng được xem là "cửa sổ vàng" để thực hiện phương pháp tiêm thuốc tiêu huyết khối (thuốc làm tan cục máu đông). Điều trị trong giai đoạn này có thể giúp phục hồi đáng kể chức năng thần kinh và giảm nguy cơ tàn phế.

4,5 - 6 giờ: Giai đoạn can thiệp mạch máu

Nếu người bệnh không còn phù hợp với tiêu huyết khối tĩnh mạch, can thiệp lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học thông qua đường động mạch có thể được thực hiện, đặc biệt khi cục máu đông làm tắc các động mạch lớn trong não. Đây là “cơ hội thứ hai” để cứu vãn vùng não đang bị đe dọa.

6 - 24 giờ: Cửa sổ điều trị mở rộng có chọn lọc

Với sự hỗ trợ của các kỹ thuật hình ảnh tiên tiến như CT hoặc MRI tưới máu não, một số trường hợp bệnh nhân vẫn có thể được chỉ định can thiệp trong vòng 6 - 24 giờ nếu còn mô não sống sót xung quanh vùng tổn thương. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ giảm đáng kể nếu chậm trễ.

Để tận dụng được các mốc thời gian quan trọng này, điều cốt lõi là người dân phải biết nhận diện dấu hiệu đột quỵ như: méo miệng, yếu liệt tay chân, nói khó và gọi cấp cứu ngay lập tức. Chỉ khi hành động nhanh - gọi nhanh - chuyển nhanh, người bệnh mới có cơ hội được can thiệp trong "thời gian vàng".

Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Loại rau này nếu bắt gặp ngoài chợ nhớ mua ngay: Mỹ đánh giá ít thuốc trừ sâu bậc nhất, phòng đột quỵ cực tốt

Loại rau này nếu bắt gặp ngoài chợ nhớ mua ngay: Mỹ đánh giá ít thuốc trừ sâu bậc nhất, phòng đột...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 1 giờ trước

Đây là loại rau nằm trong top 10 rau củ quả ít thuốc trừ sâu nhất của Tổ chức môi trường EWG (Mỹ). Loại rau này mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe...

Mỹ đánh giá đây là 'loại thịt tiến vua', bổ dưỡng hơn nhân sâm: Bảo bối cho tim mạch, não bộ, tăng cường thị lực, bán nhiều ở chợ Việt

Mỹ đánh giá đây là 'loại thịt tiến vua', bổ dưỡng hơn nhân sâm: Bảo bối cho tim mạch, não bộ, tăng...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 3 giờ trước

Thịt lươn còn được xem là một "siêu thực phẩm" với giá trị dinh dưỡng vượt trội, mang lại nhiều lợi ích to lớn cho sức khỏe từ tim mạch, não bộ đến xương...

Xuất tinh một lần có làm giảm tuổi thọ không? Một người đàn ông có thể xuất tinh tới 6.000 lần trong đời không? Đọc bài viết này để hiểu rõ hơn

Xuất tinh một lần có làm giảm tuổi thọ không? Một người đàn ông có thể xuất tinh tới 6.000 lần trong...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 6 giờ trước

Thôi nào, hôm nay chúng ta hãy nói về xuất tinh nhé. Đừng ngại ngùng hay cảm thấy ghê tởm. Xét về mặt khoa học, điều này hoàn toàn bình thường. Hãy cùng phổ...

Đột quỵ: Cứ 3 giây trôi qua là có 1 ca, Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn 6 điều cần làm, 3 điều cần tránh khi cứu người trong 'giờ vàng'

Đột quỵ: Cứ 3 giây trôi qua là có 1 ca, Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn 6 điều cần làm, 3...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 7 giờ trước

Với hơn 200.000 ca đột quỵ mỗi năm tại Việt Nam, việc nhận biết và xử trí đúng cách trong những giây phút đầu tiên là yếu tố sống còn. PGS.TS. Mai Duy Tôn,...

Ai dễ bị đột quỵ khi tập thể dục, thể thao?

Ai dễ bị đột quỵ khi tập thể dục, thể thao?

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 21 giờ trước

Bạn có biết, khi vận động cường độ cao như đá bóng, chạy bộ hay tập gym, nhịp tim tăng đột ngột có thể làm huyết áp tăng mạnh, dẫn đến thiếu máu não...

Nhận tiền trợ cấp BHXH và lương hưu qua tài khoản ngân hàng có phải đóng thuế không?

Nhận tiền trợ cấp BHXH và lương hưu qua tài khoản ngân hàng có phải đóng thuế không?

Kiến thức - 52 phút trước

Trước thắc mắc về việc nhận tiền lương hưu và trợ cấp BHXH qua tài khoản ngân hàng có phải nộp thuế hay không, BHXH Việt Nam đã đưa ra câu trả lời cụ...

Ốc Thanh Vân đáp trả gì khi bị nói 'câu like rẻ tiền'?

Ốc Thanh Vân đáp trả gì khi bị nói 'câu like rẻ tiền'?

Chuyện làng sao - 1 giờ, 6 phút trước

Thêm một tình huống gây chú ý khi Ốc Thanh Vân công khai phản hồi một bình luận mang tính công kích từ antifan.

Có mấy loại vàng trên thị trường? Cách nhận biết vàng thật, vàng giả tại nhà

Có mấy loại vàng trên thị trường? Cách nhận biết vàng thật, vàng giả tại nhà

Kiến thức - 1 giờ, 18 phút trước

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại vàng khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Tuy nhiên, đừng vì tâm lý ham rẻ mà mua phải vàng...

Danh sách ngành học được miễn hoàn toàn học phí trong năm 2025: Ai thi đỗ thì xin chúc mừng!

Danh sách ngành học được miễn hoàn toàn học phí trong năm 2025: Ai thi đỗ thì xin chúc mừng!

Kiến thức - 1 giờ, 19 phút trước

Dưới đây là danh sách những ngành được miễn học phí trong năm 2025.

Đối tượng này bắt buộc phải đóng BHXH ít nhất 585.000 đồng mỗi tháng từ 1/7/2025, là ai?

Đối tượng này bắt buộc phải đóng BHXH ít nhất 585.000 đồng mỗi tháng từ 1/7/2025, là ai?

Kiến thức - 1 giờ, 20 phút trước

Theo quy định tại Luật BHXH 2024, đối tượng này có thể lựa chọn phương thức đóng hàng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần tùy nhu cầu.

Đăng video mừng sinh nhật tuổi 24, Hoa hậu Đỗ Thị Hà 'lộ' việc chuẩn bị làm...

Ngành học có điểm chuẩn 29,5, ra trường nhận lương 50 triệu/tháng: Đang là 1 trong những ngành hot nhất hiện nay

Ngành học có điểm chuẩn 29,5, ra trường nhận lương 50 triệu/tháng: Đang là 1 trong những ngành hot nhất hiện nay...

Kiến thức - 1 giờ, 22 phút trước

Ngành Kinh tế Quốc tế đang trở thành “nam châm” hút thí sinh với điểm chuẩn chạm mốc 29,5 và mức lương sau tốt nghiệp lên đến 50 triệu đồng/tháng. Cơ hội làm việc...

Hang động lớn nhất thế giới của Việt Nam đón tin vui lớn trong tháng 8 này

Hang động lớn nhất thế giới của Việt Nam đón tin vui lớn trong tháng 8 này

Tin trong ngày - 1 giờ, 23 phút trước

Bắt đầu từ tháng 8/2025, hang động lớn nhất thế giới của Việt Nam được đoàn làm phim Bollywood chọn là địa điểm chính để quay dự án điện ảnh 4 triệu USD.

'Khoảnh khắc nào là đáng sống nhất?' Câu trả lời của ông Hoàng Nam Tiến chạm mạnh đến những người đang sống

'Khoảnh khắc nào là đáng sống nhất?' Câu trả lời của ông Hoàng Nam Tiến chạm mạnh đến những người đang sống...

Tin trong ngày - 1 giờ, 24 phút trước

Sự ra đi đột ngột của ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, vào chiều ngày 31/7 đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc cho nhiều người....

Từ năm 2026, 4 nhóm người dân Hà Nội sẽ được cấp BHYT miễn phí, là những ai?

Từ năm 2026, 4 nhóm người dân Hà Nội sẽ được cấp BHYT miễn phí, là những ai?

Kiến thức - 2 giờ, 52 phút trước

Bắt đầu từ năm 2026, Hà Nội sẽ chi ngân sách cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí cho 4 nhóm người yếu thế. Chính sách mới giúp giảm gánh nặng viện phí,...

Ba con giáp nữ 1000 người có 1, sinh ra đã may mắn, chồng con sung túc, được chồng yêu thương và gia đình hạnh phúc

Ba con giáp nữ 1000 người có 1, sinh ra đã may mắn, chồng con sung túc, được chồng yêu thương và...

Đời sống số - 2 giờ, 11 phút trước

May mắn là một điều bí ẩn, dường như không tồn tại, nhưng nó lại hiện hữu trong cuộc sống thường nhật của chúng ta. Chúng ta gọi nó là "một bất ngờ". May...

Trả lời những tin nhắn này, nhiều thanh niên sập bẫy lừa đảo, bị tống tiền đến mức trắng tay

Trả lời những tin nhắn này, nhiều thanh niên sập bẫy lừa đảo, bị tống tiền đến mức trắng tay

Đời sống trẻ - 2 giờ, 22 phút trước

Thời gian gần đây, trên các mạng xã hội đã xuất hiện một hình thức lừa đảo tinh vi nhắm vào nam thanh niên. Các đối tượng sử dụng tài khoản với hình ảnh...

Ra chợ gặp thịt lợn có 4 dấu hiệu này có thể đã bị nhiễm dịch tả châu Phi, tuyệt đối không mua

Ra chợ gặp thịt lợn có 4 dấu hiệu này có thể đã bị nhiễm dịch tả châu Phi, tuyệt đối không...

Làm sao - 2 giờ, 23 phút trước

Đang có dịch tả châu Phi, khi ra chợ mua thịt lợn, bà nội trợ cần nhớ một số lưu ý này để giữ sức khỏe cho cả gia đình.

Thành phố giàu nhất Việt Nam sau sáp nhập chuẩn bị sở hữu sân vận động chuẩn quốc tế, đủ lực tổ chức World Cup

Thành phố giàu nhất Việt Nam sau sáp nhập chuẩn bị sở hữu sân vận động chuẩn quốc tế, đủ lực tổ...

Kiến thức - 2 giờ, 24 phút trước

Bên cạnh đó, thành phố mới sau sáp nhập còn sở hữu cả sân vận động lâu đời nhất Việt Nam.

Có nên trồng cây đinh lăng trước nhà? Lời Tổ tiên dặn đừng lơ là kẻo 'rước họa'

Có nên trồng cây đinh lăng trước nhà? Lời Tổ tiên dặn đừng lơ là kẻo 'rước họa'

Đời sống số - 2 giờ, 24 phút trước

Trong phong thủy, cây đinh lăng mang ý nghĩa tốt lành, xua tà khí đuổi tà ma. Nhưng việc trồng cây đinh lăng trước nhà là có nên hay không?

Tin vui: Đề xuất bỏ Quy định tài xế chỉ được lái xe 10 giờ mỗi ngày, 48 giờ mỗi tuần

Tin vui: Đề xuất bỏ Quy định tài xế chỉ được lái xe 10 giờ mỗi ngày, 48 giờ mỗi tuần

Doanh nghiệp - 2 giờ, 25 phút trước

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực thi hành từ đầu năm nhưng cơ quan chủ trì soạn thảo vừa đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều....

Ông xã kể giây phút cuối của diễn viên Hiền Hạnh trước khi qua đời

Ông xã kể giây phút cuối của diễn viên Hiền Hạnh trước khi qua đời

Chuyện làng sao - 3 giờ, 41 phút trước

Diễn viên Lê Hiền Hạnh - đóng "Đảo của dân ngụ cư" - qua đời đột ngột sau sinh. Giây phút trước khi ra đi, cô bật khóc, gọi tìm con rồi dần hôn...

Người lao động được hưởng lợi gì khi bãi bỏ lương cơ sở 2,34 triệu đồng từ ngày 1/7?

Người lao động được hưởng lợi gì khi bãi bỏ lương cơ sở 2,34 triệu đồng từ ngày 1/7?

Kiến thức - 3 giờ, 52 phút trước

Chính phủ thay thế mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng bằng mức tham chiếu mới từ ngày 1/7/2025.

Đề xuất bỏ quy định cởi giày, thắt lưng khi kiểm tra an ninh sân bay: Giảm phiền hà, tiết kiệm 150 tỉ đồng mỗi năm?

Đề xuất bỏ quy định cởi giày, thắt lưng khi kiểm tra an ninh sân bay: Giảm phiền hà, tiết kiệm 150...

Tin trong ngày - 3 giờ, 22 phút trước

Việc thay đổi các quy trình kiểm tra an ninh được cho là đã lỗi thời không chỉ giúp tiết kiệm thời gian cho hàng triệu hành khách mà còn nâng cao chất lượng...

Kể từ nay, chưa trả tiền sử dụng đất có thể sang tên Sổ đỏ được không?

Kể từ nay, chưa trả tiền sử dụng đất có thể sang tên Sổ đỏ được không?

Kiến thức - 3 giờ, 22 phút trước

Nếu muốn sang tên sổ đỏ trong khi chưa trả tiền sử dụng đất, cần chú ý những thông tin sau đây.

Có được cấp đổi sổ đỏ bị rách không? Nếu có thì thời gian cấp đổi sổ đỏ bị rách là bao lâu?

Có được cấp đổi sổ đỏ bị rách không? Nếu có thì thời gian cấp đổi sổ đỏ bị rách là bao...

Tin trong ngày - 3 giờ, 23 phút trước

Theo quy định, người sử dụng đất có quyền yêu cầu cấp lại sổ đỏ khi sổ đỏ bị ố, nhòe, rách, hư hỏng.