Thứ ba, 15/07/2025
Giáo sư Li Lanjuan và các đồng nghiệp ở Đại học Chiết Giang đã phát hiện trong một nhóm nhỏ bệnh nhân xuất hiện nhiều đột biến không được báo cáo trước đây. Những đột biến này bao gồm những thay đổi hiếm thấy đến nỗi các nhà khoa học chưa bao giờ nghĩ rằng chúng có thể xảy ra.
Đột biến nhất định có thể tạo ra những chủng chết người hơn
Các nhà khoa học này cũng xác nhận lần đầu tiên với bằng chứng trong phòng thí nghiệm rằng một số đột biến nhất định có thể tạo ra những chủng chết người hơn những chủng khác.
“Sars-CoV-2 đã có các đột biến có khả năng thay đổi đáng kể mức độ gây bệnh”, giáo sư Li và các đồng nghiệp viết trong một bài báo được công bố trên medRxiv.org hôm 19/4.
Giáo sư Li Lanjuan là chuyên gia dịch tễ học hàng đầu của Trung Quốc. Ảnh: Xinhua.
Nghiên cứu giáo sư Li cung cấp bằng chứng đầu tiên cho thấy đột biến có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của virus gây bệnh hoặc mức độ gây hại tới vật chủ.
Bà Li thực hiện một cách tiếp cận khác thường để điều tra đột biến của virus. Nữ chuyên gia đã phân tích các chủng virus được phân lập từ 11 bệnh nhân Covid-19 lựa chọn ngẫu nhiên từ thành phố Hàng Châu ở tỉnh Chiết Giang, và sau đó kiểm tra xem chúng có thể lây nhiễm và tiêu diệt tế bào như thế nào.
Các đột biến nguy hiểm nhất ở bệnh nhân Chiết Giang cũng đã được tìm thấy ở hầu hết bệnh nhân trên khắp châu Âu, trong khi các chủng nhẹ hơn được tìm thấy ở các vùng của Mỹ, như bang Washington, theo bài báo của nhóm nghiên cứu.
Một nghiên cứu khác trước đó đã phát hiện chủng virus ở New York đến từ châu Âu. Tỷ lệ tử vong ở New York cũng tương tự với nhiều nước ở lục địa già, thậm chí còn cao hơn.
Tuy nhiên, đột biến yếu hơn không có nghĩa là nguy cơ thấp hơn đối với người bệnh, theo nghiên cứu của giáo sư Li. Tại Chiết Giang, hai bệnh nhân ở độ tuổi 30 và 50 nhiễm virus corona chủng yếu hơn đã lâm bệnh nặng. Mặc dù cả hai đều sống sót, bệnh nhân lớn tuổi hơn đã phải điều trị trong phòng chăm sóc tích cực.
Có thể làm sáng tỏ sự khác biệt về tỷ lệ tử vong
Phát hiện này có thể làm sáng tỏ sự khác biệt về tỷ lệ tử vong mang tính khu vực. Tỷ lệ nhiễm và tỷ lệ tử vong của đại dịch khác nhau từ nước này sang nước khác, và hiện cũng có một số lý giải.
Các nhà khoa học di truyền đã nhận thấy rằng những chủng virus ở những khu vực địa lý khác nhau vốn đã không giống nhau. Một số nhà nghiên cứu cho rằng tỷ lệ tử vong khác nhau có thể một phần là do đột biến nhưng không có bằng chứng trực tiếp.
Vấn đề còn phức tạp hơn vì tỷ lệ sống sót phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như tuổi tác, tình trạng sức khỏe, bệnh nền hoặc thậm chí nhóm máu.
Virus corona ở New York đến từ châu Âu. Tỷ lệ tử vong ở New York cũng tương tự
với nhiều nước ở lục địa già, thậm chí còn cao hơn. Ảnh: Getty.
Tại các bệnh viện, Covid-19 được chữa trị như một chứng bệnh và bệnh nhân được điều trị giống nhau bất kể chủng nào. Giáo sư Li và các đồng nghiệp cho rằng việc xác định đột biến trong một khu vực có thể giúp xác định cách chống lại virus.
“Phát triển thuốc và vắc-xin, trong khi đang diễn ra cấp bách, cần phải tính đến tác động của những đột biến tích lũy này để tránh những nguy hiểm tiềm tàng”, các nhà khoa học này cho biết.
Theo truyền thông Trung Quốc, giao sư Li là nhà khoa học đầu tiên đề xuất phong tỏa Vũ Hán. Chính quyền Trung Quốc đã nghe theo khuyến nghị của bà vào cuối tháng 1, phong tỏa thành phố hơn 11 triệu dân.
Đội nghiên cứu của bà Li đã phát hiện hơn 30 đột biến. Trong số đó có 19 đột biến - hay khoảng 60% - là mới.
Họ đã phát hiện một số đột biến này có thể dẫn đến những thay đổi chức năng trong protein dằm (spike protein) của virus - một cấu trúc đặc thù trên vỏ virus cho phép virus corona liên kết với tế bào người. Mô phỏng máy tính dự đoán rằng những đột biến này sẽ làm tăng tính lây nhiễm.
Để xác minh lý thuyết, bà Li và các đồng nghiệp đã xem xét các tế bào có những chủng mang đột biến khác nhau. Các chủng hoạt động mạnh nhất có thể tạo ra lượng virus gấp 270 lần so với loại yếu nhất. Những chủng này cũng giết chết các tế bào nhanh nhất.
Đó là một kết quả bất ngờ từ nghiên cứu với ít hơn một chục bệnh nhân, chỉ ra rằng sự đa dạng thực sự của các chủng virus vẫn chưa được đánh giá đúng mức, bà Li viết trong bài báo.
Những đột biến là những gene khác với chủng đầu tiên được phân lập ở Vũ Hán, nơi virus corona chủng mới được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 12/2019.
Virus corona này thay đổi ở tốc độ trung bình khoảng một đột biến mỗi tháng. Tới ngày 20/4, hơn 10.000 chủng đã được các nhà khoa học xác định trình tự trên tòan cầu bao gồm hơn 4.300 đột biến, theo Trung tâm Thông tin sinh học quốc gia Trung Quốc.
Mặc dù vậy, phần lớn các mẫu được xác định trình tự theo cách tiếp cận tiêu chuẩn để có thể cho ra kết quả nhanh nhất. Chẳng hạn, gene chỉ được đọc một lần và vẫn có khoảng trống sai sót.
Đội nghiên cứu của giáo sư Li sử dụng một phương pháp phức tạp hơn được gọi là giải trình sự siêu sâu. Mỗi khối của bộ di truyền virus được đọc hơn 100 lần, cho phép các nhà nghiên cứu thấy những thay đổi có thể đã bị bỏ qua theo cách tiếp cận thông thường.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ba thay đổi liên tiếp - được gọi là đột biến tri-nucleotide - ở một bệnh nhân 60 tuổi, hiện tượng được cho là hiếm gặp. Thông thường các gene đột biến tại một vị trí tại một thời điểm. Bệnh nhân này đã ở bệnh viện hơn 50 ngày, lâu hơn nhiều so với các bệnh nhân Covid-19 khác, và thậm chí chất thải của ông bị nhiễm các chủng virus sống.
“Điều tra tác động chức năng của đột biến tri-nucleotide này sẽ rất thú vị”, bà Li và các đồng nghiệp cho biết trong bài báo.
Giáo sư Zhang Xuegong, trưởng bộ phận thông tin sinh học tại Phòng thí nghiệm Khoa học và Công nghệ Thông tin Quốc gia tại Đại học Thanh Hoa, cho biết giải trình tự siêu sâu có thể là một chiến lược hiệu quả để theo dõi đột biến virus.
“Phương pháp này có thể mang lại một số thông tin hữu ích”, ông nói.
Tuy nhiên, phương pháp này có thể tốn thời gian và chi phí hơn nhiều. Nó không có khả năng được áp dụng cho tất cả các mẫu.
“Hiểu biết của chúng tôi về virus vẫn còn khá nông cạn”, ông Zhang. Các câu hỏi như virus đến từ đâu, tại sao nó có thể giết chết một số người trẻ khỏe mạnh trong khi không gây ra các triệu chứng có thể phát hiện ở nhiều người khác vẫn khiến các nhà khoa học đau đầu.
“Nếu có một khám phá làm đảo lộn nhận thức thông thường, thì cũng đừng ngạc nhiên”.
Xem thêm
Nguồn: https://zingnews.vn/phat-hien-moi-ve-dot-bien-chua-tung-thay-cua-virus-corona-post1063997.html..
Đây là 7 loại cá vừa sạch, vừa nhiều dinh dưỡng mà không lo hóa...
Chăm con - 12 giờ, 51 phút trước
Tỷ phú Jeff Bezos đã chia sẻ một quan điểm nuôi dạy con được giới chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Theo vị tỷ phú, chìa khóa để con cái thành công nằm...
Chăm con - 12 giờ, 52 phút trước
Những năm gần đây, nhịp sống của con người ngày càng nhanh hơn, và sức khỏe não bộ ngày càng trở nên quan trọng.
Chăm con - 14 giờ, 3 phút trước
Tương lai của một đứa trẻ có thành công hay không thường chịu ảnh hưởng rất lớn từ những yếu tố hình thành trong thời thơ ấu. Dưới đây là 4 yếu tố then...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 12 giờ trước
Bài viết sẽ tiết lộ bí mật của 1 giờ 'đắt giá' nhất trong ngày. Đó là thời điểm giúp cơ thể hấp thụ năng lượng tinh khiết của trời đất, đánh thức dương...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 14 giờ trước
Chạy bộ buổi sáng và đi bộ buổi tối đều là những phương pháp bảo vệ sức khỏe được nhiều người yêu thích, nhưng chúng phù hợp với những nhóm người khác nhau và...
Tin trong ngày - 3 giờ, 28 phút trước
Vị trí làm việc ở cấp xã, cấp tỉnh này được đề xuất hưởng 200% lương nhằm thu hút và giữ chân lao động chất lượng cao trong lĩnh vực nhà nước.
Kiến thức - 3 giờ, 28 phút trước
Nhiều người nhận xét đây thật sự là một kho báu của thiên nhiên.
Kiến thức - 3 giờ, 28 phút trước
Theo đó, có những trường hợp dù dùng số điện thoại chính chủ nhưng vẫn bị khóa SIM, thu hồi số, hãy cùng tìm hiểu!
Tin trong ngày - 3 giờ, 29 phút trước
Trên mạng xã hội, sinh viên các ngành này thường bị gắn mác học để thất nghiệp. Nhiều cái tên quen thuộc năm nào cũng góp mặt, khiến không ít người trẻ chùn bước...
Kiến thức - 3 giờ, 29 phút trước
Theo lời kể từ những người lớn tuổi, vào năm 1965, một con rùa khổng lồ cao tới 3 tầng lầu đã được đào ra từ con sông Hoàng Hà, thuộc huyện Lâm, tỉnh...
Tin trong ngày - 3 giờ, 29 phút trước
Theo kế hoạch của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), 8h ngày 16/7, thí sinh sẽ biết điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Đây cũng là ngày các bạn sẽ tiến...
Tâm sự - 4 giờ, 60 phút trước
Ly hôn là bước ngoặt lớn trong cuộc đời mỗi người. Có người vì thế mà suy sụp, nhưng cũng có người coi đây là cơ hội để làm mới cuộc sống. Quãng thời...
Tin trong ngày - 4 giờ trước
Theo kế hoạch, Bộ GD-ĐT sẽ công bố phổ điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2025 trong khoảng từ 15h15 đến 15h45 ngày 15/7.
Tin trong ngày - 4 giờ trước
Chiều nay (15/7), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố phổ điểm môn Văn của 1,14 triệu thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025, không ai đạt điểm 10.
Đời sống số - 5 giờ, 30 phút trước
Người xưa tin rằng chỉ có tuân theo quy luật mới có thể đạt được, trong đó cũng bao gồm cả quy luật tự nhiên. Ngày 16 tháng 7, thứ tư, ngày 22 tháng...
Kiến thức - 5 giờ, 30 phút trước
Ngành Kinh doanh Nông nghiệp nổi lên như một lựa chọn chiến lược, thu hút sự quan tâm của đông đảo thí sinh. Với điểm chuẩn chỉ từ 16 điểm tại một số trường,...
Tâm sự - 5 giờ, 30 phút trước
Tại sao nhiều cặp vợ chồng dù sống trong bất hạnh vẫn không dám ly hôn? Kinh nghiệm từ những người từng trải tiết lộ sự thật bất ngờ, cùng tìm hiểu nhé!
Kiến thức - 5 giờ, 31 phút trước
Việc lựa chọn kỳ hạn gửi tiết kiệm luôn là mối quan tâm hàng đầu của nhiều người khi muốn tối ưu hóa lợi nhuận cho khoản tiền nhàn rỗi. Trong số các lựa...
Tin trong ngày - 5 giờ, 31 phút trước
Học phí cũng là một trong những điều thí sinh cần chú ý đến khi đăng ký nguyện vọng sắp tới. Nếu điều kiện gia đình không giàu có, nên cân nhắc khi đăng...
Chuyện làng sao - 5 giờ, 31 phút trước
MC Hoàng Linh bị Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử xử phạt 107,5 triệu đồng vì có các sai phạm trong quảng cáo sữa Hiup.
Kiến thức - 5 giờ, 27 phút trước
Kỳ thi đại học đã khép lại, đây là thời điểm quan trọng để các sĩ tử và gia đình cùng nhau đưa ra những quyết định định hướng tương lai. Để giúp con...
Du lịch Việt - 5 giờ, 27 phút trước
Gulf News - một trong những tờ báo tiếng Anh uy tín và có lượng độc giả lớn nhất tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vừa công bố danh sách “Top...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 42 phút trước
Để có vóc dáng như hiện tại, Angela Phương Trinh đã tập luyện thể thao chăm chỉ cùng huấn luyện viên.
Tin trong ngày - 6 giờ, 43 phút trước
Đến nay, đã có nhiều trường đại học sử dụng chứng chỉ IELTS trong xét tuyển đầu vào hệ chính quy năm 2025. Thí sinh và phụ huynh tham khảo danh sách các trường...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 43 phút trước
"Cứ ba ngày đầu tháng là mùng 4, mùng 5, mùng 6 là chị đi thu tiền 100 căn nhà cho thuê" – Quang Lê nói.