Nghiên cứu cảnh báo: Một loạt muỗi ‘đột biến’, phun thuốc trừ sâu cũng vô dụng

Nghiên cứu mới cảnh báo rằng muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết và các loại virus khác đã tiến hóa khả năng kháng thuốc diệt côn trùng ngày càng tăng ở nhiều nơi ở châu Á và các phương pháp mới đang rất cần thiết để kiểm soát chúng.

Agence France-Presse đưa tin, các cơ quan y tế thường phun thuốc diệt côn trùng ở những khu vực có muỗi xâm nhập. Khả năng kháng thuốc từ lâu đã là mối lo ngại nhưng mức độ nghiêm trọng của vấn đề vẫn chưa được biết rõ.

Nhà khoa học Nhật Bản Shinji Kasai và nhóm của ông đã kiểm tra muỗi từ một số nước châu Á cũng như Ghana, châu Phi và tìm thấy một loạt đột biến khiến một số loài muỗi gần như miễn dịch với các loại thuốc như permethrin.

Shinji Kasai nói với AFP: “Tại Campuchia, hơn 90% muỗi Aedes aegypti có sự kết hợp của các đột biến dẫn đến khả năng kháng thuốc cực cao”.

Ông phát hiện ra rằng một số chủng muỗi đột biến có khả năng kháng bệnh cao hơn 1.000 lần so với mức kháng thuốc cao hơn 100 lần được thấy trước đây.

Điều này có nghĩa là lượng thuốc diệt côn trùng thường tiêu diệt gần 100% số muỗi trong một mẫu sẽ chỉ tiêu diệt được khoảng 7% số muỗi.

Dù tăng liều thuốc diệt côn trùng lên 10 lần cũng chỉ tiêu diệt được 30% số muỗi siêu kháng thuốc.

Shinji Kasai, Giám đốc Khoa Côn trùng học tại Viện Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Nhật Bản cho biết: “Mức độ kháng thuốc mà chúng tôi tìm thấy ở muỗi ở Campuchia và Việt Nam hoàn toàn khác nhau”.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sốt xuất huyết có thể gây sốt xuất huyết, ảnh hưởng đến khoảng 100 triệu đến 400 triệu người mỗi năm, nhưng hơn 80% trường hợp là nhẹ hoặc không có triệu chứng.

Một số loại vắc xin sốt xuất huyết đã được phát triển và các nhà nghiên cứu cũng đang sử dụng vi khuẩn khử trùng muỗi để chống lại muỗi truyền bệnh.

Nhưng cả hai lựa chọn này đều không thể loại bỏ được bệnh sốt xuất huyết và muỗi Aedes aegypti còn mang theo các bệnh khác, bao gồm cả vi-rút Zika và sốt vàng da.