Thứ sáu, 22/08/2025
Giảo cổ lam là một loại cây thuộc họ bầu bí, sinh trưởng tốt ở các khu vực núi cao, rừng ẩm và khí hậu mát mẻ. Cây thường mọc hoang hoặc được trồng làm dược liệu ở các nước châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và cả Việt Nam.
Tên khoa học của giảo cổ lam là Gynostemma pentaphyllum, trong đó “pentaphyllum” ám chỉ đặc điểm 5 lá chét của cây. Đây là loại dây leo có thân mảnh, lá nhỏ, hoa màu xanh và vị đặc trưng là đắng nhẹ pha lẫn ngọt hậu - một hương vị thường gặp ở các loại thảo mộc có dược tính cao.
Điểm đặc biệt khiến giảo cổ lam được mệnh danh là “thảo dược trường thọ” chính là hàm lượng cao các hợp chất saponin - cụ thể là gypenosides. Nhóm chất này có cấu trúc tương tự với ginsenosides trong nhân sâm và được chứng minh có tác dụng hỗ trợ quá trình trao đổi chất, tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh mãn tính và chống lão hóa.
Theo Tiến sĩ - bác sĩ Michael Aziz, chuyên gia y học tái tạo tại Hoa Kỳ, trà giảo cổ lam sở hữu khả năng chống oxy hóa cao gấp 8 lần so với trà xanh - loại trà vốn đã nổi tiếng trong giới khoa học và người tiêu dùng về công dụng bảo vệ tế bào.
Trà giảo cổ lam sở hữu khả năng chống oxy hóa cao gấp 8 lần so với trà xanh
Chống oxy hóa đóng vai trò then chốt trong việc làm chậm quá trình lão hóa, bảo vệ tế bào khỏi tác động của các gốc tự do - thủ phạm gây nên hàng loạt bệnh lý như ung thư, tim mạch, tiểu đường, và thoái hóa thần kinh.
Đáng chú ý, các nghiên cứu được đăng tải trên các tạp chí chuyên ngành như Journal of Functional Foods cũng chỉ ra rằng vị đắng đặc trưng của giảo cổ lam có liên quan trực tiếp đến hàm lượng saponin - chất có khả năng thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm và bảo vệ gan.
Dù vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng sâu rộng trên người, nhưng các thử nghiệm bước đầu ở cả mô hình động vật và một số nhóm bệnh nhân đã ghi nhận nhiều lợi ích tiềm năng của giảo cổ lam:
Căng thẳng và lo âu: Trong một nghiên cứu tại Hàn Quốc với 72 người tham gia, những người dùng chiết xuất giảo cổ lam trong 8 tuần cho thấy mức độ căng thẳng tự báo cáo giảm rõ rệt, dù chưa thấy sự thay đổi hormone căng thẳng.
Tiểu đường type 2: Hai nghiên cứu quy mô nhỏ tại châu Á cho thấy trà giảo cổ lam có thể cải thiện phản ứng của cơ thể với insulin và giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn so với chỉ sử dụng thuốc hạ đường huyết thông thường.
Béo phì và chuyển hóa mỡ: Một nghiên cứu với 117 người béo phì cho thấy sử dụng chiết xuất giảo cổ lam 450mg/ngày trong 16 tuần giúp giảm đáng kể chỉ số BMI, khối lượng mỡ và tổng trọng lượng cơ thể.
Ngoài ra, các thử nghiệm sơ bộ cũng đang đánh giá vai trò của giảo cổ lam trong phòng chống ung thư, Alzheimer, Parkinson, gan nhiễm mỡ và các bệnh lý viêm mãn tính khác. Tuy nhiên, hiện chưa có đủ dữ liệu lâm sàng để khuyến nghị sử dụng cho các mục đích điều trị này.
Tại các tỉnh miền núi phía Bắc, giảo cổ lam còn mọc hoang trên núi
Việt Nam là một trong những quốc gia có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp để trồng giảo cổ lam, đặc biệt tại các tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang và Cao Bằng. Một số doanh nghiệp nông nghiệp trong nước đã bắt đầu khai thác tiềm năng dược liệu này bằng cách sản xuất trà túi lọc, viên nang, hoặc cao thảo dược từ giảo cổ lam bản địa.
Tuy nhiên, để loại cây này thực sự phát triển thành một ngành hàng có giá trị kinh tế - tương tự như trà xanh hay nhân sâm - Việt Nam cần có các chương trình quy hoạch vùng trồng, chuẩn hóa quy trình chiết xuất và đầu tư vào nghiên cứu dược lý lâm sàng. Điều này không chỉ giúp gia tăng giá trị sản phẩm, mà còn mở đường cho xuất khẩu dược liệu ra thị trường quốc tế.
Dù được đánh giá là an toàn ở liều lượng vừa phải, giảo cổ lam vẫn có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, chóng mặt hoặc mờ mắt ở một số người nhạy cảm. Người đang sử dụng thuốc điều trị bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tim mạch nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng, vì giảo cổ lam có thể tương tác hoặc làm thay đổi hiệu lực của thuốc.
Đặc biệt, người bệnh tiểu đường cần thận trọng do trà giảo cổ lam có thể làm hạ đường huyết - gây ra nguy cơ tụt đường huyết nếu dùng song song với thuốc hạ đường mà không kiểm soát liều lượng.
Không chỉ được ví như 'cửa sổ tâm hồn', đôi mắt còn là chiếc gương...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 11 giờ trước
Đột quỵ không còn là căn bệnh tuổi già mà đang trẻ hóa nhanh chóng, đe dọa cả những người mới ngoài 30. Chỉ cần 30 giây ghi nhớ quy tắc BEFAST, bạn có...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 12 giờ trước
Đây là 7 loại cá vừa sạch, vừa nhiều dinh dưỡng mà không lo hóa chất hay tăng trọng. Giá cả lại phải chăng, dễ tìm ở chợ hay siêu thị. Nếu biết cách...
Chăm con - 2 ngày, 8 giờ trước
Nhiều bậc cha mẹ thường phiền lòng khi con không nghe lời hay có những thói quen "khó ưa". Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng, chính những đứa trẻ này khi lớn lên lại...
Chăm sóc sức khỏe - 3 ngày, 10 giờ trước
Trong căn bếp Việt, lạc vừa có thể là món ăn vặt, vừa là nguyên liệu chế biến món ngon. Nhưng ít ai biết rằng, có những thực phẩm nếu kết hợp với lạc...
Chăm sóc sức khỏe - 3 ngày, 12 giờ trước
Loại rau này rất giòn, ngọt, mọng nước và tươi mát. Ăn nhiều rau này còn có thể thanh lọc gan, giải độc, hỗ trợ giấc ngủ, rất tốt cho cơ thể.
Tin trong ngày - 2 giờ, 21 phút trước
Hành vi của hai đối tượng 'thông chốt' điều khiển xe mô tô di chuyển với tốc độ cao vào đường cấm (khu vực cấm đường) khi Hà Nội đang chuẩn bị cho tổng...
Kiến thức - 3 giờ, 37 phút trước
Nghị định 200/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực vào ngày 23/8 tới đem lại nhiều quyền lợi cho công chức, viên chức.
Đời sống số - 4 giờ, 39 phút trước
Ngày 23 tháng 8, thứ Bảy, là ngày đầu tiên của tháng 7 âm lịch, tương ứng với Năm Tỵ, Tháng Giáp Thân và Ngày Giáp Tý. Trong môi trường này, con giáp nào...
Đời sống số - 4 giờ, 59 phút trước
Dưới đây là bài trắc nghiệm tâm lý mang yếu tố tâm linh nhẹ nhàng, giúp bạn khám phá xem trong tiềm thức bạn đang lo lắng hay cần đề phòng điều gì trong...
Kiến thức - 4 giờ, 26 phút trước
Có 5 trường hợp tài khoản ngân hàng sẽ bị tạm dừng giao dịch, bao gồm rút tiền và chuyển tiền mà người dùng cần lưu ý!
Làm sao - 4 giờ, 26 phút trước
Từ xa xưa, vào ngày mùng 1, các gia đình Việt vẫn chuẩn bị lễ vật để làm lễ cúng Gia Thần, Gia Tiên để cầu xin cho mọi người trong gia đình được...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 26 phút trước
Từng là MC nổi tiếng trên VTV khi gắn bó nhiều năm với chương trình "Gặp nhau cuối tuần", Thảo Vân đến nay vẫn nhận được nhiều tình cảm của khán giả.
Tin trong ngày - 4 giờ, 26 phút trước
Có nhiều thông tin cho rằng, sau ngày 15/8, người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp lên đến 6 triệu đồng/tháng. Thực hư của việc này...
Làm sao - 4 giờ, 27 phút trước
Chỉ vài phút mỗi tối trước khi con chìm vào giấc ngủ, nếu cha mẹ thực hiện đúng cách, con không chỉ trở nên khôn khéo, giàu cảm xúc mà còn sở hữu tương...
Chuyện làng sao - 5 giờ, 10 phút trước
Nếu như dàn diễn viên 'Sóng ở đáy sông' như NSND Xuân Bắc, nghệ sĩ Kim Oanh... được nhiều người biết đến thì nhân vật đóng vai Hồng gần 'biến mất' sau bộ phim...
Chăm sóc sức khỏe - 5 giờ, 10 phút trước
Tại các chợ dân sinh và siêu thị Việt Nam, người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm thấy một loại cá nhỏ bé nhưng lại mang trong mình nguồn dinh dưỡng "khổng lồ",...
Tin trong ngày - 5 giờ, 10 phút trước
Để tiết kiệm chi phí khi thuê phòng, sắm đồ ở trọ đây là những lưu ý cho tân sinh viên và cả phụ huynh khi đưa con đi nhập học.
Kiến thức - 5 giờ, 10 phút trước
Quy định mới mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế nông thôn, nhưng đòi hỏi tuân thủ đúng pháp luật.
Tin trong ngày - 5 giờ, 10 phút trước
Trưa 22/8, trường Đại học Hạ Long công bố điểm chuẩn trúng tuyển 2025 vào các ngành đào tạo của trường. Đây là ngôi trường đầu tiên ở phía Bắc công bố điểm chuẩn...
Đời sống số - 6 giờ, 58 phút trước
Thứ Bảy, ngày 23 tháng 8, ngày đầu tiên của tháng 7 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, Tháng Giáp Thân và Ngày Giáp Tý. Với sự kết hợp này, con giáp nào...
Kiến thức - 7 giờ, 34 phút trước
Kể từ nay đến tháng 9, các giáo viên đang giảng dạy các môn bằng tiếng nước ngoài cần nắm bắt quy định mới về trình độ ngoại ngữ để bổ sung kịp thời....
Tin trong ngày - 7 giờ, 34 phút trước
Tổ hợp sân vận động 500 tỉ đồng này được khởi công sau nhiều lần lỡ hẹn, dự kiến sẽ hoàn thành và đi vào hoạt động trong năm 2027.
Kiến thức - 7 giờ, 34 phút trước
Việc lạm dụng điều hòa hay không vệ sinh định kỳ lại có thể biến thiết bị này từ cứu tinh chống nóng thành mối nguy tiềm ẩn cho sức khỏe.
Yêu - 7 giờ, 38 phút trước
Trong những năm gần đây, một xu hướng hôn nhân kiểu mới đang âm thầm lan rộng trong giới trẻ. Mô hình này được cho là giúp các cặp đôi tránh được mâu thuẫn...
Chuyện làng sao - 7 giờ, 38 phút trước
Nam diễn viên này đối diện với thất bại khi chuyển hướng từ hoạt động nghệ thuật sang kinh doanh.