Không ít trẻ em đột quỵ, bác sĩ cảnh báo các dấu hiệu quan trọng giúp cha mẹ nhận rõ nguy hiểm sớm để cứu con

Tại Hà Nội, một bé trai sinh năm 2017 bất ngờ gục xuống bàn khi đang học và sau đó yếu nửa người trái. Nhờ sự phản ứng kịp thời của thầy cô báo cho gia đình đưa bé đi cấp cứu, kết quả chụp cắt lớp vi tính mạch máu cho thấy bé bị nhồi máu não do bóc tách động mạch não giữa – một tình trạng hiếm gặp ở trẻ nhỏ. May mắn là sau can thiệp nong bóng và đặt stent tái thông mạch, bé đã phục hồi gần như hoàn toàn.

Một trường hợp khác là trẻ sinh năm 2011, quê Ninh Bình, trải qua 10 ngày đau đầu liên tục và thậm chí ngất xỉu. Ban đầu, gia đình cho rằng con chỉ bị cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy trẻ bị chảy máu não nhỏ do vỡ dị dạng thông động - tĩnh mạch vùng thái dương phải. Sau can thiệp nút dị dạng và túi giả phình, trẻ cũng đã hồi phục hoàn toàn.

Thời gian là "vàng" đối với các bệnh nhân đột quỵ, nhưng sự cảnh giác của người lớn lại là yếu tố quyết định cơ hội sống còn của trẻ. (Ảnh minh họa)

Theo TS.BS Nguyễn Văn Tuyến, Viện trưởng Viện Thần kinh, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 đang điều trị cho bốn bệnh nhi từ 8 đến 16 tuổi. Bác sĩ Tuyến cho biết, dù đột quỵ ở trẻ em vẫn hiếm, nhưng tỷ lệ người bệnh dưới 45 tuổi lại tăng rõ rệt. Riêng trong năm 2025, người trẻ chiếm đến 10-15% bệnh nhân của Khoa Đột quỵ não.

Ở trẻ em, nhồi máu não thường xảy ra do bóc tách động mạch, chiếm khoảng 30-50% các trường hợp. Tình trạng này có thể xảy ra khi trẻ vận động mạnh, va chạm, xoay cổ đột ngột hoặc do viêm mạch.

Các bác sĩ cảnh báo rằng, can thiệp mạch ở trẻ khó khăn hơn rất nhiều so với người lớn, vì mạch máu của trẻ nhỏ, dễ tổn thương và đòi hỏi thao tác phải chính xác tuyệt đối. Đặc biệt, đột quỵ ở trẻ em dễ bị bỏ sót do trẻ khó mô tả triệu chứng và biểu hiện thường không điển hình. Nhiều gia đình chủ quan nghĩ con mệt hay chỉ cảm nhẹ, khiến trẻ bỏ lỡ thời gian "vàng" cứu chữa.

Với đột quỵ, thời gian luôn là yếu tố quyết định. Thuốc tiêu sợi huyết mang lại hiệu quả cao nhất trong 3-4,5 giờ đầu, và việc lấy huyết khối cơ học thường được thực hiện trong vòng 6 giờ. Bác sĩ đặc biệt nhấn mạnh phụ huynh không nên tự đánh giá mức độ nghiêm trọng hay chờ đợi mà hãy đưa trẻ đến viện ngay lập tức. Lý do là mỗi phút trôi qua, tế bào não đều bị tổn thương không hồi phục.

Các dấu hiệu bất thường mà cha mẹ và thầy cô cần theo dõi sát, dù chỉ thoáng qua, bao gồm: đau đầu dữ dội, yếu tay chân, nói khó, nhìn mờ, co giật, gục xuống bất ngờ.

Bác sĩ Nguyễn Văn Cường, Khoa Can thiệp mạch thần kinh, cho biết hiện chưa có biện pháp phòng ngừa tuyệt đối đột quỵ ở trẻ vì nguyên nhân thường không rõ ràng. Điều quan trọng nhất là nhận biết sớm và đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Bác sĩ Cường kết luận: “Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Sự cảnh giác của phụ huynh và thầy cô quyết định cơ hội sống còn của trẻ”.