'Kẻ thù' đại kỵ của ngô: Tuyệt đối không kết hợp và 5 nhóm người này cũng nên hạn chế ăn kẻo rước bệnh vào người

1. 5 nhóm người cần thận trọng khi ăn ngô

Người có hệ tiêu hóa yếu: Với hàm lượng chất xơ không hòa tan cao (khoảng 2,4g/100g), ngô có tác dụng nhuận tràng. Tuy nhiên, chất xơ này lại dễ gây kích ứng cho những người mắc viêm dạ dày mạn tính hoặc hội chứng ruột kích thích. Một nghiên cứu của Bệnh viện Hiệp Hòa Bắc Kinh năm 2024 chỉ ra rằng, 38% bệnh nhân ruột kích thích bị đầy hơi nặng hơn sau khi ăn ngô. Do đó, chuyên gia khuyên nhóm này chỉ nên ăn ngô đã được nghiền nhuyễn và không vượt quá 50g mỗi lần.

Người mắc tiểu đường, nhất là có đường huyết dao động mạnh: Chỉ số đường huyết (GI) của ngô thông thường là 55, nhưng đối với ngô ngọt, chỉ số này có thể lên tới 65–70. Theo khảo sát của Bệnh viện Y học cổ truyền Quảng Đông, việc ăn 200g ngô ngọt có thể khiến đường huyết tăng hơn 3 mmol/L sau 2 giờ. Để giảm thiểu rủi ro, người bệnh tiểu đường nên ưu tiên sử dụng ngô già thay vì ngô ngọt và kết hợp với các thực phẩm giàu protein như cá, trứng để làm chậm quá trình hấp thu đường.

5 nhóm người này nên hạn chế tiêu thụ lượng lớn ngô

Người bị thiếu máu do thiếu sắt: Ngô chứa phytate – một chất có khả năng ức chế hấp thu sắt. Việc kết hợp ngô với các thực phẩm giàu sắt như gan heo có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt lên đến 42%, theo một nghiên cứu. Người bị thiếu máu nên ăn ngô cách xa các bữa ăn bổ sung sắt ít nhất 2 giờ. Một giải pháp khác là lựa chọn các sản phẩm ngô đã qua lên men như bánh ngô, cháo ngô, bởi quá trình này giúp giảm hoạt tính của phytate.

Người suy thận: Ngô thuộc nhóm thực phẩm có hàm lượng phốt pho trung bình (89mg/100g). Đối với bệnh nhân suy thận giai đoạn 3 trở lên, việc tiêu thụ ngô thường xuyên có thể làm gia tăng nguy cơ tăng phốt pho máu. Một trường hợp được ghi nhận tại Bệnh viện Ruijin, Thượng Hải, cho thấy bệnh nhân suy thận ăn 1 bắp ngô mỗi ngày đã khiến nồng độ phốt pho máu tăng 0,3 mmol/L. Lời khuyên dành cho nhóm này là chỉ nên ăn nửa bắp mỗi lần và không quá 1 lần/tuần.

Người dị ứng gluten (bệnh celiac): Mặc dù bản thân ngô không chứa gluten, nhưng theo Trung tâm Đánh giá Rủi ro An toàn Thực phẩm Quốc gia Trung Quốc, 12,7% sản phẩm ngô trên thị trường có khả năng bị nhiễm gluten do quá trình chế biến chung với lúa mì. Do đó, người dị ứng gluten cần cẩn trọng lựa chọn các sản phẩm có nhãn "không chứa gluten" và đảm bảo vệ sinh dụng cụ chế biến tại nhà.

2. Những kết hợp thực phẩm "đại kỵ" với ngô

Bên cạnh việc lưu ý về các nhóm người, việc kết hợp ngô với một số thực phẩm khác cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe:

Ngô + thực phẩm giàu tannin (hồng, trà đặc): Protein trong ngô khi kết hợp với tannin sẽ tạo ra kết tủa khó tiêu, làm giảm khả năng tiêu hóa protein đến 53%, theo nghiên cứu của Đại học Chiết Giang. Việc ăn chung thường xuyên có thể dẫn đến sỏi dạ dày. Khuyến cáo nên ăn ngô và các thực phẩm giàu tannin cách nhau ít nhất 3 giờ.

Ngô + thực phẩm chứa nhiều oxalat (rau dền, rau chân vịt): Việc kết hợp ngô với các loại rau giàu oxalat làm gia tăng nguy cơ hình thành sỏi canxi oxalat. Tại Bệnh viện Cổ Lâu Nam Kinh, số ca đau quặn thận trong mùa hè đã tăng 25% do thói quen ăn salad ngô kèm rau chân vịt. Để giảm thiểu rủi ro, nên ăn kèm ngô với các thực phẩm giàu canxi như sữa.

Ngô + thuốc nội tiết (đặc biệt là hormone tuyến giáp): Chất xơ trong ngô có thể làm giảm khả năng hấp thu levothyroxine – một loại thuốc điều trị suy giáp. Dữ liệu từ Bệnh viện Bắc Kinh cho thấy nồng độ thuốc trong máu giảm 31% khi ăn ngô gần thời điểm dùng thuốc. Do đó, người bệnh cần tránh ăn ngô trước và sau khi uống thuốc ít nhất 2 giờ.

3. Ăn ngô đúng cách để phát huy giá trị dinh dưỡng

Để tận dụng tối đa lợi ích mà ngô mang lại, việc lựa chọn và chế biến đúng cách là vô cùng quan trọng:

- Chọn giống phù hợp: Ngô tím giàu anthocyanin hơn ngô vàng, trong khi ngô già chứa lượng chất xơ cao hơn ngô ngọt đến 40%. Giống ngô mới “Kinh Khoa Nếp 2000” được đánh giá cao về cấu trúc tinh bột dễ tiêu hóa.

- Chế biến đúng cách: Quá trình lên men ngô (như trong cháo hoặc bánh) có thể giảm phytate tới 60%. Sử dụng nồi áp suất để nấu ngô giúp giữ lại nhiều vitamin nhóm B hơn 28% so với phương pháp hấp thông thường. Đặc biệt, người bị tiểu đường không nên uống nước ngô xay nhuyễn vì có thể làm tăng chỉ số đường huyết.

- Ăn với lượng hợp lý: Theo khuyến nghị, mỗi người nên tiêu thụ 300–500g ngũ cốc nguyên hạt mỗi tuần. Đối với ngô, lượng ăn phù hợp là 100–150g/ngày, chia thành 2 bữa nhỏ để cơ thể hấp thu tốt hơn.

Cần nhấn mạnh rằng không có thực phẩm nào phù hợp với tất cả mọi người. Những người có vấn đề sức khỏe nên kiểm tra dị ứng thực phẩm hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng trước khi điều chỉnh chế độ ăn uống của mình. Ăn ngô một cách khoa học – lựa chọn đúng loại, đúng cách và đúng lượng – sẽ giúp bạn phát huy tối đa giá trị dinh dưỡng và hạn chế những rủi ro không mong muốn.