Hóa ra con người thông minh nhất ở độ tuổi 50! Chìa khóa là lưu lượng máu... Chuyên gia dạy bạn '4 mẹo siêu đơn giản' để phát triển một bộ não

Hầu hết các tế bào thần kinh mà chúng ta mang theo từ trong bụng mẹ và phát triển trong thời thơ ấu sẽ đi cùng chúng ta cho đến cuối đời, vì vậy sức khỏe thần kinh rất quan trọng đối với chức năng nhận thức lâu dài.

Các nhà khoa học từng nghĩ rằng người lớn không thể tạo ra tế bào não mới, và hóa ra họ đã nhầm. Các tế bào não tiếp tục sinh sôi nảy nở khi bạn già đi, cho dù bạn ở độ tuổi 60, 70 hay 80.

Tế bào não mới có thể được tạo ra ở mọi lứa tuổi

Thành thật mà nói: Chúng ta mất đi hàng nghìn tế bào não mỗi ngày như một phần tự nhiên của quá trình lão hóa. Một số người mất nhiều tế bào não hơn những người khác vì căng thẳng quá nhiều hoặc tiếp xúc với các chất độc hại như kim loại nặng và thuốc trừ sâu trong môi trường, nước và thực phẩm. Tất nhiên, nghiện ma túy hoặc rượu, tổn thương não nhẹ, đột quỵ, các bệnh về nhận thức như Parkinson và Alzheimer đều có thể khiến tế bào não chết.

Đây là một số tin tốt: Bộ não của chúng ta có khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh hay còn gọi là tế bào não và tế bào não là một trong những tế bào có tuổi thọ cao nhất trong cơ thể con người. Phần lớn các tế bào thần kinh mà chúng ta mang theo từ khi còn trong bụng mẹ và phát triển trong thời thơ ấu sẽ đi cùng chúng ta đến cuối cuộc đời, vì vậy sức khỏe thần kinh rất quan trọng đối với chức năng nhận thức lâu dài.

Các nhà khoa học từng nghĩ rằng người lớn không thể tạo ra các tế bào não mới, nhưng họ đã được chứng minh là sai. Tế bào não cũng tiếp tục tăng sinh khi bạn già đi, cho dù bạn đang ở độ tuổi 60, 70 hay 80.

Hình thành thần kinh không chỉ hữu ích cho các vận động viên hoặc thanh niên mong muốn kích hoạt chức năng não tối ưu. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng ngay cả những người cao tuổi ở độ tuổi 70, 80 và thậm chí 90 cũng có thể kích thích tái tạo tế bào não thông qua tập thể dục, ăn kiêng, điều chỉnh căng thẳng, ngủ và bổ sung dinh dưỡng. Các nhà nghiên cứu thậm chí còn phát hiện ra rằng những người lớn tuổi có thể phát triển nhiều tế bào thần kinh mới như những người trẻ hơn, ngay cả những người mắc bệnh Alzheimer.

Khi các tế bào mới khỏe mạnh được tạo ra, các dây thần kinh có thể hoạt động tốt hơn, kích hoạt, kết nối và phản hồi lại tất cả thông tin mà não bộ xử lý và nhận được. Chúng ta càng có nhiều tế bào khỏe mạnh, chúng ta càng có thể đưa ra các quyết định sáng suốt nhanh hơn và hiệu quả hơn, khả năng tập trung của chúng ta càng tốt, trí nhớ tốt hơn và duy trì tất cả các khía cạnh của chức năng điều hành. "Chức năng điều hành" là một thuật ngữ tổng quát dùng để chỉ các kỹ năng nhận thức cấp cao giúp kiểm soát các hành vi khác nhau của chúng ta. Sự chết của tế bào thần kinh tương đương với sự lão hóa của não, vì vậy bạn càng có thể tạo ra nhiều tế bào mới để làm chậm hoặc chống lại sự lão hóa, thì não của bạn sẽ càng trẻ.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự hình thành thần kinh có thể làm tăng kích thước và chức năng của hồi hải mã, do đó giúp duy trì trí nhớ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập. Sự gia tăng của các tế bào mới cũng có thể giúp chúng ta chống lại căng thẳng hiệu quả hơn và giảm các rối loạn tâm trạng như trầm cảm, lo âu và rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Mặc dù nghiên cứu trong lĩnh vực này vẫn còn sơ khai, nhưng dữ liệu đầy hứa hẹn, cho thấy sự tái tạo tế bào ở vùng hải mã cũng có thể giúp trì hoãn, hoặc thậm chí đảo ngược sự tiến triển của các bệnh nhận thức như Alzheimer.

Cả hình thành thần kinh và tính dẻo dai thần kinh đều cho chúng ta biết rằng bộ não có thể thay đổi bất kể tuổi tác. Sự dẻo dai thần kinh đề cập đến việc thay đổi các kết nối thần kinh thông qua việc học mới. Chúng ta có thể tu sửa lại bộ não bằng cách tạo ra các tế bào thần kinh mới, làm chủ khả năng cải thiện chức năng nhận thức trong suốt cuộc đời.

Trong cuốn sách này, bạn sẽ học cách kích thích thế hệ tế bào thần kinh mới bằng các phương pháp đặc biệt đã được khoa học chứng minh. Chúng bao gồm các hình thức tập thể dục cụ thể, thực phẩm, bổ sung dinh dưỡng và cách quản lý căng thẳng. Một số phương pháp có đặc thù, ví dụ, không phải tất cả các loại bài tập đều kích thích tái tạo tế bào thần kinh. Giống như bảo dưỡng xe hơi, việc bạn có tuân thủ những thói quen mới này hay không có thể xác định xem liệu bộ não của bạn có hoạt động bình thường hay không.

Nghe có vẻ không giống một loại khoa học thần kinh khó hiểu, nhưng nghiên cứu thực nghiệm cho chúng ta biết rằng việc tăng lưu lượng máu đến não chính là điều cần thiết để cải thiện sức khỏe và chức năng nhận thức.

Để hiểu tại sao não của mọi người nói chung lưu thông máu kém, cần phải hiểu hai yếu tố chính của sức khỏe não. Đầu tiên, não của chúng ta cần lưu lượng máu ổn định và đầy đủ để hoạt động bình thường. Thứ hai, nhiều thói quen sinh hoạt của người hiện đại có ảnh hưởng xấu đến quá trình tuần hoàn máu não, đợi đến khi có triệu chứng hoặc các vấn đề thường xảy ra thì đã quá muộn .

Mô não của chúng ta chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể, nhưng cần 15% đến 20% lượng máu cung cấp cho cơ thể. Đôi khi, cơ thể thậm chí còn đình chỉ lưu lượng máu đến các cơ quan khác để đưa máu giàu oxy và chất dinh dưỡng lên não.

Bộ não cũng cần lượng oxy gấp ba lần cơ bắp. Oxy đảm bảo rằng các tế bào não hoạt động, kích hoạt và phát tín hiệu một cách hiệu quả. Máu là cách duy nhất để đưa oxy đến các tế bào não. Một khi lưu lượng máu không đủ, các tế bào não bắt đầu chết.

Máu cũng là nguồn cung cấp glucose, cơ bắp có thể lưu trữ glucose, nhưng não thì không, vì vậy nếu bạn không có đủ lượng máu đến não, mô não của bạn sẽ bị đói. Nhưng não của chúng ta rất đói, nó cần tiêu thụ từ 40% đến 60% lượng đường trong máu của cơ thể. Ngoài ra, máu gửi các chất dinh dưỡng thiết yếu khác đến não, bao gồm vitamin, khoáng chất, chất béo, axit amin và chất điện giải.

Bộ não thậm chí cần ít hơn một chút chất dinh dưỡng và oxy, nó không thể kích hoạt đầy đủ các khu vực chi phối các chức năng cảm xúc và nhận thức, vì vậy chúng ta có thể tập trung, ghi nhớ chi tiết, nảy ra ý tưởng mới, đưa ra quyết định thông minh và đa nhiệm. Khả năng xử lý sẽ được giảm bớt.

Lưu lượng máu não cũng đóng một vai trò quan trọng khác: loại bỏ chất thải trao đổi chất. Một trong những chất thải như vậy là beta-amyloid, một loại protein, một khi được tích tụ trong não, sẽ trở nên độc hại và được cho là có liên quan đến sự tiến triển của bệnh Alzheimer.