Cuộc khảo sát cho thấy nếu bạn không mắc hai căn bệnh này trước tuổi 70 thì nguy cơ mắc ung thư trong tương lai có thể rất nhỏ?

22:14 01/06/2025

Gần đây, một nghiên cứu điều tra quy mô lớn do Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) công bố đã thu hút sự chú ý rộng rãi trong cộng đồng y tế.

Nghiên cứu kéo dài 15 năm và theo dõi sức khỏe của hơn 200.000 đối tượng từ 32 quốc gia. Kết quả cho thấy, nếu một người không mắc bệnh tiểu đường và các bệnh viêm mãn tính trước tuổi 70 thì nguy cơ phát triển khối u ác tính sau đó có thể giảm đáng kể. Khám phá này mở ra góc nhìn và hướng đi mới cho việc phòng ngừa ung thư ở người.

Một nhóm chuyên gia từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đánh giá cao nghiên cứu này và đưa nó vào hướng dẫn phòng ngừa ung thư toàn cầu mới nhất.

Người đứng đầu bộ phận phòng ngừa và kiểm soát ung thư của WHO chỉ ra trong một tuyên bố: "Nghiên cứu này lần đầu tiên làm rõ cơ chế liên quan tiềm ẩn của sự xuất hiện ung thư từ góc độ các bệnh mãn tính lâu dài và cung cấp cho chúng ta cơ sở khoa học để xây dựng các chiến lược phòng ngừa ung thư có mục tiêu hơn". Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Quốc gia cũng ngay lập tức đưa ra những giải thích có liên quan, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý bệnh chuyển hóa mãn tính trong phòng ngừa ung thư.

Tại sao bệnh tiểu đường và các bệnh viêm mãn tính lại có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ ung thư? Quá trình này bắt đầu từ môi trường vi mô bên trong cơ thể con người. Hãy tưởng tượng cơ thể chúng ta giống như một thành phố hoạt động chính xác, với nhiều hệ thống cùng hoạt động để duy trì sự vận hành trơn tru của thành phố.

Bệnh tiểu đường và tình trạng viêm mãn tính giống như hai "kẻ gây rối" trong một thành phố. Chúng không chỉ gây ra thiệt hại mà còn kích hoạt một loạt các phản ứng dây chuyền, cuối cùng có thể dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống quản lý thành phố (tức là cơ chế điều hòa phân chia tế bào), vốn là nơi sinh sôi của ung thư.

ung thư

ung thư

Bệnh tiểu đường: "Khủng hoảng năng lượng" tế bào và nguy cơ ung thư

Bệnh tiểu đường về cơ bản là một rối loạn chuyển hóa đặc trưng bởi lượng đường trong máu cao mãn tính. Tổn thương do lượng đường trong máu cao gây ra cho các tế bào của con người nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì chúng ta tưởng tượng.

Trong điều kiện bình thường, insulin hoạt động như một chiếc chìa khóa, giúp glucose, một "nguồn năng lượng", đi vào tế bào và cung cấp năng lượng cho chúng. Nhưng ở những người mắc bệnh tiểu đường, chìa khóa này không có đủ số lượng (bệnh tiểu đường loại 1) hoặc không hoạt động bình thường (bệnh tiểu đường loại 2). Kết quả là các tế bào không nhận được đủ năng lượng và máu sẽ tràn ngập lượng glucose dư thừa.

Lượng đường trong máu cao mãn tính có thể dẫn đến các vấn đề sau, có thể làm tăng nguy cơ ung thư:

Đầu tiên, môi trường đường huyết cao thúc đẩy quá trình oxy hóa nội bào và sản sinh ra một lượng lớn các gốc tự do. Các gốc tự do này giống như những "tia lửa nhỏ" không được kiểm soát có thể gây tổn hại đến DNA của tế bào và làm tăng nguy cơ đột biến gen.

Thứ hai, bệnh nhân tiểu đường thường bị kháng insulin và tăng insulin máu. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng insulin và các yếu tố tăng trưởng liên quan có chức năng thúc đẩy sự phân chia và tăng sinh tế bào, từ đó có thể kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư tiềm ẩn ở một mức độ nào đó.

Cuối cùng, bệnh tiểu đường có thể dẫn đến nhiều bất thường về chuyển hóa, chẳng hạn như rối loạn chuyển hóa lipid, từ đó tạo ra môi trường vi mô thuận lợi cho sự phát triển của tế bào ung thư.

ung thư

Viêm mãn tính: động lực thầm lặng

Nếu bệnh tiểu đường là "chất xúc tác" gây ung thư thì tình trạng viêm mãn tính chính là "kẻ đẩy" ẩn trong bóng tối. Bản thân tình trạng viêm là phản ứng bảo vệ của cơ thể để chống lại sự xâm nhập từ bên ngoài và phục hồi tổn thương, nhưng vấn đề sẽ phát sinh khi phản ứng viêm kéo dài trong thời gian dài và không thể giảm hoàn toàn.

Viêm mãn tính có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm các bệnh tự miễn (như viêm khớp dạng thấp, bệnh viêm ruột, v.v.), nhiễm trùng lâu dài, tiếp xúc với chất gây kích ứng trong môi trường và thậm chí béo phì có thể dẫn đến tình trạng viêm toàn thân mức độ thấp.

Các cơ chế chính của mối liên hệ giữa tình trạng viêm mãn tính và ung thư bao gồm:

Trong môi trường vi mô gây viêm, các tế bào miễn dịch tiết ra một lượng lớn các yếu tố gây viêm, chẳng hạn như interleukin-6 (IL-6), yếu tố hoại tử khối u-α (TNF-α), v.v. Một mặt, các yếu tố gây viêm này có thể trực tiếp gây tổn thương DNA, mặt khác, chúng có thể kích hoạt nhiều con đường truyền tín hiệu và thúc đẩy sự tăng sinh bất thường của tế bào.

Viêm mãn tính cũng dẫn đến tổn thương và sửa chữa mô liên tục, trong đó tần suất phân chia tế bào tăng lên và khả năng đột biến gen cũng tăng lên.

Nguy hiểm hơn, tình trạng viêm mãn tính làm thay đổi vi môi trường của khối u, ức chế phản ứng miễn dịch chống khối u và tạo điều kiện thuận lợi cho sự sống còn và lây lan của tế bào ung thư . Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature cho thấy tình trạng viêm mãn tính có thể dẫn đến tình trạng "mệt mỏi" trong hệ thống miễn dịch, khiến nó không thể xác định và loại bỏ hiệu quả các tế bào ung thư giai đoạn đầu.

ung thư

Điều đáng chú ý là bệnh tiểu đường và tình trạng viêm mãn tính thường không tồn tại độc lập mà có sự tương tác chặt chẽ giữa hai bệnh này. Bản thân bệnh tiểu đường có thể dẫn đến tình trạng viêm mãn tính mức độ thấp trên toàn bộ cơ thể và tình trạng viêm mãn tính có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin, tạo thành một vòng luẩn quẩn.

Qua phân tích, các nhà nghiên cứu phát hiện những người mắc cả hai bệnh có nguy cơ mắc ung thư cao hơn khoảng 3,8 lần so với những người chỉ mắc một trong hai bệnh . Hiệu ứng hiệp đồng này cho thấy chúng ta nên áp dụng chiến lược quản lý tích hợp trong phòng ngừa ung thư, tập trung vào sức khỏe trao đổi chất và kiểm soát tình trạng viêm.

Trong một thời gian dài, ung thư vẫn bị bao phủ bởi cảm giác "định mệnh" trong tâm trí nhiều người, họ tin rằng việc ung thư có xảy ra hay không chủ yếu phụ thuộc vào di truyền và may mắn. Tuy nhiên, kết quả của nghiên cứu này truyền tải đến chúng ta một thông điệp tích cực: ở mức độ lớn, chúng ta có thể giảm đáng kể nguy cơ ung thư thông qua các lựa chọn hành vi và quản lý sức khỏe của chính mình.

ung thư

Điều này không có nghĩa là tất cả những người không mắc bệnh tiểu đường và các bệnh viêm mãn tính trước 70 tuổi sẽ hoàn toàn miễn nhiễm với ung thư, cũng không có nghĩa là những người đã mắc các bệnh này chắc chắn sẽ mắc ung thư. Nghiên cứu khoa học tập trung vào mối tương quan thống kê và xác suất rủi ro, và sự khác biệt giữa các cá nhân vẫn tồn tại. Nhưng không thể phủ nhận rằng những phát hiện này cung cấp cho chúng ta phương hướng rõ ràng để phòng ngừa.

Với sự phát triển của công nghệ sinh học phân tử và dữ liệu lớn, các chiến lược phòng ngừa ung thư trong tương lai có thể trở nên chính xác và cá nhân hóa hơn. Có thể xây dựng các kế hoạch can thiệp có mục tiêu dựa trên nhiều thông tin như đặc điểm chuyển hóa cá nhân, tình trạng viêm, nền tảng di truyền, v.v.

Tóm lại, trong khi ung thư vẫn là một thách thức phức tạp về sức khỏe, bằng cách kiểm soát hai yếu tố chính là bệnh tiểu đường và tình trạng viêm mãn tính, chúng ta có khả năng giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư.

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Harvard chỉ ra trẻ sở hữu 5 đặc điểm này lớn lên chắc chắn giàu có và hạnh phúc hơn 30% người khác

Harvard chỉ ra trẻ sở hữu 5 đặc điểm này lớn lên chắc chắn giàu có và hạnh phúc hơn 30% người...

Chăm con - 1 ngày, 1 giờ trước

Nghiên cứu từ Đại học Harvard đã chỉ ra rằng, việc cha mẹ chỉ tập trung vào thành tích học tập mà bỏ qua những khía cạnh khác có thể là một thiệt thòi....

3 loại cá nước ngọt 'đại bổ': Ăn đều phòng đủ thứ bệnh, giá lại rẻ bèo

3 loại cá nước ngọt 'đại bổ': Ăn đều phòng đủ thứ bệnh, giá lại rẻ bèo

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 1 giờ trước

Ngoài cá chép hay cá thu quen thuộc, có 3 loại cá khác vừa ngon, bổ lại mát, ra chợ gặp nên mua ngay.

Loài cá có thân trong suốt, to bằng đầu đũa: Canxi 'vượt mặt' cá hồi, xưa rẻ như cho giờ bán gần nửa triệu/kg

Loài cá có thân trong suốt, to bằng đầu đũa: Canxi 'vượt mặt' cá hồi, xưa rẻ như cho giờ bán gần...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 2 giờ trước

Từng là món ăn quen thuộc của người dân vùng biển, loài cá nhỏ bé này nay là đặc sản được săn lùng ở các thành phố lớn với giá bán 400 trăm nghìn...

Hồng giòn vào mùa, những ai không nên ăn?

Hồng giòn vào mùa, những ai không nên ăn?

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 11 giờ trước

Nếu thuộc một trong số những người dưới đây bạn nên hạn chế hoặc tốt nhất không ăn hồng giòn.

Sau mùa thu, bạn nên tránh xa mướp đắng và dưa chuột! Hãy ăn nhiều hơn 4 loại rau 'vàng' này, chúng vừa bổ dưỡng, ngon lại rẻ

Sau mùa thu, bạn nên tránh xa mướp đắng và dưa chuột! Hãy ăn nhiều hơn 4 loại rau 'vàng' này, chúng...

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 18 giờ trước

Mùa thu không khí khô hơn, dễ gây khô môi, rát họng. Các chuyên gia khuyến cáo, nếu tiếp tục duy trì thói quen ăn nhiều thực phẩm lạnh như khổ qua, dưa chuột...

Năm 2026: Người sinh năm 2001, 1986, 1966 có thể bị phạt và khóa tài khoản ngân hàng nếu không làm việc sau

Năm 2026: Người sinh năm 2001, 1986, 1966 có thể bị phạt và khóa tài khoản ngân hàng nếu không làm việc...

Kiến thức - 2 giờ, 54 phút trước

Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi không thực hiện đúng quy định về việc cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD có thể bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đến 500.000 đồng.

Trình duyệt quy hoạch chi tiết khu chung cư cũ Hà Nội ưu tiên cải tạo trong quý III-2025. Địa bàn nào trong danh sách được ưu tiên cải tạo?

Trình duyệt quy hoạch chi tiết khu chung cư cũ Hà Nội ưu tiên cải tạo trong quý III-2025. Địa bàn nào...

Tin trong ngày - 2 giờ, 2 phút trước

Ngày 22/9, Ban chỉ đạo Cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch hành động số 03/KH-BCĐ, đề ra nhiều nhiệm...

Làm thế nào để điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh? Nhiều người hiểu sai về các mức từ 1 đến 7. Hướng dẫn bạn phương pháp đúng

Làm thế nào để điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh? Nhiều người hiểu sai về các mức từ 1 đến 7. Hướng...

Kiến thức - 2 giờ, 6 phút trước

Bạn điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh như thế nào? Tôi đoán nhiều người đã điều chỉnh sai từ số 1 đến số 7. Hôm nay, tôi sẽ hướng dẫn bạn cách đúng để...

Tỉnh nào dài nhất Việt Nam tính theo chiều dài quốc lộ 1A ở thời điểm hiện tại?

Tỉnh nào dài nhất Việt Nam tính theo chiều dài quốc lộ 1A ở thời điểm hiện tại?

Kiến thức - 2 giờ, 7 phút trước

Với chiều dài hơn 2.300 km, Quốc lộ 1A không chỉ là tuyến đường bộ dài nhất mà còn là trục giao thông huyết mạch của Việt Nam. Tuy nhiên, ít ai biết rằng...

Bản đồ chi tiết phường Cầu Giấy (Hà Nội) mới sau sắp xếp xã phường

Bản đồ chi tiết phường Cầu Giấy (Hà Nội) mới sau sắp xếp xã phường

Tin trong ngày - 2 giờ, 10 phút trước

Sau quá trình sắp xếp đơn vị hành chính tại Hà Nội, phường Cầu Giấy đã được thành lập, mang theo kỳ vọng về một trung tâm đô thị phát triển năng động, hiện...

'Đồng bào chú ý, máy bay địch cách Hà Nội 70km'... bài thi giúp Phan Hiển giành...

Bác sĩ khuyên: Ngoài không ăn quá nhiều khoai lang và bí ngô? Người cao tuổi còn nên hạn chế ăn 4 loại thực phẩm này

Bác sĩ khuyên: Ngoài không ăn quá nhiều khoai lang và bí ngô? Người cao tuổi còn nên hạn chế ăn 4...

Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 34 phút trước

Khi chúng ta già đi, các chức năng khác nhau của cơ thể con người dần thay đổi. Chức năng của hệ tiêu hóa, tốc độ trao đổi chất giảm và khả năng miễn...

Bộ Nội vụ ‘chốt’ nhóm lao động được làm 8h/ngày, dịp lễ, Tết hưởng ít nhất 300% lương: Ai được hưởng lợi?

Bộ Nội vụ ‘chốt’ nhóm lao động được làm 8h/ngày, dịp lễ, Tết hưởng ít nhất 300% lương: Ai được hưởng lợi?...

Kiến thức - 3 giờ, 42 phút trước

Đây là điểm mới trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Việc làm về chính sách hỗ trợ tạo việc làm.

Tuổi nào là độ tuổi 'thịnh' nhất của 12 con giáp? Hãy tìm 'tuổi vàng' của bạn và đón nhận may mắn!

Tuổi nào là độ tuổi 'thịnh' nhất của 12 con giáp? Hãy tìm 'tuổi vàng' của bạn và đón nhận may mắn!...

Đời sống số - 3 giờ, 44 phút trước

Mỗi con giáp đều có những khoảnh khắc tỏa sáng riêng, đạt đến đỉnh cao của cuộc đời và gặt hái vô vàn phước lành. Dưới đây, dưới góc nhìn của số học con...

Tử vi ngày 24/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý tài lộc dồi dào, Mùi cần thận trọng trong công việc

Tử vi ngày 24/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý tài lộc dồi dào, Mùi cần thận trọng trong công việc

Đời sống số - 10 giờ, 46 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 24/9/2025.

Người từ 60 tuổi không có lương hưu muốn nhận tiền trợ cấp hàng tháng cần đáp ứng điều kiện gì?

Người từ 60 tuổi không có lương hưu muốn nhận tiền trợ cấp hàng tháng cần đáp ứng điều kiện gì?

Kiến thức - 10 giờ, 2 phút trước

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người từ 60 tuổi không có lương hưu nhưng từng tham gia BHXH vẫn có quyền nhận trợ cấp xã hội hàng tháng, bên cạnh những đối...

Hình ảnh hiếm hoi của Á hậu Quỳnh Châu bên chồng doanh nhân trong lễ dạm ngõ, visual 'vợ chồng son' gây sốt

Hình ảnh hiếm hoi của Á hậu Quỳnh Châu bên chồng doanh nhân trong lễ dạm ngõ, visual 'vợ chồng son' gây...

Chuyện làng sao - 10 giờ, 17 phút trước

Ảnh dạm ngõ hiếm hoi của Á hậu Quỳnh Châu cùng chồng doanh nhân đang gây sốt cõi mạng.

Mức tiền thưởng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?

Mức tiền thưởng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?

Kiến thức - 10 giờ, 18 phút trước

Bạn đọc hỏi: Mức tiền thưởng huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?

Quy định mới về việc CSGT dừng xe để kiểm soát giao thông, cụ thể là?

Quy định mới về việc CSGT dừng xe để kiểm soát giao thông, cụ thể là?

Tin trong ngày - 11 giờ, 47 phút trước

Khi dừng xe để kiểm soát, cán bộ CSGT phải sử dụng camera body (camera mini) hoặc bố trí camera ghi nhận lại toàn bộ quá trình kiểm tra, xử lý.

Đây từng là tỉnh có mỏ vàng lớn nhất Việt Nam, sau sáp nhập không còn tên tỉnh này nữa

Đây từng là tỉnh có mỏ vàng lớn nhất Việt Nam, sau sáp nhập không còn tên tỉnh này nữa

Kiến thức - 11 giờ, 18 phút trước

Tỉnh này được xem là nơi có trữ lượng vàng lớn nhất cả nước. Sau sáp nhập thì tỉnh này đã hợp nhất vào tỉnh khác.

Thêm nhiều hình thức khen thưởng mới cho học sinh, bỏ các danh hiệu cụ thể và bảng danh dự

Thêm nhiều hình thức khen thưởng mới cho học sinh, bỏ các danh hiệu cụ thể và bảng danh dự

Tin trong ngày - 11 giờ, 20 phút trước

Theo Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học sinh sẽ có 5 hình thức khen thưởng, trong đó bổ sung hình thức mới là thư khen nhằm khuyến khích kịp...

Tư thế ngủ tiết lộ tương lai của bạn! Hãy thay đổi tư thế ngủ này ngay lập tức

Tư thế ngủ tiết lộ tương lai của bạn! Hãy thay đổi tư thế ngủ này ngay lập tức

Đời sống số - 12 giờ, 42 phút trước

Người xưa thường nói: "Đứng như tùng, ngồi như chuông, nằm như cung, đi như gió". Ngồi, nằm, đi không chỉ liên quan đến tinh thần của một người mà còn âm thầm ảnh...

Loại cá quen thuộc, chợ Việt bán rẻ bèo nhưng được đánh giá 'tốt không kém cá hồi'

Loại cá quen thuộc, chợ Việt bán rẻ bèo nhưng được đánh giá 'tốt không kém cá hồi'

Chăm sóc sức khỏe - 12 giờ, 48 phút trước

Không chỉ giàu vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, loại cá này còn cung cấp nhiều axit béo omega-3, omega-6, vốn là những thành phần thường được nhắc đến khi nói...

Luật bảo hiểm xã hội mới giúp nhiều người sớm được nhận lương hưu, cụ thể là những ai?

Luật bảo hiểm xã hội mới giúp nhiều người sớm được nhận lương hưu, cụ thể là những ai?

Tin trong ngày - 12 giờ, 17 phút trước

Luật BHXH 2024 cùng các văn bản hướng dẫn có hiệu lực từ 1/7/2025 đã bổ sung thêm trường hợp sớm được nhận lương hưu.

Khánh Phương xin lỗi vụ quảng cáo web cá độ trong MV với Ưng Hoàng Phúc

Khánh Phương xin lỗi vụ quảng cáo web cá độ trong MV với Ưng Hoàng Phúc

Chuyện làng sao - 12 giờ, 27 phút trước

Khánh Phương - một thành viên trong Ngũ Hổ Tướng đã lên tiếng xin lỗi về ồn ào quảng cáo web cá độ trong MV mới.

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả nước, như 'cung điện' ngầm ẩn sâu 600m trong lòng núi

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả nước, như 'cung điện' ngầm ẩn sâu 600m...

Kiến thức - 13 giờ, 48 phút trước

Công trình này được khởi công vào ngày 4/11/1993, hòa lưới quốc gia tổ máy đầu tiên vào ngày 12/5/2000, khánh thành nhà máy ngày 27/4/2002 và đến tháng 6/2021 được khởi công mở...