Chăm Sóc Sức Khỏe Việt - Bạn cần làm gì khi người thân hoặc bạn bè mắc chứng rối loạn sức khỏe tâm thần

Bạn có thể giúp bạn bè hoặc thành viên gia đình của mình bằng cách nhận biết các dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tâm thần và kết nối họ với sự trợ giúp từ các chuyên gia. Chương trình phi lợi nhuận Chăm Sóc Sức Khỏe Việt sẽ hỗ trợ chuyên gia tư vấn miễn phí cho người dân Việt Nam.

Nói chuyện với bạn bè và gia đình về các vấn đề sức khỏe tâm thần có thể là cơ hội để cung cấp thông tin, hỗ trợ và hướng dẫn, mang đến các tác động tích cực bao gồm:

• Cải thiện khả năng nhận biết các dấu hiệu ban đầu của các vấn đề sức khỏe tâm thần

• Điều trị sớm hơn

• Sự hiểu biết và thông cảm hơn với người bệnh

Nếu một người bạn hoặc thành viên gia đình có dấu hiệu của vấn đề sức khỏe tâm thần hoặc liên hệ với bạn để được giúp đỡ, hãy đề nghị hỗ trợ bằng cách:

• Tìm hiểu xem người đó nhận được sự chăm sóc mà họ cần và muốn hay không - nếu không, hãy kết nối họ để giúp đỡ

• Bày tỏ sự quan tâm và hỗ trợ của bạn

• Nhắc nhở người bệnh rằng có sự giúp đỡ các vấn đề sức khỏe tâm thần có thể được điều trị

• Đặt câu hỏi, lắng nghe ý kiến ​​và phản hồi khi có chủ đề về các vấn đề sức khỏe tâm thần

• Đảm bảo với người bệnh rằng bạn quan tâm đến họ

• Đề nghị giúp đỡ bạn bè hoặc thành viên gia đình của bạn trong các công việc hàng ngày

• Thu hút bạn bè hoặc thành viên gia đình tham gia hoạt động gia đình - tiếp tục mời họ mà không gây áp lực, ngay cả khi người bệnh từ chối lời mời của bạn

• Giáo dục những người khác để họ hiểu sự thật về các vấn đề sức khỏe tâm thần và không phân biệt đối xử

• Đối xử với những người có vấn đề về sức khỏe tâm thần bằng sự tôn trọng và sự đồng cảm

Làm thế nào để nói về sức khỏe tâm thần

Bạn có cần trợ giúp để bắt đầu một cuộc trò chuyện về sức khỏe tâm thần không? Hãy thử dẫn dắt bằng những câu hỏi này và đảm bảo tích cực lắng nghe câu trả lời của bạn bè hoặc thành viên trong gia đình.

• Tôi đã lo lắng cho bạn. Chúng ta có thể trò chuyện về những gì bạn đang trải qua? Hay, bạn thấy thoải mái khi nói chuyện với ai?

• Tôi có thể làm gì để giúp bạn nói về các vấn đề với cha mẹ bạn hay ai đó có trách nhiệm và quan tâm đến bạn?

• Tôi có thể giúp gì khác cho bạn?

• Tôi là người luôn quan tâm và muốn lắng nghe. Bạn có thể cho tôi biết cảm giác của bạn như thế nào?

• Ai hoặc điều gì đã giúp bạn giải quyết các vấn đề tương tự trong quá khứ?

• Đôi khi nói chuyện với một người đã từng trải qua một trải nghiệm tương tự sẽ giúp ích cho bạn. Bạn có biết những người khác đã trải qua những loại vấn đề này để bạn có thể nói chuyện với họ không?

• Có vẻ như bạn đang trải qua một khoảng thời gian khó khăn. Tôi có thể làm gì cho bạn để tìm sự trợ giúp?

• Tôi có thể giúp bạn như thế nào để tìm thêm thông tin về các vấn đề sức khỏe tâm thần?

• Tôi lo lắng về sự an toàn của bạn. Bạn có bao giờ nghĩ đến việc làm hại bản thân hoặc người khác chưa?

Khi nói về các vấn đề sức khỏe tâm thần:

• Biết cách kết nối mọi người để giúp đỡ

• Giao tiếp một cách thẳng thắn nhưng không gây áp lực

• Nói ở mức độ phù hợp với độ tuổi và trình độ phát triển trí tuệ của một người (trẻ em mẫu giáo cần ít chi tiết hơn so với thanh thiếu niên)

• Thảo luận khi nào và ở đâu mà người đó cảm thấy an toàn và thoải mái

• Theo dõi phản ứng trong khi thảo luận và giảm tốc độ hoặc hỗ trợ nếu người đó trở nên bối rối hoặc có vẻ khó chịu.

Đôi khi việc so sánh với một căn bệnh thực thể sẽ rất hữu ích. Ví dụ, nhiều người bị cảm lạnh hoặc cúm, nhưng chỉ một số ít bị bệnh thực sự nghiêm trọng như viêm phổi. Những người bị cảm lạnh thường có thể sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, nếu bị viêm phổi, họ sẽ phải dùng thuốc và có thể phải đến bệnh viện.

Tương tự, cảm giác buồn bã, lo âu, lo lắng, cáu kỉnh hoặc khó ngủ là phổ biến đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, khi những cảm giác này trở nên rất mãnh liệt, kéo dài trong một thời gian dài và bắt đầu ảnh hưởng đến việc học, công việc và các mối quan hệ, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tâm thần. Và cũng giống như mọi người cần dùng thuốc và nhận sự trợ giúp của chuyên gia về tình trạng thể chất, một người có vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể cũng cần phải dùng thuốc và/hoặc tham gia trị liệu để khỏi bệnh.

Hotline: CHĂM SÓC SỨC KHỎE VIỆT - 0909 65 80 35

Đội ngũ chuyên môn: ThS Phan Thị Hoài Yến, Cố vấn chuyên môn, giảng viên DHYD TP.HCM cùng các bác sĩ khoa Tâm Thể, Bệnh viện đa khoa Thủ Đức. Đường dây nóng này sẽ cung cấp thông tin về sức khỏe tâm thần, hướng dẫn đến cơ sở y tế phù hợp, tư vấn điều trị hoặc hỗ trợ người thân.

Thời gian: 8h - 10h, 14h - 16h, Thứ 2 - Thứ 6

Hotline tư vấn sức khỏe tâm thần – Một hoạt động nằm trong chương trình Chăm sóc sức khỏe Việt - phòng chống các bệnh không lây nhiễm do Cục Y Tế Dự Phòng – Bộ Y Tế cùng Davipharm phối hợp thực hiện.