1 loại rễ cây được ví như 'nhân sâm' của người nghèo, tuy tốt nhưng cũng cần lưu ý 3 điều quan trọng

Từ lâu, y học cổ truyền đã ghi nhận giá trị của rễ đinh lăng trong việc hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh. Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội, cho biết rễ đinh lăng có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, bồi bổ khí huyết, tăng cường sức khỏe và sự dẻo dai. Điểm đặc biệt của rễ đinh lăng là chứa saponin, một hợp chất có tác dụng tương tự như nhân sâm, góp phần giải thích biệt danh "nhân sâm của người nghèo" mà dân gian đặt cho nó.

Rễ đinh lăng là loại rễ cây được ví như ‘nhân sâm’ của người nghèo

Không chỉ dừng lại ở những lời truyền miệng, lương y Bùi Đắc Sáng còn chia sẻ một số bài thuốc quý từ rễ đinh lăng, bao gồm:

- Bồi bổ sức khỏe, nâng cao sinh lực: Ngâm vỏ rễ đinh lăng trong rượu và sử dụng với liều lượng hợp lý.

- Hỗ trợ tiêu hóa, kích thích ăn uống: Đun sôi 10g vỏ rễ đinh lăng với 200ml nước, sắc còn 150ml, chia 2-3 lần uống trong ngày.

- Tăng cường sữa cho bà mẹ sau sinh: Sắc 20g vỏ rễ đinh lăng với 3 lát gừng và 500ml nước, sắc còn 250ml, chia 2 lần uống trong ngày khi nước còn ấm, dùng liên tục trong 5 ngày.

- Ngăn ngừa đau bụng sau sinh: Sao vàng rễ (bỏ lõi), cành, lá đinh lăng, sắc lấy nước uống thay trà.

- Chữa ho, hen suyễn: Đun 10g rễ đinh lăng cùng bách bộ, vỏ rễ dâu, xương bồ, nghệ vàng, đậu săn, rau tần dày lá, gừng khô với 800ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần uống trong ngày, dùng liên tục 10 ngày.

- Hỗ trợ điều trị phong thấp: Sắc 20g rễ đinh lăng (bỏ lõi) cùng rễ cỏ xước, thiên niên kiện, hà thủ ô chế, trần bì, cối xay, huyền rồng, quế chi với 800ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần uống trong ngày khi thuốc còn nóng, dùng liên tục 10 ngày.

Tuy nhiên, lương y Bùi Đắc Sáng cũng nhấn mạnh rễ đinh lăng không phải "thần dược" chữa bách bệnh. Việc sử dụng cần tuân thủ đúng hướng dẫn để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là ba lưu ý quan trọng khi sử dụng rễ đinh lăng làm thuốc:

- Lưu ý về Saponin: Rễ đinh lăng chứa saponin, hợp chất có thể gây phá vỡ hồng cầu nếu sử dụng không đúng cách. Do đó, chỉ nên dùng khi thực sự cần thiết, tuân thủ đúng liều lượng và cách chế biến.

- Không vượt quá liều dùng: Sử dụng quá liều có thể gây say thuốc, biểu hiện bằng mệt mỏi, buồn nôn, tiêu chảy. Nên chọn rễ cây từ 3 đến 5 năm tuổi, tránh dùng cây quá già vì dược tính đã giảm.

- Loại bỏ lõi rễ trước khi chế biến: Tương tự rễ cây dâu tằm hay ba kích, lõi rễ đinh lăng có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm, thậm chí thủng dạ dày. Loại bỏ lõi rễ giúp giảm thiểu rủi ro khi sử dụng. Rượu ngâm từ rễ đinh lăng cũng cần chế biến cẩn thận để đảm bảo an toàn.

Rễ đinh lăng là một vị thuốc quý với nhiều công dụng tiềm năng. Tuy nhiên, việc sử dụng cần thận trọng, tuân thủ đúng liều lượng và cách chế biến, đồng thời lưu ý đến những tác dụng phụ có thể xảy ra. Trước khi sử dụng rễ đinh lăng để điều trị bất kỳ bệnh nào, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc lương y có kinh nghiệm để được tư vấn cụ thể và tránh những rủi ro không đáng có. Việc tự ý sử dụng, đặc biệt là trong trường hợp đang mang thai, cho con bú hoặc đang sử dụng các loại thuốc khác, có thể gây ra những tương tác thuốc không mong muốn. Sử dụng đúng cách, rễ đinh lăng sẽ là một nguồn dược liệu quý giá hỗ trợ sức khỏe cho gia đình bạn.