Thứ tư, 02/07/2025
Vài ngày trước, cháu gái nhỏ của tôi đột nhiên đến gặp tôi và hỏi: "Cô ơi, tại sao con lại không muốn làm những điều mà mẹ con đã định làm vậy?". Cháu gái tôi kể tiếp: "Hôm thứ Bảy, cháu định làm bài tập về nhà, nhưng khi mẹ giục, cháu không muốn làm nữa".
Trên thực tế, mỗi người chúng ta đều có cảm giác này: Ban đầu chúng ta muốn làm một việc gì đó, nhưng khi có người thúc giục, chúng ta không muốn làm nữa.
Trong tâm lý học, hiện tượng này được gọi là "rác thải thụ động". Khi chúng ta quyết định chủ động làm một việc gì đó, chúng ta sẽ cảm thấy có động lực và sự tự giác trong lòng. Tuy nhiên, sự thúc đẩy của người khác đã biến vấn đề này từ “chủ động” thành “bị động”, và biến nó thành việc phải làm dưới áp lực khách quan. Bằng cách này, bạn không những không muốn làm điều đó mà còn rất tức giận.
Trong việc giáo dục trẻ em, nếu cha mẹ cứ thúc giục thì không những không nuôi dưỡng được tính chủ động của trẻ mà còn khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Để đánh thức tính tự giác của trẻ, cha mẹ cần thực hiện 3 điều này.
1. Cung cấp cho trẻ em một môi trường học tập phù hợp
Học giả người Mỹ Mandler tin rằng các kích thích từ môi trường đóng vai trò quan trọng trong nhận thức của con người. Khi ở trong môi trường yên tĩnh và đủ sáng, hiệu quả học tập cũng sẽ được cải thiện theo.
Nói cách khác, nếu bạn muốn con mình học tập tích cực, trước tiên bạn phải cung cấp cho chúng một môi trường học tập phù hợp. Một mặt, đừng tăng âm lượng hoặc xem video khi con bạn đang học vì điều này sẽ làm mất tập trung của trẻ. Nếu bạn muốn rèn luyện thói quen tốt, cách tốt nhất là hãy làm gương và học cùng con bạn.
Mặt khác, hãy kiểm soát hợp lý thời gian trẻ em chơi điện thoại di động. Ngày nay, có ngày càng nhiều lựa chọn giải trí, đặc biệt là trò chơi điện tử. Trẻ em còn nhỏ và có thể dễ dàng bị nghiện. Vì vậy, cha mẹ nên giúp con cái không rơi vào cám dỗ.
Thúc giục trẻ em không phải là giải pháp lâu dài. Nuôi dưỡng động lực bên trong của trẻ chính là chìa khóa cho sự tiến bộ liên tục của trẻ (Ảnh minh họa)
2. Trao quyền sắp xếp cho con
Một số phụ huynh có thể nghĩ rằng nếu họ không thúc giục con mình, chúng sẽ không muốn học. Nhưng thực tế thì không phải như vậy. Bản thân trẻ em cũng có một mức độ tự nhận thức nhất định. Chúng ta không thể áp dụng một khuôn mẫu chung cho tất cả và thúc giục trẻ em làm mọi thứ.
Điều này sẽ khiến trẻ cảm thấy rằng cha mẹ sẽ chỉ trích chúng bất kể chúng làm gì, vì vậy tốt nhất là chúng không làm gì cả và chờ cha mẹ thúc giục. Theo thời gian, trẻ em sẽ hình thành thói quen xấu là lười biếng nếu cha mẹ không thúc giục, và sẽ làm vậy khi không thể tránh được nữa. Điều này không những không rèn luyện được động lực bên trong của trẻ mà còn khiến trẻ ngày càng chán ghét việc học.
Các nhà tâm lý học người Mỹ Deci và Ryan đã từng đề xuất “thuyết tự quyết”: Nó chỉ ra rằng chỉ bằng cách thỏa mãn ba nhu cầu tâm lý cơ bản là "tự chủ, năng lực và kết nối" thì cá nhân mới có thể tạo ra động lực bên trong. Nói cách khác, để rèn luyện tính chủ động và động lực bên trong của trẻ, trước tiên chúng ta phải trả lại quyền chủ động cho trẻ.
Ví dụ, khi sắp xếp bài tập về nhà vào cuối tuần, trước tiên hãy lập kế hoạch cuối tuần cùng con bạn. Ngày hôm sau, nếu trẻ chủ động làm theo kế hoạch, đừng làm phiền trẻ. Nếu con bạn không làm đúng giờ, hãy nhắc nhở con. Điều này không có nghĩa là bạn không nên thúc giục họ, nhưng bạn nên thúc giục họ đúng lúc.
3. Đưa ra phản hồi tích cực cho con
Như câu nói, không có thành quả nào mà không trải qua đau khổ. Học tập là một việc rất khó khăn, vì vậy nếu trẻ chủ động học tập, hãy khen ngợi trẻ một cách thích hợp. Đó có thể là lời khen ngợi bằng lời nói hoặc phần thưởng bằng vật chất.
Các em thấy rằng sự chăm chỉ của mình không chỉ đạt được kết quả tốt mà còn nhận được lời khen ngợi và phần thưởng từ cha mẹ và thầy cô. Sau khi nhận được phản hồi tích cực, trẻ sẽ thích học hơn và khám phá ra niềm vui khi học .
Theo quan điểm giáo dục gia đình, “động lực tích cực” đề cập đến việc cha mẹ củng cố hành vi của con cái thông qua phản hồi tích cực và định hình. Động lực tích cực giúp tăng cường sự tự tin của trẻ và kích thích động lực bên trong của trẻ. Không có đứa trẻ nào không muốn trở thành đứa trẻ ngoan, có nhân cách tốt và thành tích học tập tốt. Điều quan trọng nằm ở cách cha mẹ hướng dẫn trẻ. Điều quan trọng cần lưu ý là bạn không bao giờ nên đưa cho con mình những tấm séc trắng.
Các bậc phụ huynh đã hứa sẽ mua quà cho con nếu các em đạt được số điểm nhất định trong kỳ thi, nhưng các em đã đạt được điểm số đó còn các bậc phụ huynh thì không làm như vậy. Trong giáo dục trẻ em, việc cha mẹ không giữ lời hứa sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến con cái.
Tóm lại, thúc giục trẻ em không phải là giải pháp lâu dài. Nuôi dưỡng động lực bên trong của trẻ chính là chìa khóa cho sự tiến bộ liên tục của trẻ.
Một nghiên cứu kéo dài 22 năm của Đại học Bắc Kinh cho thấy, việc...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 12 giờ trước
Tuổi thọ là một trong những bí ẩn lớn nhất của cuộc sống. Tất cả chúng ta đều hy vọng sống lâu hơn, nhưng tuổi thọ là một số phận khó có thể kiểm...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 12 giờ trước
Ung thư không phải lúc nào cũng được phát hiện qua các chỉ số máu thông thường. Hiểu đúng về các phương pháp tầm soát và chủ động kết hợp nhiều loại xét nghiệm...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 19 giờ trước
Các chuyên gia một lần nữa phát đi cảnh báo về thói quen ăn trứng luộc không đúng cách, đặc biệt là lòng đỏ, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như tắc...
Chăm con - 2 ngày, 22 giờ trước
Trẻ nói sớm hay nói muộn, ai thông minh hơn? Đây là câu hỏi khiến không ít bậc cha mẹ băn khoăn khi quan sát quá trình phát triển ngôn ngữ của con. Không...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 6 giờ trước
Đột tử thường đến bất ngờ, nhưng cơ thể không hoàn toàn "im lặng" trước khi nó xảy ra. Theo bác sĩ chuyên khoa tại Bắc Kinh, có ít nhất 10 dấu hiệu nguy...
Kiến thức - 7 giờ, 15 phút trước
Đây không chỉ là một trong những trường lĩnh vực kinh tế hàng đầu Việt Nam mà còn là cái nôi đào tạo chất lượng giúp sinh viên có mức thu nhập cao sau...
Tin trong ngày - 8 giờ, 33 phút trước
Thành phố này không chỉ sở hữu tới 17 tên gọi khác nhau mà còn được biết đến là 'thủ phủ cà phê' của Việt Nam.
Kiến thức - 8 giờ, 52 phút trước
Người lao động sẽ được nhận một khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu ngoài lương hưu hằng tháng, với mức tăng có thể gấp 4 lần so với hiện hành.
Tin trong ngày - 8 giờ, 6 phút trước
Chế độ nghỉ phép hằng năm của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp được quy định tại Thông tư 56/2025/TT-BQP.
Dòng sự kiện - 8 giờ, 22 phút trước
Theo Cục CSGT, người dân hoặc tổ chức có nhu cầu đăng ký ô tô, mô tô, xe máy chuyên dùng có thể được lựa chọn đăng ký xe tại phòng CSGT hoặc bất...
Tin trong ngày - 9 giờ, 39 phút trước
Công an TP Hà Nội đã chia sẻ thông tin chi tiết các địa điểm tiếp nhận, giải quyết thủ tục liên quan đến đăng ký phương tiện, ai cũng nên nắm để tránh...
Tin trong ngày - 9 giờ, 4 phút trước
Từ ngày 01/7/2025, hàng trăm xe điện 4 bánh chở khách du lịch tại bãi biển Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa, buộc phải tạm ngừng hoạt động do chưa đáp ứng các yêu cầu...
Chuyện làng sao - 9 giờ, 18 phút trước
Netizen soi ra loạt chi tiết nghi vấn Sam mang bầu lần 2.
Chuyện làng sao - 10 giờ trước
Diễn viên Đình Tú đáp trả sâu cay khi liên tục bị mỉa mai chuyện tình với Ngọc Huyền.
Tin trong ngày - 10 giờ, 6 phút trước
Việc phân cấp 14 thủ tục hành chính đất đai cho UBND cấp xã, nhằm rút ngắn thời gian xử lý các công việc và gần gũi với người dân.
Chuyện làng sao - 11 giờ, 15 phút trước
Tin sao Việt 1/7/2025: Ê-kíp phim "Làm giàu với ma 2" xác nhận tình trạng sức khỏe, tinh thần của NSƯT Hoài Linh. Á hậu Kiều Loan lộ rõ sự hoang mang khi đưa...
Đời sống số - 11 giờ, 16 phút trước
Ngày 2 tháng 7, thứ tư, ngày 8 tháng 6 âm lịch, là năm Tỵ, tháng Nhâm Ngọ, ngày Nhâm Thân. Trong một môi trường như vậy, con giáp nào nên thận trọng hơn?...
Tin trong ngày - 11 giờ, 18 phút trước
Phụ huynh mong muốn từ các năm sau, Bộ GD-ĐT nên quy định rõ ràng, cụ thể hơn về cỡ chữ, kiểu chữ, quy cách trình bày dàn trang, giãn cách giữa các dòng...
Tin trong ngày - 11 giờ, 18 phút trước
Các trường đại học nổi tiếng cả nước liên tục tuyển sinh ngành hot, đặc biệt ngành Khoa học máy tính năm 2025 có đến 9 trường xét tuyển.
Kiến thức - 11 giờ, 19 phút trước
Một tin vui lớn vừa đến với hàng triệu người thuộc diện bảo trợ xã hội trên cả nước: mức trợ cấp xã hội hàng tháng sẽ tăng mạnh tới 38,9%.
Kiến thức - 11 giờ, 19 phút trước
Theo quy định mới, sẽ có những trường hợp này được hoàn trả tiền đóng BHYT năm 2025, người dân nên nắm chắc kẻo mất quyền lợi.
Kiến thức - 11 giờ, 19 phút trước
Ngoài 2 quyền lợi trên, khi Luật BHXH năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày hôm nay (1/7) người lao động tham gia BHXH sẽ được hưởng thêm nhiều chính sách khác....
Kiến thức - 11 giờ, 20 phút trước
Luật BHXH mới có hiệu lực từ 01/7/2025 quy định 3 trường hợp bị tạm dừng việc hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng.
Đời sống số - 12 giờ, 36 phút trước
Rất hay! Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý vui để kiểm tra xem bạn đã tích lũy được bao nhiêu "công đức" – hiểu theo nghĩa nhẹ nhàng là bạn đang sống...
Chuyện làng sao - 12 giờ, 41 phút trước
Màn công khai rần rần này của Miu Lê khiến netizen đứng ngồi không yên.