Thứ trong gia đình thường bị cha mẹ đánh giá thấp nhưng tác động vô cùng lớn tới con cái, chuyên gia cảnh báo

Khi sinh con ra, ngoài chăm sóc sức khỏe, cha mẹ nào cũng muốn dạy dỗ con nên người. Tuy nhiên, có những người kỳ vọng vào con cái quá lớn, dẫn đến việc hay thất vọng và mất kiên nhẫn do con bướng bỉnh. Trong quá trình giáo dục con, nhiều phụ huynh không kiềm chế được lời nói, dẫn đến gây tổn thương cho trẻ.

Adele Farber, nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ từng nói: "Đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh lời nói của bạn đối với cuộc đời của một đứa trẻ". Mỗi lời chúng ta nói ra, dù khen hay chê đều được các con coi là sự thật và in sâu trong lòng. Trẻ khuếch đại lời nói của cha mẹ và tiếp thu chúng như những đánh giá về bản thân mình.

Mỗi lời nói của bố mẹ, dù khen hay chê đều được các con coi là sự thật và in sâu trong lòng.

Nghiên cứu cho thấy những phản hồi và khuyến khích tích cực có thể nâng cao lòng tự trọng và động lực của trẻ, khiến chúng sẵn sàng thử thách và đối mặt với khó khăn. Ngược lại, những lời nói, chỉ trích tiêu cực có thể khiến trẻ rơi vào trạng thái lo lắng, thiếu tự tin.

Nhiều người nghĩ lời nói thoảng gió bay, nhưng hãy nhớ lại xem, có phải đôi khi chính những người lớn chúng ta cũng mãi không quên được một câu nói tổn thương dù vô tình hay cố ý nào đó? Vết thương thể xác sẽ có ngày lành da, vết thương từ tinh thần đôi khi đeo bám mãi. Vì vậy, là cha mẹ, chúng ta phải nhận thức được quyền lực và trách nhiệm của mình.

Thử đổi cách nói với con, cha mẹ sẽ nhận ra được sự thay đổi tích cực từ những đứa trẻ

Nhà văn và nhà giáo dục người Mỹ - Whitman từng nói: "Có thể thiết lập tình bạn với con cái vào đúng thời điểm là thành tựu lớn nhất của bất kỳ bậc cha mẹ nào". Trên thực tế, trong tiềm thức, hầu hết chúng ta không đối xử với con mình như những cá thể bình đẳng. Việc thay đổi quả thực rất khó khăn nhưng trong mọi trường hợp, chúng ta có thể giúp đỡ con mình bằng cách dành cho chúng những lời động viên tích cực. Cha mẹ cũng có thể khiến con cảm thấy được chấp nhận và yêu thương bằng cách thấu hiểu và hỗ trợ.

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường khó kiểm soát cảm xúc và giọng điệu của mình vì bận rộn và mệt mỏi. Vì vậy, cần luôn nhắc nhở bản thân lựa chọn ngôn từ một cách cẩn thận và tránh sử dụng những lời chỉ trích gây tổn thương hoặc so sánh không phù hợp.

Thử thay đổi cách nói với con, cha mẹ sẽ nhận ra được sự thay đổi rõ rệt và tích cực từ những đứa trẻ trong gia đình. Hãy tránh xa những câu gây tổn thương sau đây:

1. Con không được tích sự gì, không làm nên trò trống gì

Câu nói này khi bố mẹ bực tức vì con nhưng lại là một sự coi thường dành cho con khiến đứa trẻ nghĩ bố mẹ không tin tưởng mình. Đặc biệt sự coi thường của bố mẹ có thể khiến con từ một đứa trẻ ngoan ngoãn thành người hỗn láo, ngông cuồng và gây hại cho xã hội.

2. Con giống hệt bố/mẹ con

Những câu nói kiểu thế này hầu hết do các bậc làm cha mẹ trẻ đang có vấn đề gì đó bất hoà với nhau rồi sau đó trút giận lên trẻ. Việc này vừa khiến cho người bố hoặc mẹ và cả người con cảm thấy bị xúc phạm. Khi đó, người cha/mẹ vô tình đã đẩy con vào cuộc đấu tranh để chọn lựa, hoặc là theo phe bố hoặc là theo phe mẹ; trong trường hợp bố mẹ đã ly dị thì cảm giác của trẻ càng tồi tệ hơn.

3. Sao con không thể được như anh/chị con?

Mỗi đứa trẻ đều có tính cách, sở trường, sở đoạn khác nhau. Việc so sánh 2 đứa trẻ với nhau đặc biệt là anh chị em trong nhà là điều không nên. Việc so sánh như thế sẽ gây tổn thương và ức chế tinh thần rất lớn cho trẻ, vô hình tạo ra khoảng cách giữa các con với nhau và tình cảm anh chị em trong gia đình cũng bị sứt mẻ.