Những cách dạy con đáng báo động

Trẻ cần phải được giáo dục ngay từ giai đoạn 0-3 tuổi. Thời kỳ này, bé chủ yếu học và tiếp nhận thông tin bằng khả năng ghi nhớ siêu phàm. Phương pháp của cha mẹ trong giai đoạn này, đó là “lặp đi lặp lại”.

Thời kì lặp đi lặp lại ta dạy trẻ những gì thì hãy quan sát để xem trẻ có hứng thú với cái gì, hình khối, hội họa, âm nhạc, sách truyện, …để từ đó chuyển qua giai đoạn tạo hứng thú cho trẻ. Khi trẻ đang tập trung hay có hứng thú làm gì thì không nên ngắt giữa chừng mà cứ để trẻ làm, dù lúc đó chuẩn bị ăn cơm hay có việc gì. Để tạo hứng thú cho trẻ thì nên khen trẻ hơn là chê, vì nếu ba mẹ chê việc gì trẻ làm thì tự nhiên trẻ sẽ không có tự tin để làm cái đó nữa.

Cha mẹ tránh những sai lầm sau khi dạy con:

1. Cấm đoán con

Lỗi thứ nhất là phụ huynh dường như có quá nhiều điều cấm đối với bé và luôn miệng phàn nàn: "Đừng đánh em", "Không được kéo đuôi con mèo"...

Giải pháp: Không ai ưa một em bé không nghe lời cha mẹ nhưng cha mẹ nói “không” thường xuyên sẽ khiến bé trở nên chai sạn với từ này. Hơn nữa, phụ huynh thường nói với các bé không được làm gì đó nhưng lại không chỉ cho bé việc gì có thể làm. Vì thế, hãy tiết kiệm từ “không” cho những tình huống thực sự nguy hiểm (khi bé lại gần ổ cắm điện hoặc ăn mạng nhện, chẳng hạn).

Tập trung nói với bé những việc mà bạn muốn bé làm. Ví dụ, thay vì nói: “Không đứng trong bồn tắm”, bạn có thể nói: “Con ngồi xuống đi, bồn tắm trơn lắm”. Sau đó, khi bạn thấy bé ngồi xuống, có thể khen ngợi: “Con ngồi xuống rồi, ngoan lắm” để bé củng cố hành vi tốt của mình.

2. Dùng roi vọt

Một người đánh người khác thì bạn coi là không chấp nhận được nhưng bạn lại dùng cách này để “trị” bé nhà bạn. Vậy thì bạn đừng ngạc nhiên khi bé cũng phản ứng theo cùng một cách (đánh lại mẹ) khi nổi đóa.

Giải pháp: Có một hiệu ứng boomerang trong cách dạy con: Khi bạn quát bé, bé có thể cũng quát lại mẹ. Cảm xúc này ngày một mạnh mẽ và khó kiểm soát hơn, nhất là khi bé lớn lên. Nhưng tất nhiên khó cha mẹ nào có thể tránh được cáu giận. Nếu bạn lỡ lời, nên thành thật xin lỗi bé và sửa chữa về sau.

Nên nói cho bé biết lý do tại sao cha mẹ lại giận dữ đến vậy. Đồng thời, học cách bộc lộ cảm xúc dễ chịu hơn với con khi bạn thất vọng.

3. Can thiệp khi bé đang chơi

Bạn thấy các con đuổi nhau quanh nhà và lập tức hét lên.

Giải pháp: Học cách bỏ qua có chọn lọc. Thông thường, cha mẹ nhận thấy cần thiết phải “xen ngang” vào chuyện của bé nhưng chuyện này chỉ khiến cả mẹ và bé cùng mệt mỏi. Hãy nhớ rằng các bé làm nhiều việc “khó chịu” bởi vì bé đang khám phá kỹ năng mới. Hoặc là do bé đang tìm kiếm sự chú ý.

Phản ứng của cha mẹ tốt nhất là: nếu an toàn không phải là vấn đề, hãy thử chờ đợi và theo dõi bé. Nếu bé 3 tuổi đang tò mò với chiếc máy ảnh của bạn thì đừng vội vã hét lên. Hãy kiên nhẫn xem điều gì sẽ xảy ra. Nhiều trường hợp, bé sẽ tự dừng lại. Còn mẹ sẽ tránh được một trận quát mắng không cần thiết.

4. Chỉ nói mà không làm

Bạn yêu cầu bé tắt tivi đi nhưng bé vẫn xem phim hoạt hình vì lời nhắc nhở mờ nhạt của mẹ.

Giải pháp: Hãy kiên trì, cho bé cơ hội thứ hai, nghiêm khắc nhắc bé đã hết giờ xem tivi; hoặc là bé tự tắt tivi hoặc là mẹ sẽ làm điều này. Để bé tuân theo nguyên tắc, yêu cầu của mẹ nên rõ ràng và mẹ không được phá vỡ chúng.

5. Thời gian phạt không hiệu quả

Khi bạn bắt bé 3 tuổi phải về phòng mình sau khi bé đánh em trai, bé bắt đầu đập đầu xuống sàn nhà giận dữ.

Giải pháp: Hãy xem xét lại thời gian bé bị phạt. Thời gian bé buộc phải đứng ở góc phạt (hay về phòng riêng) là để cho bé bình tĩnh lại, không phải là một sự trừng phạt. Một số bé đáp ứng tốt yêu cầu của mẹ phải về phòng riêng vì đã đánh em. Nhưng một số bé khác phản kháng mạnh mẽ. Thêm nữa, nó cũng không dạy bé cách ứng xử thế nào khiến mẹ hài lòng.

Tốt hơn, bạn có thể ngồi yên lặng cùng bé khi bé bị phạt. Nếu bé vùng vẫy, hãy bế và ôm bé để bé được trấn tĩnh. Một khi bé thấy thoải mái, mẹ mới nên bắt đầu giải thích vì sao hành vi của bé vừa rồi là không ổn. Đồng thời, thảo luận cùng bé để tìm ra cách ứng xử phù hợp hơn; chẳng hạn: “Con sẽ làm gì nếu em Milo còn giật bút của con nữa?”