Chủ nhật, 05/10/2025
Nghiên cứu này chỉ ra rằng, cách cha mẹ cư xử, giao tiếp và phản ứng trong cuộc sống thường nhật có mối liên hệ mật thiết với khả năng tư duy và sự phát triển cảm xúc của trẻ. Dù chưa có "công thức vàng" để nuôi dạy một thiên tài, nhưng rõ ràng, môi trường tâm lý mà trẻ lớn lên mỗi ngày đóng vai trò quan trọng không kém gì dinh dưỡng hay giáo dục chính quy.
Trong đó, các chuyên gia đặc biệt cảnh báo về ba hành vi phổ biến mà nhiều cha mẹ vẫn vô tình mắc phải, tưởng chừng như vô hại nhưng lại âm thầm cản trở sự phát triển toàn diện của con trẻ:
1. Cha mẹ hay than phiền, oán trách cuộc sống
Không ít cha mẹ có thói quen than vãn về cuộc sống, từ những áp lực công việc, gánh nặng tiền bạc cho đến những mối quan hệ xã hội khiến họ mệt mỏi. Những lời nói này thường được xem là một cách để giải tỏa áp lực cá nhân, nhưng lại có thể để lại ảnh hưởng âm thầm và sâu sắc trong tâm trí non nớt của con trẻ.
3 thói quen tưởng vô hại nhưng đang 'giết dần' IQ và EQ của trẻ (Ảnh minh hoạ)
Trẻ em chưa có đủ khả năng để hiểu rõ ngữ cảnh hay lý do sâu xa đằng sau những sự bất mãn của bố mẹ. Khi liên tục chứng kiến những cảm xúc tiêu cực được bộc lộ, trẻ dễ dàng cảm thấy môi trường xung quanh mình không an toàn. Điều này dần hình thành trong trẻ tâm lý bất an, khiến chúng có xu hướng thu mình và trở nên nhạy cảm quá mức. Nghiêm trọng hơn, con có thể mang mặc cảm rằng "Mình là nguyên nhân gây ra những rắc rối ấy", từ đó giảm hẳn sự hứng thú với việc học hay khám phá thế giới, vốn là tiền đề quan trọng cho sự phát triển trí tuệ.
Không khí gia đình có tính chất định hình cảm xúc rất mạnh. Một môi trường tích cực, lạc quan sẽ giúp trẻ phát triển tự nhiên và toàn diện hơn rất nhiều so với nơi luôn đầy rẫy những lời oán trách, tiêu cực.
2. Cha mẹ thường xuyên quát mắng con
Khi trẻ phạm lỗi, nhiều phụ huynh thường có phản xạ tức thì là quát tháo, với suy nghĩ rằng cách này sẽ giúp trẻ "nhớ lâu và sợ mà tránh". Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn ngược lại. Theo các chuyên gia tâm lý từ Harvard, việc quát mắng lặp đi lặp lại không giúp trẻ tốt hơn mà còn làm gia tăng căng thẳng tâm lý, khiến trẻ hình thành tâm thế phòng thủ và sợ mắc lỗi.
(Ảnh minh hoạ)
Những đứa trẻ thường xuyên bị mắng sẽ dễ bị phân tâm, giảm khả năng tập trung và ghi nhớ, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất học tập và phát triển IQ. Ngoài ra, tâm lý bị phủ nhận cũng làm xói mòn sự tự tin và ngăn cản trẻ thể hiện bản thân một cách tự nhiên. Trong dài hạn, trẻ có thể trở nên rụt rè, dễ bị áp lực hoặc hình thành thói quen giấu giếm sai lầm thay vì học cách đối mặt và sửa sai.
Nghiên cứu nhấn mạnh, kỷ luật không có nghĩa là phải la mắng. Thay vào đó, những lời chỉ dẫn nhẹ nhàng, kiên nhẫn và mang tính xây dựng sẽ giúp trẻ hiểu vấn đề một cách sâu sắc hơn, đồng thời giữ được sự kết nối tích cực và bền chặt giữa cha mẹ và con cái.
3. Cha mẹ bỏ qua cảm xúc của con
Trong guồng quay bận rộn của công việc và cuộc sống hiện đại, nhiều cha mẹ có xu hướng xem nhẹ cảm xúc của con. Khi con buồn, khóc hoặc tức giận, một câu nói như "Nín đi, có gì mà khóc!" tưởng là lời dỗ dành, nhưng thực chất lại phủ nhận hoàn toàn cảm xúc của trẻ.
(Ảnh minh hoạ)
Việc không được công nhận cảm xúc khiến trẻ dần thu mình lại, không dám chia sẻ những tâm tư bên trong và mất kết nối với chính bản thân. Trẻ sẽ bắt đầu nghĩ rằng cảm xúc là điều gì đó yếu đuối, không nên bộc lộ ra ngoài. Về lâu dài, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến EQ, một yếu tố quan trọng giúp trẻ hiểu bản thân, đồng cảm với người khác và xây dựng các mối quan hệ lành mạnh trong xã hội.
Các chuyên gia cho rằng, trẻ em cần được dạy cách nhận diện và gọi tên cảm xúc của mình. Điều này không thể có nếu người lớn luôn phớt lờ hoặc gạt đi những cảm xúc thật của trẻ. Chỉ khi được lắng nghe và thấu hiểu, con mới phát triển được nội lực vững vàng cả về tinh thần lẫn trí tuệ, tạo nền tảng vững chắc cho sự trưởng thành toàn diện.
Tóm lại, hành vi và lời nói hàng ngày của cha mẹ, dù nhỏ đến đâu, cũng góp phần định hình thế giới nội tâm của trẻ. Thay vì tạo áp lực hay vô tình gây tổn hại, hãy trở thành người bạn đồng hành thấu hiểu, để con được lớn lên trong một môi trường đầy yêu thương, tôn trọng và an toàn. Đó mới chính là nền tảng vững chắc nhất cho sự phát triển trí tuệ và cảm xúc suốt đời của con bạn.
Những thay đổi tưởng chừng vô hại trên móng tay có thể là dấu hiệu...
Chăm sóc sức khỏe - 19 giờ, 33 phút trước
Một hợp chất đặc biệt trong loài cây này có thể giúp tạo ra phương thuốc hữu hiệu để điều trị một căn bệnh đang khiến y học thế giới đau đầu.
Chăm con - 22 giờ, 32 phút trước
Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy bực bội khi đi làm về nhìn thấy nhà cửa lộn xộn, đặc biệt là sau khi vừa dọn dẹp xong mà con lại bày bừa ra. Tuy...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày trước
Có 1 loại cá bị cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm chất gây ung thư số 1.
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 2 giờ trước
Loại cây này được các chuyên gia quốc tế gọi bằng những danh xưng mỹ miều như “cỏ trường sinh” hay “nhân sâm phương Nam”.
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 12 giờ trước
Nghiên cứu cho thấy việc ngủ trong môi trường mát mẻ, chẳng hạn bật máy lạnh sẽ có những ảnh hưởng cả tích cực và tiêu cực đến cơ thể.
Kiến thức - 2 giờ, 15 phút trước
Theo ghi nhận, loại gỗ này chỉ 2 quốc gia có, riêng Việt Nam sở hữu tới 1.000 cây và một cây duy nhất được tìm thấy ở Trung Quốc.
Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 17 phút trước
Tại các chợ dân sinh và siêu thị Việt Nam, người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm thấy một loại cá nhỏ bé nhưng lại mang trong mình nguồn dinh dưỡng "khổng lồ",...
Kiến thức - 2 giờ, 24 phút trước
Điều đáng buồn nhất của một người không phải là cô đơn và cái chết, mà là ba chữ này, thường ám chỉ sự hỗn loạn, hối tiếc và tham lam.
Kiến thức - 3 giờ, 31 phút trước
Khi thời gian trôi chậm rãi và mức sống dần cải thiện, con người không còn chỉ bận rộn với công việc nhàm chán và những nhu cầu thiết yếu hàng ngày. Thay vào...
Kiến thức - 3 giờ, 43 phút trước
Ở gần những nơi có cây này phát triển có thể có mỏ vàng. Nhiều người sống trên 'kho báu' mà không hay biết.
Tin trong ngày - 3 giờ, 49 phút trước
Người từ đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ sẽ được lập di chúc nếu đảm bảo đủ các điều kiện cụ thể.
Đời sống số - 3 giờ, 6 phút trước
Ba con giáp này sẽ có vận may cực kỳ tốt với người có địa vị trong tháng 8 âm lịch. Họ sẽ liên tục gặp bất ngờ trong sự nghiệp và sẽ là...
Kiến thức - 3 giờ, 6 phút trước
Không phải IT, đây là ngành học được dự đoán sẽ dễ kiếm việc làm lương cao sau khi ra trường. Cũng vì thế mà điểm sàn và điểm chuẩn ngành này cao chót...
Chuyện làng sao - 9 giờ, 2 phút trước
Tin sao Việt 4/10/2025: Bức ảnh danh hài Hoài Linh do em trai ruột đăng tải gây chú ý; Shark Bình vướng ồn ào, Phương Oanh vui vẻ đi liên hoan trung thu cùng...
Chuyện làng sao - 10 giờ, 37 phút trước
NSND Trần Ly Ly được nhiều thế hệ khán giả mến mộ vì tài năng và tinh thần nhiệt huyết với nghề.
Kiến thức - 10 giờ, 15 phút trước
Tết Trung Thu năm 2025 sắp tới, một số trẻ em có thể được nhận tiền hỗ trợ lên tới 2 triệu đồng từ Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam. Tuy nhiên, không...
Kiến thức - 10 giờ, 19 phút trước
Khi tham gia giao thông, chủ phương tiện rất dễ gặp các khu vực có vạch mắt võng. Bởi thế, cần nắm chắc thông tin dưới đây để tránh bị phạt.
Kiến thức - 10 giờ, 29 phút trước
Nếu quá thời gian chi trả vẫn chưa nhận được, người dân có thể liên hệ chính quyền xã, phường nơi cư trú để được thông tin, hướng dẫn.
Đời sống số - 10 giờ, 30 phút trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 5/10/2025.
Dòng sự kiện - 11 giờ, 30 phút trước
Theo dự báo, từ gần sáng 6/10 đến hết ngày 7/10, Hà Nội có mưa vừa đến mưa to.
Chuyện làng sao - 11 giờ, 31 phút trước
Trong làng nhạc Việt, NSƯT Cao Minh là một tên tuổi lớn gắn liền với dòng nhạc thính phòng và cách mạng. Không chỉ nổi tiếng với chất giọng tenor hiếm có, ông còn...
Phong thủy - 11 giờ, 31 phút trước
Loài cây đặc biệt này giúp kích hoạt vượng khí, thu hút may mắn và tài lộc cho gia chủ.
Kiến thức - 11 giờ, 31 phút trước
Gen Alpha là thế hệ sinh sau năm 2010, lớn lên hoàn toàn trong kỷ nguyên số, nơi công nghệ gắn liền với đời sống thường nhật. Điều này hứa hẹn sẽ tạo nên...
Kiến thức - 12 giờ, 46 phút trước
Gia chủ có thể chọn các khung giờ đẹp trong ngày 15/8 âm lịch năm Ất Tỵ 2025 để làm lễ cúng Rằm tháng 8, cầu cho gia đình may mắn, vạn sự hanh...
Chăm con - 12 giờ, 46 phút trước
Mới đây, trên một nhóm hỗ trợ phụ huynh, một bà mẹ có con học lớp 8 chia sẻ sự 'bất lực đến phát khóc' khi con thay đổi tính nết theo hướng tiêu...