Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tháng sinh của trẻ có ý nghĩa tiềm ẩn về chỉ số IQ. Trẻ càng gần hai tháng này thì càng thông minh

06:16 09/08/2025

Tôi đã từng nghe một điều thú vị từ thế hệ trước: Ý nghĩa chung là tháng sinh của trẻ có mối liên hệ nhất định với chỉ số IQ của trẻ.

Lần đầu tiên nghe điều này, tôi nghĩ nó thật vô nghĩa. Suy cho cùng, nếu tháng sinh có thể quyết định chỉ số IQ của trẻ thì chỉ cần chúng ta "nắm bắt đúng thời cơ", chúng ta có thể giúp con mình giành chiến thắng ngay từ vạch xuất phát.

Vì vậy, tuyên bố này có vẻ giống như "siêu hình học" bất kể bạn nhìn nhận nó theo cách nào.

Nhưng sau đó, sau khi đọc nhiều kết quả nghiên cứu, tôi thấy rằng cái gọi là "thuyết IQ hàng tháng" này có cơ sở khoa học nhất định.

Tiếp theo, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về nó nhé.

tháng sinh tốt, iq cao

1. Càng trùng hai tháng tuổi, trẻ càng thông minh

Đại học Harvard đã tiến hành một thí nghiệm trong đó các nhà nghiên cứu tiến hành khảo sát theo dõi dài hạn trên hàng nghìn trẻ em, phân tích môi trường phát triển, tháng sinh và chỉ số IQ của chúng.

Hóa ra:

Trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 hàng năm có lợi thế đáng kể so với bạn bè cùng trang lứa trong các bài kiểm tra trí thông minh.

Thật trùng hợp, các nhà khoa học Tây Ban Nha cũng quan sát thấy những mô hình tương tự.

Nghiên cứu của họ phát hiện ra rằng trẻ em sinh vào mùa thu, đặc biệt là vào tháng 9 và tháng 10, đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra nhận thức.

Ngoài ra, tạp chí Nature Human Behavior cũng đã công bố một nghiên cứu quy mô lớn trên 2 triệu trẻ em trên toàn thế giới vào năm 2021 và kết quả cũng đáng ngạc nhiên không kém:

Khi phân loại trẻ em cùng lớp theo tháng sinh, điểm trung bình của trẻ em sinh vào tháng 9 trong các bài kiểm tra logic toán học và diễn đạt ngôn ngữ cao hơn 3%-5% so với trẻ em sinh vào tháng 8, theo sát phía sau là trẻ em sinh vào tháng 10.

Đến lúc này, có thể mọi người sẽ vô thức nghĩ rằng một số kết luận nghiên cứu từ nước ngoài không thể phản ánh được tình hình của trẻ em trong nước.

Tuy nhiên, điều đáng nói là các trường đại học nổi tiếng trong nước như Đại học Thanh Hoa, Đại học Phục Đán, Đại học Chiết Giang và Đại học Nam Khai cũng đã tiến hành nghiên cứu tương tự.

Hóa ra:

Trong số những học sinh mới được nhận vào các trường này mỗi năm, trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 chiếm tỷ lệ cao nhất.

Vì vậy, thông qua các nghiên cứu thực nghiệm này, chúng ta có thể thấy rằng:

Trẻ em sinh vào khoảng tháng 9 và tháng 10 không chỉ có những lợi thế nhất định về khả năng nhận thức và hiệu suất học tập mà còn có lợi thế về sự phát triển trong tương lai.

Vậy lý do đằng sau điều này là gì?

tháng sinh tốt, iq cao

2. Tại sao tháng sinh của trẻ lại phản ánh chỉ số “IQ” của trẻ?

Nhiều bậc phụ huynh có thể rất tò mò sau khi xem kết quả nghiên cứu trên:

Tại sao trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 lại đặc biệt như vậy? Trên thực tế, có ba lý do ẩn giấu đằng sau điều này.

① “Món quà dinh dưỡng theo mùa” trong thai kỳ

Nhìn chung, giai đoạn vàng cho sự phát triển não bộ của thai nhi là giai đoạn giữa và cuối thai kỳ, khi cần bổ sung một lượng lớn các chất dinh dưỡng như DHA, sắt, kẽm.

Đối với trẻ sinh vào tháng 9 và tháng 10, thời kỳ quan trọng trong thai kỳ của mẹ là cuối mùa hè và đầu mùa thu.

Vào mùa này, không chỉ thực phẩm theo mùa dồi dào nhất mà phụ nữ mang thai cũng có thể dễ dàng có được chế độ dinh dưỡng cân bằng hơn.

Hơn nữa, vì đây là mùa có đủ ánh sáng mặt trời nên có tác động đáng kể đến quá trình tổng hợp vitamin D trong cơ thể con người.

Vitamin D rất cần thiết cho sự phát triển của não bộ.

Từ đó ta có thể thấy rằng trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 thường thông minh hơn là điều hợp lý.

tháng sinh tốt, iq cao

② Ưu điểm về độ tuổi nhập học

Trong tâm lý học có một khái niệm gọi là "hiệu ứng tuổi tác tương đối".

Điều này có nghĩa là ở cùng một lớp, trẻ lớn hơn có xu hướng tập trung, tự giác và khả năng học tập tốt hơn.

Vậy tại sao lại như vậy?

Để đưa ra một ví dụ đơn giản, trẻ em sinh vào tháng 9 thường gần 7 tuổi khi vào tiểu học và thường là học sinh lớn tuổi nhất trong lớp, trong khi trẻ em sinh vào tháng 8 chỉ mới 6 tuổi.

Đừng đánh giá thấp khoảng cách một năm này. Bạn nên biết rằng giai đoạn phát triển quan trọng của não bộ trẻ em tập trung từ 0 đến 6 tuổi, và có thể có sự khác biệt nhỏ về số lượng kết nối synap và mức độ myelin hóa mỗi tháng.

Nhờ đó, trẻ lớn hơn trong lớp có thể dễ dàng theo kịp tốc độ của giáo viên và tự tin hơn khi học.

Tất cả những điều này sẽ tạo thành một vòng tuần hoàn lành mạnh có tác động sâu rộng.

③ Các môn thể thao lớn phát triển tốt hơn

Một nghiên cứu tiếp theo của Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ đã phát hiện ra rằng:

Trẻ em sinh từ tháng 9 đến tháng 10 có lợi thế rõ ràng hơn về "chức năng điều hành", chẳng hạn như khả năng kiểm soát sự chú ý và khả năng lập kế hoạch.

Lý do là vì "thời kỳ trẻ mới biết đi" của chúng thường rơi vào mùa xuân, mùa hè và mùa thu.

Trẻ em ở giai đoạn này đang trong "giai đoạn cảm giác - vận động" và cần khám phá thế giới thông qua việc chạm vào, quan sát và bò.

Từ tháng 4 đến tháng 10, thời tiết nắng nhiều hơn và nhiệt độ ngoài trời thích hợp nên cha mẹ thường xuyên đưa con ra ngoài hơn.

Ngay cả khi trẻ chỉ dành thêm một giờ ở ngoài trời mỗi ngày, sự phát triển của vỏ não trước trán của trẻ vẫn sẽ tăng tốc khoảng 7%.

Ngược lại, trẻ em sinh vào tháng 12 và tháng 1 tập đi trong mùa đông lạnh giá, với các hoạt động ngoài trời hạn chế và kích thích giác quan tương đối đơn giản. Trẻ em sinh vào tháng 12 và tháng 1 có thể chậm phát triển nhận thức ban đầu và vận động thô.

tháng sinh tốt, iq cao

3. Tôi nên làm gì nếu không sinh vào tháng 9 hoặc tháng 10?

Sau khi đọc bài viết này, một số phụ huynh có thể sẽ lo lắng. Nếu con họ không sinh vào khoảng tháng 9 hoặc tháng 10, liệu có nghĩa là chúng không đủ thông minh không?

Trên thực tế, không cần phải làm như vậy.

Bạn nên biết rằng tính dẻo dai của não bộ con người tồn tại suốt cuộc đời. Ngay cả khi bạn không được sinh ra trong hai tháng này, việc can thiệp sớm từ 0 đến 6 tuổi vẫn có thể cải thiện đáng kể mức độ thông minh của bạn.

Vậy chúng ta nên làm gì?

Trước hết, bạn có thể tận dụng thời điểm nhạy cảm để thực hiện đào tạo có mục tiêu.

Ví dụ, 0-3 tuổi là giai đoạn nhạy cảm vàng cho ngôn ngữ, vận động và nhận thức của bé. Cha mẹ có thể dành thêm 10 phút mỗi ngày để trò chuyện với con về những "mô tả chi tiết".

Bạn cũng có thể chơi một số trò chơi nhập vai, trò chơi ghép hình, v.v. Những tương tác này có thể kích thích sự phát triển của các khớp thần kinh ở vỏ não trước trán.

Thứ hai, thay thế “đào tạo cơ học” bằng “làm giàu môi trường”.

"Thí nghiệm can thiệp môi trường sớm" của Đại học Chicago đã phát hiện ra rằng:

Việc cung cấp cho trẻ em từ các gia đình có thu nhập thấp nhiều loại đồ chơi, sách tranh và sự tương tác giữa cha mẹ và con cái sẽ giúp điểm kiểm tra IQ của trẻ ở độ tuổi 4 cao hơn 10-15 điểm so với những trẻ không được can thiệp.

Tất nhiên, sự giàu có ở đây không có nghĩa là mua những món đồ chơi đắt tiền nhất hay đến những nơi xa hoa.

Thay vào đó, hãy để trẻ tiếp xúc với các đồ vật làm từ nhiều chất liệu, tần số âm thanh khác nhau và màu sắc khác nhau.

Tất cả những điều này có thể cho phép não trẻ em liên tục nhận được các kích thích mới và thúc đẩy các kết nối thần kinh.

tháng sinh tốt, iq cao

Cuối cùng, hãy chấp nhận "sự khác biệt cá nhân" và từ chối "gắn nhãn".

Mỗi đứa trẻ đều có gen, tính cách và sở thích khác nhau. Có đứa giỏi logic, có đứa giỏi mỹ thuật, và có đứa lại có kỹ năng thực hành tốt. Do đó, với tư cách là cha mẹ, thay vì lo lắng về chỉ số IQ và chỉ đặt ra tiêu chuẩn hạn hẹp dựa trên điểm số học tập, tốt hơn hết là nên tập trung vào "điểm mạnh" của trẻ.

Chỉ bằng cách bồi dưỡng những gì họ giỏi, chúng ta mới có thể tạo ra lợi ích lớn nhất trong tương lai.

Cuối cùng, tôi muốn nói rằng: Thực ra, tháng sinh của một đứa trẻ không quan trọng. Điều quan trọng là tình yêu thương, sự chăm sóc của cha mẹ và được lớn lên trong một môi trường tốt.

Và đây chính là sự hỗ trợ tốt nhất cho "trí thông minh" của họ.

Autran (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Các bác sĩ kết luận: Một năm trước khi một người chết, cơ thể thường sẽ có bốn dấu hiệu cảnh báo

Các bác sĩ kết luận: Một năm trước khi một người chết, cơ thể thường sẽ có bốn dấu hiệu cảnh báo...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 6 giờ trước

Cái chết là một quá trình và là sự kết thúc. Tư Mã Thiên nói: "Ai cũng phải chết, nhưng cái chết của một số người nặng hơn Thái Sơn, trong khi cái chết...

5 loại cá béo nên ăn thường xuyên để giảm tích tụ mỡ nội tạng

5 loại cá béo nên ăn thường xuyên để giảm tích tụ mỡ nội tạng

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 8 giờ trước

Theo Herbalife Hoa Kỳ, các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá ngừ và cá mòi rất giàu axit béo omega-3, có đặc tính chống viêm và có thể giúp cải thiện...

Chích kim vào đầu ngón tay có chữa được đột quỵ không?

Chích kim vào đầu ngón tay có chữa được đột quỵ không?

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 8 giờ trước

"Khi ai đó bị đột quỵ, chỉ cần dùng kim khâu chích vào mười đầu ngón tay của họ để lấy máu, và bệnh nhân sẽ tự nhiên tỉnh lại? Liệu đây có phải...

Nghiên cứu cho thấy khoảng cách IQ giữa trẻ thích ngủ trưa và trẻ không thích ngủ trưa là không nhỏ

Nghiên cứu cho thấy khoảng cách IQ giữa trẻ thích ngủ trưa và trẻ không thích ngủ trưa là không nhỏ

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 8 giờ trước

Cha mẹ luôn mong muốn mang đến những điều tốt nhất cho trẻ từ chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho tới những món đồ chơi kích thích phát triển trí tuệ. Nhưng có...

 5 căn bệnh phổ biến này thực chất là 'tổn thương tiền ung thư', nhưng nhiều người không coi trọng chúng

5 căn bệnh phổ biến này thực chất là 'tổn thương tiền ung thư', nhưng nhiều người không coi trọng chúng

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 12 giờ trước

Hầu như ai cũng rùng mình khi nghĩ đến ung thư. Tuy nhiên, khối u bắt nguồn từ các tế bào bình thường trong cơ thể người.

Phải làm sao nếu canh quá mặn? Chỉ cần mẹo nhỏ này là có thể làm súp bớt mặn mà vẫn giữ được hương vị

Phải làm sao nếu canh quá mặn? Chỉ cần mẹo nhỏ này là có thể làm súp bớt mặn mà vẫn giữ...

Địa chỉ ăn ngon - 48 phút trước

Trong cuộc sống, ai cũng rất thích uống canh. Nhưng không biết bạn đã từng gặp trường hợp này chưa. Đôi khi khi nấu canh, bạn vô tình cho quá nhiều muối vào, khiến...

Các nhà khoa học cảnh báo: Một đứt gãy động đất đang ngủ yên, có thể là đứt gãy 12.000 năm tuổi, đang thức tỉnh

Các nhà khoa học cảnh báo: Một đứt gãy động đất đang ngủ yên, có thể là đứt gãy 12.000 năm tuổi,...

Kiến thức - 48 phút trước

Hôm nay chúng ta sẽ nói về chủ đề sau: Trong một nghiên cứu mới được công bố gần đây trên tạp chí Geophysical Research Letters, các nhà khoa học đã cảnh báo rằng...

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một bức tranh hoa dựa trên giác quan thứ sáu của bạn. Xem bạn sẽ nhận được những phước lành gì khi về già?

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một bức tranh hoa dựa trên giác quan thứ sáu của bạn. Xem bạn sẽ nhận...

Đời sống số - 59 phút trước

Đây là một bài trắc nghiệm nhẹ nhàng giúp bạn khám phá xem khi về già, bạn sẽ nhận được những phước lành đặc biệt nào – qua việc chọn một bức tranh hoa...

Theo quy định mới nhất: Chủ hộ kinh doanh có thể bị phạt đến 75.000.000 đồng nếu không làm điều này

Theo quy định mới nhất: Chủ hộ kinh doanh có thể bị phạt đến 75.000.000 đồng nếu không làm điều này

Kiến thức - 1 giờ, 15 phút trước

Theo quy định mới, sẽ áp mức phạt 50 - 75 triệu đồng nếu chủ hộ kinh doanh trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa bị xử lý hình...

Có 3 kiểu con trai khó mà cao trên 1m70, 3 kiểu con gái khó vượt 1m60! Đó là những ai và cách can thiệp thế nào để bé cao hơn?

Có 3 kiểu con trai khó mà cao trên 1m70, 3 kiểu con gái khó vượt 1m60! Đó là những ai và...

Chăm con - 1 giờ, 16 phút trước

Trước đây, khi tôi đăng bức ảnh chụp cùng con trai trong chuyến đi gia đình, nhiều người quen đã bất ngờ trước chiều cao của cháu. Con trai tôi năm nay 12 tuổi,...

Ngọc Trinh khiến fan mê mẩn với vẻ đẹp nữ tính, dịu dàng trong tà áo dài...

Từ nay đến hết 31/12/2025: Người sinh vào 3 năm này sẽ được hưởng quyền lợi đặc biệt khi làm thẻ căn cước mới, ai cũng nên biết

Từ nay đến hết 31/12/2025: Người sinh vào 3 năm này sẽ được hưởng quyền lợi đặc biệt khi làm thẻ căn...

Kiến thức - 1 giờ, 19 phút trước

Chỉ còn khoảng 4 tháng nữa đếm ngược những người sinh năm này sẽ được hưởng nhiều quyền lợi khi đi làm căn cước, bao gồm những đối tượng cụ thể dưới đây.

Chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi năm 2025 được hưởng mức tiền là bao nhiêu?

Chúc thọ, mừng thọ người cao tuổi năm 2025 được hưởng mức tiền là bao nhiêu?

Tin trong ngày - 1 giờ, 30 phút trước

Chúc thọ, mừng thọ là một nét đẹp văn hóa thể hiện sự kính trọng đối với người cao tuổi, được Nhà nước và xã hội đặc biệt quan tâm. Các quy định về...

Từ nay, địa phương tọa lạc tại tỉnh rộng thứ 3 cả nước này trở thành xã lớn nhất Việt Nam

Từ nay, địa phương tọa lạc tại tỉnh rộng thứ 3 cả nước này trở thành xã lớn nhất Việt Nam

Kiến thức - 2 giờ, 36 phút trước

Với quy mô lên tới 1.113,79km2, diện tích của xã tương đương gần một nửa diện tích tỉnh Hưng Yên (mới) - địa phương có diện tích nhỏ nhất cả nước sau sáp nhập,...

5 hành vi thân mật hơn cả 'chuyện ấy', những cặp đôi vẫn duy trì chúng sau 40 tuổi cho thấy họ rất yêu nhau

5 hành vi thân mật hơn cả 'chuyện ấy', những cặp đôi vẫn duy trì chúng sau 40 tuổi cho thấy họ...

Tâm sự - 2 giờ, 37 phút trước

Sau tuổi 40, sự thân mật của vợ chồng không chỉ nằm ở "chuyện chăn gối" mà còn ở những điều giản dị. Những thói quen, sự ăn ý và đồng hành qua năm...

Đặc sản chỉ có ở Sơn La dùng để đãi khách quý, 'nhảy tanh tách' trong cổ họng, nhiều người sợ khiếp vía

Đặc sản chỉ có ở Sơn La dùng để đãi khách quý, 'nhảy tanh tách' trong cổ họng, nhiều người sợ khiếp...

Tin trong ngày - 2 giờ, 50 phút trước

Tồn tại một đặc sản Sơn La thách thức lòng can đảm của những thực khách gan dạ nhất: gỏi cá nhảy. Món ăn với những con cá sống vẫn còn "nhảy tanh tách"...

Sao Việt 9/8: Hiệp Gà nói gì khi NTK Công Trí bị bắt vì ma túy? Sơn Tùng xuất hiện giữa ồn ào

Sao Việt 9/8: Hiệp Gà nói gì khi NTK Công Trí bị bắt vì ma túy? Sơn Tùng xuất hiện giữa ồn...

Chuyện làng sao - 2 giờ, 59 phút trước

Tin sao Việt 9/8/2025: Từng phải ngồi tù vì chất cấm và mất thời gian dài mới tái hòa nhập được, Hiệp Gà đã có chia sẻ về 'cú vấp' của NTK Công Trí....

Phản ứng gây xôn xao của 'bà trùm Hoa hậu' Phạm Kim Dung khi được nhắc đến Thuỳ Tiên

Phản ứng gây xôn xao của 'bà trùm Hoa hậu' Phạm Kim Dung khi được nhắc đến Thuỳ Tiên

Chuyện làng sao - 2 giờ, 59 phút trước

Khi có người nhắc đến Hoa hậu Thuỳ Tiên, bà Phạm Kim Dung đã có phản ứng đáng chú ý.

Từ bây giờ, người điều khiển xe máy sẽ bị CSGT xử phạt tới hơn 10.000.000 đồng nếu không đáp ứng điều kiện này

Từ bây giờ, người điều khiển xe máy sẽ bị CSGT xử phạt tới hơn 10.000.000 đồng nếu không đáp ứng điều...

Kiến thức - 2 giờ, 60 phút trước

Từ đầu năm 2025, nhiều lỗi vi phạm giao thông được tăng mức xử phạt. Người dân cần nắm để tránh vi phạm sẽ phải nộp phạt hành chính và trừ điểm trên giấy...

Tin vui: Từ 15/8/2025, nhóm công chức, viên chức này sẽ nhận được hỗ trợ 'khủng', lên tới 5.000.000 đồng/tháng

Tin vui: Từ 15/8/2025, nhóm công chức, viên chức này sẽ nhận được hỗ trợ 'khủng', lên tới 5.000.000 đồng/tháng

Tin trong ngày - 2 giờ, 5 phút trước

Nghị định 179/2025/NĐ-CP quy định về mức hỗ trợ đặc biệt dành cho nhóm công chức, viên chức và lực lượng vũ trang làm công tác chuyên trách về chuyển đổi số, an toàn...

Làm song sắt chống trộm ban công đã lỗi thời. Hãy thử lắp đặt cái này, nó tốt hơn cửa sổ chống trộm gấp 10 lần và bọn trộm sẽ sợ hãi bỏ chạy ngay khi nhìn thấy

Làm song sắt chống trộm ban công đã lỗi thời. Hãy thử lắp đặt cái này, nó tốt hơn cửa sổ chống...

Kiến thức - 2 giờ, 6 phút trước

Một số người muốn lắp đặt song sắt cửa sổ chống trộm khi cải tạo nhà, nhưng cửa sổ chống trộm không đẹp mắt và thiếu thực tế khi sảy ra chảy nổ. Hiện...

Ngành học có mức lương cao thứ 3 Việt Nam: ‘Khát’ 400.000 nhân lực mỗi năm, lương trung bình 20.000.000 đồng/tháng

Ngành học có mức lương cao thứ 3 Việt Nam: ‘Khát’ 400.000 nhân lực mỗi năm, lương trung bình 20.000.000 đồng/tháng

Kiến thức - 2 giờ, 10 phút trước

Đây là một ngành học tiềm năng, thu hút sự quan tâm đặc biệt của phụ huynh và học sinh.

Đóng BHXH trên 20 năm nhận tin vui khi được hưởng quyền lợi chưa từng có, cụ thể là?

Đóng BHXH trên 20 năm nhận tin vui khi được hưởng quyền lợi chưa từng có, cụ thể là?

Dòng sự kiện - 2 giờ, 18 phút trước

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực quy định việc hưởng Bảo hiểm xã hội một lần cho những người đã đóng BHXH trong vòng 20 năm....

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng quê gốc ở đâu?

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng quê gốc ở đâu?

Kiến thức - 2 giờ, 27 phút trước

Trong giới kinh doanh, ông Phạm Nhật Vượng được biết đến là một trong những doanh nhân giàu nhất Việt Nam. Nhưng vị tỷ phú này quê quán ở đâu, học trường nào thì...

Đến 31/12/2025: 4 trường hợp này dù là dùng số điện thoại chính chủ vẫn bị khóa SIM, thu hồi số

Đến 31/12/2025: 4 trường hợp này dù là dùng số điện thoại chính chủ vẫn bị khóa SIM, thu hồi số

Kiến thức - 3 giờ, 30 phút trước

Theo đó, có những trường hợp dù dùng số điện thoại chính chủ nhưng vẫn bị khóa SIM, thu hồi số, hãy cùng tìm hiểu!

Nam thần đời đầu của màn ảnh Việt cưới vợ 9 năm mới có tin vui

Nam thần đời đầu của màn ảnh Việt cưới vợ 9 năm mới có tin vui

Chuyện làng sao - 3 giờ, 34 phút trước

Vợ chồng nam diễn viên Cao Minh Đạt thông báo tin vui 9 năm sau đám cưới. Được biết, bà xã của anh mang thai bằng phương pháp IVF.