Thứ sáu, 26/09/2025
Lần đầu tiên nghe điều này, tôi nghĩ nó thật vô nghĩa. Suy cho cùng, nếu tháng sinh có thể quyết định chỉ số IQ của trẻ thì chỉ cần chúng ta "nắm bắt đúng thời cơ", chúng ta có thể giúp con mình giành chiến thắng ngay từ vạch xuất phát.
Vì vậy, tuyên bố này có vẻ giống như "siêu hình học" bất kể bạn nhìn nhận nó theo cách nào.
Nhưng sau đó, sau khi đọc nhiều kết quả nghiên cứu, tôi thấy rằng cái gọi là "thuyết IQ hàng tháng" này có cơ sở khoa học nhất định.
Tiếp theo, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về nó nhé.
1. Càng trùng hai tháng tuổi, trẻ càng thông minh
Đại học Harvard đã tiến hành một thí nghiệm trong đó các nhà nghiên cứu tiến hành khảo sát theo dõi dài hạn trên hàng nghìn trẻ em, phân tích môi trường phát triển, tháng sinh và chỉ số IQ của chúng.
Hóa ra:
Trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 hàng năm có lợi thế đáng kể so với bạn bè cùng trang lứa trong các bài kiểm tra trí thông minh.
Thật trùng hợp, các nhà khoa học Tây Ban Nha cũng quan sát thấy những mô hình tương tự.
Nghiên cứu của họ phát hiện ra rằng trẻ em sinh vào mùa thu, đặc biệt là vào tháng 9 và tháng 10, đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra nhận thức.
Ngoài ra, tạp chí Nature Human Behavior cũng đã công bố một nghiên cứu quy mô lớn trên 2 triệu trẻ em trên toàn thế giới vào năm 2021 và kết quả cũng đáng ngạc nhiên không kém:
Khi phân loại trẻ em cùng lớp theo tháng sinh, điểm trung bình của trẻ em sinh vào tháng 9 trong các bài kiểm tra logic toán học và diễn đạt ngôn ngữ cao hơn 3%-5% so với trẻ em sinh vào tháng 8, theo sát phía sau là trẻ em sinh vào tháng 10.
Đến lúc này, có thể mọi người sẽ vô thức nghĩ rằng một số kết luận nghiên cứu từ nước ngoài không thể phản ánh được tình hình của trẻ em trong nước.
Tuy nhiên, điều đáng nói là các trường đại học nổi tiếng trong nước như Đại học Thanh Hoa, Đại học Phục Đán, Đại học Chiết Giang và Đại học Nam Khai cũng đã tiến hành nghiên cứu tương tự.
Hóa ra:
Trong số những học sinh mới được nhận vào các trường này mỗi năm, trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 chiếm tỷ lệ cao nhất.
Vì vậy, thông qua các nghiên cứu thực nghiệm này, chúng ta có thể thấy rằng:
Trẻ em sinh vào khoảng tháng 9 và tháng 10 không chỉ có những lợi thế nhất định về khả năng nhận thức và hiệu suất học tập mà còn có lợi thế về sự phát triển trong tương lai.
Vậy lý do đằng sau điều này là gì?
2. Tại sao tháng sinh của trẻ lại phản ánh chỉ số “IQ” của trẻ?
Nhiều bậc phụ huynh có thể rất tò mò sau khi xem kết quả nghiên cứu trên:
Tại sao trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 lại đặc biệt như vậy? Trên thực tế, có ba lý do ẩn giấu đằng sau điều này.
① “Món quà dinh dưỡng theo mùa” trong thai kỳ
Nhìn chung, giai đoạn vàng cho sự phát triển não bộ của thai nhi là giai đoạn giữa và cuối thai kỳ, khi cần bổ sung một lượng lớn các chất dinh dưỡng như DHA, sắt, kẽm.
Đối với trẻ sinh vào tháng 9 và tháng 10, thời kỳ quan trọng trong thai kỳ của mẹ là cuối mùa hè và đầu mùa thu.
Vào mùa này, không chỉ thực phẩm theo mùa dồi dào nhất mà phụ nữ mang thai cũng có thể dễ dàng có được chế độ dinh dưỡng cân bằng hơn.
Hơn nữa, vì đây là mùa có đủ ánh sáng mặt trời nên có tác động đáng kể đến quá trình tổng hợp vitamin D trong cơ thể con người.
Vitamin D rất cần thiết cho sự phát triển của não bộ.
Từ đó ta có thể thấy rằng trẻ em sinh vào tháng 9 và tháng 10 thường thông minh hơn là điều hợp lý.
② Ưu điểm về độ tuổi nhập học
Trong tâm lý học có một khái niệm gọi là "hiệu ứng tuổi tác tương đối".
Điều này có nghĩa là ở cùng một lớp, trẻ lớn hơn có xu hướng tập trung, tự giác và khả năng học tập tốt hơn.
Vậy tại sao lại như vậy?
Để đưa ra một ví dụ đơn giản, trẻ em sinh vào tháng 9 thường gần 7 tuổi khi vào tiểu học và thường là học sinh lớn tuổi nhất trong lớp, trong khi trẻ em sinh vào tháng 8 chỉ mới 6 tuổi.
Đừng đánh giá thấp khoảng cách một năm này. Bạn nên biết rằng giai đoạn phát triển quan trọng của não bộ trẻ em tập trung từ 0 đến 6 tuổi, và có thể có sự khác biệt nhỏ về số lượng kết nối synap và mức độ myelin hóa mỗi tháng.
Nhờ đó, trẻ lớn hơn trong lớp có thể dễ dàng theo kịp tốc độ của giáo viên và tự tin hơn khi học.
Tất cả những điều này sẽ tạo thành một vòng tuần hoàn lành mạnh có tác động sâu rộng.
③ Các môn thể thao lớn phát triển tốt hơn
Một nghiên cứu tiếp theo của Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ đã phát hiện ra rằng:
Trẻ em sinh từ tháng 9 đến tháng 10 có lợi thế rõ ràng hơn về "chức năng điều hành", chẳng hạn như khả năng kiểm soát sự chú ý và khả năng lập kế hoạch.
Lý do là vì "thời kỳ trẻ mới biết đi" của chúng thường rơi vào mùa xuân, mùa hè và mùa thu.
Trẻ em ở giai đoạn này đang trong "giai đoạn cảm giác - vận động" và cần khám phá thế giới thông qua việc chạm vào, quan sát và bò.
Từ tháng 4 đến tháng 10, thời tiết nắng nhiều hơn và nhiệt độ ngoài trời thích hợp nên cha mẹ thường xuyên đưa con ra ngoài hơn.
Ngay cả khi trẻ chỉ dành thêm một giờ ở ngoài trời mỗi ngày, sự phát triển của vỏ não trước trán của trẻ vẫn sẽ tăng tốc khoảng 7%.
Ngược lại, trẻ em sinh vào tháng 12 và tháng 1 tập đi trong mùa đông lạnh giá, với các hoạt động ngoài trời hạn chế và kích thích giác quan tương đối đơn giản. Trẻ em sinh vào tháng 12 và tháng 1 có thể chậm phát triển nhận thức ban đầu và vận động thô.
3. Tôi nên làm gì nếu không sinh vào tháng 9 hoặc tháng 10?
Sau khi đọc bài viết này, một số phụ huynh có thể sẽ lo lắng. Nếu con họ không sinh vào khoảng tháng 9 hoặc tháng 10, liệu có nghĩa là chúng không đủ thông minh không?
Trên thực tế, không cần phải làm như vậy.
Bạn nên biết rằng tính dẻo dai của não bộ con người tồn tại suốt cuộc đời. Ngay cả khi bạn không được sinh ra trong hai tháng này, việc can thiệp sớm từ 0 đến 6 tuổi vẫn có thể cải thiện đáng kể mức độ thông minh của bạn.
Vậy chúng ta nên làm gì?
Trước hết, bạn có thể tận dụng thời điểm nhạy cảm để thực hiện đào tạo có mục tiêu.
Ví dụ, 0-3 tuổi là giai đoạn nhạy cảm vàng cho ngôn ngữ, vận động và nhận thức của bé. Cha mẹ có thể dành thêm 10 phút mỗi ngày để trò chuyện với con về những "mô tả chi tiết".
Bạn cũng có thể chơi một số trò chơi nhập vai, trò chơi ghép hình, v.v. Những tương tác này có thể kích thích sự phát triển của các khớp thần kinh ở vỏ não trước trán.
Thứ hai, thay thế “đào tạo cơ học” bằng “làm giàu môi trường”.
"Thí nghiệm can thiệp môi trường sớm" của Đại học Chicago đã phát hiện ra rằng:
Việc cung cấp cho trẻ em từ các gia đình có thu nhập thấp nhiều loại đồ chơi, sách tranh và sự tương tác giữa cha mẹ và con cái sẽ giúp điểm kiểm tra IQ của trẻ ở độ tuổi 4 cao hơn 10-15 điểm so với những trẻ không được can thiệp.
Tất nhiên, sự giàu có ở đây không có nghĩa là mua những món đồ chơi đắt tiền nhất hay đến những nơi xa hoa.
Thay vào đó, hãy để trẻ tiếp xúc với các đồ vật làm từ nhiều chất liệu, tần số âm thanh khác nhau và màu sắc khác nhau.
Tất cả những điều này có thể cho phép não trẻ em liên tục nhận được các kích thích mới và thúc đẩy các kết nối thần kinh.
Cuối cùng, hãy chấp nhận "sự khác biệt cá nhân" và từ chối "gắn nhãn".
Mỗi đứa trẻ đều có gen, tính cách và sở thích khác nhau. Có đứa giỏi logic, có đứa giỏi mỹ thuật, và có đứa lại có kỹ năng thực hành tốt. Do đó, với tư cách là cha mẹ, thay vì lo lắng về chỉ số IQ và chỉ đặt ra tiêu chuẩn hạn hẹp dựa trên điểm số học tập, tốt hơn hết là nên tập trung vào "điểm mạnh" của trẻ.
Chỉ bằng cách bồi dưỡng những gì họ giỏi, chúng ta mới có thể tạo ra lợi ích lớn nhất trong tương lai.
Cuối cùng, tôi muốn nói rằng: Thực ra, tháng sinh của một đứa trẻ không quan trọng. Điều quan trọng là tình yêu thương, sự chăm sóc của cha mẹ và được lớn lên trong một môi trường tốt.
Và đây chính là sự hỗ trợ tốt nhất cho "trí thông minh" của họ.
Nghiên cứu chỉ ra rằng loại rau này chứa nhiều chất dinh dưỡng lý tưởng...
Chăm con - 7 giờ, 15 phút trước
Không ít người thắc mắc tại sao các học bá điểm cao ngất ngưởng lại thích đặt báo thức vào 5h57 sáng, chứ không phải 6h tròn trịa?
Chăm con - 1 ngày trước
Nhà tâm lý học Alfred Adler từng nói: "Người hạnh phúc dùng tuổi thơ để chữa lành cả đời. Người bất hạnh dùng cả đời để chữa lành tuổi thơ". Vậy một tuổi thơ...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 5 giờ trước
Một người phụ nữ đã rơi vào tình trạng "thập tử nhất sinh" sau khi ăn một lượng lớn thịt lợn sữa quay. Các bác sĩ đã phải tiến hành lọc máu khẩn cấp,...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 7 giờ trước
Bí quyết thực sự để có sức khỏe tốt của dì không nằm ở việc tập thể dục thường xuyên hay uống đủ nước mỗi ngày, mà nằm ở một loạt thói quen sinh...
Chăm con - 1 ngày, 8 giờ trước
Trong quá trình phát triển của con cái, cha mẹ có thể gặp phải một giai đoạn khó khăn - "giai đoạn ghét bỏ cha mẹ". Khi một đứa trẻ biểu hiện 3 trong...
Tin trong ngày - 2 giờ, 10 phút trước
Tại Thông tư 27/2025 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền vừa ban hành, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu giao dịch chuyển tiền trong nước từ 500...
Tin trong ngày - 2 giờ, 11 phút trước
Những trường hợp dưới đây sẽ không được thực hiện sang tên Sổ đỏ theo quy định tại Luật Đất đai 2024.
Tin trong ngày - 2 giờ, 11 phút trước
Hà Nội là địa phương đầu tiên của Việt Nam làm điều này. Sắp tới, hàng triệu người dân sẽ được hưởng loạt lợi ích.
Kiến thức - 2 giờ, 12 phút trước
Từ đầu năm 2025, nhiều mức xử phạt vi phạm giao thông đã được nâng cao. Người dân cần nắm rõ các quy định mới để tránh bị phạt hành chính và trừ điểm...
Tin trong ngày - 3 giờ, 1 phút trước
Kỳ tuyển quân năm 2026 đang đến gần, nhiều công dân và gia đình quan tâm đến các quy định về thời gian thực hiện nghĩa vụ, độ tuổi nhập ngũ và các tiêu...
Tin trong ngày - 3 giờ, 1 phút trước
Lương hưu tháng 10/2025 sẽ được chi trả theo lịch chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội chung và cũng tùy thuộc tình hình của các địa phương.
Đàn ông yêu - 3 giờ, 2 phút trước
Nhiều người tin rằng chuyện "hợp - khắc" trong hôn nhân không phải ngẫu nhiên mà có. Thay vì dựa vào bói toán phức tạp, đôi khi chỉ cần để ý đến hai chi...
Tin trong ngày - 3 giờ, 2 phút trước
Sáng 25/9, Phó thủ tướng Lê Thành Long đã trao danh hiệu Anh hùng Lao động cho huấn luyện viên Mai Đức Chung, "thuyền trưởng" đội tuyển nữ Việt Nam.
Dòng sự kiện - 3 giờ, 2 phút trước
Sắp tới sẽ sắp xếp, tái cấu trúc các cơ sở giáo dục đại học. Sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học không đạt chuẩn. Xóa bỏ cấp trung gian,...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 27 phút trước
Tin sao Việt 26/9/2025: Kỳ Hân chi khoảng nửa tỷ chữa chấn thương, chưa khỏi đã quay trở lại sân pickleball. Nam diễn viên phim 'Mưa đỏ' - Steven Nguyễn khoe body 6 múi...
Tin trong ngày - 3 giờ, 27 phút trước
Khi UBND TP Hà Nội cung cấp thông tin về chi phí dùng để giải phóng mặt bằng cho dự án công viên sông Tô Lịch khiến nhiều người phải bất ngờ.
Kiến thức - 4 giờ, 48 phút trước
Trong kỷ nguyên số, AI ngày càng khẳng định vai trò của trí tuệ cảm xúc (EQ). Mới đây, chatbot Gemini đã chỉ ra 4 ngành nghề mà ở đó, EQ không chỉ quan...
Tin trong ngày - 4 giờ, 48 phút trước
Hộ gia đình, cá nhân được phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất thổ cư phải đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật.
VIDEO - 4 giờ, 49 phút trước
Có thể thấy, dù đã U40 và là mẹ 2 con, nhưng Huyền Baby vẫn xinh đẹp như búp bê. Đặc biệt, body nuột nà với những đường cong "bỏng mắt" của "phú bà...
Tin trong ngày - 4 giờ, 49 phút trước
Nằm trong danh sách những người giàu nhất Việt Nam, tuy nhiên phu nhân của ông Phạm Nhật Vượng khá kín tiếng về đời tư.
Tin trong ngày - 4 giờ, 49 phút trước
Ngày 10/9/2025, xảy ra sự cố an ninh mạng tại Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC). Để phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng sự việc trên...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 49 phút trước
Danh hài Trường Giang và diễn viên Nhã Phương được cho là một trong những cặp đôi giàu có nhưng kín tiếng của showbiz.
Đời sống trẻ - 4 giờ, 24 phút trước
Chụp ảnh trên đường phố không cần cầu kỳ hay gượng gạo. Chỉ vài động tác nhỏ, cộng thêm một chút sự thoải mái, bạn đã có thể dễ dàng sở hữu những bức...
Kiến thức - 4 giờ, 24 phút trước
Trình độ của giáo viên các cấp từ năm 2026 được quy định rõ tại Điều 28 Luật Nhà giáo 2025.
Kiến thức - 5 giờ, 39 phút trước
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tiến vào mọi lĩnh vực của đời sống. Từ việc viết báo cáo, soạn nhạc, thiết kế poster đến chẩn đoán y khoa, AI cho thấy sức mạnh...