Lý do khiến cách dạy con của người Nhật được cả thế giới ngưỡng mộ

07:48 29/04/2014

Đã từng đặt chân đến 80 quốc gia khác nhau trên thế giới, vậy mà sau 20 năm sinh sống tại nước Nhật, nhà toán học người Do Thái Peter Frankl đã phải thốt lên rằng ông ngưỡng mộ nước Nhật và cách giáo dục ở đây.

Sở dĩ nước Nhật được cả thế giới khâm phục vì sự phát triển kinh tế thần kỳ chỉ trong một thời gian ngắn, nhưng với những ai đã từng sống hay nghiên cứu về Nhật Bản đều nhận ra rằng, sự khâm phục đó phải xuất phát từ cách người Nhật giáo dục đạo đức con người.

Trẻ em Nhật được giáo dục về đạo đức không chỉ từ nhà trường mà còn bởi xã hội. Tất cả các môn học đều có nhiệm vụ giáo dục đạo đức chứ không chỉ có những môn tương tự như  môn Giáo dục công dân. Học sinh từ khi học mẫu giáo đã được rèn luyện thực hành đạo đức ngay trong các hoạt động hàng ngày như cách nói cảm ơn cha mẹ, tự nguyện giúp đỡ và phục vụ các bạn xung quanh, vệ sinh trường lớp…

dạy con theo kiểu Nhật,học Nhật dạy con
Trẻ con Nhật được dạy cảm ơn cha mẹ, thầy cô... những người đã phải lao động để
mang đến cho mình một bữa ăn ngon miệng. 

Khi trẻ lớn hơn bắt đầu bước vào hệ thống giáo dục phổ cập từ lớp 1 đến lớp 9, các em sẽ được học và thực hành các bài học đạo đức với một chương trình được phân ra làm 4 nhóm liên hệ từ gần đến xa, từ dễ đến khó. Nhóm 1 là liên quan đến bản thân, nhóm 2 là liên quan đến người khác, nhóm 3 liên quan đến tập thể, xã hội và nhóm 4 là liên hệ với thế giới tự nhiên. Học sinh ở các độ tuổi khác nhau sẽ học đủ cả 4 nhóm này nhưng với mức độ khác nhau. Ví dụ như với nhóm liên quan đến bản thân, học sinh lớp 1- 2 sẽ được học về “sự cần cù, chăm chỉ” thì học sinh lớp 7-9 sẽ được học về “yêu quý sự thật”.

Việc rèn luyện đạo đức cho trẻ tại Nhật Bản sẽ diễn ra ngay trong các hoạt động hàng ngày chứ không chỉ nằm trong sách vở. Tất cả các trường từ thành thị đến nông thôn, (từ cấp I đến cấp III) đều bắt buộc học sinh phải làm vệ sinh lớp học và những nơi công cộng trong trường. Việc làm này không những tạo ra một môi trường và bầu không khí học tập tốt mà còn giáo dục nhiều mặt như giá trị lao động, kỹ năng lao động, tinh thần hợp tác, đoàn kết trong lao động, tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật … 


Trẻ con Nhật được làm quen với môi trường và học cách chăm sóc vật nuôi
từ khi còn còn học tiểu học. 

Từ khi là học sinh tiểu học, trẻ đã được nuôi dưỡng, chăm sóc vật nuôi, cây trồng hàng ngày, quanh năm, ngay cả ngày hè nhằm gắn chặt với môn khoa học, làm quen với thiên nhiên, sinh vật quanh môi trường sống, dần dần hình thành lòng yêu sinh vật, yêu thiên nhiên, yêu quý cuộc sống.

Ngoài ra, những hoạt động trong nhà trường cũng được đặc biệt chú trọng để hoàn thiện chương trình giáo dục đạo đức cho trẻ. Trẻ bắt buộc phải tham gia vào các câu lạc bộ từ cấp II để học cách hoạt động nhóm, thông quá đó rèn cho trẻ tinh thần tập thể, thúc đẩy trẻ phát triển, khám phá bản thân và khám phá cuộc sống. Những hoạt động này còn giúp trẻ tạo được mối quan hệ gắn bó với bạn bè và thầy cô, rèn luyện được kỹ năng giao tiếp, ứng xử… Trong quá trình hoạt động sẽ phát sinh nhiều tình huống để trẻ thực hành ngay trong nhà trường, thầy cô qua đó sẽ nắm được tính cách của trẻ để kịp thời động viên hoặc uốn nắn.

Ads


Trẻ bắt buộc phải tham gia vào các câu lạc bộ từ cấp II để học cách hoạt động nhóm,
thông quá đó rèn cho trẻ tinh thần tập thể.

Chương trình giáo dục đạo đức của Nhật xác định đúng mục đích là rèn luyện cho học sinh chứ không phải để lấy điểm lên lớp. Người Nhật cũng không tham lam ôm đồm nhiều kiến thức mà chỉ chọn ra những điều cơ bản thiết thực nhất để dạy cho con trẻ, để trẻ có được căn bản vững chắc mà phát triển còn hơn dạy cho chúng những điều to lớn viển vông.  

Hệ quả của phương pháp giáo dục toàn diện này đã được chứng minh bằng ý thức của cả một cộng đồng người Nhật và ngay cả trên văn bản. Chỉ tại Nhật người ta mới tìm thấy cuốn “Cẩm nang hành động cho toàn dân”, gồm hơn 200 điều, ghi rõ việc cần làm, việc cấm làm, nếu vi phạm sẽ bị phạt nặng. Ví dụ: "Thấy bất kỳ nơi nào vòi nước chảy không người dùng, đóng vòi ngay; gặp quạt, gặp ánh sáng điện không người dùng, phải tắt điện ngay". 

Giáo dục đạo đức ở Nhật Bản đạt hiệu quả cao vì đã kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, trường học và xã hội. Vì dụ đề tài "Bảo vệ môi trường sống xung quanh" được gia đình giáo dục con em rất chi tiết, thực hành đầy đủ. Đến trường, học sinh từ cấp 1 đến cấp 3 hằng ngày đều phải làm vệ sinh sạch sẽ trường lớp và những nơi công cộng trong trường suốt hơn 10 năm. Ngoài xã hội, đường xá, chợ búa luôn sạch đẹp, có nhiều thùng rác để gần nhau, dân chúng tự phân loại rác khi bỏ vào thùng. 

Được giáo dục kỹ như thế nên mỗi người Nhật có thói quen hành vi đạo đức rất tốt. Ví dụ: Anh Oshima Mituteru, 34 tuổi sang Việt Nam làm việc ở Khu phố 6, quận 3, Tp.HCM, sáng nào anh cũng đi nhặt rác quanh những con đường nơi anh làm việc. Có người hỏi "Tại sao anh làm thế?', anh trả lời với lòng chân thành: "Thay đổi nhỏ môi trường cũng đem đến cho tôi cảm giác hạnh phúc".

Trí Thức Trẻ
Đột phá mới trong y học: Tìm ra 'chìa khóa' ngăn ung thư trước khi di căn

Đột phá mới trong y học: Tìm ra 'chìa khóa' ngăn ung thư trước khi di căn

Chăm sóc sức khỏe - 10 giờ, 9 phút trước

Với phát hiện mới này, hứa hẹn sẽ đem lại đột phá mới trong việc ngăn chặn tế bào ung thư di căn.

Thành công lớn nhất của cha mẹ là 'không quan tâm' đến con cái trong ba điều. Càng ít quan tâm, con càng thành công

Thành công lớn nhất của cha mẹ là 'không quan tâm' đến con cái trong ba điều. Càng ít quan tâm, con...

Chăm con - 12 giờ, 14 phút trước

Sau khi trở thành cha mẹ, nhiều người luôn cảm thấy mình cần phải kiểm soát con cái đủ nhiều và giúp đỡ chúng chi tiết để chúng ít phải đi chệch hướng và...

6 loại thực phẩm 'quá hạn vẫn ăn được', bảo người thân đừng vứt đi một cách lãng phí

6 loại thực phẩm 'quá hạn vẫn ăn được', bảo người thân đừng vứt đi một cách lãng phí

Chăm sóc sức khỏe - 16 giờ, 10 phút trước

Có những thực phẩm dù đã quá hạn nhưng nếu biết cách bảo quản và nhận biết dấu hiệu an toàn, bạn hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng.

7 loại cá nên mua ngay khi thấy ở chợ: Dinh dưỡng ngang nhân sâm, tổ yến, lại không 'ngậm' hóa chất

7 loại cá nên mua ngay khi thấy ở chợ: Dinh dưỡng ngang nhân sâm, tổ yến, lại không 'ngậm' hóa chất...

Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 9 giờ trước

Đây là 7 loại cá vừa sạch, vừa nhiều dinh dưỡng mà không lo hóa chất hay tăng trọng. Giá cả lại phải chăng, dễ tìm ở chợ hay siêu thị. Nếu biết cách...

Loài cá độc gấp 275 lần xyanua, ăn 0,5mg cũng gây tử vong: Thấy nhớ tránh xa!

Loài cá độc gấp 275 lần xyanua, ăn 0,5mg cũng gây tử vong: Thấy nhớ tránh xa!

Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 15 giờ trước

Đã có trường hợp tử vong sau khi ăn loại cá này.

Sau loạt ồn ào kiện tụng, Shark Bình lộ diện mệt mỏi

Sau loạt ồn ào kiện tụng, Shark Bình lộ diện mệt mỏi

Chuyện làng sao - 6 giờ, 59 phút trước

Shark Bình đã có chia sẻ liên quan đến những "sóng gió" trong sự nghiệp đang diễn ra căng thẳng mỗi ngày.

Tình trạng NSND Trần Hiếu sau điều trị ung thư di căn xương

Tình trạng NSND Trần Hiếu sau điều trị ung thư di căn xương

Chuyện làng sao - 6 giờ trước

Hôm 3/10, NSND Trần Hiếu được xuất hiện, dù ngoại hình thay đổi nhiều nhưng tinh thần lạc quan hơn.

Tại sao người ta lại nói rằng cưới một người vợ tồi sẽ hủy hoại ba thế hệ?

Tại sao người ta lại nói rằng cưới một người vợ tồi sẽ hủy hoại ba thế hệ?

Tâm sự - 6 giờ, 2 phút trước

Từ xưa, người ta luôn coi việc lấy vợ là chuyện đại sự của đời người. Một người vợ tốt có thể giúp gia đình êm ấm, con cái trưởng thành. Ngược lại, nếu...

Cận cảnh khu đất 19,1 ha sắp trở thành nhà hát Opera 12.700 tỷ đồng bên Hồ Tây

Cận cảnh khu đất 19,1 ha sắp trở thành nhà hát Opera 12.700 tỷ đồng bên Hồ Tây

Tin trong ngày - 6 giờ, 2 phút trước

Dự án Nhà hát Opera Hà Nội và Công viên văn hóa - nghệ thuật chuyên đề quy mô 19 ha, tổng vốn hơn 12.700 tỷ đồng, được Sun Group khởi công sáng 5/10,...

Có phải hạ bậc lương là hình thức duy nhất để xử lý kỷ luật đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo?

Có phải hạ bậc lương là hình thức duy nhất để xử lý kỷ luật đối với công chức không giữ chức...

Tin trong ngày - 6 giờ, 2 phút trước

Các quy định pháp luật hiện hành đã tạo ra một khung pháp lý rõ ràng về việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, trong đó bao gồm các hình...

Hoa hậu Yến Nhi gây thất vọng tại Miss Grand International 2025

Con nhút nhát hướng nội, mẹ 'cao tay' sử dụng 3 phương pháp đơn giản này, kết quả đạt được ai cũng phải khen

Con nhút nhát hướng nội, mẹ 'cao tay' sử dụng 3 phương pháp đơn giản này, kết quả đạt được ai cũng...

Chăm con - 6 giờ, 3 phút trước

Cha mẹ nào có con nhút nhát, hãy nhớ: đừng vội vàng, đừng gán nhãn, hãy làm bậc thang cho con bước ra thế giới.

Chính thức từ nay thêm trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, người dân cần nắm rõ

Chính thức từ nay thêm trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, người dân cần nắm...

Tin trong ngày - 6 giờ, 3 phút trước

Từ 1/10/2025, nhiều trường hợp sẽ được miễn, giảm tiền sử dụng đất, thuê đất theo quy định của pháp luật, người dân cần biết để tránh thiệt thòi.

May Vest cưới tận nơi - Đẳng cấp và sự chỉn chu  trong ngày trọng đại

May Vest cưới tận nơi - Đẳng cấp và sự chỉn chu trong ngày trọng đại

Dòng sự kiện - 7 giờ, 37 phút trước

Tuxedo Bespoke Tailoring - Home Service mang đến dịch vụ may vest cưới tận nơi – để bạn không phải lo lắng, chỉ cần đắm chìm trong niềm hạnh phúc vô bờ.

Ba điểm đến ít người biết nhưng cực “chill” dịp Trung Thu Hà Nội

Ba điểm đến ít người biết nhưng cực “chill” dịp Trung Thu Hà Nội

Đi gì - 7 giờ, 53 phút trước

Trung Thu ở Hà Nội luôn mang một nét rất riêng – vừa rộn ràng, vừa hoài niệm. Giữa những con phố ngập ánh đèn lồng, người trẻ lại tìm về những không gian...

'Mùa đông có lạnh hay không còn tùy thuộc vào ngày 15 tháng 8'. Hôm nay là ngày 15 tháng 8. Liệu mùa đông năm nay có lạnh lắm không?

'Mùa đông có lạnh hay không còn tùy thuộc vào ngày 15 tháng 8'. Hôm nay là ngày 15 tháng 8. Liệu...

Kiến thức - 8 giờ, 51 phút trước

Chớp mắt một cái, ngày 15 tháng 8 âm lịch đã đến. Đây là một ngày lễ lớn của người Việt, thường được gọi là Tết Trung Thu. Tết Trung Thu, một trong bốn...

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Ba ngày 7 tháng 10, tức ngày 16 tháng 8 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Ba ngày 7 tháng 10, tức ngày 16 tháng 8 âm lịch?

Đời sống số - 8 giờ, 25 phút trước

Vào thứ Ba, ngày 7 tháng 10, tức ngày 16 tháng 8 âm lịch, Thiên Can và Địa Chi kết hợp cho Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Kỷ Dậu. Trong môi trường...

Tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam hiện nay là bao nhiêu?

Tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam hiện nay là bao nhiêu?

Kiến thức - 9 giờ, 45 phút trước

Người dân Việt Nam có tuổi thọ trung bình tương đối cao nếu so với các quốc gia có cùng mức sống.

“Thủ phủ công nghiệp” miền Bắc sắp thành thành phố trực thuộc Trung ương chuẩn bị đón tổ hợp chung cư cao cấp hơn 1.200 tỷ đồng

“Thủ phủ công nghiệp” miền Bắc sắp thành thành phố trực thuộc Trung ương chuẩn bị đón tổ hợp chung cư cao...

Tin trong ngày - 9 giờ, 46 phút trước

Dự án công trình này có chiều cao tối đa 29 tầng nổi và 2 tầng hầm, quy mô dân số khoảng 1.300 người, hệ số sử dụng đất đạt 7,08 lần. Diện tích...

Người đảm nhận vị trí này trong doanh nghiệp nhà nước được đề xuất hưởng mức lương 320 triệu đồng/tháng, là ai?

Người đảm nhận vị trí này trong doanh nghiệp nhà nước được đề xuất hưởng mức lương 320 triệu đồng/tháng, là ai?...

Doanh nghiệp - 9 giờ, 46 phút trước

Nội dung này được đề cập trong một Dự thảo Nghị định liên quan đến tiền lương, thù lao, tiền thưởng do Bộ Nội vụ xây dựng.

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy ngồi xuống và khám phá xem may mắn nào đang đến với bạn!

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy ngồi xuống và khám phá xem may mắn nào đang đến với bạn!

Đời sống số - 9 giờ, 46 phút trước

Hãy chọn nhanh một món khiến bạn cảm thấy bị thu hút nhất – rồi khám phá điều may mắn đang đến với bạn trong thời gian sắp tới!

Thấy con dâu làm 1 việc bí mật trong phòng, bố chồng lập tức gọi con trai đang tăng ca: 'Đêm nay đừng về sớm'

Thấy con dâu làm 1 việc bí mật trong phòng, bố chồng lập tức gọi con trai đang tăng ca: 'Đêm nay...

Tâm sự - 9 giờ, 46 phút trước

Câu chuyện giản dị nhưng chứa đựng mối quan hệ đáng suy ngẫm của gia đình ba người: bố chồng, con trai và con dâu.

Lão nông Đồng Nai thành công trở thành tỷ phú nhờ sáng chế mật ong dạng bột, được cấp bằng sáng chế

Lão nông Đồng Nai thành công trở thành tỷ phú nhờ sáng chế mật ong dạng bột, được cấp bằng sáng chế...

Kiến thức - 10 giờ, 36 phút trước

Không chỉ làm giàu từ sản phẩm mật ong bánh tổ cao cấp, "lão nông tỷ phú" Lê Lộc Quân ở Đồng Nai còn khẳng định sức sáng tạo không giới hạn của người...

Cách đăng ký thường trú mới nhất năm 2025: Người dân nên nắm hết thủ tục để làm 1 lần là xong

Cách đăng ký thường trú mới nhất năm 2025: Người dân nên nắm hết thủ tục để làm 1 lần là xong...

Kiến thức - 10 giờ, 37 phút trước

Năm 2025, muốn đăng ký thường trú bạn có thể đến cơ quan trực tiếp hướng dẫn hoặc làm online tại nhà. Lệ phí đăng ký thường trú trực tiếp là 20.000 đồng/lần theo...

Chồng bức xúc vì vợ thừa kế 3 căn nhà từ bố mẹ đẻ nhưng không chia sẻ cho nhà chồng, để em chồng ở phòng trọ lụp xụp

Chồng bức xúc vì vợ thừa kế 3 căn nhà từ bố mẹ đẻ nhưng không chia sẻ cho nhà chồng, để...

Tâm sự - 10 giờ, 37 phút trước

Là anh em ruột mà như thuộc 2 giai cấp khác nhau, trong khi vợ chồng tôi hưởng cuộc sống thượng lưu sang chảnh, còn em trai thì phải thuê ở phòng trọ lụp...

Singapore 'sống chung' với nước mà không lo ngập lụt, Việt Nam có thể học hỏi được gì?

Singapore 'sống chung' với nước mà không lo ngập lụt, Việt Nam có thể học hỏi được gì?

Tin trong ngày - 10 giờ, 37 phút trước

Cách làm này đã thay đổi diện mạo 'đảo quốc' Singapore, biến những kênh bê tông xám xịt thành công viên xanh mát, đồng thời giảm đáng kể nguy cơ ngập úng mang lại....