Dạy con biết đọc sớm, phải chăng cha mẹ đang lãng phí thời gian?

Nhiều bậc cha mẹ cho rằng nếu rèn khả năng đọc cho trẻ ngay từ nhỏ sẽ hình thành cho bé thói quen ham học hỏi và một nền tảng học tập tốt hơn trong tương lai. Với niềm tin đó, không ít người đã đầu tư cho con những sản phẩm kích thích phát triển khả năng đọc sớm như sách, bảng chữ cái, DVD… ngay từ khi bé còn đang ở tuổi sơ sinh. Vậy điều này đúng hay sai?

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cha mẹ đang lãng phí thời gian của họ với những nỗ lực để khuyến khích con mình biết đọc sớm.

Gần đây nhất, một nghiên cứu ở New York đã khẳng định DVD, thẻ ghi nhớ từ và sách chỉ có ảnh hưởng rất nhỏ trong việc dạy trẻ biết đọc sớm.

Theo Tạp chí Tâm lý giáo dục, Mỹ, một số chuyên gia đã tiến hành một cuộc thí nghiệm trong 7 tháng với 117 trẻ ở độ tuổi 9 đến 18 tháng. Ban đầu, các gia đình sẽ được đưa ngẫu nhiên một sản phẩm (DVD, thẻ ghi nhớ từ, sách…) và yêu cầu cho bé sử dụng nó hàng ngày. Trong suốt quá trình diễn ra thí nghiệm, các nhà nghiên cứu sẽ đến thăm các gia đình thường xuyên để kiểm tra sự phát triển ngôn ngữ của trẻ sơ sinh và phỏng vấn cha mẹ. Đồng thời các bé sẽ được đưa đến phòng thí nghiệm để kiểm tra khả năng đọc bằng cách theo dõi chuyển động mắt của họ. Từ đó, các chuyên gia có thể chỉ ra rằng một đứa trẻ đang thực sự đọc hay chỉ là nhận dạng chữ hoặc nhìn vô định vào những khối hình trên trang sách.

Sau một thời gian nghiên cứu, giáo sư Susan Neuman – trưởng nhóm nghiên cứu kết luận những sản phẩm được thử nghiệm đã không phát huy được tác dụng trong việc giúp trẻ biết đọc chữ sớm. 

Tuy vậy, việc nói chuyện, đọc sách cho trẻ, nhất là cho trẻ nghe những câu chuyện vào buổi tối trước khi đi ngủ thì có thể giúp trẻ nhận thức tốt hơn trong việc học đọc sau này. Các nhà tâm lý học nhấn mạnh những tác động sâu sắc của việc nói chuyện thường xuyên với trẻ: “Nó cũng cần được đặc biệt coi trọng như việc bạn chăm cho trẻ đầy đủ chất dinh dưỡng vậy”. 

Tiến sĩ Fernald của Đại học Stanford ở California cho biết: “Nếu bạn muốn con bạn học tốt ở trường , hãy chăm nói chuyện với  bé. Đừng chỉ tập trung vào trách nhiệm cho bé ăn, giữ bé sạch sẽ và an toàn”. 

Lời khuyên cho cha mẹ: Mỗi trẻ có khả năng nhận thức khác nhau, vì vậy, trong quá trình dạy trẻ, bạn không được nôn nóng và đừng đặt kỳ vọng quá nhiều, cần phải có thời gian để trẻ hình thành thói quen nghe và phản xạ. Bạn hãy lưu ý rằng: Khi dạy trẻ đọc quá sớm, có thể trẻ sẽ ham đọc quá mức dẫn đến việc không  cân bằng được với những hoạt động khác như giao tiếp hoặc vận động. Hãy quan tâm gần gũi và trò chuyện với trẻ thường xuyên hơn để giúp trẻ có thể phát triển toàn diện trong tương lai.