Thứ tư, 22/10/2025
Đây là lý do tại sao chúng ta có “gia đình âm nhạc”, “gia đình kiến trúc” hoặc “gia đình nghệ thuật biểu diễn” phổ biến.
Trong mắt nhiều người, điều này có chút gì đó mang tính "siêu hình". Nhưng thực chất, bản chất của nó là cha mẹ biến những phẩm chất nghề nghiệp của mình thành nguồn lực giáo dục cho gia đình. Nghĩa là họ đã lợi dụng đặc điểm nghề nghiệp của mình để cài mật khẩu ngầm cho con cái họ "gian lận".
Một nghiên cứu theo dõi kéo dài 30 năm của Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ đã chỉ ra:
Nghề nghiệp của cha mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến mức thu nhập, thành tích nghề nghiệp và khả năng thích nghi xã hội của con cái họ khi chúng lớn lên. Vậy câu hỏi đặt ra là, cha mẹ có nghề nghiệp nào có nhiều khả năng nuôi dạy nên những đứa trẻ "siêu tài năng"?
Tiếp theo, chúng ta hãy cùng xem xét.
1. Bác sĩ/nhà khoa học, bồi dưỡng tư duy logic và khả năng phục hồi của trẻ em
Dù là bác sĩ hay nhà nghiên cứu, chúng ta luôn thấy rằng: Nhóm người này giỏi hơn trong việc sử dụng dữ liệu để nói và sử dụng tư duy có hệ thống để giải quyết vấn đề. Ngoài ra, do đặc thù nghề nghiệp, họ có những yêu cầu khắt khe và tỉ mỉ hơn đối với mọi việc, đồng thời dễ gặp phải thử thách và thất bại hơn. Và đặc điểm này sẽ được truyền tải đến trẻ em một cách âm thầm thông qua quá trình giáo dục hàng ngày trong gia đình.
Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard:
Con cái của bác sĩ/nhà khoa học có thành tích học tập cao hơn 31% ở lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) so với con cái của những người làm nghề khác. Điều này không phải do lợi thế của việc di truyền mà là do họ chịu ảnh hưởng từ cha mẹ ngay từ nhỏ và quen với việc nhìn nhận vấn đề theo "tư duy chuỗi bằng chứng".
Ngoài ra, thí nghiệm mô phỏng áp suất của Đại học Johns Hopkins cho thấy:
Con cái của các bác sĩ và nhà nghiên cứu có mức tăng cortisol trong trường hợp khẩn cấp thấp hơn 41% so với trẻ em từ các gia đình khác, cho thấy khả năng điều hòa căng thẳng tốt hơn.
Trên thực tế, trong bầu không khí gia đình như vậy, trẻ em cũng sẽ phát triển được bộ não logic tỉ mỉ và sức phục hồi siêu phàm.
Những yếu tố này có thể đóng vai trò tích cực trong cả công việc và học tập, giúp trẻ có cuộc sống "may mắn".
Tất nhiên, cần lưu ý rằng do tính đặc thù của hai nghề này, trẻ em có thể thiếu bạn đồng hành hoặc lớn lên trong môi trường áp bức.
Là cha mẹ, chúng ta phải đặt ra ranh giới vật lý giữa công việc và cuộc sống. Trong khi cho phép sự nghiệp của mình có tác động tích cực đến con cái, chúng ta cũng phải nhanh chóng tránh một số thái độ nghề nghiệp không tốt có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến con cái.
2. Giáo viên/nhà giáo dục, xây dựng tư duy phát triển cho trẻ em
Như chúng ta đều biết, giáo dục phải tiến bộ theo thời đại. Điều này cũng gián tiếp phản ánh rằng nghề giáo viên cần phải đối mặt với những thay đổi của môi trường với thái độ “phát triển”. Việc học tập và phát triển liên tục đã trở thành những bài học cuộc sống mà giáo viên phải hoàn thành.
Trong trường hợp này, trẻ em trong gia đình giáo viên cũng có thể xây dựng tư duy phát triển của riêng mình thông qua những gì chúng nhìn thấy và nghe thấy. Phẩm chất này rất hữu ích trong việc thích nghi với thời đại luôn thay đổi.
Ngoài ra, bản chất công việc của giáo viên là xây dựng kiến thức thứ cấp, họ hiểu rõ hơn về “phương pháp học tập thành thạo” so với cha mẹ trong những gia đình bình thường.
Cho dù đó là kinh nghiệm phân tích các câu hỏi sai tích lũy trong quá trình sửa bài tập về nhà, hay tư duy khung kiến thức hình thành trong quá trình biên soạn bài học, chúng sẽ trở thành nguồn lực tiềm ẩn trong giáo dục gia đình.
Quan trọng hơn, môi trường và bầu không khí của gia đình giáo viên sẽ thuận lợi hơn cho việc học tập của trẻ em. Vì cha mẹ phải chuẩn bị bài học và học tập nên trẻ sẽ được ảnh hưởng từ những tấm gương mẫu mực và hòa mình vào con đường phát triển tích cực cùng với cha mẹ.
Theo nghiên cứu tiếp theo của Khoa Giáo dục tại Đại học Cambridge:
Con cái của giáo viên thường đạt điểm cao hơn 23% so với bạn bè cùng trang lứa trong các bài kiểm tra khả năng siêu nhận thức. Khả năng theo dõi và điều chỉnh quá trình học tập chính là chìa khóa để giải quyết những bất trắc trong tương lai. Tất nhiên, điều đáng chú ý là cha mẹ trong các gia đình giáo viên thường trộn lẫn công việc và cuộc sống với nhau, điều này dẫn đến hiểu lầm. Nói một cách đơn giản, họ sẽ đối xử với con cái mình giống như cách họ đối xử với học sinh.
Nhưng vấn đề là kỷ luật quá mức và áp lực cao thường dẫn đến môi trường gia đình ngột ngạt, không chỉ dễ gây ra các vấn đề về tâm lý mà còn dẫn đến mất cân bằng trong mối quan hệ cha mẹ - con cái.
Điểm này cần được chú ý đặc biệt.
3. Doanh nhân/khởi nghiệp, kích hoạt khả năng lãnh đạo của trẻ em
Trường Kinh doanh Harvard đã tiến hành khảo sát 3.000 con của các doanh nhân và phát hiện ra rằng:
43% số người tham gia quản lý doanh nghiệp gia đình khi còn nhỏ.
Mặc dù một số người trong số họ không được thừa hưởng truyền thống, nhưng họ đã thể hiện khả năng lãnh đạo và sự nhạy bén trong kinh doanh sớm hơn những người cùng thời. Hiện tượng này còn được gọi là "hiệu ứng đắm chìm trong môi trường nghề nghiệp". Trên thực tế, chúng ta có thể hiểu rất rõ điểm này. Xét cho cùng, trẻ em trong những gia đình kinh doanh thường giành chiến thắng ngay từ vạch xuất phát ngay khi mới sinh ra.
Họ không chỉ có thể tiếp cận được nguồn giáo dục tốt hơn mà quan trọng hơn, dưới sự ảnh hưởng của cha mẹ, họ còn có thể nhìn thấy nhiều hơn về thế giới và không ngừng nâng cao nhận thức của mình. Theo thời gian, những đứa trẻ trong những gia đình như vậy sẽ không tụt hậu so với những đứa trẻ trong những gia đình bình thường.
Hơn nữa, vì có thể dựa vào “nguồn vốn” vững chắc phía sau nên chi phí “thử nghiệm” của những đứa trẻ này rất thấp và chúng có nhiều cơ hội để chấp nhận rủi ro và thử những điều mới.
Trong quá trình liên tục thử nghiệm, sai sót và tự sửa lỗi này, việc tích lũy kinh nghiệm và có một cuộc sống thành công cũng trở nên dễ dàng hơn.
Trên thực tế, sự phản chiếu nghề nghiệp của cha mẹ lên con cái không chỉ giới hạn ở ba loại trên.
Mặc dù nhiều người trong chúng ta có những công việc bình thường, chúng ta vẫn có thể khai thác những nguồn lực có lợi từ công việc đó và cung cấp cho con cái mình những hướng dẫn tích cực.
Như chuyên gia quản lý Drucker đã nói:
Nền giáo dục tốt nhất là biến phương pháp làm việc thành trí tuệ sống.
Có lẽ hầu hết chúng ta đều có công việc bình thường, nhưng miễn là chúng ta có khả năng phân tích và tổng hợp, chúng ta có thể giúp con mình phát triển.
Mọi người đều nói vậy phải không?
Lá của cây này là loại dược liệu quý có giá "đắt hơn vàng", lá...
Chăm sóc sức khỏe - 1 ngày, 11 giờ trước
Một trào lưu lan truyền trên mạng xã hội cho rằng sốt là phản ứng có lợi và không nên dùng thuốc hạ sốt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 3 giờ trước
Một nghiên cứu dài hạn của Đại học Harvard (Mỹ) chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa thời gian đi ngủ và tuổi thọ.
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 4 giờ trước
Ung thư vùng đầu - cổ, loại ung thư phổ biến thứ bảy trên toàn cầu, đang cho thấy sự gia tăng đáng báo động tại Việt Nam, đặc biệt khi số người mắc...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 4 giờ trước
Chính từ niềm tin bền bỉ với hạt đậu nành, Vinasoy đã dành gần 30 năm chuyên tâm nghiên cứu và phát triển các sản phẩm giàu dinh dưỡng, cũng như tròn 10 năm...
Chăm sóc sức khỏe - 2 ngày, 5 giờ trước
Ung thư thường phát triển âm thầm nhưng cơ thể vẫn có những cách phát ra tín hiệu cảnh báo tinh vi. Dưới đây là 6 bộ phận dưới đây trên người bạn bỗng...
Tin trong ngày - 3 giờ, 51 phút trước
Tại phiên thảo luận của Quốc hội ngày 21/10, nhiều đại biểu bày tỏ lo ngại về tình trạng thị trường bất động sản (BĐS) và vàng “tăng phi mã”, vượt ngoài tầm kiểm...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 54 phút trước
Khi nhắc đến Linda Lee Cadwell, công chúng không chỉ nhớ bà là người vợ tận tụy của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long, mà còn là một người mẹ kiên cường, mạnh...
Kiến thức - 3 giờ, 58 phút trước
Khi mua cá về, nếu chưa ăn hết hoặc chưa kịp chế biến, chúng ta thường cho cá vào ngăn đá tủ lạnh. Nếu để cá đông lạnh quá lâu, cá sẽ bị cứng,...
Đời sống số - 3 giờ, 28 phút trước
Như chúng ta đều biết, vàng rất khan hiếm và có giá trị cao, nên giá của nó đương nhiên cao. Câu nói "Khan hiếm làm nên giá trị" quả đúng. Nhiều nghệ nhân...
Tin trong ngày - 3 giờ, 28 phút trước
Một "tin đồn" lan truyền trên mạng xã hội về sự khác biệt giữa mì Hảo Hảo tôm chua cay bán ở miền Bắc và miền Nam đã thu hút sự chú ý của...
Hồ sơ tư liệu - 3 giờ, 28 phút trước
Nghe qua tưởng như giai thoại thêu dệt, nhưng đó lại là một phần có thật trong chế độ hôn nhân nghiêm ngặt của các triều đại phong kiến Trung Hoa. Đằng sau danh...
Đời sống trẻ - 3 giờ, 28 phút trước
EQ ngày càng được xem là yếu tố then chốt giúp con người thích nghi, xây dựng mối quan hệ và phát triển bền vững. Tuy nhiên, nhiều người đang vô tình để những...
Tin trong ngày - 3 giờ, 29 phút trước
Dù không phải là trường chuyên, nhưng nơi này vẫn là một trong những trường trung học phổ thông danh tiếng tại Hà Nội.
Đời sống số - 4 giờ, 52 phút trước
Ngày 23 tháng 10, thứ Năm, ngày 3 tháng 9 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, tháng Bính Thân và Ngày Ất Sửu. Dưới ảnh hưởng của Thiên Can và Địa Chi này,...
Hoa Hậu - 4 giờ, 14 phút trước
Cận kề giờ cử hành hôn lễ của Hoa hậu Đỗ Thị Hà tại nhà trai ở Quảng Trị nhiều xe tải lớn đã được điều động tới để chắn quanh rạp cưới.
Tin trong ngày - 4 giờ, 14 phút trước
Theo Luật Nhà giáo 2025, lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Từ 2026, lương của giáo viên bao nhiêu phải đóng thuế...
Tin trong ngày - 4 giờ, 15 phút trước
Trước câu hỏi của công dân về vấn đề khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế vào ngày nghỉ, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có trả lời.
Kiến thức - 4 giờ, 15 phút trước
Bà là nữ tỷ phú tự thân duy nhất của Việt Nam (tính đến hiện tại).
VIDEO - 4 giờ, 15 phút trước
Hình ảnh Huyền Baby trong chiếc áo quây kết hợp quần shorts trắng khiến dân mạng không khỏi xuýt xoa. Bộ trang phục giúp cô khoe trọn làn da trắng phát sáng cùng vóc...
Làm đẹp+ - 5 giờ, 34 phút trước
Trong buổi trò chuyện đầy xúc động và chân thành, Ths. Bs Lê Viết Trí - Giám đốc Bệnh viện Thẩm mỹ JK Nhật Hàn đã chia sẻ lý do và hành trình thành...
Đàn ông yêu - 5 giờ, 52 phút trước
Những điểm dưới đây ở phụ nữ khiến tất cả cánh mày râu luôn phải 'dõi theo'.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 52 phút trước
Ngay khi chú rể Viết Vương bước vào nhà Đỗ Hà, phu nhân Tập đoàn Sơn Hải đã rời đi khiến dân tình bất ngờ.
Tin trong ngày - 5 giờ, 53 phút trước
Giá vàng thế giới giảm mạnh trong phiên giao dịch tối ngày 21/10 và rạng sáng ngày hôm nay 22/10. Giá vàng nhẫn và vàng miếng trong nước cũng đồng loạt lao dốc.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 53 phút trước
Trên trang cá nhân, nàng hậu mới đây khiến nhiều người lo lắng khi tiết lộ đã phải nhập viện cấp cứu giữa đêm.
Kiến thức - 5 giờ, 53 phút trước
Ở mọi siêu thị hay sàn thương mại điện tử, giá sản phẩm hiếm khi tròn trịa như 100.000đ hay 200.000đ, mà hầu hết đều kết thúc bằng con số 9 như 99.000đ, 199.000đ,...