Bố mẹ 'gọn gàng' hay 'bừa bộn' dễ nuôi dạy con thông minh hơn? Nhiều cha mẹ sốc khi biết kết quả từ các nhà tâm lý học

Tâm lý học có một khái niệm gọi là “hiệu ứng cửa sổ vỡ”. Một căn nhà nếu có một ô cửa bị vỡ mà không sửa, chẳng mấy chốc toàn bộ cửa sổ sẽ bị phá. Nhưng khi chủ nhà kịp thời sửa chữa, những đứa trẻ nghịch ngợm lại không dám tiếp tục.

Điều này cũng đúng với trẻ em. Nếu căn phòng của con lúc nào cũng được cha mẹ dọn dẹp như phòng trưng bày, bản thân trẻ sẽ ngại chạm vào, không dám tự do khám phá. Ngược lại, một chút bừa bộn đôi khi lại kích thích sự hứng thú và tính chủ động của trẻ.

Một chút bừa bộn đôi khi lại kích thích sự hứng thú và tính chủ động của trẻ

Thậm chí, nếu cha mẹ thường xuyên quát mắng, bắt buộc trẻ phải dọn dẹp ngay ngắn, việc chơi đồ chơi sẽ trở thành một trải nghiệm áp lực, trẻ dần dần mất hứng thú.

Nhà kinh tế học Tim Harford trong cuốn “Messy” (Sự hỗn loạn) từng nhận định: những người có bàn làm việc ngăn nắp thường ít sáng tạo hơn so với những bộ óc lớn như Einstein, Picasso hay Steve Jobs - những người nổi tiếng với không gian làm việc lộn xộn.

Einstein thậm chí còn mỉa mai: “Nếu một chiếc bàn bừa bộn phản ánh một cái đầu bừa bộn, vậy một chiếc bàn trống rỗng phản ánh điều gì?”.

Trẻ em vốn là những nhà khoa học nhỏ, luôn tò mò và ham khám phá. Việc tháo đồ chơi, nghịch đồ vật trong nhà, làm lộn xộn không gian thực ra phản ánh trí tò mò tự nhiên. Nhiều nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ thích mày mò, phá cách thường có khả năng sáng tạo cao hơn.

(Ảnh minh họa)

Một nghiên cứu của Đại học Minnesota (Mỹ) cũng cho thấy: người làm việc trên bàn bừa bộn thường sáng tạo và dám thử nghiệm hơn, trong khi người sống gọn gàng có xu hướng kỷ luật và tuân thủ quy tắc. Cả hai nhóm đều cần thiết trong xã hội.

Vậy nên để con “bừa bộn” hay “gọn gàng”?

Câu trả lời là: cần sự cân bằng. Bừa bộn vừa phải có thể nuôi dưỡng trí tò mò, óc sáng tạo và sự tự lập của trẻ và gọn gàng hợp lý lại giúp trẻ hình thành thói quen tự giác, biết sắp xếp cuộc sống.

Các nhà tâm lý khuyên rằng, thay vì bắt trẻ giữ gìn sự ngăn nắp tuyệt đối, hãy dành riêng một khu vực chơi cho trẻ. Ở đó, con có thể thoải mái xếp, vứt, tháo lắp và sáng tạo theo ý thích. Đồng thời, các khu vực chung như phòng khách, bếp vẫn nên giữ trật tự, vừa rèn cho con tinh thần trách nhiệm, vừa tạo môi trường sống thoải mái.