Thứ năm, 31/07/2025
Người dân nơi đây tin rằng, buổi ngày ma quỷ nhiều và nếu rước dâu thì sẽ rước xui xẻo, cuộc sống sau này không hạnh phúc.
Một đám cưới người Thái ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông (Nghệ An)
Phong tục độc đáo
Ở xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, người dân tộc Thái chiếm đa số và tồn tại rất nhiều phong tục lạ kỳ. Trong số này, tục rước dâu đêm là độc đáo nhất. Khi nhắc tới, người dân nơi đây rất tự hào. Chúng tôi đã tìm gặp nhiều người, để hiểu hơn về phong tục truyền thống đó. Một người dân tên là Vừ Hai Ngoan (60 tuổi) cho biết, khi họ lớn lên thì đã thấy làng bản tồn tại phong tục đó. Cha ông họ kể lại, tục rước dâu đêm đã tồn tại từ hàng trăm năm nay và không hề mai một.
Một già làng tên là Vừ Xông Nỏ cho biết, tiếp cận với văn hóa của người Kinh, đồng bào dân tộc Thái ở miền Tây đã bị đồng hóa theo. Nhưng với một số phong tục, tập quán được coi là bản sắc thì không bao giờ mất đi, trong đó có tục rước dâu đêm trong đám cưới. Người dân nơi đây có một quan niệm rất riêng rằng, ban ngày thường có nhiều linh hồn, quỷ dữ lang thang vất vưởng, nếu đám rước được tiến hành vào ban ngày thì những linh hồn này sẽ theo về phá hoại hạnh phúc của đôi tân lang, tân nương. Theo tín ngưỡng của bà con, thời khắc chuyển giao giữa ngày cũ và ngày mới chính là lúc trong lành, may mắn và có nhiều lộc trời nhất. Đón dâu vào giờ khắc này sẽ quy tụ được những tinh túy hồn thiêng sông núi, cuộc sống vợ chồng gặp nhiều may mắn, hạnh phúc.
Tất nhiên, đám cưới ở đây không chỉ độc đáo ở chuyện rước dâu ban đêm mà còn vô số những nghi lễ khác rất lạ, nhưng cực kỳ độc đáo và nó lý giải vì sao, đám cưới với người nơi đây là một sự kiện quan trọng, có ý nghĩa hơn bất cứ sự kiện nào trong đời. Già làng Vừ Xông Nỏ cho biết thêm: Trong đám cưới, người ta còn hát đối đáp giao duyên, làm lễ trừ tà, mời trầu, mời ngồi. Đặc biệt, đó là tục rửa chân cho cô dâu khi bước vào nhà chồng. Giống như ý nghĩa của rước dâu ban đêm, việc rửa chân cho cô dâu cũng mục đích là xua ma quỷ và những bụi trần trước đây để cô dâu bước vào ngôi nhà mới với sự trong sáng, thánh thiện, hướng đến một gia đình hạnh phúc.
Thử thách khắc nghiệt khi đón dâu
Theo phong tục này, cách 2 giờ trước khi đồng hồ điểm ngày mới (tức 22h), mọi lễ vật cũng như công việc chuẩn bị cho việc đón dâu từ phía nhà trai đã được chuẩn bị sẵn, đoàn rước bắt đầu lên đường. Lễ vật gồm: 1 con lợn quay nặng khoảng 30 kg, 1 mâm cỗ gồm xôi, gà và 10 lít rượu nếp, nhà trai còn phải chuẩn bị một cái chiêng để khi đón dâu về, vừa đi vừa gõ. Mục đích là để thông báo với mọi người về việc con nhà người đã thành con nhà mình, thứ nữa là xua đuổi tà ma, những điều xấu.
Chú rể và cô dâu trước nghi lễ rửa chân
Bắt đầu chạm ngõ nhà gái, nhà trai không được đón tiếp tưng bừng như những đám cưới thông thường mà họ phải vượt qua một thử thách không hề nhỏ, đó là cửa nhà gái đóng kín, không gian tĩnh lặng. Để được vào nhà, đàng trai phải vượt qua một cuộc thi đối đáp với yêu cầu, phải làm vừa lòng nhà gái. Thông thường, nghe tiếng nhà trai đến, nhà gái sẽ cất lời theo dạng đối và nhà trai phải đáp lại. Chủ đề là những tài sản của nhà gái và tất nhiên, nhà trai phải đáp làm sao đó để nhà gái thấy được sự thịnh vượng của họ. Chỉ khi nhà gái thấy vừa lòng, lúc ấy cửa mới được mở ra.
Xong thử thách đầu tiên, nhà trai ngay lập tức phải đối mặt với thử thách thứ 2. Vừa tiến qua cửa, chuẩn bị bước lên nhà thì sẽ có một người đàn bà đứng bên xô nước đã được chuẩn bị sẵn té nước tới tấp vào người chú rể. Được biết, đây là mợ hay thím của cô dâu, và việc té nước cũng tương tự như rửa tội cho chú rể. Chính vì thế, việc chú rể càng bị té nước nhiều càng chứng tỏ được bản lĩnh cũng như mang lại nhiều sự may mắn cho cuộc sống của đôi trẻ sau này. Vẫn chưa hết thử thách vì trong quá trình đón dâu khi mà chú rể ướt lướt thướt bước lên nhà cùng với mọi người thì giữa hai gia đình lại tiếp tục màn mời ngồi.
Đây được coi là màn đối đáp hài hước và vui nhộn nhất của đám rước, khi nhà gái trải chiếu hoa giữa nhà mời phía nhà trai ngồi. Cứ sau mỗi câu hát khiêu khích của phía nhà trai, nhà gái lại đưa ra lý lẽ của mình để thuyết phục khách ngồi vào chiếu. Sau nhiều lần hát đi hát lại, rốt cục nhà trai cũng phải chấp nhận ngồi vào chiếu. Và khi những vị khách khó tính đã an tọa, nhà gái lại giở chiêu bằng màn mời trầu. Cũng bằng lời hát ví von, khi cơi trầu được đặt ra giữa mâm thì nhà gái lại cất lời, kể về những gian lao, vất vả cũng như sự khéo léo trong cách têm trầu để có được cơi trầu thơm ngon đãi khách trong ngày trọng đại của đôi trẻ.
Thông qua điệu hát kể công, nhà trai được hiểu thêm sự nhọc nhằn trong việc băng rừng lội suối để hái lá trầu ngon, rồi quá trình chăm bón cho cây trầu tốt tươi, để lá trầu xanh không bị lũ sâu bọ tấn công. Cuối cùng là sự gian nan lên rừng đập đá mang về nung vôi để têm trầu. Theo những người am hiểu tập tục của địa phương, mục đích của việc than khó kể khổ này không phải nhằm kể công mà là để khoe tài đối đáp của mình.
Cũng không vừa, nhà trai đã đáp trả lại bằng màn từ chối khéo. Họ không chê trầu dở mà biện lý do, nhỡ trong lá trầu có con sâu, hạt bụi ăn vào sẽ không tốt cho sức khỏe. Cứ như thế đôi bên cứ hát đi đối lại làm cho cuộc rước dâu càng thêm tưng bừng. Ngoài việc giữ gìn phong tục của dân tộc mình trong ngày cưới, việc hát đối đáp còn có thêm mục đích khác là kéo dài cuộc nói chuyện để chờ thời khắc rước dâu.
Đám cưới là chốn hẹn hò
Với người Thái, giờ rước dâu cực kỳ quan trọng và nó phải gắn với một thời khắc đặc biệt nào trong đó trong ngày. Trước đây, mỗi khi nghe tiếng gà gáy báo hiệu ngày mới là đám rước sẽ khởi hành. Nhưng với nhiều trường hợp nhà gái và nhà trai cách nhau xa, khi cô dâu đến nhà chú rể thì trời đã sáng. Nhiều năm trở lại đây, giờ rước dâu thường được thống nhất là đúng 0 giờ của ngày mới để nhà trai, nhà gái thoải mái thực hiện các nghi lễ trước khi trời sáng. Với người Thái, dù lấy người cùng bản hay khác bản, xa gần bao nhiêu cũng phải đi bộ, cô dâu và chú rể dẫn đầu, đoàn người cứ thế tưng bừng đi trong đêm sương lạnh nhưng ấm áp tình người.
Ngoài những ánh đèn, ngọn đuốc sáng bừng và tiếng hát, tiếng gọi nhau ầm ĩ trong đêm tĩnh mịch, đám cưới còn được báo hiệu bằng tiếng chiêng, cứ đều đặn sau một quãng đường ngắn là gõ lên ba tiếng, không chỉ xoa đuổi tà ma mà tiếng chiêng còn là báo hiệu cho nhà trai biết đoàn rước đang về tơi nơi để chuẩn bị đón tiếp.
Chú rể đưa cô dâu vào nhà, lúc vừa bước lên cầu thang thì mẹ chồng đã chờ sẵn cùng với một chậu đồng đựng nước suối trong suốt có ngâm một đồng xu bằng bạc. Trước khi vào làm lễ gia tiên, mẹ chồng đã kỳ công rửa chân cho con dâu và trao tặng một vòng bạc cầu may. Tiếp theo, một người anh em nhà trai sẽ đưa cô dâu vào buồng, làm lễ ăn cơm, uống rượu chung với chồng. Tân lang và tân nương sẽ trao vòng bạc cho nhau (tương tự nhẫn cưới của người Kinh), thề non hẹn biển sẽ thủy chung đến cuối đời.
Nghi lễ tiếp theo, cô dâu được búi tóc để trình diện tổ tiên. Cũng từ đây, cô dâu chính thức trở thành gái đã có chồng và cũng là người nhà chú rể. Lúc này, bữa tiệc chính mới được coi là bắt đầu để chào mừng nhà trai có thêm con dâu hiền, nhà gái có thêm rể thảo. Xen kẽ giữa bữa tiệc mừng liên hoan là những tiết mục múa hát đối đáp giao duyên giữa thanh nam nữ tú hai họ, nhằm chúc phúc cho đôi trẻ hạnh phúc bên nhau trọn đời. Và cũng chính từ những lần giao duyên trong ngày mừng hạnh phúc như thế này, nhiều bạn trẻ đã tìm được cho mình một nửa cuộc đời, ngày vui của họ lại trở thành nơi gặp gỡ, nên duyên phận cho những đôi uyên ương khác.
Vì lý do đó, người ta tập trung đến các đám cưới để không chỉ chúc phúc cho cô dâu, chú rể mà còn là nơi các nam thanh nữ tú mong muốn tìm nửa kia cho cuộc đời mình.
Thương hiệu thời trang cao cấp Gucci gần đây lại khiến dân tình 'mắt tròn...
Kỳ quặc 4 phương - 05.03.2020
Trong số những bệnh rối loạn tâm thần, có những bệnh phổ biến và những bệnh rất hiếm gặp. Thậm chí, các thể bệnh tâm thần hiếm gặp khiến các chuyên gia rất khó...
Kỳ quặc 4 phương - 02.03.2020
Đối với cuộc sống ở những thành phố lớn, việc bà ngoại lên trông cháu là điều hết sức phổ biến. Nhiều người chọn bà ngoại thay vì bà nội để tránh những mâu...
Kỳ quặc 4 phương - 19.01.2020
Cô gái Lara Sanson đến từ Argentina phải khâu 40 mũi ở mặt sau khi bị chó cưng tấn công khi cô đang cố gắng tạo dáng chụp ảnh với nó.
Kỳ quặc 4 phương - 19.09.2019
Thấy ngọc trai trong những con trai, sò biển là chuyện không có gì lạ. Nhưng để thấy được 48 viên ngọc khi ăn một con hàu thì quả thật người đàn ông này...
Kỳ quặc 4 phương - 09.03.2019
Nhận được tin báo về những tiếng động kỳ lạ phát ra từ một ngôi mộ của người trông coi nghĩa trang, cảnh sát lập tức có mặt, mở ngôi mộ và phát hiện...
Dòng sự kiện - 5 giờ, 25 phút trước
Ông Hoàng Nam Tiến, nguyên là Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT. Hiện ông là Phó chủ tịch Hội đồng trường - Trường Đại học FPT, vừa qua đời vào chiều...
Tin trong ngày - 5 giờ, 25 phút trước
Trước khi ra đi mãi mãi vào chiều nay (31/7), ông Hoàng Nam Tiến là doanh nhân được nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ yêu mến và ngưỡng mộ.
Tin trong ngày - 6 giờ, 58 phút trước
Theo đó, ông Hoàng Nam Tiến được xác nhận qua đời ngày 31.7.2025 sau thời gian ngắn nhập viện.
Tin trong ngày - 6 giờ, 5 phút trước
Việc tích hợp dữ liệu vào căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID sắp cho phép người tham gia giao thông không cần mang theo giấy phép lái xe, đăng...
Tin trong ngày - 6 giờ, 5 phút trước
Theo lộ trình, Hà Nội sẽ thực hiện các giải pháp để đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Kế...
Kiến thức - 6 giờ, 5 phút trước
Nhiều lao động không biết mình có quyền dừng làm việc và vẫn được trả lương trong trường hợp đặc biệt này, dẫn đến chịu đựng nguy hiểm trong im lặng.
Tin trong ngày - 6 giờ, 6 phút trước
Nhiều thí sinh sau khi đăng ký hàng chục nguyện vọng xét tuyển đại học nay lại muốn bỏ bớt để giảm chi phí, tuy nhiên quy định của Bộ Giáo dục và Đào...
Kiến thức - 6 giờ, 6 phút trước
Hiện nay, tiêu chí "có việc làm sau tốt nghiệp" đã trở thành yếu tố then chốt khi thí sinh và phụ huynh lựa chọn trường đại học. Dưới đây là 6 cơ sở...
Đời sống số - 6 giờ, 6 phút trước
Ngày 1 tháng 8, thứ Sáu, ngày 8 tháng 6 nhuận âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Nhân Âm. Trong môi trường này, con giáp nào nên thận...
Đời sống số - 6 giờ, 26 phút trước
Bài trắc nghiệm này sẽ giúp bạn khám phá xem số phận của bạn là cay đắng hay ngọt ngào — dựa trên cảm xúc bạn cảm nhận ngay khi nhìn vào một bức...
Tin trong ngày - 8 giờ, 46 phút trước
Những ngày cuối tháng 7, 40 cư dân khu S Goldmark City đã cùng ký đơn kêu cứu khẩn cấp gửi tới chính quyền địa phương.
Làm sao - 8 giờ, 49 phút trước
Hành động gọi lại ngay khi thấy cuộc gọi nhỡ có thể khiến bạn vô tình rơi vào bẫy của các đối tượng lừa đảo và mất tiền oan. Để bảo vệ bản thân,...
Kiến thức - 8 giờ, 49 phút trước
Trong 1 gia đình, đứa con này khi lớn lên dễ trở thành sếp nhất! Đây không phải là phỏng đoán vô căn cứ mà đã được một nghiên cứu từ Harvard đã chỉ...
Dòng sự kiện - 8 giờ, 50 phút trước
Đây là các khoản phí, lệ phí và nghĩa vụ tài chính cần thiết mà người làm sổ đỏ phải đóng theo quy định mới nhất của Luật Đất đai 2024.
Làm sao - 8 giờ, 50 phút trước
Mặc dù máy điều hòa là vật dụng "cứu cánh" khi thời tiết nóng bức, nhưng nếu bạn quên làm một việc trước khi sử dụng, rất có thể nó sẽ trở thành vũ...
Kiến thức - 8 giờ, 50 phút trước
Nhiều người dù đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc vẫn có thể bị Cảnh sát giao thông (CSGT) xử phạt nếu không làm việc này.
Chăm sóc sức khỏe - 8 giờ, 21 phút trước
Trong cơ thể người, thận là một trong những cơ quan đóng vai trò sống còn. Chúng ta được sinh ra với hai quả thận nhưng thực tế nhiều người vẫn có thể sống...
Chăm con - 8 giờ, 21 phút trước
“Đi ra ngoài, đừng làm phiền con nữa!” - tiếng hét và cánh cửa đóng sầm lại là cảnh quen thuộc trong nhiều gia đình có con học cấp hai. Giai đoạn này không...
Tin trong ngày - 8 giờ, 21 phút trước
Nhiều người dân thắc mắc Cảnh sát giao thông (CSGT) có được thu tiền phạt tại chỗ không, nhất là khi mức phạt cao. Theo quy định, không phải mọi lỗi vi phạm đều...
Tin trong ngày - 8 giờ, 21 phút trước
Theo quy định của Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất có thể gặp khó khăn trong việc sang tên sổ đỏ ngay cả khi đã có giấy chứng nhận, nếu rơi vào...