KỲ QUẶC Kỳ quặc 4 phương Chuyện lạ Việt Nam Kỷ lục Guinness

Bí ẩn rừng ma và tục cõng xác chết độc nhất VN

23:35 21/04/2013

Theo tập tục của người Xơ Đăng, khi cha mẹ chết, con trai là người phải cõng xác cha mẹ đi chôn để tỏ lòng hiếu thảo.

Không biết tập tục này có tự bao giờ, nhưng theo những vị cao niên, trong tập tục tang ma của người Xơ Đăng, khi cha mẹ chết, con trai phải tự cõng xác cha mẹ ra cánh rừng thiêng để chôn cất.

Trong sự thống nhất là cơ tầng chung cho văn hoá mọi vùng miền ở Việt Nam, những quan niệm về quan- hôn- tang- tế của các cộng đồng tộc người sinh sống ở Việt Nam cũng có sự khác biệt. Các nghi thức trong tang ma của người Xơ Đăng là một ví dụ.

Xuất phát từ quan niệm vạn vật hữu linh, người Xơ Đăng cho rằng mọi việc đến với con người đều có sự sắp đặt của thần linh; hay nói cách khác, thần linh chi phối cuộc sống của mọi người mà cái chết không là ngoại lệ. Chính vì vậy, trong tâm thức họ, khi chết đi, con người lại trở về với các đấng thần linh. Do đó, trước cái chết của một thành viên, người thân dù thương tiếc nhưng không than khóc nhiều.Việc chuẩn bị đưa người chết về thế giới của ma/thần linh được thực hiện chu đáo với những việc làm thiết thực như lau chùi sạch sẽ và mặc quần áo lành lặn cho người chết. Sau đó người chết được đưa đến nơi chôn cất. Sự gắn bó giữa các thành viên trong gia đình, đặc biệt là giữa cha mẹ và con cái thể hiện rõ trong việc đưa người chết đến nơi an nghĩ cuối cùng.

Tập tục tang ma của người Xơ Đăng có nhiều nét
độc đáo. Ảnh: Sức khỏe & Đời sống.

Theo tập tục của người Xơ Đăng, khi cha mẹ chết, con trai là người phải cõng xác cha mẹ đi chôn để tỏ lòng hiếu thảo. Nếu chẳng may, người con chết trước thì sự thương tiếc của cha mẹ được thể hiện qua việc cõng xác con đến nơi an nghỉ cuối cùng ở một cánh rừng già phía tây của làng, nơi vẫn được xem là cánh rừng thiêng, cánh rừng ma của cả làng. Cũng có những trường hợp, cha mẹ chết đi khi người con còn quá nhỏ, không đủ sức cõng cha mẹ đi chôn thì phải nhờ người khác cõng thay. Một điều lưu ý là người được nhờ làm giúp việc này phải là người có quan hệ huyết thống trong dòng họ.

Nếu một số dân tộc như người Êđê, người Giarai, người Kinh... có tập tục đặt xác người chết vào quan tài trước khi đi chôn thì người Xơ Đăng để nguyên xác người chết như vậy và cõng đi chôn. Trong quan niệm tâm linh, người ta cho rằng điều đó sẽ giúp linh hồn người chết dễ siêu thoát hơn.

Táng tục và táng thức của người Xơ Đăng cũng có những khác biệt so với các tộc dân khác trong khu vực. Nếu người Kinh có tục lệ đặt huyệt mộ theo hướng Đông- Tây, để đầu người chết gối về phía núi, huyệt mộ được đào vuông thành sắc cạnh thì người Xơ Đăng có táng thức mang nhiều nét tương đồng với các tộc dân Tây Nguyên hơn.

Huyệt mộ được đào gồm hai phần: từ trên xuống có tiết diện hình vuông, mỗi cạnh khoảng 40cm. Phần huyệt này được đào sâu khoảng 1,5m. Sau đó, huyệt được khoét ngách vừa đủ để người chết nằm ngang, đầu quay về hướng Tây. Chiều cao của huyệt từ đáy đến trần ngách ngang khoảng 60 cm. Khi lấp đất người ta đặt một tấm gỗ vào nơi bắt đầu khoét ngang trước khi đổ đất xuống huyệt. Người ta tránh không để đất rơi xuống thi thể, đặc biệt là không để mặt và phần trên của thi thể người chết tiếp xúc với đất. Sự cẩn trọng khi lấp đất thể hiện thái độ trân trọng, thương tiếc của dân làng đối với người vừa mất.

Cũng giống như nhiều dân tộc khác, trong đó có người Kinh, người Xơ Đăng quan niệm có hai dạng chết: chết lành và chết dữ. Chết lành là những cái chết bình thường theo quy luật tuổi già, ốm đau hoặc chết do một số các nguyên nhân nằm ngoài ý muốn của người chết. Với cái chết này, người Xơ Đăng bày tỏ sự tiếc thương qua việc đào huyệt mộ thật sâu, thật bằng phẳng để người chết có được sự bình yên trong giấc ngủ cuối cùng của mình. Bên cạnh, theo cách nghĩ của tộc dân này, những người chết như vậy là những người hiền lành nên tang ma được thực hiện rất chu đáo.

Cánh rừng ma (hay rừng thiêng), nơi con trai phải cõng xác cha mẹ đến đây để chôn cất.

Những cái chết như bị cây đè, thú dữ vồ hoặc trôi sông, suối... trong quan niệm của hầu hết các tộc dân khác là chết dữ. Với những cái chết như vậy, người chết không được chôn trong nghĩa địa chung của làng mà phải chôn ở một nơi nào khác như tại chính nơi người đó đã chết hoặc ở bìa rừng một cách sơ sài, các nghi thức cúng tế cũng đơn giản hơn, đặc biệt, hầu hết các dân tộc đều có nghi thức mời thầy cúng “làm phép” để con ma dữ đó không về làm hại những người sống…Nhưng người Xơ Đăng cho rằng những cái chết do tai nạn, rủi ro vẫn là những cái chết lành. Theo quan niệm của họ, những người chết cũng không muốn như vậy. Đó chỉ là tai nạn ngoài ý muốn của người chết và dân làng vẫn chôn cất nạn nhân xấu số rất chu đáo. Điều này thể hiện tính nhân văn của cả cộng đồng tộc người đối với các thành viên trong xã hội người Xơ Đăng.

Đặc biệt, người Xơ Đăng rất quý trọng giá trị của cuộc sống mà theo họ là do thần linh sắp đặt cho con người. Chính vì vậy, cái chết do con người tự gây ra như tự tử bị lên án nặng nề và bị xem là những cái chết dữ. Với những người như vậy sẽ không được cõng mà chỉ được khiêng đến nơi chôn cất. Huyệt mộ là một hố đào sơ sài, không có ngách ngang, người chết không được đặt nằm mà chôn ở tư thế ngồi xổm (ngồi bó gối), vài sợi tóc của người chết được kéo ngược lên trên và để lộ ra trên mặt đất khi lấp đất (người Xơ-Đăng xưa để tóc dài).

Trong những trường hợp này, mặt người chết được đặt xoay về hướng Tây. Người ta cho rằng, làm vậy con ma dữ không thể thấy được người sống để làm hại dân làng (làng của người sống ở về hướng Đông của rừng ma hoặc nghĩa địa).

Đặc biệt với những người thắt cổ chết, người làng hết sức xa lánh. Trước đây người ta thả trôi sông, suối với thái độ ghê sợ. Ngày nay do ý thức giữ sạch nguồn nước và bảo vệ môi trường nên họ khiêng xác đi chôn như chôn một người chết dữ.

Người Xơ-Đăng không có tục chia của, cũng không cúng giỗ người chết. Khi chôn người thân xong, người ta trở về nhà với cuộc sống bình thường. Có thể nói, lễ bỏ mả được thực hiện ngay khi chôn xong người chết. Chỉ khi có dịp quay lại nghĩa địa (thường là để chôn người khác), người ta mới đến thăm mộ người chết mà thôi.

Người Xơ Đăng (hay còn gọi là Xê Đăng) là một tộc người trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam. Có số dân khoảng gần một ngàn người phân bổ chủ yếu ở các tỉnh Kon Tum, Quảng Ngãi, Quảng Nam và xen kẽ cùng các tộc người khác trong khu vực.

Cùng với các tộc người khác như Bana, Brâu, Bru-Vân Kiều, Cơtu, Gié-triêng, H’rê, Khơ Mú, Mạ…, người Xơ Đăng thuộc ngữ hệ Môn-Khơmer. Sự cận cư với các tộc người khác dẫn đến việc giao thoa và đan xen văn hoá là điều tất yếu, nhưng vẫn không làm mất đi những giá trị truyền thống của người Xơ Đăng. Từ ngôn ngữ tộc người, cơ sở kinh tế tộc người đến các giá trị văn hoá vật thể và phi vật thể..., người Xơ đăng vẫn bảo lưu được những giá trị văn hoá truyền thống đã có từ ngàn xưa của mình, trong đó có những tập tục độc đáo trong tang ma.

Theo Kienthuc.net.vn

# ma chay

#hủ tục

#rừng ma

#quan tài

#xác chết

VIDEO ĐANG ĐƯỢC XEM NHIỀU NHẤT

Tăng Thanh Hà trùm kín mặt đến dự tang lễ của bố diễn viên Quốc Cường

Tin Mới Nhất

Phụ nữ ơi, nhớ nhé, đừng bao giờ nói hai câu này trước mặt chồng mình

Vò rau ngót trước khi nấu, tại sao phải làm như vậy?

42% thí sinh chọn học bạ, nhưng phương thức xét tuyển đại học này có phải sắp bị khai tử?

Lời cảnh báo dành cho phụ huynh có con học Đại học năm nhất: 3 điều không dạy sớm, đến khi con tốt nghiệp mới hối hận, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai!

Ai là người chịu trách nhiệm khi bị mất xe ở chung cư?

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: 'Ngày xưa tôi nghe Tùng Dương hát là chuyển kênh'

Một loại củ tại Việt Nam được xem như 'báu vật dưới lòng đất': Xưa dùng để cứu đói, nay là đặc sản giúp nông dân 'hốt bạc'

Cảnh bên trong siêu sân bay của Việt Nam trị giá 9,5 tỷ bảng Anh sắp trở thành một trong những sân bay lớn nhất thế giới

Đất khai hoang từ năm 1989 không tranh chấp và chưa có sổ đỏ, liệu có hợp thức hoá được không?

Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách hỗ trợ số tiền lên tới 936.000 đồng/tháng, cha mẹ đóng tiền học đầu năm xem kỹ có được trừ không?

Đọc thêm

Tin vui: Đề xuất tăng trợ cấp lên 1.000.000 đồng/tháng cho 2 nhóm đối tượng đặc biệt sau

Bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025, quy trình gồm những bước nào?

5 ngành học 'con nhà nghèo' không nên chọn, đỗ Đại học chưa chắc đã là tin mừng!

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả nước, như 'cung điện' ngầm ẩn sâu 600m trong lòng núi

Sao Việt 23/9: Lê Dương Bảo Lâm lên tiếng thông tin đang điều trị ung thư; Midu lại lộ dấu hiệu mang thai con đầu lòng

Nâng mức trợ cấp hưu trí lên 650.000 đồng: Áp dụng với ai, ở đâu?

Lệ phí cấp sổ đỏ tại 34 tỉnh thành sau sáp nhập năm 2025, người dân đặc biệt nhớ kỹ

Liên kết hữu ích

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Nhìn thấy một lỗ hổng lớn trên ruộng, người phụ nữ can đảm cho tay vào trong, ai ngờ kéo ra được thứ này

Thương hiệu Gucci ra mắt váy áo cho nam giới,...

Thương hiệu thời trang cao cấp Gucci gần đây lại khiến dân tình 'mắt tròn...

Cách nhận biết những căn bệnh tâm thần kỳ lạ

Kỳ quặc 4 phương - 05.03.2020

Trong số những bệnh rối loạn tâm thần, có những bệnh phổ biến và những bệnh rất hiếm gặp. Thậm chí, các thể bệnh tâm thần hiếm gặp khiến các chuyên gia rất khó...

Bà ngoại mệt mỏi nhất thế giới: Ba đứa con gái sinh ba, tổng cộng có 9 đứa cháu, đủ để mở...

Kỳ quặc 4 phương - 02.03.2020

Đối với cuộc sống ở những thành phố lớn, việc bà ngoại lên trông cháu là điều hết sức phổ biến. Nhiều người chọn bà ngoại thay vì bà nội để tránh những mâu...

Chơi trội cho đầu vào mồm chó tự sướng, cô gái nhận hậu quả khâu 40 mũi

Kỳ quặc 4 phương - 19.01.2020

Cô gái Lara Sanson đến từ Argentina phải khâu 40 mũi ở mặt sau khi bị chó cưng tấn công khi cô đang cố gắng tạo dáng chụp ảnh với nó.

Đi ăn hàu, người đàn ông 'đổi đời' khi cắn phải cả nhóm hạt 48 viên ngọc trai

Kỳ quặc 4 phương - 19.09.2019

Thấy ngọc trai trong những con trai, sò biển là chuyện không có gì lạ. Nhưng để thấy được 48 viên ngọc khi ăn một con hàu thì quả thật người đàn ông này...

Sự thật đáng sợ phía sau âm thanh lạ phát ra từ ngôi mộ

Kỳ quặc 4 phương - 09.03.2019

Nhận được tin báo về những tiếng động kỳ lạ phát ra từ một ngôi mộ của người trông coi nghĩa trang, cảnh sát lập tức có mặt, mở ngôi mộ và phát hiện...

TIN ĐƯỢC QUAN TÂM

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: 'Ngày xưa tôi nghe Tùng Dương hát là chuyển...

Tin vui: Hàng nghìn người hưởng lương tăng thêm tối đa 9.000.000 đồng/tháng, quyền...

Bản đồ chi tiết phường Cầu Giấy (Hà Nội) mới sau sắp xếp xã...

Người từ 60 tuổi không có lương hưu muốn nhận tiền trợ cấp hàng...

Mức tiền thưởng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng năm 2025 là bao nhiêu?...

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả...

Bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025, quy trình gồm...

TIN MỚI NHẤT

Phụ nữ ơi, nhớ nhé, đừng bao giờ nói hai câu này trước mặt chồng...

Vò rau ngót trước khi nấu, tại sao phải làm như vậy?

40 phút trước Vò rau ngót trước khi nấu, tại sao phải làm như vậy?
40 phút trước 42% thí sinh chọn học bạ, nhưng phương thức xét tuyển đại học này có phải sắp bị khai tử?
40 phút trước Lời cảnh báo dành cho phụ huynh có con học Đại học năm nhất: 3 điều không dạy sớm, đến khi con tốt nghiệp mới hối hận, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai!
40 phút trước Ai là người chịu trách nhiệm khi bị mất xe ở chung cư?
40 phút trước Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: 'Ngày xưa tôi nghe Tùng Dương hát là chuyển kênh'
1 giờ, 21 phút trước Một loại củ tại Việt Nam được xem như 'báu vật dưới lòng đất': Xưa dùng để cứu đói, nay là đặc sản giúp nông dân 'hốt bạc'
1 giờ, 21 phút trước Cảnh bên trong siêu sân bay của Việt Nam trị giá 9,5 tỷ bảng Anh sắp trở thành một trong những sân bay lớn nhất thế giới
1 giờ, 22 phút trước Đất khai hoang từ năm 1989 không tranh chấp và chưa có sổ đỏ, liệu có hợp thức hoá được không?
1 giờ, 22 phút trước Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách hỗ trợ số tiền lên tới 936.000 đồng/tháng, cha mẹ đóng tiền học đầu năm xem kỹ có được trừ không?
1 giờ, 22 phút trước Tỷ phú vượt mặt Elon Musk vươn lên ngôi giàu nhất hành tinh đang đi xe gì?
3 giờ, 47 phút trước Sắp có thay đổi lớn khi rút tiền tại quầy giao dịch ngân hàng, hàng triệu người dân chú ý
3 giờ, 48 phút trước Hiện trạng gần 60 công trình trên 'đất vàng' phải di dời để khởi công quảng trường bên hồ Hoàn Kiếm trước 10/10
3 giờ, 48 phút trước Bất ngờ với ngôi trường cấp 3 chẳng phải 'trường chuyên, lớp chọn' mà tỷ phú Phạm Nhật Vượng từng theo học
3 giờ, 49 phút trước 6 dấu hiệu ở trẻ nhỏ hé lộ tố chất doanh nhân thành đạt, bản lĩnh trong tương lai, cha mẹ tinh ý sẽ nhận ra ngay
3 giờ, 49 phút trước Tin vui: Hàng nghìn người hưởng lương tăng thêm tối đa 9.000.000 đồng/tháng, quyền lợi cao chưa từng có
3 giờ, 50 phút trước Có một loại hình bất động sản 'mỏ vàng' đang bị ngó lơ
4 giờ, 49 phút trước Thảm họa lớn nhất đối với một gia đình không phải là không có tiền bạc hay quyền lực, mà là có cha mẹ đã 50 tuổi và vẫn rơi vào ba tình huống này
4 giờ, 49 phút trước Người trẻ Việt đang đổ xô đi học khối ngành này, mỗi năm tăng trung bình 9%, là khối ngành gì?
4 giờ, 50 phút trước Sau sáp nhập, địa phương này tại Hưng Yên đổi thay mạnh mẽ, đặt mục tiêu thu nhập 120 triệu/người, bứt phá thành mô hình kiểu mẫu
4 giờ, 50 phút trước Không phải phở gà, đây mới là món ăn lọt top ngon nhất thế giới, giá chỉ từ 30.000 đồng/bát
4 giờ, 51 phút trước Chính thức từ ngày mai (25/9), du khách phải trả phí tham quan vịnh biển đẹp nhất thế giới của Việt Nam
4 giờ, 51 phút trước Trường đại học thưởng 2,5 triệu đồng cho sinh viên có IELTS 7.0
5 giờ, 31 phút trước Theo Luật Nhà giáo, đối tượng nào được hưởng ưu đãi đặc biệt về lương và phụ cấp?
5 giờ, 31 phút trước Việt Nam có 1 thành phố lọt Top 5 danh sách Điểm ngắm lá mùa thu đẹp nhất châu Á
5 giờ, 32 phút trước Chuyên gia dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam quý III/2025 có thể đạt 8,6 - 8,9%

ĐỪNG BỎ LỠ

Tin vui: Đề xuất tăng trợ cấp lên 1.000.000 đồng/tháng cho 2 nhóm...

Bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025, quy trình...

5 ngành học 'con nhà nghèo' không nên chọn, đỗ Đại học chưa...

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất...

Sao Việt 23/9: Lê Dương Bảo Lâm lên tiếng thông tin đang điều...

Nâng mức trợ cấp hưu trí lên 650.000 đồng: Áp dụng với ai,...

Lệ phí cấp sổ đỏ tại 34 tỉnh thành sau sáp nhập năm...

Một loại củ tại Việt Nam được xem như 'báu vật dưới lòng đất': Xưa dùng để cứu đói, nay là đặc...

Kiến thức - 1 giờ, 21 phút trước

Trước đây, khi cuộc sống còn khó khăn, loại củ này dùng để cứu đói. Hiện nay, nó lên đời thành đặc sản được bán ở thành phố và trên chợ mạng.

Cảnh bên trong siêu sân bay của Việt Nam trị giá 9,5 tỷ bảng Anh sắp trở thành một trong những sân...

Tin trong ngày - 1 giờ, 21 phút trước

Mới đây, tờ Daily Mail của Anh thu hút sự chú ý khi đăng tải bài viết về siêu sân bay của Việt Nam.

Đất khai hoang từ năm 1989 không tranh chấp và chưa có sổ đỏ, liệu có hợp thức hoá được không?

Tin trong ngày - 1 giờ, 22 phút trước

Công dân gửi câu hỏi đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, năm 1989, vợ chồng công dân khai hoang, phục hóa một mảnh đất để trồng rau màu. Trường hợp này...

Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách hỗ trợ số tiền lên tới 936.000 đồng/tháng, cha mẹ đóng...

Kiến thức - 1 giờ, 22 phút trước

Từ đầu tháng 5 (ngày 1/5/2025) Nghị định số 66 quy định chính sách hỗ trợ đối với trẻ em nhà trẻ, học sinh, học viên... đã có hiệu lực.

Tỷ phú vượt mặt Elon Musk vươn lên ngôi giàu nhất hành tinh đang đi xe gì?

Đi gì - 1 giờ, 22 phút trước

Soán ngôi Elon Musk để trở thành người giàu nhất thế giới, tỷ phú Larry Ellison gây bất ngờ không chỉ bởi khối tài sản khổng lồ mà còn bởi gu chơi xe rất...

'Đồng bào chú ý, máy bay địch cách Hà Nội 70km'... bài thi giúp Phan Hiển giành...

'Ca sĩ Việt giàu nhất thế giới' bất ngờ tái xuất, song ca cùng em gái nổi tiếng

Cận cảnh siêu 'trăng máu' hiếm có giữa bầu trời Hà Nội

Mỹ Tâm xứng danh 'ngôi sao quốc dân', ghi điểm với hành động tinh tế khi được khán giả tặng hoa

Hậu tin đồn 'đường ai nấy đi', Khả Ngân và Thanh Sơn 'ngó lơ' khi đụng mặt

Đen Vâu - Hoàng Thuỳ Linh xuất hiện cạnh nhau sau khi lộ clip 'chung một nhà' gây sốt

Ca sĩ Dương Hoàng Yến ngơ ngác đi lạc vào khối Thiếu Nhi khi diễu hành A80

Sắp có thay đổi lớn khi rút tiền tại quầy giao dịch ngân hàng, hàng triệu người dân chú ý

Tin trong ngày - 3 giờ, 47 phút trước

Hiện tại, người đến rút tiền tại ngân hàng không bắt buộc phải xuất trình dữ liệu sinh trắc học, nhưng vẫn phải xuất trình giấy tờ tùy thân hợp lệ. Nhưng sắp tới,...

Hiện trạng gần 60 công trình trên 'đất vàng' phải di dời để khởi công quảng trường bên hồ Hoàn Kiếm trước...

Tin trong ngày - 3 giờ, 48 phút trước

Để làm quảng trường, công viên phía Đông hồ Hoàn Kiếm rộng khoảng 2,14ha, phường Hoàn Kiếm sẽ di dời 17 tổ chức và 42 hộ dân. Phường sẽ khởi công phân kỳ 1...

Bất ngờ với ngôi trường cấp 3 chẳng phải 'trường chuyên, lớp chọn' mà tỷ phú Phạm Nhật Vượng từng theo học...

Tin trong ngày - 3 giờ, 48 phút trước

Dù không phải là trường chuyên, hiện đây vẫn là một trong những trường trung học phổ thông danh tiếng tại Hà Nội.

6 dấu hiệu ở trẻ nhỏ hé lộ tố chất doanh nhân thành đạt, bản lĩnh trong tương lai, cha mẹ tinh...

Kiến thức - 3 giờ, 49 phút trước

Không phải đến tuổi trưởng thành mới bộc lộ khả năng lãnh đạo hay tư duy kinh doanh. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu và quan sát từ thực tế cho thấy, ngay từ...

Tin vui: Hàng nghìn người hưởng lương tăng thêm tối đa 9.000.000 đồng/tháng, quyền lợi cao chưa từng có

Tin trong ngày - 3 giờ, 49 phút trước

Với mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng theo Nghị định 73/2024, thu nhập tăng thêm của cán bộ, công chức ở tỉnh thành này có thể đạt tối đa hơn 9 triệu đồng/tháng,...

SỰ KIỆN

XEM THÊM