Vĩnh biệt nghệ nhân hát xẩm Hà Thị Cầu

09:04 04/03/2013

Nghệ nhân xẩm Hà Thị Cầu, người được mệnh danh là “báu vật nhân văn sống” đã trút hơi thở cuối cùng vào hồi 12h30 trưa nay, ngày 3/3 tại nhà riêng ở Yên Mô, Ninh Bình, thọ 97 tuổi.

Lễ viếng bà Hà Thị Cầu được bắt đầu từ lúc 6h30 sáng ngày 4/3 sau đó sẽ được an táng vào lúc 9h30' sáng 5/3 tại nghĩa trang Đầm Thuần (xã Yên Phong, Yên Mô, Ninh Bình).

Cả cuộc đời hát xẩm

Bà tên thật Hà Thị Năm (Cầu là cách gọi theo tên con trai cả ở vùng Yên Mô, Ninh Bình), sinh năm 1917 tại huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định trong một gia đình 3 đời hát xẩm. Cha mất sớm, bà cùng mẹ về sinh sống tại thôn Quảng Phúc, xã Yên Phong, huyện Yên Mô, Ninh Bình.

Nghệ nhân xẩm Hà Thị Cầu,báu vật nhân văn sống,Hà Thị Cầu 2013
Nghệ nhân hát xẩm Hà Thị Cầu trên giường bệnh tại nhà những ngày cuối đời

Khoảng 8 tuổi, bà đã đã bê chiếc thau đồng theo bố mẹ lê la khắp các chợ quê để hành nghề hát xẩm kiếm sống. Hai mẹ con bà nương nhờ học hát tại nhà ông trùm xẩm Chánh Trương Mậu khi đó hiện là trưởng 6 gánh hát ở Ninh Bình. 

Sau đó bà trở thành người vợ thứ 18 của ông trùm xẩm Nguyễn Văn Mậu (biệt danh là Chánh Trương Mậu). 

Khi bà gần 40 tuổi thì ông Mậu qua đời, để lại cho bà 7 người con, 4 người lần lượt bị mất vì bệnh đậu mùa. Sau này, bà sống cùng vợ chồng người con gái, làm nghề đánh cá và buôn bán rong ở các chợ tại Ninh Bình. 

Gắn bó cả đời với nghề hát xẩm, bà được vinh danh là nghệ nhân sống của môn nghệ thuật này. 

Bước vào tuổi 90, bà kết thúc công việc hát rong của mình. Hoàn cảnh khó khăn của gia đình bà đã được đề cập nhiều trên các phương tiện truyền thông và đã nhận được nhiều sự ủng hộ tích cực của nhiều người hảo tâm. 

Mặc dù những giải thưởng và danh hiệu, nhưng cuộc sống của bà vẫn khổ cực. Đến cuối đời, bà vẫn chưa một ngày thoát khỏi cảnh nghèo khó và gia đình bà Cầu thuộc diện những hộ dân nghèo nhất xã Yên Phong. 

Mất mát lớn của nghệ thuật xẩm dân gian

Theo thông tin từ người nhà của nghệ nhân Hà Thị Cầu, khi sức khỏe yếu nhưng vẫn còn nói được cụ căn dặn con cháu nếu ngày nào đó cụ nằm xuống thì hai cây đàn nhị đã đồng hành với cụ nhiều năm qua không được cho ai mà treo ở hai bên của bàn thờ.

Sự ra đi của nghệ nhân Hà Thị Cầu là một mất mát lớn với nghệ thuật xẩm dân gian Việt Nam. Nhiều nghệ sỹ là học trò của cụ đã chia sẻ những nỗi buồn thương, tiếc nuối. 

Quang Long - một trong những nghệ sĩ trẻ gắn bó với thể loại xẩm bày tỏ sự ra đi của bà cũng đồng nghĩa với việc mất dần đi một loại hình ca hát dân gian đích thực mà nghệ nhân Hà Thị Cầu là một trong số ít người đã làm rất tốt sứ mệnh mà tổ nghề để lại.

Nghệ nhân xẩm Hà Thị Cầu,báu vật nhân văn sống,Hà Thị Cầu 2013
Nghệ nhân Hà Thị Cầu

Nhạc sĩ Quang Long chia sẻ nghệ nhân Hà Thị Cầu là một pho sử sống về nghệ thuật hát xẩm. Cuộc đời bà như một con tằm đã xong kiếp nhả tơ. Không ruộng vườn, không lương hưu, vẫn nghèo khổ như thuở ôm con đi hát rong khắp mọi miền, bà sống dựa vào tình thương yêu, sự giúp đỡ của những người yêu mến giọng hát của bà.

Nghệ sĩ trẻ Mai Tuyết Hoa - người học trò khá thân thiết và gắn bó với nghệ nhân Hà Thị Cầu từ nhiều năm nay cũng cũng không giấu nổi niềm thương xót và tiếc nuối khi hay tin bà Cầu đã ra đi. Theo chị, cách hát và chơi đàn của nghệ nhân Hà Thị Cầu vô cùng độc đáo và ở Việt Nam gần như không có người thứ hai.

VnMedia
Nam diễn viên Đất phương Nam: Ở phòng trọ 15m2, ly hôn chóng vánh ở tuổi 41

Nam diễn viên Đất phương Nam: Ở phòng trọ 15m2, ly hôn chóng vánh ở tuổi 41

Chuyện làng sao - 1 ngày, 1 giờ trước

Sau 2 lần đổ vỡ tình cảm, nam diễn viên giờ lại sống cảnh một mình buồn tủi, bán vé số mưu sinh.

Hoàng Thùy đáp một câu cực căng khi bị mỉa mai ế show quảng cáo

Hoàng Thùy đáp một câu cực căng khi bị mỉa mai ế show quảng cáo

Chuyện làng sao - 1 ngày, 2 giờ trước

Thời gian qua, Hoàng Thùy khá im ắng và vắng bóng kỳ lạ trong các sự kiện showbiz.

Vợ Huỳnh Anh bị hăm dọa đòi nợ, tình tiết phía sau mới choáng

Vợ Huỳnh Anh bị hăm dọa đòi nợ, tình tiết phía sau mới choáng

Chuyện làng sao - 1 ngày, 2 giờ trước

Bà xã Huỳnh Anh bày tỏ sự bức xúc khi bị làm phiền liên tục.

'Nữ quái màn ảnh Việt' gây sốt thập niên 90 bỗng giải nghệ, U50 bị bắt vì ma tuý

'Nữ quái màn ảnh Việt' gây sốt thập niên 90 bỗng giải nghệ, U50 bị bắt vì ma tuý

Chuyện làng sao - 1 ngày, 2 giờ trước

Nổi tiếng khi tham gia bộ phim "Xin hãy tin em" vào năm 1997, nữ diễn viên này từng được nhiều khán giả yêu mến trước khi vướng vào vòng lao lý.

Jack thắng lợi hay thiệt hại sau họp báo đời tư?

Jack thắng lợi hay thiệt hại sau họp báo đời tư?

Chuyện làng sao - 2 ngày, 14 giờ trước

Việc ca sĩ Jack tổ chức họp báo về đời tư dù gây tranh cãi vẫn giúp anh có cơ hội tái thiết lập quyền kiểm soát câu chuyện của mình. Tuy nhiên, nam...

'Kho báu ngầm' giúp Việt Nam thu hơn 300 triệu USD trong nửa đầu năm, được Hàn, Trung đua nhau chốt đơn

'Kho báu ngầm' giúp Việt Nam thu hơn 300 triệu USD trong nửa đầu năm, được Hàn, Trung đua nhau chốt đơn...

Tin trong ngày - 41 phút trước

Hiện Hàn Quốc đang là thị trường tiêu thụ "kho báu ngầm" lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch đạt hơn 122 triệu USD trong 6 tháng đầu năm, chiếm 36% tổng giá...

Tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng 'bốc hơi' 11.000 tỷ trong tuần qua, bà Nguyễn Thị Phương Thảo trở lại Top 5 người giàu nhất

Tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng 'bốc hơi' 11.000 tỷ trong tuần qua, bà Nguyễn Thị Phương Thảo trở lại Top...

Tin trong ngày - 42 phút trước

Tài sản của người giàu nhất Việt Nam - ông Phạm Nhật Vượng sụt giảm mạnh trong tuần qua. Bảng xếp hạng các tỷ phú chứng khoán chứng kiến sự bứt phá ngoạn mục...

5 sai lầm lớn nhất đời của Tào Tháo: ngủ nhầm người, giữ nhầm người, giết nhầm người, tha nhầm người và tin nhầm người

5 sai lầm lớn nhất đời của Tào Tháo: ngủ nhầm người, giữ nhầm người, giết nhầm người, tha nhầm người và...

Hồ sơ tư liệu - 42 phút trước

Trong thời loạn thế Tam Quốc, anh hùng xuất hiện như sao sa, nhưng Tào Tháo vẫn là một trong những nhân vật kiệt xuất nhất. Dù thường bị đánh giá là xảo quyệt,...

Cảnh báo: Ứng dụng này có thể khiến người dùng mang nợ trăm triệu đồng, cần gỡ ngay lập tức

Cảnh báo: Ứng dụng này có thể khiến người dùng mang nợ trăm triệu đồng, cần gỡ ngay lập tức

Tin trong ngày - 42 phút trước

Tin tưởng vào những lời mời gọi "vay siêu tốc, không cần chứng minh thu nhập" trên mạng xã hội, nhiều người đã sập bẫy các ứng dụng vay tiền, để rồi gánh những...

Một Em Xinh gây tranh cãi dữ dội: Bị cho là thiếu tôn trọng đàn chị, lộ rõ EQ thấp

Một Em Xinh gây tranh cãi dữ dội: Bị cho là thiếu tôn trọng đàn chị, lộ rõ EQ thấp

Truyền hình - 42 phút trước

Hành động của Em Xinh này đã khiến cộng đồng mạng nổ tranh cãi.

Động thái đầu tiên của Lan Phương sau khi công bố ly thân với chồng ngoại quốc...

Giữa nghi vấn sắp cưới, bạn trai Miu Lê công khai gọi đàng gái là vợ, lộ loạt chi tiết thân thiết với gia đình nửa kia

Giữa nghi vấn sắp cưới, bạn trai Miu Lê công khai gọi đàng gái là vợ, lộ loạt chi tiết thân thiết...

Chuyện làng sao - 1 giờ, 11 phút trước

Màn gọi "vợ" đầy ngọt ngào của Nam Vlog với người được cho là Miu Lê đang gây sốt.

Bốn con giáp được trời phú cho sự giàu sang, họ không bao giờ dựa vào may mắn để kiếm tiền!

Bốn con giáp được trời phú cho sự giàu sang, họ không bao giờ dựa vào may mắn để kiếm tiền!

Đời sống số - 1 giờ, 28 phút trước

Tiền không phải là tất cả, nhưng không có tiền, bạn chẳng làm được gì cả. Trong xã hội vật chất này, khả năng tích lũy của cải thường quyết định chất lượng cuộc...

Người đẹp Việt lọt top 100 gương mặt đẹp nhất thế giới: Nổi tiếng từ năm 16 tuổi, ở ẩn vì biến cố

Người đẹp Việt lọt top 100 gương mặt đẹp nhất thế giới: Nổi tiếng từ năm 16 tuổi, ở ẩn vì biến...

Chuyện làng sao - 1 giờ, 29 phút trước

Đằng sau danh hiệu và ánh hào quang, cuộc đời của người đẹp Nguyễn Ngân Hà - Top 100 gương mặt đẹp nhất thế giới do Global Beauties vinh danh năm 2003 trải qua...

Sao Việt 28/7: Lan Phương: 'Tôi nộp đơn xin ly hôn đơn phương'; Kim Tử Long lên tiếng van xin điều này

Sao Việt 28/7: Lan Phương: 'Tôi nộp đơn xin ly hôn đơn phương'; Kim Tử Long lên tiếng van xin điều này...

Chuyện làng sao - 1 giờ, 30 phút trước

Tin sao Việt 28/7/2025: Diễn viên Lan Phương nói về hành trình hoàn tất thủ tục ly hôn chồng Tây. NSƯT Kim Tử Long cầu xin một số tài khoản mạng xã hội ngừng...

Hãy cẩn thận với những 'người bạn độc hại' xung quanh con bạn! Nếu con bạn có 4 kiểu bạn này, hãy giúp con tránh xa càng sớm càng tốt

Hãy cẩn thận với những 'người bạn độc hại' xung quanh con bạn! Nếu con bạn có 4 kiểu bạn này, hãy...

Kiến thức - 2 giờ, 2 phút trước

Trong quá trình trưởng thành, bạn bè đóng vai trò không nhỏ tới sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, không phải bạn nào cũng mang lại ảnh hưởng tích cực. Có những “bạn...

Nấu canh thêm một nắm rau này, hệ miễn dịch được 'kích hoạt' tối đa, rất tiếc rất ít người biết

Nấu canh thêm một nắm rau này, hệ miễn dịch được 'kích hoạt' tối đa, rất tiếc rất ít người biết

Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 2 phút trước

Không nhiều người biết rằng, ngoài việc tăng hương vị, bạn có thể kích hoạt hệ miễn dịch của mình bằng cách thêm một nắm rau này vào nồi canh.

Điểm danh những trường đại học có học phí cao nhất Việt Nam, cao nhất lên tới gần 1 tỷ đồng/năm

Điểm danh những trường đại học có học phí cao nhất Việt Nam, cao nhất lên tới gần 1 tỷ đồng/năm

Tin trong ngày - 2 giờ, 3 phút trước

Theo công bố của các trường đại học, mức học phí cao nhất năm nay thuộc về các ngành y khoa.

Trường hợp con ngăn cản cha mẹ lập di chúc thì có được hưởng di sản thừa kế?

Trường hợp con ngăn cản cha mẹ lập di chúc thì có được hưởng di sản thừa kế?

Tin trong ngày - 2 giờ, 3 phút trước

Thông thường, cha mẹ sẽ để lại tài sản cho con cháu. Tuy nhiên, có một số trường hợp con cái không được hưởng thừa kế nhà, đất từ cha mẹ theo quy định...

Mùa hè nên mặc quần áo màu gì để mát hơn? Không phải màu trắng như bạn nghĩ!

Mùa hè nên mặc quần áo màu gì để mát hơn? Không phải màu trắng như bạn nghĩ!

Thời trang + - 2 giờ, 3 phút trước

Mùa hè nắng nóng, nhiều người tin rằng mặc đồ trắng hoặc sáng màu sẽ giúp mát hơn. Nhưng khoa học chứng minh, màu sắc trang phục chỉ là một phần của câu chuyện....

Hơn 5 tháng tới, 3 đối tượng này phải chi rất nhiều tiền để làm Sổ đỏ, là tiền gì?

Hơn 5 tháng tới, 3 đối tượng này phải chi rất nhiều tiền để làm Sổ đỏ, là tiền gì?

Kiến thức - 2 giờ, 29 phút trước

Từ ngày 1/1/2026, chi phí làm sổ đỏ tăng đáng kể khi bảng giá đất tại các tỉnh, thành sẽ được cập nhật mới.

Dù nhận lời xin lỗi nhưng diễn viên Trọng Nhân vẫn khởi kiện chủ quán bánh bò vì lí do này

Dù nhận lời xin lỗi nhưng diễn viên Trọng Nhân vẫn khởi kiện chủ quán bánh bò vì lí do này

Chuyện làng sao - 2 giờ, 29 phút trước

Diễn viên Trọng Nhân xác nhận thông tin luật sư đại diện của anh đang làm hồ sơ khởi kiện chủ quán bánh bò từng tố anh bom hàng.

Tứ kỵ trước cửa nhà, làm ăn thất bát, hao tài tuyệt tự, hãy học cách xử lý thật nhanh nhé!

Tứ kỵ trước cửa nhà, làm ăn thất bát, hao tài tuyệt tự, hãy học cách xử lý thật nhanh nhé!

Kiến thức - 3 giờ, 54 phút trước

Khi mua nhà hay lựa chọn nơi ở, ngoài việc cân nhắc đến vị trí, cách bố trí và sự thuận tiện giao thông, bạn có bao giờ nghĩ rằng những con đường xung...

Phỏng vấn 100 cặp đôi đã ly hôn: Hóa ra 3 kiểu người này có khả năng ly hôn cao nhất

Phỏng vấn 100 cặp đôi đã ly hôn: Hóa ra 3 kiểu người này có khả năng ly hôn cao nhất

Yêu - 3 giờ, 9 phút trước

Không lâu trước đây, một cuộc phỏng vấn của tờ Đô thị Kinh báo với 100 cặp vợ chồng trẻ đã ly hôn và kết quả khiến nhiều người không khỏi sửng sốt. Từ...

Tâm lý học cảnh báo: Hãy tránh xa những người keo kiệt, chẳng dám tiêu một đồng

Tâm lý học cảnh báo: Hãy tránh xa những người keo kiệt, chẳng dám tiêu một đồng

Tin trong ngày - 3 giờ, 9 phút trước

Từ chối chi tiêu cho bản thân, tính toán từng đồng dù không thiếu thốn, đây không đơn giản là tiết kiệm, mà có thể là dấu hiệu của vấn đề tâm lý. Các...

Nông dân tại 1 xã ở Thanh Hóa lên đời nhà lầu, xe hơi nhờ giữ được nghề từng bị xem là 'nghề mạt' này

Nông dân tại 1 xã ở Thanh Hóa lên đời nhà lầu, xe hơi nhờ giữ được nghề từng bị xem là...

Kiến thức - 3 giờ, 9 phút trước

Không ồn ào như khu công nghiệp, không cần vốn lớn hay máy móc hiện đại, nghề truyền thống này vẫn đều đặn giúp hàng trăm hộ dân xã Hoằng Thịnh, huyện Hoằng Hóa,...