Theo Luật Đất đai mới, từ nay những loại đất này sẽ không được chuyển sang đất thổ cư

Đất thổ cư là gì?

Pháp luật hiện nay không có quy định cụ thể về đất thổ cư nhưng có thể hiểu đất thổ cư là cách gọi phổ biến của người dân dùng để chỉ đất ở, gồm đất ở nông thôn (ký hiệu là ONT), đất ở tại đô thị (ký hiệu là OĐT).

Đất thổ cư được hiểu đơn giản là đất dùng để ở (Ảnh minh họa)

Tại Khoản 1 Điều 5 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định cụ thể đất ở là đất làm nhà ở và các mục đích khác nhằm phục vụ cho đời sống trong cùng một thửa đất.

Đất ở sẽ bao gồm đất ở tại nông thôn và đất ở tại đô thị, cụ thể:

- Đất ở tại nông thôn là đất ở thuộc phạm vi địa giới đơn vị hành chính xã, trừ đất ở đã thực hiện dự án xây dựng đô thị mới theo quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn nhưng vẫn thuộc địa giới đơn vị hành chính xã;

- Đất ở tại đô thị là đất ở thuộc phạm vi địa giới đơn vị hành chính phường, thị trấn và đất ở nằm trong phạm vi địa giới đơn vị hành chính xã mà đã thực hiện dự án xây dựng đô thị mới theo quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn.

Loại đất nào không được chuyển sang đất thổ cư?

Căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp lên thổ cư là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thay vì kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hàng năm như trước. (Ảnh minh họa)

Khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất cần được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, gồm:

1. Chuyển đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang loại đất khác trong nhóm đất nông nghiệp;

2. Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

3. Chuyển các loại đất khác sang đất chăn nuôi tập trung khi thực hiện dự án chăn nuôi tập trung quy mô lớn;

4. Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang loại đất phi nông nghiệp khác được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất;

5. Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

6. Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh sang đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp;

7. Chuyển đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ.

Ngoài ra, Khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai 2024 quy định hộ gia đình, cá nhân được phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng một thửa đất có đất ở sang đất ở nếu như phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Từ quy định này, căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp lên thổ cư là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thay vì kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hàng năm như trước.

Cụ thể, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được quy định tại Điều 62 Luật đất đai 2024 là 10 năm (tầm nhìn 20 năm). Và kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập hằng năm.

Lưu ý là đối với đất trồng lúa, đất lâm nghiệp chỉ được chuyển mục đích sử dụng đất sang mục đích khác sau khi có Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.

Do đó, điều kiện để được chuyển mục đích sử dụng đất lên đất thổ cư sẽ tùy vào thời điểm thực tế cũng như quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt mà cơ quan có thẩm quyền quyết định việc chuyển mục đích sử dụng đất sang thổ cư.

Trong trường hợp đất không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì sẽ không được lên thổ cư.