'Xá xị cà lem' là gì mà gây sốt mạng xã hội trong những tuần qua?

Những ngày đầu tháng 4 này, cụm từ "xá xị cà lem" bỗng chốc trở thành "hot search" trên TikTok, phủ sóng khắp các video ngắn và bình luận của người dùng. Từ khóa này xuất hiện dày đặc, đi kèm với những đoạn clip ghi lại điệu nhảy đơn giản nhưng đầy ngẫu hứng, tạo nên một không khí sôi động và tràn ngập tiếng cười trên nền tảng mạng xã hội này.

Trào lưu nhảy trên nền nhạc "xá xị cà lem" càn quét mạng xã hội TikTok

Ngọn nguồn của trào lưu "chị em xá xị cà lem" bắt nguồn từ một đoạn nhạc chế với giai điệu vui nhộn, lời ca lặp đi lặp lại một cách hài hước: "Chị thích chị nói vậy đó... chị uống xá xị, chị chị chị uống xá xị. Em thích ăn cà lem, chị chị chị uống xá xị, em thích ăn cà lem". Chính sự dí dỏm, dễ nhớ của giai điệu và lời bài hát đã nhanh chóng lan tỏa, khơi gợi cảm hứng cho người dùng TikTok sáng tạo ra những điệu nhảy độc đáo.

Tuy nhiên, điều khiến trào lưu này trở nên đặc biệt và thu hút sự quan tâm của đông đảo người dùng không chỉ nằm ở giai điệu bắt tai hay những bước nhảy ngộ nghĩnh, mà còn bởi sự gợi nhắc về một phần ký ức tuổi thơ ngọt ngào gắn liền với hai món ăn, thức uống tưởng chừng như rất đỗi bình dị: xá xị và cà lem.

"Xá xị" - Hương vị đặc trưng của miền Nam

Đối với những ai sinh ra và lớn lên ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam, xá xị không chỉ là một loại nước giải khát thông thường mà còn là một phần không thể thiếu của ký ức tuổi thơ. Mang hương vị độc đáo, không lẫn vào đâu được, xá xị là loại nước uống có gas được chế biến từ nước chiết xuất rễ cây xá xị. Theo nhiều nguồn tài liệu, tên gọi "xá xị" có thể xuất phát từ cách phiên âm tiếng Anh "sarsi" sang tiếng Trung (âm Hán Việt là "sá thị").

Trong Đông y, cây xá xị còn được biết đến với tên gọi Thổ Phục Linh, một loại dược liệu quý có nhiều công dụng. Tuy nhiên, với đại đa số người dân miền Nam, xá xị đơn thuần là một thức uống giải khát quen thuộc đã tồn tại hàng thập kỷ. Những thương hiệu xá xị như "con cọp", "con nai" từng là lựa chọn hàng đầu trong những ngày hè oi bức. Cho đến tận ngày nay, xá xị Chương Dương vẫn là một trong những thương hiệu được yêu chuộng và bày bán rộng rãi khắp nơi.

"Cà lem" - Niềm vui giản dị của tuổi thơ

Khác với những loại kem hiện đại với bao bì bắt mắt và hương vị đa dạng, "cà lem" hay "cà rem" theo cách gọi của người miền Nam lại mang một vẻ đẹp mộc mạc, giản dị. Đó là những que kem que thủ công, không hộp, không nhãn hiệu hào nhoáng, được đựng trong những chiếc thùng xốp cũ kỹ và chở trên những chiếc xe đạp hay xe đẩy kêu leng keng khắp các con hẻm.

Những que cà lem với hương vị quen thuộc như dừa béo ngậy, đậu xanh bùi bùi hay ca cao đậm đà từng là món quà vặt mơ ước của bao đứa trẻ trong những trưa hè oi ả. Chỉ cần nghe thấy tiếng leng keng từ xa, bọn trẻ đã reo hò sung sướng, biết rằng mình sắp được tận hưởng cái mát lạnh, ngọt ngào tan chảy trên đầu lưỡi.

Sự nổi tiếng bất ngờ của trào lưu "xá xị cà lem" trên mạng xã hội không chỉ đơn thuần là một hiện tượng giải trí nhất thời. Sức hút của nó có lẽ nằm ở khả năng khơi gợi những ký ức đẹp đẽ về một thời đã qua. Đối với thế hệ 8x, 9x và đầu những năm 2000, xá xị và cà lem không chỉ là những món ăn, thức uống bình dân mà còn chứa đựng những khoảnh khắc trân quý của tuổi thơ.

Giai điệu vui nhộn của bài hát chế cùng những điệu nhảy ngẫu hứng đã tạo ra một cầu nối vô hình, kết nối những người dùng mạng xã hội và đưa họ đến gần hơn với những ký ức chung. Bên cạnh đó, trào lưu này còn kích thích sự tò mò và khám phá của những bạn trẻ thuộc thế hệ sau, những người chưa từng có cơ hội trải nghiệm những món quà vặt "gây nghiện" một thời này.

Không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ tìm mua xá xị Chương Dương tại các siêu thị hay trên các sàn thương mại điện tử, thậm chí thử sức tự làm cà lem tại nhà theo những công thức đơn giản được chia sẻ trên internet. Điều này cho thấy, "xá xị cà lem" không chỉ là một trào lưu nhất thời mà còn là một hành trình tìm về những giá trị văn hóa, ẩm thực truyền thống, đồng thời lan tỏa những ký ức đẹp đẽ đến với nhiều thế hệ.