Vì sao gen Z lại thích ở lì trong nhà, không chịu đi ra ngoài?

Thống kê đáng lo ngại về thời gian ngoài trời của Gen Z

Khảo sát, với sự tham gia của 2.000 người trưởng thành, chỉ ra rằng gen Z trung bình chỉ dành vỏn vẹn 49 phút mỗi ngày trong tuần cho các hoạt động ngoài trời. Phần lớn thời gian này chủ yếu phục vụ cho việc di chuyển đến trường học hoặc nơi làm việc. Con số này thấp hơn đến 25% so với thế hệ X (sinh từ 1965 – 1980), những người dành khoảng 65 phút mỗi ngày cho thiên nhiên. Đáng chú ý, có tới 67% người thuộc gen Z thừa nhận họ hoàn toàn có thể ở trong nhà nhiều ngày liền mà không cần bước ra ngoài.

Những rào cản khiến Gen Z "ngại" bước ra thế giới thực

Nhiều yếu tố đã được chỉ ra là nguyên nhân chính hạn chế thời gian gen Z tiếp xúc với thiên nhiên. Thời tiết xấu là lý do phổ biến nhất (25%), tiếp theo là không có đủ thời gian trong ngày (16%) và không thích ở một mình (16%).

Bên cạnh đó, môi trường sống đô thị hóa cũng đóng vai trò quan trọng. Đến 67% gen Z là cư dân thành phố cho biết họ hoàn toàn có thể sống nhiều ngày mà không cần rời khỏi căn hộ. Thói quen này, cùng với sự phụ thuộc ngày càng tăng vào thiết bị điện tử, đã khiến họ gắn bó với màn hình hơn là cây xanh, cỏ hoa.

Phần lớn gen Z có thể ở trong nhà nhiều ngày liền mà không cần bước ra ngoài (Ảnh minh hoạ)

Nghiên cứu này được ủy quyền bởi Super, Natural British Columbia, cơ quan du lịch chính thức của bang British Columbia (Canada). Đơn vị này đã phát triển một công cụ kỹ thuật số miễn phí có tên là The Nature Rating. Công cụ này cho phép người dùng khám phá mức độ hiện diện của thiên nhiên trong các tác phẩm văn hóa như phim ảnh, chương trình truyền hình, sách hay thậm chí là tên bài hát.

Tiến sĩ Pelin Kesebir, nhà tâm lý học xã hội, giải thích: "Nghiên cứu được công bố trên Perspectives on Psychological Science cho thấy số lần thiên nhiên được nhắc đến trong âm nhạc, sách và phim ảnh đã giảm dần kể từ những năm 1950. Đây là biểu hiện của vấn đề xã hội sâu rộng hơn. Nghệ thuật và truyền thông vừa phản ánh vừa định hình trải nghiệm sống của chúng ta. Khi nội dung thiên nhiên vắng bóng, điều đó báo hiệu sự tách biệt ngày càng lớn với thế giới tự nhiên".

Bà nhấn mạnh, những công cụ như Nature Rating có thể đóng vai trò như chế độ ăn uống thiên nhiên lành mạnh trên phương tiện truyền thông, từ đó trở thành chất xúc tác khơi gợi sự gắn bó thực tế với môi trường ngoài trời.

Thực trạng đáng lo ngại ngay cả ở trẻ em

Không chỉ thanh niên, trẻ em cũng đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt thời gian tiếp xúc với thiên nhiên. Khảo sát cho thấy trẻ em chỉ dành trung bình 56 phút mỗi ngày cho việc ra ngoài chơi. Khoảng 19% phụ huynh bày tỏ lo lắng về thực trạng này, dù một nửa số cha mẹ tin rằng con mình ra ngoài nhiều hơn những đứa trẻ cùng lứa. Tuy nhiên, có đến 25% phụ huynh thừa nhận con cái họ ít tiếp xúc thiên nhiên hơn trước đây, trong đó 36% xem thời gian sử dụng màn hình là rào cản lớn nhất.

(Ảnh minh hoạ)

Bất chấp những hạn chế, khảo sát cũng chỉ ra một khía cạnh đáng khích lệ: sức mạnh của hình ảnh thiên nhiên trên các nền tảng truyền thông có thể khuyến khích giới trẻ tìm đến không gian xanh. 67% người tham gia khảo sát thừa nhận việc nhìn thấy cảnh sắc thiên nhiên qua màn hình đã thúc đẩy họ muốn ra ngoài hơn.

Trong số đó, YouTube chiếm 35% và các chương trình truyền hình chiếm 32% vai trò nguồn cảm hứng chính. Tuy nhiên, một thực tế đáng buồn là 46% người được hỏi qua OnePoll cho rằng họ cảm thấy thiếu vắng yếu tố thiên nhiên trong các phương tiện văn hóa và truyền thông hiện tại.

Bà Maya Lange, đại diện Super, Natural British Columbia, chia sẻ: “Lợi ích của việc ở gần thiên nhiên đã được chứng minh rộng rãi. Tuy nhiên, nhịp sống hiện đại khiến con người ngày càng khó tiếp cận điều đó. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mỗi thế hệ lại rời xa thiên nhiên hơn thế hệ trước".

Bà cho rằng, mặc dù không có giải pháp duy nhất cho vấn đề này, việc khơi gợi sự tò mò về thiên nhiên thông qua nội dung giải trí và truyền thông có thể trở thành chất xúc tác mạnh mẽ. Công cụ Nature Rating chính là bước đi đầu tiên, giúp mọi người đánh giá hàm lượng thiên nhiên trong những gì họ thưởng thức, từ đó thôi thúc họ tìm kiếm trải nghiệm ngoài đời thực.