Hơn 1,6 triệu thanh niên Việt Nam thuộc nhóm 'không học - không làm', đặc biệt ở tuổi này

Theo thông cáo của Tổng cục Thống kê (NSO), trong quý III cả nước có khoảng 1,6 triệu thanh niên 15-24 tuổi thuộc nhóm NEET, chiếm 11,5% tổng số thanh niên và tăng 222.400 người so với quý trước (tăng khoảng 183.200 so với cùng kỳ năm ngoái).

Tỷ lệ thất nghiệp chung trong độ tuổi lao động tiếp tục duy trì ở mức thấp, 2,22% trong quý III, phản ánh sự phục hồi ổn định của thị trường lao động sau nhiều năm khôi phục kinh tế. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên 15-24 tuổi là 9,03%, cao gấp hơn 4 lần tỷ lệ chung. Thanh niên thành thị thất nghiệp khoảng 12,4%, trong khi khu vực nông thôn là 6,86%.

Tỷ lệ thất nghiệp chung ở mức thấp, nhưng tỷ lệ thanh niên thất nghiệp lại cao gấp 4 lần con số chung. Ảnh minh họa

NSO cho biết số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý III vào khoảng 1,06 triệu, giảm nhẹ so với quý trước. Tính chung 9 tháng đầu năm là khoảng 1,05 triệu người thất nghiệp và tỷ lệ trung bình 9 tháng vẫn là 2,22%. Những số liệu này cho thấy mặc dù có cải thiện so với cùng kỳ năm trước, thất nghiệp chung vẫn dao động quanh mức trước đại dịch.

Một chỉ báo khác đáng chú ý là tỷ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng, cho thấy mất cân đối cung-cầu lao động. Quý III/2025 ghi nhận tỷ lệ này ở mức 3,4% (khoảng 1,83 triệu người) và tính chung 9 tháng là khoảng 1,92 triệu người (tương ứng 3,7%). Con số này thấp hơn đỉnh điểm do COVID-19 (khoảng 10,4% trong quý IV/2021) nhưng vẫn phản ánh tồn tại dư cung lao động ở một số ngành, vùng và nhóm kỹ năng.

Số lượng người trẻ trong nhóm NEET tăng vì đây là giai đoạn chuyển tiếp khi nhiều sinh viên mới tốt nghiệp chưa kịp tìm việc làm hay tham gia các khóa đào tạo phù hợp. Ảnh minh họa

Lý do chính dẫn tới tăng NEET trong quý III là giai đoạn chuyển tiếp, nhiều sinh viên vừa tốt nghiệp rời ghế nhà trường, chưa kịp tìm việc hoặc chưa tham gia khóa đào tạo, thực tập phù hợp. Bên cạnh đó, bất cập trong phân luồng nghề nghiệp, liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp, cùng nhu cầu kỹ năng thực tế của thị trường chưa được đáp ứng kịp thời, cũng góp phần khiến thanh niên gặp khó khăn khi tìm việc.

Các chuyên gia nhấn mạnh cần đẩy mạnh định hướng nghề nghiệp, nâng cao liên kết giáo dục - doanh nghiệp, mở rộng đào tạo nghề ngắn hạn và thực hành nghề cho sinh viên/học viên sắp ra trường. Các giải pháp hỗ trợ thanh niên thành thị tiếp cận việc làm cũng được đề xuất nhằm rút ngắn khoảng cách giữa kỹ năng đào tạo và nhu cầu tuyển dụng.