Gen Z - thế hệ 'bất hạnh' nhất trong lịch sử: Lo lắng nhất, sợ rủi ro nhất, căng thẳng nhất, kiệt sức nhất và cô đơn nhất

Tờ Business Insider (BI) đã đào sâu vào những nguyên nhân đằng sau bức tranh ảm đạm này, cho rằng sự tuyệt vọng và hoảng loạn đang bao trùm Gen Z khi cuộc sống ngày càng trở nên khó khăn và khắc nghiệt hơn bao giờ hết. Báo cáo WHR nhấn mạnh các yếu tố như đại dịch COVID-19, biến đổi khí hậu, làn sóng sa thải hàng loạt do trí tuệ nhân tạo (AI) và thị trường hẹn hò trực tuyến đầy rẫy lừa đảo đã góp phần đẩy Gen Z vào vòng xoáy của lo âu, sợ hãi và cô lập. Tuy nhiên, BI còn đi xa hơn, cho rằng thế hệ thanh niên này còn phải đối mặt với một thực tế tàn khốc khác: sự từ chối trên diện rộng.

Gen Z - thế hệ 'bất hạnh' nhất trong lịch sử (Ảnh minh hoạ)

Bị từ chối

Câu chuyện của Emy, một sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành điêu khắc tại Học viện Pratt danh tiếng ở New York, là một minh chứng điển hình cho thực trạng này. Tốt nghiệp vào tháng 5/2020, thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát, Emy gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm. Quyết tâm thay đổi vận mệnh, cô tham gia một khóa huấn luyện lập trình chuyên sâu kéo dài 9 tháng và nộp đơn vào các công ty công nghệ. Tuy nhiên, nỗ lực của cô đã không được đền đáp khi ngành công nghệ bước vào giai đoạn sa thải hàng loạt, khiến Emy liên tục nhận được những lời từ chối phũ phàng.

"Cảm giác như con đường này chỉ đưa tôi đến những điều tồi tệ hơn", Emy chia sẻ.

Cuối cùng, cô tìm được một công việc quản lý văn phòng tại một tổ chức phi lợi nhuận, nhưng lại dần mất đi những kỹ năng lập trình đã vất vả trau dồi. Năm 2024, Emy tiếp tục nộp đơn cho hơn 400 vị trí trong các ngành truyền thông, hành chính và dịch vụ, nhưng vẫn nhận về những cái lắc đầu.

"Tôi cảm thấy vô cùng khốn khổ và điều này đang bào mòn bản thân tôi. Tôi không có một cuộc sống mà tôi cảm thấy đáng sống vào lúc này", Emy tâm sự. Hiện tại, cô đang sống nhờ nhà người thân ở California và làm công việc bán thời gian với mức thu nhập chỉ 700 USD (hơn 17 triệu đồng) mỗi tháng.

(Ảnh minh hoạ)

Trường hợp của Emy chỉ là một phần nhỏ trong vô số những bạn trẻ Gen Z đang mắc kẹt trong cuộc sống, cảm thấy mất phương hướng và hoảng loạn. Theo BI, thế hệ này đang phải đối mặt với áp lực chưa từng có do sự phát triển vượt bậc của công nghệ, nơi mọi người có thể tiếp cận thông tin nhanh chóng và dễ dàng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, chính sự tiện lợi này cũng dẫn đến một hệ quả không mong muốn: Gen Z có nhiều cơ hội tiếp cận với mọi thứ, nhưng đồng thời cũng bị từ chối thường xuyên hơn.

Sự bùng nổ của mô hình giáo dục trực tuyến khiến giá trị bằng cấp giảm sút. Sự trỗi dậy của AI dẫn đến làn sóng sa thải hàng loạt. Vô số ứng dụng hẹn hò khiến giới trẻ mắc kẹt trong vòng xoáy của những mối quan hệ hời hợt và những trải nghiệm lừa dối. Thậm chí, ngay cả những người may mắn có được việc làm cũng phải đối mặt với sự lo lắng thường trực và tình trạng kiệt sức do áp lực hoàn thành công việc trước thời hạn.

Thờ ơ với hôn nhân

Nếu như trong những năm 1960, hầu hết người Mỹ kết hôn ở độ tuổi đôi mươi, thì ngày nay, họ dành gần một thập kỷ chỉ để hẹn hò, với độ tuổi trung bình kết hôn lần đầu là 31,1 đối với nam giới và 29,2 đối với nữ giới. Trớ trêu thay, mặc dù được trang bị một kho ứng dụng hẹn hò, Gen Z lại đang phải đối mặt với tình trạng bị từ chối nhiều hơn bao giờ hết. Mỗi giờ trôi qua, vô số bạn trẻ "quẹt trái" trên Tinder hoặc từ chối tình cảm qua tin nhắn trên mạng xã hội.

Mặc dù có nhiều khả năng tiếp cận các đối tượng tiềm năng hơn, Gen Z lại đang ngày càng cảm thấy cô đơn. Số liệu khảo sát năm 2024 của Hinge cho thấy 90% Gen Z mong muốn tìm kiếm tình yêu, nhưng 44% lại chưa có hoặc có rất ít kinh nghiệm hẹn hò. Đáng ngạc nhiên hơn, 56% số người được hỏi cho biết nỗi sợ bị từ chối đã ngăn cản họ theo đuổi một mối quan hệ, cao hơn so với 51% đối với các thế hệ trước.

"Đó là một con số đáng ngạc nhiên đối với tôi", Logan Ury, Giám đốc khoa học hẹn hò của Hinge, nhận xét.

(Ảnh minh hoạ)

Theo Ury, nỗi lo lắng ngày càng gia tăng về hôn nhân trong xã hội đến từ những thông tin tiêu cực trên phương tiện truyền thông, những vụ bê bối, lừa tình và rắc rối do các ứng dụng hẹn hò mang lại, khiến Gen Z mất dần hứng thú với việc tìm kiếm bạn đời. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của quá nhiều ứng dụng hẹn hò khiến giới trẻ ngày nay không đủ kiên nhẫn để duy trì một mối quan hệ, bởi họ luôn có thể nhanh chóng tiếp cận được những đối tượng khác. Kết quả là, nhiều mối quan hệ hình thành rồi tan vỡ, nhưng không ai học được bài học gì.

"Khả năng phục hồi đến từ việc thường xuyên bị từ chối có thể giúp họ tiếp tục tiến lên, nhưng sau đó họ lại ít được trang bị hơn cho những thách thức trong một mối quan hệ thực tế đòi hỏi sự thỏa hiệp và kiên nhẫn", Jeff Guenther, một nhà trị liệu hôn nhân gia đình, chia sẻ với BI.

Ngoài ra, những tư tưởng lan truyền trên mạng xã hội về sự độc lập, độc thân hoặc những quan điểm lệch lạc về cuộc sống vật chất cũng đang làm méo mó các giá trị truyền thống trong hẹn hò và hôn nhân. Theo Guenther, Gen Z ngày càng không muốn dính líu đến hẹn hò hay hôn nhân khi nguồn lực tài chính, thời gian và sức khỏe của họ có hạn.

Thế hệ lo sợ nhất

Trong những năm 1960, hơn một nửa số học sinh chỉ nộp đơn vào một trường đại học duy nhất. Đến mùa tuyển sinh 2023-24, trung bình mỗi ứng viên nộp đơn vào 6,65 trường trên Common App, tăng 7% so với năm trước. Chỉ trong hai thập kỷ qua, số lượng đơn đăng ký vào 67 trường đại học tuyển chọn khắt khe nhất của Hoa Kỳ đã tăng gấp ba lần, lên gần 2 triệu đơn mỗi năm.

Gen Z đang gõ cửa nhiều cánh cửa tương lai hơn bao giờ hết, nhưng đổi lại, họ cũng phải đối mặt với nhiều cánh cửa đóng sầm lại trước mặt. Chính điều này đang khiến ngày càng nhiều bạn trẻ trở nên bất an và lo lắng hơn so với các thế hệ đi trước.

(Ảnh minh hoạ)

Dylan, một sinh viên 22 tuổi của Đại học New York, cho biết mình từng có thành tích học tập xuất sắc ở cấp trung học, nhưng vẫn nộp đơn vào khoảng 20 trường vì cảm thấy "bất an" so với các bạn cùng lứa. "Tôi biết rất nhiều người đã nộp đơn vào 20 đến 40 trường", Dylan ngậm ngùi nói khi cuối cùng chỉ nhận được ba hoặc bốn lời chấp nhận, khiến chàng trai này cảm thấy vô cùng nản lòng.

Thậm chí, một thanh niên 18 tuổi đến từ Palo Alto, California, đã kiện hệ thống Đại học California và Đại học Washington vào tháng 2 năm 2025 sau khi nộp đơn vào 18 trường và bị 16 trường từ chối. Thanh niên này cáo buộc phân biệt chủng tộc đối với "các ứng viên người Mỹ gốc Á có trình độ cao".

Tuy nhiên, theo BI, sự từ chối trong quá trình tìm việc còn khủng khiếp hơn gấp bội. Thông qua LinkedIn, Workday và các trang web việc làm trực tuyến khác, Gen Z nộp đơn xin việc nhiều hơn so với các thế hệ trước, và đương nhiên, cũng bị từ chối nhiều hơn.

Số liệu của Greenhouse cho thấy vào tháng 2 năm 2019, bình quân một vị trí văn phòng nhận được 93 đơn xin việc. Đến tháng 2 năm 2025, con số này đã tăng lên 244 hồ sơ. Điều này có nghĩa là với mỗi lời chấp nhận việc làm, có tới 243 lời từ chối đi kèm.

Mặc dù câu chuyện xin việc khó khăn diễn ra ở mọi thế hệ, BI cho rằng Gen Z là thế hệ duy nhất mới bước chân vào thị trường lao động nhưng lại phải đối mặt với hiện tượng bị từ chối trên diện rộng như vậy. Hậu quả là, các bạn trẻ giờ đây phải nộp đến hàng trăm hồ sơ.

Christopher, một thanh niên 24 tuổi tốt nghiệp chuyên ngành tài chính, cho biết anh đã nộp đơn xin việc vào 400 vị trí trong lĩnh vực tài chính và 200 vị trí trong lĩnh vực bán hàng trước khi tìm được một công việc mà anh chưa thực sự hài lòng. Chàng thanh niên này còn chia sẻ rằng những người bạn tốt nghiệp ngành khoa học máy tính của anh thậm chí đã gửi hàng nghìn đơn xin việc.

(Ảnh minh hoạ)

Catherine, một sinh viên mới tốt nghiệp Barnard, cho biết cô đã nộp đơn xin việc vào 300 công ty và phỏng vấn 20 công ty, nhưng không nhận được bất kỳ phản hồi nào. Cô gái 23 tuổi này cảm thấy việc đầu tư vào mạng lưới quan hệ, tìm kiếm giới thiệu hay cải thiện hồ sơ cá nhân dường như không còn ý nghĩa gì nữa.

"Tôi đã trải qua sáu vòng phỏng vấn, một bài kiểm tra thực hành và nhiều hơn nữa cho một vị trí duy nhất, và sau đó, sau nhiều tháng chờ đợi, thậm chí còn không nhận được một email từ chối phù hợp. Bởi vậy, tốt hơn là không nên hy vọng quá nhiều hoặc cố gắng quá sức", Catherine chia sẻ.

Những câu chuyện trên là lời cảnh tỉnh về những thách thức mà Gen Z đang phải đối mặt. Thế hệ này không chỉ phải đối mặt với những vấn đề toàn cầu như đại dịch, biến đổi khí hậu và sự trỗi dậy của AI, mà còn phải vật lộn với sự lo lắng, cô đơn và nỗi sợ bị từ chối trên diện rộng. Để giải quyết những vấn đề này, cần có sự chung tay của toàn xã hội, từ các nhà hoạch định chính sách, các nhà giáo dục, các nhà tuyển dụng đến các bậc phụ huynh và chính bản thân mỗi cá nhân thuộc thế hệ Gen Z. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể giúp thế hệ "bất hạnh" nhất lịch sử này tìm lại được niềm vui và hy vọng trong cuộc sống.