Thứ tư, 26/11/2025
Quan niệm này liệu có cơ sở? Phải chăng, tất cả những bé nam sinh ngày mùng một âm lịch, bé gái sinh ngày rằm đều có tính cách khác thường? Lý giải của các chuyên gia, nhà văn hóa sẽ phần nào hé mở cùng bạn đọc về quan niệm dân gian này.
![]()
Ảnh minh họa
Chịu ảnh hưởng từ sức hút của mặt trăng
TS. Vũ Thế Khanh, Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học Công nghệ Tin học ứng dụng (UIA) thì lý giải mối quan hệ giữa việc con trai sinh đêm mùng một, con gái sinh đêm hôm rằm trên cơ sở sức hút của mặt trăng với thủy triều. Theo đó, "sức hút của mặt trăng theo âm lịch, của mặt trời theo dương lịch. Thủy triều thay đổi theo sức hút của mặt trăng. Đồng thời, chính sức hút của mặt trăng cũng đã gây ra trạng thái "thủy triều sinh học" trong cơ thể con người, làm cho chất lỏng trong cơ thể con người cũng có những thay đổi. Nó chính là nguyên nhân gây nên những kích thích thần kinh đến khủng hoảng, bị rối loạn và mất thăng bằng, làm trầm trọng thêm các chứng bệnh thần kinh... Đồng thời, những ai sinh vào hai đêm đó sẽ có những biến đổi sinh học đặc biệt hơn so với người sinh vào các đêm khác", ông Khanh nói.
Khoa học và dịch lý học giải thích rằng, nguồn khí âm thái quá của ánh trăng trong ngày rằm là căn nguyên tạo ra trạng thái thần kinh không quân bình, dẫn tới tính khí thất thường, ngang ngạnh, u tối hay tâm lý bất ổn, hoảng loạn. Như thủy triều ngoài đại dương, sức hút của mặt trăng đã gây ra trạng thái "thủy triều máu", "thủy triều sinh học" trong cơ thể con người. Nó chính là nguyên nhân gây nên những kích thích thần kinh đến khủng hoảng, bị rối loạn và mất thăng bằng, làm trầm trọng thêm các chứng bệnh thần kinh và là nguyên nhân trực tiếp của nhiều vụ tai nạn, tự tử, ngộ sát, phạm tội...
Cũng chính "thủy triều máu" đã làm cho máu chảy mạnh trong huyết quản, gây nguy hiểm cho các ca mổ (không chỉ làm bệnh nhân mất máu nhanh mà còn giảm sự minh mẫn, chính xác của phẫu thuật viên). Nó còn làm cho thuốc tiêm khó được cơ thể con người tiếp nhận, dễ bị phân rã và đào thải. Vì thế mà nhiều nhà khoa học cho rằng cần xem xét việc định ngày giờ cho các ca mổ, đồng thời đề cao thuyết "nguyệt y học" (về ảnh hưởng của mặt trăng đến y học).
"Đức năng thắng số"
Cũng theo ông Khanh, trong quan niệm văn hóa dân gian thì mặt trăng đại diện cho âm khí, đồng nghĩa với con gái, còn mặt trời đại diện cho dương khí (con trai). Ngày rằm trăng sáng nhất, đẹp nhất thì âm khí cũng lớn nhất. Con gái sinh vào đêm đó được hội tụ ánh sáng đó, một phần được chuyển hóa vào trong tính cách. Ngược lại, ngày mùng một trăng mờ nhất, dương khí sẽ thịnh. Con trai sinh vào đêm đó sẽ hội tụ những dương khí lớn này vào tính cách. "Gắn với việc thủy triều lên xuống vào hai ngày đó, cộng với sự thống kê bằng kinh nghiệm dân gian nên người ta thực sự tin rằng, "trai mùng một, gái hôm rằm" có những tính khí đặc biệt, khác người, đương nhiên có hoặc tích cực hoặc tiêu cực chứ không hoàn toàn thiên về một bên nào", ông Khanh cho hay.
Có nhiều năm làm công tác nghiên cứu, giảng dạy về văn hóa, đặc biệt là văn hóa dân gian, TS. Nguyễn Ánh Hồng, giảng viên Khoa Văn hóa phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền xác nhận: Lâu nay, người ta vẫn nhầm tưởng việc sinh con trai vào ngày mùng 1 (âm lịch), con gái sinh vào ngày rằm (ngày 15 âm lịch) đều "khó nuôi", tính khí khác người. Thế nhưng, hoàn toàn không phải vậy. "Nó chỉ áp dụng cho việc sinh vào ban đêm chứ không mấy tác dụng đối với việc sinh vào ban ngày. Việc người ta cứ đánh đồng để tăng thêm sự hồ nghi, ly kỳ cho những người sinh ra vào hai ngày này", bà nhấn mạnh. Lý giải điều này, bà Hồng cho hay: "Văn hóa phương Đông vẫn tồn tại những câu chuyện bí ẩn về việc ma cà rồng xuất hiện cùng chu kỳ của mặt trăng. Ngày mùng 1 là bắt đầu cho một chu kỳ mới, ngày 15 trăng sáng nhất lại đánh dấu chu kỳ tiếp theo là trăng mờ dần. Vì thế mà người ta gắn câu chuyện này vào những người được sinh ra trong hai đêm đó để tăng thêm tính huyền bí".
Mặc dù thừa nhận quan niệm dân gian cũng có một phần cơ sở khoa học (xét trong mối quan hệ giữa ánh trăng với thủy triều) song ông Doãn Phú, Trung tâm Nghiên cứu Tiềm năng Con người lưu ý đó mới chỉ là yếu tố ban đầu ảnh hưởng đến tính cách trẻ sinh ra trong hai đêm đó. "Còn cơ bản, tính cách ấy chịu sự chi phối bởi những quan niệm vốn đã tồn tại hàng trăm năm nay", ông Phú nói.
Theo ông Phú, người Việt có phong tục thờ cúng tổ tiên, đi lễ chùa vào mùng một, ngày rằm (ngày sóc và ngày vọng). "Những ngày ấy dân gian vẫn coi là ngày của thánh thần. Đứa trẻ sinh ra trong ngày đó được coi như là "lộc". Họ cũng sợ nếu như không đón tiếp, chăm sóc chu đáo thì phạm vào thánh thần, đứa trẻ sẽ bỏ cha mẹ mà đi (khó nuôi). Do đó, họ đón tiếp với một thái độ khác hẳn so với những đứa trẻ sinh vào các ngày khác, đêm khác. Họ chiều chuộng, nâng niu hơn. Từ đó tạo cho trẻ thế ỷ lại, coi mình là nhất, là "trung tâm vũ trụ" và ai cũng phải phục tùng, săn đón. Tính cách ấy có thể là tốt, cũng có thể theo hướng trở thành người xấu", ông Phú cho hay.
Cùng chung quan điểm, TS. Nguyễn Ánh Hồng cũng cho rằng "đức năng thắng số". "Dù sinh ra vào ngày, giờ nào nhưng được sự giáo dục, quan tâm chăm sóc của gia đình sẽ giúp cho đứa trẻ phát triển cả về thể chất lẫn tâm hồn một cách hài hòa. Không thể cứ đổ tội cho sinh vào mùng một, ngày rằm để thoái thác vai trò giáo dục của gia đình được", bà nêu quan điểm.
Mới đây, mạng xã hội xôn xao câu chuyện của một bà mẹ chia sẻ...
Đời sống trẻ - 2 ngày trước
Đây là trường hợp đặc biệt của Đường lên đỉnh Olympia trong suốt 25 năm qua.
Đời sống trẻ - 3 ngày, 4 giờ trước
Ba kiểu tính cách tưởng chừng rất bình thường, thậm chí đôi khi bị hiểu lầm là "yếu điểm", lại chính là "gen lãnh đạo" trời sinh.
Đời sống trẻ - 4 ngày, 17 giờ trước
Nhiều phim ngắn về "chàng giám đốc lạnh lùng và cô gái nghèo" thu hút hàng triệu lượt xem trên TikTok và, Facebook và YouTube.
Đời sống trẻ - 4 ngày, 22 giờ trước
Sau lễ ăn hỏi vào tháng 4/2021, Lương Xuân Trường cùng vợ Ngô Mai Nhuệ Giang vẫn đang xây dựng một cuộc sống gia đình kín tiếng nhưng vô cùng vững chãi. Dù hạn...
Đời sống trẻ - 5 ngày, 23 giờ trước
Dân mạng xôn xao trước hình ảnh một cô gái trong bộ trang phục hở táo bạo, tạo dáng bên chiếc xe máy ở gần dốc Thẩm Mã (trước đây thuộc địa phận Hà...
Du lịch Việt - 2 giờ, 30 phút trước
Đi du lịch Khánh Hòa, ngoài Nha Trang, còn có một điểm đến lý thú khác đó chính là thị trấn Vạn Giã. Cách Nha Trang khoảng 60km, Vạn Giã hiện lên như một...
Dòng sự kiện - 3 giờ, 30 phút trước
Công trình thể thao tầm cỡ này có quy mô 60.000 chỗ ngồi, nổi bật với công nghệ mái vòm hiện đại và thiết kế đạt chuẩn FIFA.
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 31 phút trước
Với màu cam rực rỡ, phủ đầy gai nhỏ li ti, và khi cắt ra sẽ vỡ ra những màu đỏ như máu, loại quả có hình dáng độc đáo này được gọi là...
Địa chỉ ăn ngon - 3 giờ, 31 phút trước
Dù là món ăn không cần làm chín bằng nhiệt, nhưng nhờ quá trình chế biến kỳ công cùng các loại gia vị đặc trưng, gỏi cá mè đã trở thành đặc sản nức...
Doanh nghiệp - 3 giờ, 32 phút trước
Gia tộc này rất giàu có nhưng lại cực kỳ kín tiếng, hiếm khi xuất hiện trước truyền thông. Đó chính là gia tộc Lý Quí - một trong hai gia tộc lâu đời...
Tin trong ngày - 3 giờ, 32 phút trước
Trung tâm Nghiên cứu thị trường & Am hiểu khách hàng One Mount Group đã có dự báo về giá chung cư Hà Nội và TPHCM trong năm 2026.
Kiến thức - 3 giờ, 32 phút trước
Để trúng tuyển vào ngôi trường này, học sinh phải có thành tích học tập thật sự xuất sắc.
Đời sống số - 3 giờ, 42 phút trước
Ba cung hoàng đạo này tuy nóng tính, nhưng họ cũng là những người vợ đảm đang và mang lại sự giàu có cho chồng.
Tin trong ngày - 3 giờ, 6 phút trước
Chi trả gộp 3 tháng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội vào kỳ chi trả tháng 12/2025 đối với 4 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, nhằm tạo...
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 6 phút trước
Các bác sĩ cảnh báo, ngoài các bệnh tiêu hóa và da liễu phổ biến sau lũ, người dân còn đứng trước nguy cơ mắc bệnh dại và nhiều bệnh truyền nhiễm khác, đe...
Tin trong ngày - 3 giờ, 6 phút trước
Sở Xây dựng Hà Nội vừa thông báo mở bán dự án nhà ở xã hội CT-05 và CT-06 thuộc khu đô thị mới Thanh Lâm - Đại Thịnh 2 trong tháng 12/2025 với...
Tin trong ngày - 3 giờ, 7 phút trước
Vì không đạt tiêu chuẩn chất lượng, Cục Quản lý dược yêu cầu thu hồi toàn quốc một lô thuốc bột uống Padobaby trị cảm lạnh, cảm cúm cho trẻ em do Công ty...
Hoa Hậu - 3 giờ, 7 phút trước
Chủ tịch Miss Universe Vietnam, ông Valentin Trần, vừa gây xôn xao khi thông báo đã gửi công văn chính thức tới Tổ chức Miss Universe (MUO) nhằm làm rõ kết quả giải phụ...
Làm sao - 4 giờ, 50 phút trước
Sau tuổi 40, nhiều phụ nữ nhận ra một thực tế làm ra tiền không khó bằng việc giữ cho nó “không nằm chết”. Tiền để sai chỗ dễ mất giá, xoay sai cách...
Kiến thức - 4 giờ, 50 phút trước
Các nhà khoa học vừa tiết lộ thông tin chấn động rằng châu Phi đang tách đôi và một đại dương hoàn toàn mới đang manh nha hình thành.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 51 phút trước
Ngành giải trí Malaysia đang bàng hoàng trước sự ra đi đột ngột của ông Paul Wong (Huỳnh Quán Trung), người sáng lập đế chế Mega Star Arena, sau một vụ tai nạn nghiêm...
Tin trong ngày - 4 giờ, 25 phút trước
Loại quả này rất phổ biến ở Việt Nam, được bày bán ở khắp các chợ và còn xuất khẩu.
Tin trong ngày - 4 giờ, 27 phút trước
Theo quy hoạch, Hà Nội sẽ có một bến xe được xây dựng giáp Quốc lộ 1A, phía Tây đường Vành đai 4 thuộc địa giới xã Thường Tín và xã Hồng Vân.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 43 phút trước
Ca sĩ Sơn Tùng M-TP cho biết anh cùng công ty M-TP Entertainment đã gửi 700 triệu đồng thông qua Quỹ Tấm lòng Việt để hỗ trợ người dân vùng lũ miền Trung.
Tin trong ngày - 5 giờ, 43 phút trước
Hai dự án Bệnh viện Bạch Mai và Hữu Nghị Việt Đức cơ sở 2, sau hơn một thập kỷ chậm tiến độ và lãng phí hàng nghìn tỷ đồng, đã được hồi sinh...