3 kiểu khen ngợi 'phản tác dụng' tiết lộ bạn là người EQ thấp

Theo Tiến sĩ Tâm lý học tốt nghiệp Đại học Harvard, Daniel Goleman, trí tuệ cảm xúc (EQ) là khả năng nhận biết và quản lý cảm xúc của chính mình, khả năng nhận thức cảm xúc của người khác, động lực bản thân và khả năng xử lý đúng đắn các mối quan hệ giữa các cá nhân. Ông đánh giá EQ là chìa khóa quyết định sự thành công trong cuộc sống.

Thông qua giao tiếp hàng ngày, người có EQ cao biết cách dùng lời khen chân thành để kết nối và xây dựng những mối quan hệ chất lượng. Ngược lại, người EQ thấp thường cho thấy sự thiếu nhạy bén về cảm xúc khi khen ngợi theo 3 cách sau đây.

1. Khen ngợi quá mức hoặc không chân thành

Người EQ thấp thiếu nhạy bén về cảm xúc khi khen ngợi theo 3 cách (Ảnh minh hoạ)

Một trong những dấu hiệu rõ nhất của người EQ thấp là đưa ra những lời khen ngợi phóng đại, mang tính hình thức hoặc thiếu sự chân thành. Những lời khen này thường không đi kèm bằng chứng cụ thể và nghe giống như tâng bốc hơn là một đánh giá thực tế.

Họ thường không nhận thức được mức độ phù hợp của lời khen, dẫn đến việc dùng ngôn từ sáo rỗng để gây ấn tượng hoặc lấy lòng người khác. Điều này cho thấy sự thiếu nhạy cảm về cách lời nói ảnh hưởng đến cảm xúc người nhận. Lời khen quá mức có thể khiến người nghe cảm thấy thiếu tin cậy, giảm động lực, thậm chí nghi ngờ ý định thực sự của người khen.

Để lời khen có giá trị, hãy tập trung vào những chi tiết cụ thể khiến bạn ấn tượng thay vì khen chung chung.

2. Khen ngợi kèm theo sự so sánh

(Ảnh minh hoạ)

Người có EQ thấp đôi khi khen ngợi một người nhưng lại kèm theo sự so sánh với người khác, tập trung vào sự hơn kém thay vì công nhận giá trị độc lập của người được khen. Họ không nhận ra rằng việc so sánh, đặc biệt là so sánh tiêu cực, có thể làm tổn thương cảm xúc của người khác và tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, gây căng thẳng trong các mối quan hệ.

Trên thực tế, mọi sự so sánh không đúng thời điểm đều khiến người nghe cảm thấy khó chịu và không được tôn trọng. Ngược lại, người có EQ cao sẽ tập trung vào thành tựu cụ thể của cá nhân mà không cần nhắc đến bất kỳ ai khác, giúp lời khen trở nên tích cực và ý nghĩa.

3. Khen ngợi có mục đích, động cơ cá nhân

(Ảnh minh hoạ)

Sử dụng lời khen như một công cụ để đạt được lợi ích cá nhân là một biểu hiện khác của người có EQ thấp. Những lời khen này có thể nhằm mục đích lấy lòng, tạo ảnh hưởng, hoặc thậm chí là "mở đường" cho một hành động nhờ cậy, che giấu sai lầm.

Những lời khen thiếu sự quan tâm chân thành như vậy thường khiến người nghe cảm thấy không thoải mái, làm giảm lòng tin và có thể gây rạn nứt mối quan hệ. Lời khen ngợi nên xuất phát từ sự chân thành và tập trung vào giá trị của người được khen, thay vì lồng ghép những ý định cá nhân.

Khen ngợi là một nghệ thuật đòi hỏi sự nhạy bén về cảm xúc. Người có EQ cao sử dụng lời khen để xây dựng mối quan hệ, động viên và truyền cảm hứng. Bằng cách tập trung vào sự chân thành, cụ thể và đồng cảm, bất kỳ ai cũng có thể học cách bày tỏ sự công nhận một cách tích cực, từ đó kết nối sâu sắc hơn với những người xung quanh.