Thứ bảy, 11/10/2025
Ngay từ thời cổ đại, con người đã biết sử dụng năng lượng gió. Những cánh buồm ngược gió được con người dựng lên đã vượt qua muôn trùng đại dương để khám phá những vùng đất xa lạ.
Vào đến đất liền, gió làm những chiếc máy xay hạt nằm giữa những tảng đá hoạt động xay giã, nghiền bột và bơm nước từ các con sông và giếng lên để phục vụ sinh hoạt.
Những chiếc cối xay gió đầu tiên được dựng lên ở Ba Tư, vào thế kỉ thứ 5 sau công nguyên được xem là lâu đời nhất. Đây là những cối xay gió có trục thẳng đứng được làm từ 6 đến 12 cánh quạt hình chữ nhật, được phủ thảm dệt bằng sậy hay vải và chúng đã được sử dụng tại nhà cũng như trong các ngành công nghiệp xay xát, mía và lúa mạch.
Việc sử dụng cối xay gió đã trở nên phổ biến khắp Trung Đông, Trung Á và sau đó lan sang Trung Quốc, Ấn Độ và kéo đến cả châu Âu. Một trong số những chiếc cối xay gió có trục thẳng đứng ra đời sớm nhất mà hiện nay vẫn còn sử dụng có thể được nhìn thấy tại thị trấn Nashtifan thuộc tỉnh Khorasan Razavi của Iran.
Thị trấn Nashtifan cách thị trấn Khaf khoảng 20 km và cách biên giới Afghanistan khoảng 30 km. Đặc điểm chính của khu vực này là luôn đón nhận những cơn gió mạnh thổi qua, chính vì mang một trong những yếu tố độc đáo của tự nhiên mà thị trấn ban đầu được gọi với tên là “NishToofan” hay "tâm bão". Vì kết quả của các yếu tố tự nhiên xuất hiện trong khu vực, nên người ta sáng tạo ra cối xay gió cho công nghiệp và đã được sử dụng trong suốt nhiều thế kỷ qua. Hiện có khoảng 30 chiếc cối xay gió nằm rải rác trong khu vực và trong số đó có chiều cao từ 15 đến 20 m. Những chiếc cối xay gió được dựng lên trong thị trấn được cho là có từ triều đại Safavid mà nguyên liệu chính để làm nên nó là đất sét, rơm và gỗ.
Kết cấu cối xay gió này gồm những phần quan trọng như đường hầm (nơi hạt ngũ cốc đi xuống cối giã), thùng chứa (nơi để lưu trữ ngũ cốc) và cánh quạt (tác dụng làm cánh buồm quay để giã ngũ cốc). Phần bên trong của cối xay gió gồm hai tầng, người ta phải vác những bao ngũ cốc lên tầng trên cùng và đỗ vào nơi đi xuống cối giã và cho quay cánh quạt. Như thế ngũ cốc được tách bóc, sàn lọc xuống bồn chứa thông qua đường hầm. Kết quả cuối cùng là ngũ cốc được nghiền thành bột.
Cối xay gió ở thị trấn Nashtifan được thiết kế theo chiều ngang, tức trục thẳng đứng và tấm chắn gió xoay theo chiều ngang. Đây là tài liệu thiết kế được biết đến đầu tiên và không hiệu quả so với cối xay gió thẳng đứng cải tiến ngày nay, tức những cánh gió xoay theo chiều dọc. Nhược điểm cối xay gió ngang là các tấm chắn gió xoay theo chiều ngang, chỉ có một bên hấp thụ năng lượng gió trong khi nửa còn lại của thiết bị về cơ bản đi ngược gió gây lãng phí năng lượng và kết quả là cánh không bao giờ có thể di chuyển nhanh hơn hay thậm chí là đua bằng tốc độ của gió. Nhưng bù lại cho hạn chế của thiết kế này là khu vực thị trấn Nashtifan có năng lượng gió rất lớn, tốc độ gió thường đạt tới 120 km/giờ. Đây cũng là lí do mà những chiếc cối xay gió cổ đại này vẫn còn sử dụng cho tới ngày nay.
Nơi đây được Tổ chức kỷ lục Việt Nam vinh danh trong top 10 vịnh...
Du lịch Việt - 5 ngày, 7 giờ trước
Ngay tại miền Bắc, vẫn có một hòn đảo độc đáo có thể đi hoàn toàn bằng đường bộ, chỉ cách Hà Nội khoảng 3 giờ lái xe - đó chính là đảo Cát...
Du lịch Việt - 6 ngày, 14 giờ trước
Lần đầu tiên Việt Nam có Di sản thiên nhiên thế giới liên quốc gia, khi Phong Nha - Kẻ Bàng được mở rộng để kết nối với Vườn quốc gia Hin Nam Nô...
Du lịch Việt - 6 ngày, 8 giờ trước
Với cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, làn nước trong xanh, đảo Lý Sơn từ lâu đã được du khách ưu ái ví như một "Maldives của Việt Nam". Cách đất liền khoảng 30km,...
Du lịch Việt - 7 ngày, 14 giờ trước
Đến vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, bạn cũng sẽ phải trầm trồ với cảnh sắc và con người nơi đây.
Du lịch Việt - 04.10.2025
Tại Việt Nam, sức sáng tạo không giới hạn của các chủ nhân đã tạo nên những ngôi nhà kỳ dị đến khó tin. Từ những công trình được xây trên cây, gắn đầy...
Tin trong ngày - 2 giờ, 51 phút trước
Nghị định 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm GPLX, quy định mức rõ phạt đối với hành...
Du lịch Việt - 2 giờ, 3 phút trước
Mới đây, tạp chí du lịch CN Traveller đã công bố kết quả bình chọn Readers' Choice Awards 2025. Trong đó, đáng chú ý nhất là danh sách các quốc gia thân thiện nhất...
Dòng sự kiện - 2 giờ, 3 phút trước
Chi cục Hàng hải và Đường thủy phía Bắc (Bộ Xây dựng) đã có thông báo việc hạn chế giao thông trên hai tuyến đường thủy nội địa để phục vụ thi công các...
Kiến thức - 2 giờ, 3 phút trước
Các đối tượng lừa đảo sử dụng chiêu trò này nhắm đến những người thường xuyên mua sắm online.
Kiến thức - 3 giờ, 51 phút trước
Sang đầu năm 2026, mức tối thiểu vùng mới được áp dụng, đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định làm việc tại...
Kiến thức - 4 giờ, 51 phút trước
Thời gian qua, tình trạng các cá nhân kinh doanh online trốn tránh nghĩa vụ thuế đang ngày càng phổ biến. Nhiều người coi mạng xã hội như chợ trời, buôn bán rầm rộ,...
Đời sống số - 5 giờ, 30 phút trước
Ngày 12 tháng 10, Chủ Nhật, ngày 21 tháng 8 âm lịch, đại diện cho sự kết hợp Thiên can của Năm Tỵ, Tháng Bính Thân và Ngày Giáp Dần. Những con giáp nào...
Đời sống số - 5 giờ, 51 phút trước
Hãy nhìn 4 khu sân dưới đây trong trí tưởng tượng — và chọn khu sân khiến bạn cảm thấy thích, muốn bước vào nhất ngay từ cái nhìn đầu tiên nhé
Phong thủy - 5 giờ, 51 phút trước
Thay bát hương tưởng chừng chỉ là chuyện nhỏ trong đời sống tâm linh nhưng thực chất lại phản ánh sự cẩn trọng và lòng thành kính của người Việt với tổ tiên, thần...
Dòng sự kiện - 5 giờ, 54 phút trước
Những ngày qua, miền Bắc hứng chịu trận lụt lịch sử, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các địa phương như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Thanh Hóa, Hà Nội…
Kiến thức - 5 giờ, 6 phút trước
Mức trợ cấp dành cho thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến và lực lượng thanh niên xung phong cơ sở ở miền Nam giai đoạn 1965 - 1975...
Kiến thức - 5 giờ, 21 phút trước
Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước nếu không sẽ bị phạt là không đúng.
Kiến thức - 6 giờ, 36 phút trước
Luật Nhà giáo 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026, trong đó có quy định những việc nhà giáo không được làm.
Kiến thức - 6 giờ, 46 phút trước
Muốn hưởng lương hưu BHXH bắt buộc, người lao động cần nộp hồ sơ trong vòng 20 ngày trước thời điểm đủ điều kiện hưởng.
Kiến thức - 6 giờ, 51 phút trước
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định rõ về việc người điều khiển, dẫn dắt vật nuôi, điều khiển xe vật nuôi kéo đi trên đường bộ.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 57 phút trước
Tin sao Việt 11/10/2025: Hoà Minzy tiếp tục thể hiện nghĩa cử cao đẹp tới bà con vùng lũ, tấm lòng thiện nguyện của nữ ca sĩ chưa bao giờ khiến fans phải thất...
Kiến thức - 6 giờ, 6 phút trước
Nếu bạn hoặc người thân sinh năm 1965, 1966 hay 1967, đừng bỏ lỡ quyền lợi này, chỉ cần đổi thẻ căn cước một lần là có thể sử dụng suốt đời.
Kiến thức - 6 giờ, 21 phút trước
Nếu không làm đúng nhiệm vụ, thậm chí vi phạm pháp luật, Trưởng thôn có thể bị xử lý từ miễn nhiệm, bãi nhiệm đến truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đời sống số - 6 giờ, 26 phút trước
Ngày 12 tháng 10, Chủ Nhật, ngày 21 tháng 8 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, Tháng Bính Thân và Ngày Giáp Dần. Dưới ảnh hưởng của Thiên Can Địa Chi này, những...
Kiến thức - 7 giờ, 36 phút trước
Nhiều người tin rằng vàng là kim loại quý hiếm nhất, đắt nhất thế giới. Tuy nhiên trên thực tế, vẫn có một kim loại vượt trội vàng cả về giá trị và độ...