Thứ tư, 22/10/2025
Hội Đồng Kỵ từ lâu nổi tiếng xa gần với có lễ rước pháo, thi pháo, và còn độc đáo vì tục “tung ông đám” để chọn người chủ lễ rước pháo sang năm… Khác với làng pháo cổ truyền Bình Đà vang bóng ngày xưa thường thi các cây pháo bông, ở Đồng Kỵ lại thi pháo nổ.
Những năm xưa, để pháo của giáp mình thắng cuộc, các giáp ngầm đua nhau làm những quả pháo lớn. Kích thước quả pháo của thôn được giữ bí mật tuyệt đối. Dân gian vẫn kể câu chuyện một giáp dò biết được địa chỉ chế tạo quả pháo thi của giáp khác liền cử “tình báo” bí mật đến đo chiều rộng cổng ngõ mà quả pháo sẽ được khiêng ra. Sau khi lấy được số đo, cả giáp hỉ hả cho rằng chỉ cần làm pháo của thôn mình lớn hơn cổng ngõ đó một chút là đủ để thắng giải. Chẳng ai ngờ đến ngày hội, cái cổng ngõ được đập toang để khiêng pháo ra đình. Quả pháo phải “đập cửa mà ra” đó đã khiến tất cả ngỡ ngàng và giành giải.
Sau khi làm lễ ở đình trước thần linh chứng giám, các quả pháo lớn được khiêng ra bãi đất trống để đốt và chấm giải. Ngoài tiêu chuẩn về kích thước: chiều dài, đường kính, tiêu chuẩn về trang trí: màu sắc, hoa văn, kiệu rước… thì tiêu chí quan trọng nhất là tiếng nổ phải lớn, xác pháo màu hồng điều rực rỡ phải nhỏ vụn, tan đều. Đó là chuyện đã xưa. Nay không còn đốt pháo nổ, không còn thi pháo lớn nhưng tục rước pháo trong lễ hội Đồng Kỵ vẫn được trân trọng giữ gìn trong tâm thức và long trọng tiến hành mỗi dịp hội làng hàng năm.
Những năm trước, pháo rước được bồi và trang trí bằng giấy, sau khi rước thì đem hóa. Từ năm 2011, hai “Hội đồng canh” (những người sinh cùng một năm) ở Đồng Kỵ đã cùng bàn và góp của, góp công cung tiến đôi pháo thờ (lâu dài mà không phải “hóa”). Mỗi “ngài” pháo lớn cỡ người ôm được chế tác từ gỗ tốt, sơn son thiếp vàng, trang trí tứ linh (long, lân, quy, phượng) được mấy chục tráng đinh long trọng đưa vào đình cùng cả đoàn người hân hoan tung hô…
Sau khi rước pháo vào làm lễ ở đình, kính cáo với thành hoàng, tổ tiên, cao trào của hội Đồng Kỵ là cuộc “tung ông đám”. Đồng Kỵ có bốn giáp, mỗi giáp chọn một “ông đám” để “tung”. “Ông đám” được chọn phải quá tuổi 50, có sức khỏe tốt, gia đình phải song toàn, con cái đầy đủ nếp, tẻ, trong năm làm ăn phát đạt và không có tang. “Ông đám” còn phải là người có uy tín và được mọi người cùng bầu chọn.
Khoảng sân đình là nơi huyên náo của các “ông đám” đua tài. “Ông đám” trụ vững trên những cánh tay các thanh niên trai tráng, được rước cao chạy nhiều vòng quanh sân đình. Đám người cổ vũ cùng chạy theo, vừa hô hét, vừa nhảy lên tung hô cho tăng thêm khí thế. Vừa được rước chạy, ông đám vừa diễn tả sự hùng dũng, khỏe mạnh, vui vẻ bằng nét mặt, bằng những động tác múa ước lệ. Có khi cao hứng, các “ông đám” còn “tỷ thí” với nhau bằng những động tác giao đấu tượng trưng trong sự xô đẩy của hai đám thanh niên đang rước các ông. Cuộc “tung ông đám” chỉ kết thúc khi tìm ra được “ông đám” cuối cùng còn sung sức trụ vững trên tay các chàng thanh niên sau khi ba ông còn lại chịu thua bỏ cuộc. “Ông đám” chiến thắng mang về niềm tự hào suốt năm cho cả giáp và mọi người cùng vui vẻ ăn mừng sự kiện đó.
Nhìn cuộc “tung ông đám” Đồng Kỵ qua nhiều lớp phủ của thời gian văn hóa vẫn có thể nhận ra ảnh xạ của phong tục “thi đấu chọn thủ lĩnh” giữa một vùng quê nông nghiệp. Những tiêu chuẩn “sơ tuyển” để chọn “ông đám” đi “tung” đã mang ước vọng của cộng đồng về một mẫu “điển hình tiên tiến”, “cá nhân xuất sắc” – theo cách gọi ngày nay. Trong cuộc “đấu loại trực tiếp” công khai và công bằng, “ông đám” đứng cao hơn mọi người nhưng là đứng trên những cánh tay săn chắc của đám thanh niên. Những cánh tay săn chắc đó cùng kết lại để ông đám trụ vững và chiến thắng. Ngoài những tố chất, điều kiện của bản thân, “ông đám” cuả giáp chỉ có thể chiến thắng và trở thành “ông đám” của làng với sự đồng tâm nhất trí giúp sức của cả cộng đồng. “Ông đám” – thủ lĩnh (dù chỉ mang ý nghĩa tượng trưng) được tuyển chọn trong một mẫu hình dân chủ sơ khai giữa làng quê Việt. Và hội Đồng Kỵ còn bảo lưu được những nét văn hóa đó…
Nơi này sở hữu tiềm năng lớn để phát triển thành điểm du lịch biển,...
Du lịch Việt - 5 ngày, 19 giờ trước
Điểm nhấn ấn tượng nhất của nơi này chính là hồ Lơ Lửng. Đây là một hồ canxi nằm cao hơn dòng sông ngầm khoảng 15m, trông như treo lơ lửng trên vách hang....
Du lịch Việt - 5 ngày, 5 giờ trước
Tạp chí du lịch danh tiếng của Mỹ, Condé Nast Traveler, đã vinh danh đảo Phú Quốc của Việt Nam ở vị trí dẫn đầu trong danh sách những hòn đảo đẹp nhất châu...
Du lịch Việt - 6 ngày, 5 giờ trước
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng một lần nữa làm rạng danh du lịch Việt Nam khi được xướng tên ở hai hạng mục danh giá tại Lễ giao giải Du lịch...
Du lịch Việt - 13.10.2025
Ngày 8/10, cẩm nang Michelin công bố danh sách xếp hạng khách sạn toàn cầu (Michelin Key). Trong đó, khách sạn Capella Hanoi và khu nghỉ dưỡng Amanoi của Việt Nam đạt cấp độ...
Du lịch Việt - 12.10.2025
Tạp chí du lịch danh tiếng của Mỹ Condé Nast Traveler mới đây đã công bố bảng xếp hạng “Những hòn đảo đẹp nhất thế giới năm 2025” (The Best Islands in the World...
Kiến thức - 5 giờ, 32 phút trước
Thông tin việc tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, thực hư ra sao?
Tin trong ngày - 5 giờ, 33 phút trước
Vốn mọc dại và quen thuộc với người dân địa phương, quả thốt nốt gây bất ngờ khi được bán với giá lên tới 2,5 triệu đồng cho 4 quả đông lạnh tại thị...
Tin trong ngày - 5 giờ, 33 phút trước
Hà Nội đặt mục tiêu di dời phần lớn sinh viên các trường đại học chính quy ra khỏi khu vực nội đô từ nay đến năm 2030. Theo kế hoạch, chỉ các cơ...
Kiến thức - 5 giờ, 33 phút trước
Người lao động chưa đến tuổi nghỉ hưu nhưng nghỉ việc để chờ đến tuổi nhận lương hưu vẫn có thể được hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu đáp ứng đủ các điều kiện...
Chuyện làng sao - 5 giờ, 26 phút trước
Khoảnh khắc gặp lại bố Đại tá của Chi Pu khiến nhiều người không khỏi nghẹn ngào.
Tin trong ngày - 6 giờ, 32 phút trước
Nhẹ dạ tin cài đặt các ứng dụng này, người dùng có thể bị thu thập thông tin cá nhân, danh bạ, tin nhắn, tài khoản mạng xã hội, tài khoản ngân hàng.
Kiến thức - 6 giờ, 33 phút trước
Mức phạt nồng độ cồn năm 2025 của ô tô, xe máy mới nhất sẽ theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức - 6 giờ, 33 phút trước
Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý hiếm và đã nhận được lời khen ngợi từ...
Đời sống trẻ - 6 giờ, 34 phút trước
Sau 25 năm phát sóng, chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" không chỉ là một sân chơi trí tuệ mà còn là bệ phóng cho nhiều thế hệ tài năng Việt Nam. Các nhà...
Tin trong ngày - 6 giờ, 34 phút trước
Đất đô thị, trung tâm tại tỉnh này sẽ có chuyển biến mạnh, mức tăng trung bình dao động từ 1,6 đến 9 lần.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 48 phút trước
Trong một livestream mới nhất, em gái của Ngân 98 đã tiết lộ tình trạng của mẹ mình sau khi chị gái bị bắt.
Đời sống trẻ - 6 giờ, 4 phút trước
Đào Quang Hà, từng nổi tiếng với hành trình đạp xe từ Hà Nội đi TP.HCM xem diễu binh, vừa bị công an tỉnh Thanh Hóa tạm giữ để làm rõ hành vi chiếm...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 15 phút trước
Một nữ ca sĩ ở Đà Nẵng vừa bị phạt vì lái xe không có GPLX và hít “bóng cười” trước mặt CSGT. Cô là ai?
Đời sống số - 8 giờ, 11 phút trước
Thứ tư, ngày 22 tháng 10, ngày thứ hai của tháng chín âm lịch, đại diện cho sự kết hợp Thiên can (Thiên can) và Địa chi (Thiên chi) của năm Tỵ, Tháng Bính...
Kiến thức - 8 giờ, 14 phút trước
Giữa những biến động xã hội, gia đình, với tư cách là đơn vị nền tảng của xã hội, mang trong mình những cảm xúc, giá trị và truyền thống của con người. Tuy...
Chăm con - 8 giờ, 25 phút trước
Con bạn thường đi ngủ lúc mấy giờ? Là 9 giờ tối đã yên vị trong chăn, hay 11 giờ vẫn còn dán mắt vào điện thoại? Đừng coi thường khoảng thời gian chênh...
Tin trong ngày - 8 giờ, 25 phút trước
Theo Nghị quyết 19 thì Hà Nội sẽ hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế với 4 nhóm đối tượng chính sách và hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự...
Đời sống trẻ - 8 giờ, 25 phút trước
Chấn thương nhiều năm nhưng Đoàn Văn Hậu vẫn sở hữu gia sản kếch xù, vậy số tiền này ở đâu mà ra?
Kiến thức - 8 giờ, 28 phút trước
Điều thiết yếu nhất trong cuộc sống là vận may. Nếu không có nó, cuộc sống nghèo đói, nghịch cảnh và bất hạnh thực sự rất khốn khổ. Một số người tin rằng mình...
Đời sống số - 9 giờ, 31 phút trước
Hãy tưởng tượng có 4 chậu cây với hình dáng, màu sắc và năng lượng khác nhau. Chọn chậu cây khiến bạn yêu thích ngay từ cái nhìn đầu tiên, rồi xem tâm trí...