Lũng Vân, nóc nhà xứ Mường

21:24 04/11/2013

Ruộng bậc thang ở đây không cao và dốc như trên vùng Cao Bằng, Hà Giang, Lao Cai…) sự “tinh sạch” trên từng thửa ruộng cứ như nó thường xuyên được “quét dọn” (tinh sạch tới mức tôi cũng không nỡ vứt vỏ của chiếc bánh vừa ăn, đành cho vào túi đem về Hà Nội

 Đường đến Lũng mây, nóc nhà xứ Mường của chúng tôi bắt đầu từ 7h sáng. Sau khi thoát khỏi Hà Nội với những dòng người và xe đông đúc, với những khói và bụi, tôi mới hỏi “Rốt cuộc chỗ đó thế nào? “Cứ đi rồi sẽ biết ngay thôi!”. Không vào trung tâm của Thành phố Hoà Bình, chúng tôi chạy theo con đường mới mở ven Thành phố, tiếp tục ra Quốc lộ 6. 

Chỉ lên núi Ông Tượng, anh bạn hỏi tôi có muốn lên thăm tượng Bác không? Tôi hỏi anh lên chưa, anh bảo lên rồi, “Vậy anh có biết ý nghĩa của những bậc thang dẫn lên tượng đài Bác không?” “Không, bậc thang cũng có ý nghĩa nữa sao?”. “Tất nhiên! mỗi bậc đá và chiếu nghỉ đều có ý nghĩa liên quan đến cuộc đời hoạt động và tượng đài Bác”. Hồi đấy, sau đợt tình nguyện tại Lạc Sơn (Hoà Bình), chúng tôi được đưa đến viếng tượng đài Bác và tham quan công trình thuỷ điện Sông Đà. Từ dưới chân núi, những bậc thềm đầu tiên, tượng trưng cho tuổi thơ của Bác, và từ những bậc thềm này, chúng ta nhìn lên vẫn chỉ là đỉnh núi cao, chưa hề thấy bóng Bác. Sau chiếu nghỉ thứ nhất, là những bậc thang, chiếu nghỉ tiếp theo, tượng trưng cho từng giai đoạn hoạt động cách mạng của Bác, cũng theo đó chúng ta sẽ dần thấy hình ảnh Bác trọn vẹn hơn.

Kết thúc câu chuyện về Bác cũng là lúc chúng tôi rời Quốc lộ 6 đi Lũng Vân. Nhìn xa phía trước là chập trùng những ngọn núi hùng vĩ thấp thoáng ẩn hiện trong biển mây - Cao và xa vời, khó lòng tin được, rồi đây chúng tôi sẽ lại được đứng trên đỉnh cao kia mà nhìn xuống. Thời tiết khá xấu, mây mù bao phủ khiến cho quang cảnh núi rừng càng thêm âm u, anh bạn tôi lên tiếng “Sáng qua báo là không mưa, nhưng tới tối thì báo là có mưa nhỏ”, tôi cười “Thế thì lát nữa trời sẽ nắng”. Từ sau cái ngày Hà Nội ngập lụt tôi không còn quan tâm nhiều tới mục dự báo thời tiết nữa. Đường lên thung Mây còn xa lắm, nhưng cảnh sắc nơi đây đã quá sức tưởng tượng của chúng tôi rồi. Dốc Mun, con dốc nổi tiếng với Cổng Trời và những vòng cua ngoằn ngèo như muốn thử thách sức người. Từ đây, con đường cũng trở nên khó khăn hơn, những sườn dốc đứng cheo leo mà có lúc không kìm nén được tôi đã hét lên vì sợ. Ngày còn là sinh viên thực tập, khi đi qua những đoạn đường đèo dốc quanh co, tôi cảm thấy nó thật đẹp, ví như những viền đăng ten trắng trên nền chiếc áo màu xanh đầy thơ mộng. Giờ đây, cũng trên những con đèo, dốc cua như thế này, tôi lại nghĩ tới những bàn tay khối óc đã đổ bao tâm huyết, mồ hôi và công sức; và nghĩ tới những người dân tộc thiểu số, những bản làng sống cheo leo trên đỉnh núi đã và sẽ sống ra sao trước và sau khi có con đường? 

Tấm biển chỉ dẫn: Lũng Mây 3.5km, Ngổ Luông 11km - vùng đất thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông, khiến lòng tham trong tôi lại nổi lên, giá như thân mình có thể chia làm hai nửa. Nhưng cảm giác sắp được đặt chân lên nóc nhà của xứ Mường Bi, cũng là bản làng cao nhất của toàn xứ Mường Hoà Bình, đã kéo chúng tôi đi (đa số dân ở Hòa Bình là người Thái và người Mường). Không biết bao lần chúng tôi phải dừng lại bởi những thung lũng hiện ra sau mỗi khúc cua, ruộng bậc thang, dẫu không vào mùa lúa chín, vẫn đẹp đến say đắm lòng người, ở đó có những người dân tộc Mường đang cần mẫn lao động vun trồng một vụ mùa bội thu. Nhưng có lẽ, chưa nơi nào chúng tôi lại dừng lâu như ở thung lũng của những người dân xóm Lự.

Một bức tranh với khung cảnh yên bình, trong lành mà hết sức sinh động. Xa xa phía triền núi, là những nếp nhà sàn cheo leo lúc ẩn lúc hiện trong mây. Ruộng bậc thang ở đây không cao và dốc như trên vùng Cao Bằng, Hà Giang, Lao Cai…), sự “tinh sạch” trên từng thửa ruộng cứ như nó thường xuyên được “quét dọn” (tinh sạch tới mức tôi cũng không nỡ vứt vỏ của chiếc bánh vừa ăn, đành cho vào túi đem về Hà Nội); những người phụ nữ Mường đang lao động, từng nhát cuốc bổ xuống thật đều đặn. Thấy chúng tôi chụp ảnh, họ thì thầm điều gì đó với nhau rồi cười vang. Tôi nhờ anh bạn, giọng khoẻ, nói vọng xuống, “Cho xin chụp mấy tấm ảnh nhé!”. Tôi cứ lo là họ không hiểu được tiếng Kinh, nhưng thật không ngờ, họ lại nói rất sõi “Chụp không đẹp đâu”, “Khi nào thì có lúa chín?” “Còn lâu lắm” “Sao lại có chỗ đã cấy lúa rồi mà có chỗ chưa cấy?” “Chỗ nào có nước cấy trước, còn thì phải chờ đến tháng năm có nước, tháng sáu mới cấy được” “Thế đàn ông đâu mà để toàn phụ nữ đi làm vậy?” “Phụ nữ thì lo việc đồng áng, đàn ông làm việc khác” “Không có trâu bò hay sao mà lại dùng cuốc thế kia?” “Có ít lắm, cuốc đất rồi để đấy chờ nước” “Một năm làm được mấy vụ lúa?” “Có nơi được hai vụ, nhưng nơi không có nước chỉ làm một vụ thôi” “Có đủ ăn không?” “Không đủ ăn đâu” “Thế thì sống ra sao?” “Phải vào rừng, phải trồng thêm ngô, thêm sắn”. Tiếng cười nói dường như thưa dần, rồi họ lại cần mẫn với từng nhát cuốc của mình. “Làm việc nhé, chúng tôi đi đây”, anh bạn tôi chào sau khi chụp thêm vài tấm ảnh, họ ngẩng đầu nhìn chúng tôi rồi vẫy tay chào lại. Cuộc hành trình tiếp tục. 

CÂU CHUYỆN Ở THUNG LŨNG MÂY

Ads

Vậy là chúng tôi đang đứng trên Lũng Vân - nóc nhà của xứ Mường Bi ở độ cao gần 1000m so với mặt nước biển, cách biệt với các khu vực phụ cận bởi những ngọn đèo có độ cao gần 1300m. Trong “Tứ đại đất Mường” - bốn cái nôi văn minh lớn và cổ xưa nhất của xứ Mường, người xưa căn cứ theo diện tích vùng, dân số, sự sung túc, gái đẹp, rượu cần ngon, quyền lực của nhà Lang, trâu bò nhiều và những chiếc chiêng có tiếng vang xa nhất mà phân theo thứ tự: nhất Bi, nhì Vang, tam Thàng, tứ Động.

Ở đây tôi đã được nghe một truyền thuyết như thế này: Có vùng núi non, nơi những bản làng đang sinh sống yên bình. Một cơn hồng thuỷ ập đến bất thần trong đêm cuốn trôi hết tất thảy nhà cửa, bản làng, người dân, trâu bò và nhấn chìm cả rừng núi. Có đôi vợ chồng nhà nọ bám được một chiếc bè luồng, chiếc bè chìm nổi giữa sóng dữ hết ngày này sang ngày khác, thế nhưng họ vẫn bám chặt lấy nhau không rời. Rồi chiếc bè vướng vào cây Bi - một cây cổ thụ khổng lồ, rễ cây ăn xuyên qua chín sông mười núi nên vẫn vững vàng trong cơn hồng thuỷ. Cơn hồng thuỷ rút cũng là lúc tất cả trở nên hoang xơ. Không còn đường về, họ dựng lều ở ngay dưới gốc cây Bi để ở và sinh con đẻ cái, phát rừng làm nương, cày cuốc thung lũng thành ruộng bậc thang, làm cọn (guồng) để lấy nước, thuần phục thú rừng thành vật nuôi, lập nên mường bản. Nhớ ơn cây cứu mạng, họ lấy tên cây đặt cho tên mường, hình thành nên vùng Mường Bi ngày nay, một vùng núi rừng rộng lớn bao gồm nhiều xã thuộc huyện Tân Lạc. Và Lũng Vân là nơi sinh sống cao nhất của Mường Bi.

Trưa ở Lũng Vân, mặt trời bắt đầu ló rạng, nắng đã tràn xuống thắp sáng khắp thung lũng, những thửa ruộng lúa mướt xanh vẫn còn đọng sương, nắng chiếu xuống cả những ngôi nhà ven sườn núi vẫn nằm im lìm như những chú mèo còn ngái ngủ. Thốt vui khi nhìn thấy vạt cải hoa vàng nho nhỏ trước vài nếp nhà, bạn tôi xuống xe bấm máy lia lịa. Cả thung lũng mây hoàn toàn yên tĩnh, không một bóng người, chỉ có những nếp nhà đứng đó, điều duy nhất báo hiệu chủ nhà đi vắng là vài ba cây luồng vừa bằng cổ tay được dùng làm then cài chắn ngay trước cổng. Cảm giác hoang mang và thích thú cứ đan xen vào nhau. Hoang mang bởi ở đây vắng lặng quá, vắng lặng nhưng không hoang lạnh, cứ như những nếp nhà ấy riêng dành cho ai đó lỡ độ đường thì ghé vào dừng chân; thích thú bởi phong cảnh quả là đẹp, đẹp như ở xứ sở “Bồng lai tiên cảnh” vậy.

Thú vị nhất là những làn mây mỏng tang cứ là là bay ngang mình. Cứ thế, tôi chạy đi chạy lại, hết nơi này đến nơi khác, cho đến khi được gọi đi tiếp. Những thửa ruộng bậc thang đây rồi, ngay sát bước chân tôi. Gặp một phụ nữ Mường gùi củi nặng, tôi ngỏ ý làm quen và xin chụp ảnh, nhưng không thấy phản ứng gì, cứ lầm lũi mà đi. Có thể bà không hiểu được tiếng Kinh hoặc do lạ, do nặng cũng không biết nữa. Sau đó, chúng tôi gặp tổ điều tra dân số, được biết trên thung lũng cao ngút ngàn này có tới 12 thôn xóm với gần 2000 khẩu, một anh trong đội cười “Đấy là số liệu cũ, còn số liệu mới thì giờ chúng tôi mới bắt đầu điều tra đây!”. “Đời sống của người dân có khá không anh?” “Trên đây cũng vừa ra khỏi dự án 135 của Chính phủ, nhưng đời sống vẫn còn vất vả khó khăn về vật chất lắm”, rồi anh lại tiếp “Được cái đời sống tinh thần thoải mái, khí hậu trong lành, đây là một trong những nơi có tỉ lệ người sống thọ rất cao” “sao em thấy ở đây toàn phụ nữ ra đồng vậy?” “bây giờ bình đẳng rồi, phụ nữ chuyên việc đồng áng, còn đàn ông thì lên núi lên rừng” “công việc điều tra có vất vả không anh?” “vất chứ, thôn xóm đều ở rải rác trên các sườn núi, đi lại xa xôi mà có khi không gặp ai ở nhà”.

Thật tiếc vì chỉ có kế hoạch đi trong ngày nên không có nhiều thời gian tác nghiệp, đành chia tay mà lòng đầy luyến tiếc. Theo như dự định, chúng tôi sẽ về bằng đường khác để thoả chí khám phá của anh bạn tôi. Con đường dưới chân núi (gọi là chân núi, chứ thực tế đó là những thung lũng cao vào loại bậc trung) này không những dài hơn mà còn gập gềnh khó khăn hơn rất nhiều.

Theo Depplus.vn
Cách Hà Nội khoảng 80km, có kiểu làm du lịch đang hot thu hút khách nườm nượp vào cuối tuần và dịp lễ

Cách Hà Nội khoảng 80km, có kiểu làm du lịch đang hot thu hút khách nườm nượp vào cuối tuần và dịp...

Du lịch Việt - 3 ngày, 4 giờ trước

Chỉ sau quãng thời gian ngắn gây dựng, nông trại đã trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách đến tham quan và khám phá.

Việt Nam có 1 thành phố lọt Top 5 danh sách Điểm ngắm lá mùa thu đẹp nhất châu Á

Việt Nam có 1 thành phố lọt Top 5 danh sách Điểm ngắm lá mùa thu đẹp nhất châu Á

Du lịch Việt - 4 ngày, 3 giờ trước

Hà Nội là đại diện duy nhất của Việt Nam lọt Top điểm đến ngắm lá mùa thu đẹp nhất châu Á do tạp chí du lịch Anh Time Out bình chọn.

Việt Nam có một ngôi làng nằm trong top 20 đẹp nhất thế giới, không đi quá tiếc

Việt Nam có một ngôi làng nằm trong top 20 đẹp nhất thế giới, không đi quá tiếc

Du lịch Việt - 5 ngày, 21 giờ trước

Trong danh sách những ngôi làng đẹp nhất thế giới năm 2025 vừa được công bố, có một địa điểm ở Việt Nam.

Công viên nước 'ma mị' ở Huế từng lên báo Mỹ: Bỏ hoang gần 20 năm, nay 'hồi sinh' thành điểm tham quan miễn phí

Công viên nước 'ma mị' ở Huế từng lên báo Mỹ: Bỏ hoang gần 20 năm, nay 'hồi sinh' thành điểm tham...

Du lịch Việt - 5 ngày trước

Sau gần 20 năm bị bỏ hoang và trở nên nổi tiếng thế giới với vẻ đẹp ma mị, công viên nước Hồ Thủy Tiên (Huế) đã chính thức "hồi sinh", mở cửa miễn...

Phố cổ 400 tuổi của Việt Nam được vinh danh trong Top Thị trấn cổ quyến rũ nhất thế giới

Phố cổ 400 tuổi của Việt Nam được vinh danh trong Top Thị trấn cổ quyến rũ nhất thế giới

Du lịch Việt - 6 ngày, 4 giờ trước

Phố cổ Hội An dẫn đầu danh sách tại châu Á nhờ kiến trúc thế kỷ XVI được gìn giữ nguyên vẹn, không gian dạo bộ lý tưởng và chi phí tham quan phải...

'Cô dâu U70' Thu Sao tiết lộ khoảnh khắc được chồng trẻ cầu hôn 8 năm trước, hình ảnh hiện tại gây ngỡ ngàng

'Cô dâu U70' Thu Sao tiết lộ khoảnh khắc được chồng trẻ cầu hôn 8 năm trước, hình ảnh hiện tại gây...

Đời sống trẻ - 2 giờ, 30 phút trước

Trước tin đồn 'đường ai nấy đi', cô Thu Sao đăng ảnh cũ được chồng trẻ cầu hôn như ngầm phủ nhận.

Hé lộ những căn hầm khổng lồ chứa hàng nghìn tấn vàng dưới lòng đất

Hé lộ những căn hầm khổng lồ chứa hàng nghìn tấn vàng dưới lòng đất

Kiến thức - 3 giờ, 46 phút trước

Trên thế giới có nhiều kho trữ vàng được bảo vệ nghiêm ngặt và trở thành những địa điểm đầy bí ẩn đối với công chúng.

Ngành từng bị chê là 'vô dụng' nhưng tỷ lệ việc làm tại nhiều trường top toàn 100%, con bạn đang học xin chúc mừng

Ngành từng bị chê là 'vô dụng' nhưng tỷ lệ việc làm tại nhiều trường top toàn 100%, con bạn đang học...

Kiến thức - 3 giờ, 48 phút trước

Ngay cả giữa bão AI, ngành học này không lo thất nghiệp mà như 'mọc thêm cánh', ra trường rất dễ xin việc.

Tin vui từ ngày 23/8: Công chức, viên chức sẽ được nhận thêm lương nếu làm nhiệm vụ này

Tin vui từ ngày 23/8: Công chức, viên chức sẽ được nhận thêm lương nếu làm nhiệm vụ này

Kiến thức - 3 giờ, 51 phút trước

Theo khoản 2 Điều 42 Nghị định 200/2025/NĐ-CP, người làm nhiệm vụ trực sẽ được hưởng lương làm thêm giờ.

Lộ diện thế hệ F2 'hiếm có, khó tìm' của các tỷ phú Việt: Người kế nghiệp đế chế tỷ đô của ông Phạm Nhật Vượng, người sinh năm 2001 vào top giàu nhất sàn chứng khoán

Lộ diện thế hệ F2 'hiếm có, khó tìm' của các tỷ phú Việt: Người kế nghiệp đế chế tỷ đô của...

Doanh nghiệp - 3 giờ, 4 phút trước

Thế hệ kế cận của các lãnh đạo Vingroup, Sovico - Vietjet, Techcombank hay THACO đang dần lộ diện và khẳng định dấu ấn. Trong khi một số giữ vai trò quan trọng trong...

Mạng xã hội 'dậy sóng' trước đoạn clip Hòa Minzy cover bản hit trăm triệu view của...

Cách Hàn Quốc hồi sinh sông “chết”: Từ thảm họa đô thị đến danh thắng quốc gia

Cách Hàn Quốc hồi sinh sông “chết”: Từ thảm họa đô thị đến danh thắng quốc gia

Tin trong ngày - 3 giờ, 10 phút trước

Từng đối mặt với những "thảm họa môi trường" do quá trình công nghiệp hóa, Hàn Quốc đã làm nên điều kỳ diệu khi biến những dòng sông ô nhiễm nặng thành cảnh quan...

Thuộc những trường hợp này sẽ bị ngân hàng kiên quyết 'nói không' khi thế chấp sổ đỏ

Thuộc những trường hợp này sẽ bị ngân hàng kiên quyết 'nói không' khi thế chấp sổ đỏ

Kiến thức - 3 giờ, 15 phút trước

Nếu rơi vào những trường hợp dưới đây sẽ bị ngân hàng từ chối khi thế chấp sổ đỏ.

Trong cuộc sống này, đừng bao giờ mong đợi mình có thể kiểm soát được ba cung hoàng đạo, họ 'bất trị' và có số mệnh rất phi thường!

Trong cuộc sống này, đừng bao giờ mong đợi mình có thể kiểm soát được ba cung hoàng đạo, họ 'bất trị'...

Đời sống số - 3 giờ, 19 phút trước

Với hầu hết mọi người, họ thường sở hữu những khuyết điểm và điểm yếu nào đó, cho phép chúng ta lợi dụng họ. Nhưng với một số người, điều này hoàn toàn không...

Thủ phủ muối của Việt Nam nằm ở tỉnh nào?

Thủ phủ muối của Việt Nam nằm ở tỉnh nào?

Tin trong ngày - 3 giờ, 21 phút trước

Từ lâu, những cánh đồng muối trắng tinh khôi trải dài ven biển đã trở thành một phần không thể thiếu trong bức tranh kinh tế và văn hóa Việt Nam. Mỗi vùng đất...

Trường hợp nào đâm xe gây tai nạn sẽ bị truy cứu tội giết người?

Trường hợp nào đâm xe gây tai nạn sẽ bị truy cứu tội giết người?

Tin trong ngày - 3 giờ, 23 phút trước

Tai nạn giao thông là nỗi lo thường trực của nhiều tài xế. Nhiều trường hợp, sau một vụ va chạm gây chết người, tài xế bị khởi tố hình sự. Vậy khi nào...

Cặp sao ly hôn sau một tuần cưới vẫn chăm con và có cách dạy con đáng nể

Cặp sao ly hôn sau một tuần cưới vẫn chăm con và có cách dạy con đáng nể

Chuyện làng sao - 3 giờ, 26 phút trước

Cát Phượng và Thái Hoà vẫn nuôi dạy con rất tốt dù đã ly hôn.

Vì sao có những đứa trẻ vừa học vừa chơi mà điểm vẫn cao, còn có những đứa học ngày học đêm lại tụt lùi?

Vì sao có những đứa trẻ vừa học vừa chơi mà điểm vẫn cao, còn có những đứa học ngày học đêm...

Kiến thức - 3 giờ, 27 phút trước

Một hiện tượng khá quen thuộc trong đời sống học đường: có em học sinh ngày nào cũng vui chơi, nhưng điểm số vẫn ổn định ở mức cao; trong khi đó, có em...

Đây là 12 lỗi vi phạm bị tịch thu xe máy khi tham gia giao thông theo quy định mới

Đây là 12 lỗi vi phạm bị tịch thu xe máy khi tham gia giao thông theo quy định mới

Tin trong ngày - 4 giờ, 43 phút trước

Trong các hình thức xử phạt vi phạm giao thông, tịch thu phương tiện là một trong những hình thức xử phạt nghiêm khắc nhất, được quy định rõ trong Nghị định 168/2024/NĐ-CP.

Giá căn hộ chung cư TP.HCM khoảng cuối năm nay sẽ diễn biến thế nào?

Giá căn hộ chung cư TP.HCM khoảng cuối năm nay sẽ diễn biến thế nào?

Tin trong ngày - 4 giờ, 60 phút trước

Sau sáp nhập, giá chung cư TP.HCM được dự báo thế nào dưới góc nhìn từ các chuyên gia?

Hàng triệu người dân chú ý: Vài ngày nữa, loạt chính sách mới về thuế, bảo hiểm... chính thức có hiệu lực

Hàng triệu người dân chú ý: Vài ngày nữa, loạt chính sách mới về thuế, bảo hiểm... chính thức có hiệu lực...

Tin trong ngày - 4 giờ, 4 phút trước

Sang tháng 10, nhiều chính sách quan trọng liên quan đến thuế, lãi suất cho vay, giáo dục… sẽ có hiệu lực, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều người dân.

Cần thêm ít nhất 200.000 giáo viên có khả năng giảng dạy bằng tiếng Anh đến năm 2030

Cần thêm ít nhất 200.000 giáo viên có khả năng giảng dạy bằng tiếng Anh đến năm 2030

Tin trong ngày - 4 giờ, 4 phút trước

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết cả nước sẽ cần thêm 22.000 giáo viên dạy tiếng Anh, để đạt được mục tiêu đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường...

Đi làm sau tuổi hưu, nhiều người không ngờ mất trắng 2 khoản tiền tưởng chắc chắn được nhận, ai cũng nên lưu ý kẻo mất quyền lợi

Đi làm sau tuổi hưu, nhiều người không ngờ mất trắng 2 khoản tiền tưởng chắc chắn được nhận, ai cũng nên...

Tin trong ngày - 4 giờ, 18 phút trước

Trên thực tế có nhiều người lao động lại chọn tiếp tục đi làm để kiểm thêm thu nhập thay vì an dưỡng tuổi già sau khi nghỉ hưu. Tuy nhiên, với trường hợp...

Theo quy định, vượt đèn vàng có bị phạt nguội không? Câu trả lời từ CSGT khiến nhiều người ngỡ ngàng

Theo quy định, vượt đèn vàng có bị phạt nguội không? Câu trả lời từ CSGT khiến nhiều người ngỡ ngàng

Tin trong ngày - 4 giờ, 19 phút trước

Chưa đi đến vạch dừng mà gặp đèn vàng thì tài xế phải dừng lại trước vạch dừng, nếu không sẽ bị coi là vi phạm giao thông.

Trứng vịt, trứng cút, trứng ngỗng cái nào bổ dưỡng hơn? Bác sĩ khuyên loại trứng này ăn càng ít càng tốt

Trứng vịt, trứng cút, trứng ngỗng cái nào bổ dưỡng hơn? Bác sĩ khuyên loại trứng này ăn càng ít càng tốt...

Chăm sóc sức khỏe - 4 giờ, 24 phút trước

Trứng gà, trứng vịt, trứng bồ câu, trứng ngỗng, trứng cút... Trong cuộc sống của chúng ta có rất nhiều loại trứng, chúng rất giàu chất dinh dưỡng và là thành phần không thể...

Chuyên gia cảnh báo: 4 loại bột giặt cực độc hại, ai đang dùng phải ngừng ngay

Chuyên gia cảnh báo: 4 loại bột giặt cực độc hại, ai đang dùng phải ngừng ngay

Kiến thức - 5 giờ, 32 phút trước

Không phải loại bột giặt nào cũng an toàn, có những sản phẩm tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe và làm quần áo nhanh hỏng. Đừng mua 4 loại bột giặt...