Chinh phục 4 đỉnh đèo hình ngựa

1. Mã Pì Lèng

Mã Pì Lèng là một trong bốn tứ đại đỉnh đèo của miền Bắc - một địa danh nổi tiếng trong giới xê dịch bởi vẻ đẹp cũng như sự thách thức tay lái của con đèo. Mã Pì Lèng, dịch ra nghĩa đen nghĩa là sống mũi ngựa nhưng nó còn hàm ý là một con đèo hiểm trở đến mức ngựa đi qua cũng phải bạt vía lạc hơi. Mã Pì Lèng nối Mèo Vạc với Đồng Văn, vốn là hai xã xa xôi nhất của tỉnh Hà Giang. Đèo được xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ 20 do công nhân chủ yếu là người dân tộc H’Mông làm. Ban đầu chỉ là những con đường nhỏ cheo leo dành cho xe thồ và người đi bộ. Để đục đá mở đường, người ta phải treo mình trên dây, giữa lưng chừng đá tai mèo mà thi công trong suốt 11 tháng.

Đèo dài khoảng 20 km, chênh vênh giữa những lớp đá, lớp núi lô xô trùng trùng điệp điệp. Những ngọn núi màu xám chì, hùng vĩ nối nhau đến tận chân trời. Xa xa là dòng sông Nho Quế dịu dàng vắt mình như một tấm khăn choàng mỏng manh.

Thắng cảnh Mã Pí Lèng bao gồm đèo Mã Pí Lèng được coi là khu vực di sản đặc sắc về địa chất và cảnh quan; khu vực đỉnh đèo được đánh giá là một trong những điểm quan sát toàn cảnh vào loại đẹp nhất ở Việt Nam; hẻm vực sông Nho Quế là một trong những thung lũng kiến tạo độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Tháng 11 năm 2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam đã quyết định xếp khu vực Mã Pí Lèng là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia.

2. Đèo Mã Phục

Sở dĩ đèo có tên như vậy vì hai bên đường quốc lộ qua Cao Bằng có hai khối đá vôi, thành dựng đứng chầu vào nhau như hai con ngựa nằm phủ phục. Tục truyền rằng từ thế kỷ XI con thiên lý Mã của Nùng Trí Cao một tù trưởng ở Cao Bằng đưa chủ tướng đi đánh quân nhà Tống xâm lược ở biên cương khi về tới đèo mệt quá đã nằm phủ phục để lấy lại sức. Tiếp sau đó các đoàn ngựa thồ hàng tới đèo có nhiều con ngựa cũng nằm phủ phục lấy sức để vượt qua đèo. Nên đèo mang tên Mã Phục truyền tụng cho tới ngày nay.

Đèo cao 620 m, vượt qua bảy vòng dốc để đến được đỉnh, nơi có tấm biển: Trùng Khánh kính chào quý khách. Núi vôi ở Cao Bằng không cao, cảnh sắc không hùng vĩ như các đèo khác, đường đèo cũng không quá nguy hiểm. Từ Mã Phục tỏa đến các nhánh chính của toàn tỉnh Cao Bằng. Ngay từ chân đèo rẽ trái đến với làng Tổng Cọt, nơi có cây đa già nổi tiếng và phiên chợ trâu ngày chủ nhật, làng cổ Nà Ngắn và cửa khẩu Trà Lĩnh. Vượt qua Quảng Uyên rẽ phải là đường đến cửa khẩu quốc tế Tà Lùng. Rẽ trái ngược lên đến với Trùng Khánh, xuyên qua những rừng cây dẻ rì rào, chạy tới thác Bản Giốc kỳ vỹ và cuối cùng là đường tới Hạ Lang, điểm kỳ cùng của tỉnh.

Con đèo rộng và đẹp. Những dãy núi thâm thấp nối tiếp nhau, phía bên này dốc trải dài những cánh đồng hoa tam giác mạch tim tím vào mùa xuân và những ruộng ngô xanh rì khi hè tới. Bóng chiều đang dần buông, nắng đã ngả trên những ngọn núi nhấp nhô.

3. Đèo Mã Quỷnh

Ngọn đèo quanh co theo sườn núi, một bên là vách núi một bên vực sâu thấp thoáng là vài ba ngôi nhà sàn của đồng bào Tày đã vẽ nên thiên cảnh đèo Mã Quỷnh đáng để bạn đến một lần. Mã Quỷnh là phần nối tiếp đèo Mã Phục cũng thuộc tỉnh Cao Bằng. Cư dân ví von rằng ngọn đèo nhìn từ trên cao xuống tựa hình trái tim ôm trọn núi sông Cao Bằng.

Đến đây, ngoài cảm giác thích thú vượt qua thử thách của một cung đường gian nan, bạn sẽ được cảm nhận không khí của miền cao khi đi bộ trên những ruộng ngô hay những ruộng bậc thang nhỏ, hít thở không khí trong lành, thưởng thức các món ngon trong bản làng và uống rượu ngâm lá rừng.

4. Đèo Cổ Mã

Đèo Cổ Mã nằm gần núi Đại Lãnh trên quốc lộ 1A, thuộc địa bàn huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hoà. Được gọi là Cổ Mã vì hình núi ở đây giống như cổ con ngựa, đi ghe từ ngoài biển vào mới trông thấy, còn nếu đi trên đèo hay đi tàu qua thì không nhìn thấy được. Dưới chân đèo là bãi biển vắng không bóng người, một địa chỉ an toàn và đẹp cho những ai có dịp ghé qua. Nhưng vì đây là bãi tắm không nằm trong vịnh, chịu ảnh hưởng trực tiếp của sóng và dòng thủy triều lên tạo ra vài hõm xoáy nguy hiểm.

Đèo Cổ Mã không quá dài nhưng hiểm trở với một bên là núi, một bên là biển mênh mông. Đã có không ít những tai nạn xảy ra vì những khúc cua ngoặt của cánh lái xe đường trường. Từ trên đèo nhìn xuống là toàn cảnh núi non trùng điệp và eo biển cong vòng của mảnh đất Khánh Hoà. Cách đó không xa là vịnh Vũng Rô nổi tiếng.