Gian nan giữ lấy nếp nhà

13:50 09/06/2011

Nhiều ông than, đàn bà bây giờ chẳng phải như mẹ mình ngày xưa, lúc nào cũng đòi nắm quyền, quản chồng quản con như trại lính.

Ngược lại, cũng nhiều chị em than phiền đàn ông thời nay chẳng hề có chút uy, không dám chịu trách nhiệm, trăm thứ đổ lên đầu vợ, cái gì cũng “tùy em”.
Xem ra, gia đình Á Đông với vai trò “gia trưởng” của người chồng, người cha ngày xưa cũng có cái hay của nó, khi người vợ, người mẹ trong nhà hiểu được trách nhiệm của bậc gia trưởng trong việc xây dựng một nếp nhà chỉn chu, quy củ.
 
Gia trưởng - Một nét văn hóa?
 
Không bao giờ đặt ra những quy tắc, cũng không bao giờ lớn tiếng nói vợ phải thế này con phải thế kia, nhưng mọi người trong gia đình đều biết đâu là những việc được phép, đâu là những việc không được phép làm. Gia đình gốc gác miền Trung, chuyển vào Nam đã lâu, nhưng anh Chi vẫn giữ nghiêm những thói quen, nền nếp đã được dạy từ nhỏ. Con gái anh học xong là về nhà, tuyệt đối không được hàng quán lê la, không ăn cơm ở bất kỳ nhà ai. Con trai đúng giờ buổi sáng dậy tập thể dục cùng với ba, sau đó dắt xe ra sân, coi lại áo mưa, xăng nhớt trong xe của từng thành viên, lưu ý đặc biệt đến xe của mẹ. Người giúp việc chuẩn bị xong, cả nhà ăn sáng, uống cà phê do mẹ pha, rồi mới mỗi người mỗi việc.
 
Căn phòng đẹp nhất của cả nhà không phải là phòng khách, mà là phòng học chung. Tối đến hai con mang sách vở ra phòng học, ba mẹ cùng đọc sách, làm việc gì đó đến đúng giờ mới về phòng ngủ. Trừ phòng của ba mẹ, các phòng khác trong nhà không bao giờ khóa cửa. Đầu kết nối internet và tivi chỉ đến phòng học chung, anh chị đều nhất trí hạn chế tối đa giờ xem tivi, màn hình máy tính quay ra ngoài để có thể dễ dàng kiểm tra nội dung truy cập. Khách khứa, bạn bè đến nhà cũng được hạn chế, không chỉ do nhà chật, mà do tính anh Chi nghiêm, nói chuyện trong nhà cũng chừng mực, vừa phải, không thể bô lô ba la ồn ào như ngoài phố.
 
Sống trong bầu không khí ấy, hai con của anh tự hình thành thói quen đọc sách. Phòng học cũng là một thư viện nhỏ, trong khi những đứa trẻ bằng tuổi mê mải với truyện tranh, thì hai anh em được mẹ lên kế hoạch đọc từ Truyện cổ Grim đến Thần thoại Hy Lạp, Harry Potter…
 
Chị Hường, vợ anh Chi, trong những câu chuyện phiếm với đồng nghiệp cũng thỉnh thoảng than vãn về tính gia trưởng của chồng. Hai đứa con chị không phải lúc nào cũng học giỏi nhất lớp, nhưng trước sự lo lắng của vợ, trước ý định cho con học thêm cô này luyện thi thầy khác, anh Chi cương quyết để con tự học ở nhà, dưới sự kèm cặp của cả hai vợ chồng. Hai đứa nhỏ không bị áp lực về xếp loại, xếp hạng, được đánh giá là ngoan và chủ động trong việc học.
 
Cô con gái khá chỉn chu, đầu năm được bầu làm lớp phó học tập, anh Chi tìm gặp giáo viên chủ nhiệm xin cho con bé được làm... "thường dân", với lý do con gái anh không xếp hạng cao trong lớp, làm lớp phó học tập dễ gây áp lực tâm lý cho bé. Giáo viên chủ nhiệm ngạc nhiên đến nỗi bỏ hẳn một buổi ngồi trò chuyện với cô học trò nhỏ, sau khi hiểu nền nếp học tập, sinh hoạt ở nhà rồi mới chịu phân công học sinh khác.

Những mô hình như gia đình anh Chi không nhiều. Thậm chí nhiều người coi đó là một kiểu áp đặt cứng nhắc đáng phê phán. Song đối với những thành viên trong gia đình ấy, việc tôn trọng những thói quen chung đã trở thành một điều tự nhiên. Bắt nguồn từ những nền tảng vững chắc của nếp nhà, những đứa trẻ cũng dễ dàng chấp nhận những quy định từ trường lớp, tôn trọng kỷ luật chung và tôn trọng bạn bè, thầy cô.

Gia trưởng - Một hình thức thể hiện quyền lực?
 
Lý do đổ vỡ gia đình của chị Hải bắt nguồn từ những thói quen không thể thay đổi của chồng. Lấy chồng được sáu năm, có hai con, nhưng chồng chị chưa bao giờ động tay vào cái cây lau nhà hay thử một lần rửa chén. Ly cà phê buổi sáng, ly nước cam buổi chiều chị pha cho anh, uống xong là anh để lại ly giữa bàn, ai dọn mặc kệ. Chị đã phải chuyển bốn chỗ làm để đạt được một điều kiện là có mặt ở nhà buổi chiều trước khi anh về và tuyệt đối không đi công tác xa. Lắm lúc công việc cơ quan dồn dập, anh chị em đồng nghiệp đang phải cắm cúi làm, chị vẫn phải nói khó với mọi người xách giỏ về trước. Anh nhất định không cho thuê người giúp việc.
 
Chị than phiền thì anh bảo để đưa bà nội vào trông nom nhà cửa giúp, chị sợ cảnh “một cổ hai tròng”, thêm bổn phận làm dâu nữa, nên cắn răng chịu. Anh bảo chị đi làm cũng chẳng được bao nhiêu tiền, thấy cực quá thì ở nhà chăm lo con cái. Tiền bạc của anh ra sao chị chẳng bao giờ được biết, chỉ biết hằng tháng anh đưa một khoản nói là để lo việc chợ búa. Bức bối, ngột ngạt với hàng trăm thứ việc nhà, thêm vào sự không thông cảm của chồng, chị đâm đơn ra tòa ly dị, để được tự do sống như chính bản thân mình chứ không phải làm cái máy đẻ con và công cụ chăm sóc nhà cửa hay kẻ hầu người hạ cho bất kỳ ai…
 
Một trường hợp khác của gia đình anh chị Vũ - Tương: anh Vũ vốn rất hiền lành, ở nhà vợ nói thế nào cũng được, nhưng hễ cứ vợ chồng con cái về thăm bên nội hay bên ngoại, là anh nổi máu gia trưởng. Vợ hơi chậm một chút là anh quát vợ, con ồn ào hay chưa kịp thưa gửi là anh quát con. Ban đầu, chị Tương hơi bị sốc, nhưng khi hiểu ra anh Vũ chỉ gia trưởng lúc có mặt họ hàng thôi, còn lúc về nhà vẫn ngoan ngoãn đâu vào đấy, thì chị chấp nhận. Anh Vũ được nước càng “thể hiện” nhiều hơn, đến nỗi có hôm còn bị bà cụ mắng: “Mày gia trưởng vừa vừa thôi, vợ con nó bỏ bây giờ. Lại học cái tính của bố mày đấy hử? Tao thì một đời chịu khổ, chứ đàn bà bây giờ nó không chịu lép đâu, xem chừng  đấy!”.

Hình thức thường gặp nhất của tính gia trưởng là sự thể hiện quyền lực của ông chủ gia đình, đòi hỏi, ra lệnh, bắt buộc những người còn lại trong gia đình phải làm thế này, không được làm thế kia, cái này là đúng, cái kia là sai không được cãi… Đã có “trưởng”, ắt phải có “thứ”, gia đình được phân cấp thành người trên kẻ dưới, trong đó kẻ dưới phục tùng vâng lệnh người trên, và chỉ có một người trên duy nhất. Khi không phục tùng, quyền lực của “trưởng” - của người trên, bị xúc phạm, và người ta có xu hướng dùng một hình thức áp đặt nặng nề hơn, một quyền lực lớn hơn, không loại trừ cả quyền xúc phạm thân thể, bạo lực gia đình, để khép kẻ dưới vào khuôn khổ.

Những hình thức kỷ luật hà khắc, bạo lực, quát tháo này đã mang tiếng xấu cho sự “gia trưởng”, nhưng thực sự, “gia trưởng” có xấu đến thế? Có nên phải tận diệt tuyệt đối tính gia trưởng trong các đức ông chồng hay không?

Gian nan giữ lấy nếp nhà
 
Lấy chồng, người phụ nữ nào cũng mong muốn có một bờ vai vững chắc để nương tựa. Sự vững vàng của người đàn ông - trụ cột của gia đình, không chỉ là sự vững vàng về mặt kinh tế, mà còn là sự vững vàng về mặt nhân cách. Quyết đoán và dám chịu trách nhiệm về những quyết định của mình cũng là một khía cạnh tích cực của tính gia trưởng. Cho dù xã hội có thay đổi, trong gia đình vai trò của người vợ có mạnh dần, bình đẳng dần, nhưng do những tố chất tự nhiên quy định, người phụ nữ vẫn mong muốn thuận theo lẽ thường “nương bóng tùng quân”, nếu bóng tùng quân đủ vững vàng và mạnh mẽ.

Muốn thể hiện vai trò “gia trưởng”, bản thân người “trưởng” đó cũng phải tuân thủ những quy định chung của cả gia đình. Nếu đặt nếp nhà làm trọng, tất cả mọi người trong gia đình đều có nghĩa vụ gìn giữ một nền nếp chung. Không thể tạo ra những đặc quyền, không thể đặt ra những lề lối khuôn phép mà bản thân mình không tuân theo. Ví dụ, trường hợp gia đình anh Chi, khi anh chị quy định chỉ truy cập internet ở phòng học chung, phải quay màn hình máy tính ra ngoài để không giấu diếm nội dung truy cập, bản thân anh chị cũng phải dạy con và làm gương cho con việc không tùy tiện đọc thông tin cá nhân của người khác, theo kiểu tiện thể đứng sau lưng xem mà không được sự đồng ý của con. Khi dạy con gái chưa lấy chồng tuyệt đối không ăn cơm ở nhà người khác, bản thân chị cũng phải giữ rất nghiêm quy định này. Những khi thăm hỏi họ hàng thân tộc, bận đến đâu anh chị cũng phải đi cùng con, cùng ăn cơm khách. Giờ học buổi tối, giờ tập thể dục buổi sáng… các con cùng cha mẹ thực hiện. Chị cho biết, “còn khó hơn về làm dâu nhà chồng”, nhưng thấy các con được rèn luyện trong một nếp nhà nghiêm túc, chị mừng.

Khi giáo dục gia đình được chú trọng, khi được nuôi dạy trong một “nếp nhà” cơ bản và có tính nhân văn, nhân cách của trẻ được hình thành một cách vững vàng. Những giá trị cơ bản và cốt lõi của gia đình được xác định và gìn giữ, sẽ bớt dần nỗi lo trẻ sa ngã, đổ vỡ, hay lệch lạc nhân cách sau này. Làm được vậy thì “gia trưởng” cũng được, cái uy của người cầm cân nảy mực trong gia đình sẽ luôn được đề cao, tôn trọng. Phụ nữ không mong muốn lấy chồng để rồi nắm quyền sinh quyền sát trong nhà, cũng không mong muốn lấy một anh chồng gọi dạ bảo vâng. “Gia trưởng” cho đúng đắn vẫn được chị em tôn trọng, nếu xứng mặt trượng phu…

PNO
Châu Bùi gây tranh cãi vì thái độ khi thắng đội bạn, liên tục bị chê giả tạo và EQ thấp

Châu Bùi gây tranh cãi vì thái độ khi thắng đội bạn, liên tục bị chê giả tạo và EQ thấp

Truyền hình - 04.08.2025

Lại một lần nữa Châu Bùi gây xôn xao cõi mạng vì hành động của mình.

Một Em Xinh gây tranh cãi dữ dội: Bị cho là thiếu tôn trọng đàn chị, lộ rõ EQ thấp

Một Em Xinh gây tranh cãi dữ dội: Bị cho là thiếu tôn trọng đàn chị, lộ rõ EQ thấp

Truyền hình - 28.07.2025

Hành động của Em Xinh này đã khiến cộng đồng mạng nổ tranh cãi.

Ca khúc nhạc Việt đầu tiên cán mốc một tỷ lượt xem biến mất khỏi YouTube

Ca khúc nhạc Việt đầu tiên cán mốc một tỷ lượt xem biến mất khỏi YouTube

Tin tức nhạc - 15.07.2025

Không tìm thấy “Một con vịt” - MV nhạc Việt đầu tiên đạt một tỷ view trên YouTube.

'Tây Du Ký 1986': Những bí mật sau gần 40 năm mới được hé lộ

'Tây Du Ký 1986': Những bí mật sau gần 40 năm mới được hé lộ

Bật mí điện ảnh - 22.06.2025

Dù đã trải qua gần 4 thập kỷ, "Tây Du Ký" phiên bản 1986 vẫn là một kiệt tác không thể thay thế của điện ảnh Hoa ngữ. Đằng sau những thước phim tưởng...

Quốc Thiên bị tố vi phạm bản quyền, nguyên đơn đã khởi kiện

Quốc Thiên bị tố vi phạm bản quyền, nguyên đơn đã khởi kiện

Tin tức nhạc - 11.06.2025

Phía công ty đang nắm giữ bản quyền đã chính thức nộp đơn khởi kiện ca sĩ Quốc Thiên.

Có 1 ngành học hot từng tốt nghiệp là có việc, kể cả người có trình độ thấp, nay lao đao trước AI

Có 1 ngành học hot từng tốt nghiệp là có việc, kể cả người có trình độ thấp, nay lao đao trước...

Tin trong ngày - 46 phút trước

Trước đây ngành này từng nằm trong nhóm ngành được săn đón nhất, khi thị trường lao động luôn rộng cửa, chỉ cần có tấm bằng tốt nghiệp, kể cả với trình độ thấp,...

Giá chung cư mới ra mắt 'leo thang' đến chóng mặt, hơn 100 triệu đồng/m2: Liệu có bị thao túng?

Giá chung cư mới ra mắt 'leo thang' đến chóng mặt, hơn 100 triệu đồng/m2: Liệu có bị thao túng?

Tin trong ngày - 46 phút trước

Giá căn hộ chung cư tại các dự án mới ở Hà Nội ngày càng đắt đỏ, với mức giá trên dưới 100 triệu đồng/m2, đang vượt xa khả năng tiếp cận của số...

Món cơm 'trăm tuổi' chỉ có ở Huế, nghe tên ai cũng sợ khiếp vía, từ chế biến đến cách ăn đều cần sự khéo léo

Món cơm 'trăm tuổi' chỉ có ở Huế, nghe tên ai cũng sợ khiếp vía, từ chế biến đến cách ăn đều...

Địa chỉ ăn ngon - 47 phút trước

Mặc dù sở hữu cái tên hơi đáng sợ, món cơm âm phủ vẫn là một đặc sản trứ danh của đất cố đô, thu hút biết bao du khách tò mò muốn thưởng...

Dạy bạn cách phát hiện và mở tin nhắn ẩn trên Zalo

Dạy bạn cách phát hiện và mở tin nhắn ẩn trên Zalo

Xài gì - 1 giờ, 29 phút trước

Ẩn tin nhắn trên Zalo giúp bảo mật cuộc trò chuyện, nhưng có thể gây khó khăn khi cần tìm lại, dưới đây là cách phát hiện và mở tin nhắn ẩn dễ dàng...

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới bất ngờ 'tái xuất' sau 2 triệu năm tuyệt chủng

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới bất ngờ 'tái xuất' sau 2 triệu năm tuyệt chủng

Kiến thức - 1 giờ, 29 phút trước

Đây là một trong những loài cây quý hiếm nhất trên thế giới, đang đối mặt với các mối đe dọa về khí hậu ngày càng tăng.

Phương Mỹ Chi khẳng định đang độc thân, chưa có tình yêu giữa lúc bị soi hẹn...

Sao Việt 18/8: Diễn viên Kim Oanh 'đập mặt xây lại' ở tuổi 50; Angela Phương Trinh bị chỉ trích

Sao Việt 18/8: Diễn viên Kim Oanh 'đập mặt xây lại' ở tuổi 50; Angela Phương Trinh bị chỉ trích

Chuyện làng sao - 1 giờ, 30 phút trước

Tin sao Việt 18/8/2025: Diễn viên - NSƯT Kim Oanh đã tiến hành trùng tu lại toàn bộ gương mặt gồm căng da, căng trán, tái phẫu thuật mũi, cắt mắt dưới, cấy mỡ......

Từ hôm nay (18/8), hàng triệu người dân Việt Nam sẽ được sử dụng một tiện ích quan trọng này

Từ hôm nay (18/8), hàng triệu người dân Việt Nam sẽ được sử dụng một tiện ích quan trọng này

Đời sống số - 2 giờ, 31 phút trước

Đây là công cụ thiết thực, giúp người nộp thuế tra cứu thông tin nhanh chóng, giảm thiểu sai sót không cần thiết, góp phần duy trì tính minh bạch và chính xác trong...

Tổ Tiên chỉ dạy: Trong nhà có 9 cây như vòi rồng phun lộc, may mắn tiền tài tràn về không kịp hốt

Tổ Tiên chỉ dạy: Trong nhà có 9 cây như vòi rồng phun lộc, may mắn tiền tài tràn về không kịp...

Phong thủy - 2 giờ, 31 phút trước

Chọn đúng cây, đặt đúng chỗ sẽ là cách để bạn "manifest" tiền tài và may mắn đến với mình.

Điểm chuẩn Học viện Hàng không Việt Nam năm 2025 có thể tăng 6 điểm, dự kiến kịch trần 27 điểm

Điểm chuẩn Học viện Hàng không Việt Nam năm 2025 có thể tăng 6 điểm, dự kiến kịch trần 27 điểm

Tin trong ngày - 2 giờ, 31 phút trước

Căn cứ trên thực tế số lượng thí sinh đăng ký vào trường, đại diện Học viện Hàng không Việt Nam dự báo điểm chuẩn có thể tăng 4-6 điểm so với năm ngoái....

Ngày 20/8, 10 trường đại học dự kiến sẽ công bố điểm chuẩn, thí sinh đặc biệt chú ý

Ngày 20/8, 10 trường đại học dự kiến sẽ công bố điểm chuẩn, thí sinh đặc biệt chú ý

Tin trong ngày - 2 giờ, 22 phút trước

Khoảng 10 trường đại học dự kiến công bố điểm chuẩn vào tối 20/8, trong đó có Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Bách khoa TP HCM, Kinh tế - Luật, Điện...

Những năm sinh nào đến tuổi đi nghĩa vụ quân sự năm 2026?

Những năm sinh nào đến tuổi đi nghĩa vụ quân sự năm 2026?

Tin trong ngày - 3 giờ, 42 phút trước

Trong trường hợp bình thường thì độ tuổi đi nghĩa vụ quân sự sẽ từ 18 tuổi đến hết 25 tuổi, nếu được đi học đã tạm hoãn thì sẽ đến hết 27 tuổi....

Đầu tháng 9, học sinh trên cả nước đồng loạt đón tin vui, ai ai cũng phấn khởi

Đầu tháng 9, học sinh trên cả nước đồng loạt đón tin vui, ai ai cũng phấn khởi

Tin trong ngày - 3 giờ, 42 phút trước

Từ năm học mới 2025-2026, học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước đều được miễn học phí.

Thầy phong thủy chỉ cách hóa giải hung tinh trong tháng 7 âm lịch, ai cũng nên làm theo để bình an, khỏe mạnh

Thầy phong thủy chỉ cách hóa giải hung tinh trong tháng 7 âm lịch, ai cũng nên làm theo để bình an,...

Làm sao - 3 giờ, 42 phút trước

Đây là gợi ý cách hóa giải vận xui, hay đau ốm, bệnh tật từ lặt vặt trong tháng cô hồn của chuyên gia phong thủy để mọi người tham khảo.

Cảnh báo: 4 thông tin trên thẻ căn cước công dân tuyệt đối không được để lộ

Cảnh báo: 4 thông tin trên thẻ căn cước công dân tuyệt đối không được để lộ

Tin trong ngày - 4 giờ, 11 phút trước

Thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chip là giấy tờ tùy thân cực kỳ quan trọng, nếu chủ quan chia sẻ hình ảnh thẻ lên mạng xã hội có thể đẩy người dân...

Người đàn ông 'đổi đời' trong lúc cuốc đất tìm măng, đào được 'kho báu' quý hơn vàng trị giá hàng tỷ đồng

Người đàn ông 'đổi đời' trong lúc cuốc đất tìm măng, đào được 'kho báu' quý hơn vàng trị giá hàng tỷ...

Kiến thức - 4 giờ, 12 phút trước

Ban đầu, người đàn ông nhầm tưởng đó là những con rắn vàng. Tuy nhiên, khi quan sát kỹ hơn, ông nhận ra chúng không hề di chuyển hay có bất kỳ phản ứng...

Bạn mượn xe rồi mang đi cầm cố, chủ xe có đòi lại được không?

Bạn mượn xe rồi mang đi cầm cố, chủ xe có đòi lại được không?

Kiến thức - 4 giờ, 12 phút trước

Cho bạn mượn xe nhưng người này lại đem đi cầm cố rồi bỏ trốn là tình huống trớ trêu nhưng không hiếm gặp. Theo các chuyên gia pháp lý, chủ xe hoàn toàn...

Tại sao ngày càng có nhiều người sống ở đô thị chuyển từ chung cư xuống nhà mặt đất?

Tại sao ngày càng có nhiều người sống ở đô thị chuyển từ chung cư xuống nhà mặt đất?

Tin trong ngày - 4 giờ, 13 phút trước

Nhà đất và chung cư vẫn là hai lựa chọn khiến nhiều người tiêu dùng băn khoăn khi chọn mua. Tuy nhiên, xu hướng ngày càng có nhiều người chuyển từ chung cư xuống...

Ngôn ngữ Anh, Ngôn ngữ Trung, Ngôn ngữ Nhật và Ngôn ngữ Hàn, nên học ngành nào dễ xin việc hơn?

Ngôn ngữ Anh, Ngôn ngữ Trung, Ngôn ngữ Nhật và Ngôn ngữ Hàn, nên học ngành nào dễ xin việc hơn?

Tin trong ngày - 4 giờ, 13 phút trước

Ngành Ngôn ngữ Anh, Trung, Nhật và Hàn nhiều năm qua luôn nằm trong nhóm thu hút đông thí sinh với mức điểm chuẩn cao, cho thấy nhu cầu lớn từ thị trường lao...

Tại sao các phi tần thời nhà Thanh lại sợ hoạn quan 'xoa bẹn' sau khi được hoàng đế sủng hạnh? 'Xoa bẹn' có ý nghĩa gì?

Tại sao các phi tần thời nhà Thanh lại sợ hoạn quan 'xoa bẹn' sau khi được hoàng đế sủng hạnh? 'Xoa...

Hồ sơ tư liệu - 4 giờ, 14 phút trước

Sau khi được Hoàng đế sủng hạnh, nhiều phi tần nhà Thanh không mừng rỡ mà trái lại luôn thấp thỏm lo âu. Nỗi sợ lớn nhất của họ chính là thủ tục do...

Vạch xương cá mang ý nghĩa gì? Mức phạt mới nhất khi vi phạm vạch xương cá

Vạch xương cá mang ý nghĩa gì? Mức phạt mới nhất khi vi phạm vạch xương cá

Kiến thức - 4 giờ, 14 phút trước

Nhiều người thắc mắc vạch xương cá là gì, khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông phải xử lý thế nào để không vi phạm luật giao thông?