Federer: Hình bóng của một thiên tài

* Giải hạn

Ở Basel, sau mỗi trận đấu và đặc biệt là trận chung kết, Federer ở lại lâu hơn thường lệ. Không phải vì Federer phải sử dụng nhiều ngôn ngữ trong họp báo, mà thực ra ở đâu anh cũng thường nói cả tiếng Anh, Pháp và Đức để thỏa mãn giới truyền thông đến từ nhiều nước khác nhau. Sinh ra và lớn lên ở một đất nước lấy cả 3 thứ tiếng nói trên làm ngôn ngữ chính là sự tác động khách quan tới một Federer thông thạo ngoại ngữ như một nhà ngoại giao.

Federer đã có danh hiệu thứ 2 trong năm

Cũng không chỉ vì Federer từ mấy năm nay vẫn thường mua pizza rồi tự tay phát cho lũ trẻ nhặt bóng ở giải như một sự khích lệ và cũng là để ôn lại tuổi thơ (trước đây Federer cũng nhặt bóng ở Basel).

Federer nán lại vì câu hỏi dành cho anh nhiều hơn trước và trong số đó phần lớn là sự quan tâm khi nào anh mới vô địch trở lại, và liệu có thể đòi lại vị trí số 1 TG như anh đã từng làm được trước Nadal trong năm 2009?

Tầm ảnh hưởng, sức cuốn hút của Federer vẫn lớn, anh là tay vợt hiện vẫn được Nike trả nhiều tiền nhất (mỗi năm hơn 10 triệu USD, trong khi vẫn trả cho Nadal thấp hơn và trả cho Sharapova cũng mới "chỉ" lên tới khoảng hơn 9 triệu/năm. Tên của Federer vừa được gắn lên đầu máy xe lửa đi khắp Thụy Sỹ, và đó là hợp đồng thứ năm của Federer với một thương hiệu của Thụy Sỹ, chiếm quá bán trong tổng số 9 hợp đồng quảng cáo của Federer hiện nay.

Quả là yếu tố "nguyên quán" cũng giúp cho Federer rất nhiều. Không thể phủ nhận sức mạnh sân nhà đã phần nào giúp cho Federer vô địch ở Basel, như những năm trước kia khi ở đỉnh cao phong độ thì anh đoạt được khá dễ dàng: thắng 4 lần trong số 5 giải gần nhất ở thành phố quê hương.

Có thể nói, ý nghĩa của chiến thắng lần này chẳng kém gì chức vô địch năm Basel 2006, khi lần đầu tiên anh lên ngôi ở quê nhà sau hơn nửa thập kỷ thất bại (cao nhất trước đấy là vào chung kết năm 2000 và 2001).

Hãy thử liệt kê những con số ám ảnh với Federer trong thời gian qua: Kể từ sau Qatar Open hồi tháng Giêng năm nay là 11 tháng liên tục không có danh hiệu; kể từ sau chiến thắng trong trận chung kết khi đó trước Davydeko là 12 giải đấu anh trắng tay, là 2 trận chung kết anh đều thua khá chênh lệch (trước Djokovic ở Dubai với tỉ số 3-6, 3-6 và Nadal ở Ronald Garros với tỉ số 5-7, 6-7, 7-5, 1-6).

Kết quả thi đấu của Federer tới trước Paris Masters năm 2011

* Vẫn là một thiên tài

Chiến thắng ở Basel ý nghĩa là thế, nhưng thực ra vinh quang cũng vừa phải. Giải ATP 500 diễn ra trong nhà thi đấu này đã chứng kiến hội chứng chấn thương của tập hợp các tay vợt top 10: Murray rút lui khi bóng chưa lăn, Mardy Fish chỉ đánh được 1 game rồi tung cờ trắng trước James Blake, Tomas Berdych thua ngay vòng đầu trước Nishikori, và khi Djokovic gặp tay vợt người Nhật Bản ở bán kết, anh thậm chí còn bị "sập hầm" trong set đấu thứ ba quyết định (0-6).

Còn bản thân Federer, anh hủy diệt được Nishikori đã kiệt sức trong trận chung kết 6-3, 6-1, Andy Roddick ở tứ kết 6-3, 6-2, nhưng cũng khá vất vả trước Starace ở vòng 1 với tỉ số 7-6, 6-4, rồi để Jarkko Nieminen lấy 1 set ở vòng 2 với tỉ số 6-1, 4-6, 6-3.

Nhưng đó lại không phải là điều tiêu cực với Federer. Chúng ta đã "bình thường hóa" những thất bại, những sự rút lui của hàng loạt tay vợt top 10, trong đó có Djokovic như hệ quả tất yếu của chấn thương lưng và sự mỏi mệt của ý chí, thì cũng không thể đòi hỏi Federer phải chơi theo kiểu tốc hành, tàn sát các đối thủ ở giai đoạn cuối mùa giải.

Việc nâng khối lượng tập luyện, bung sức cuối năm 2010, thời điểm bắt đầu sự kết hợp giữa Federer với HLV Paul Ạnnacone để chứng tỏ cả hai vẫn là những tài năng kiệt xuất và chưa "lỗi thời", đã khiến anh phải trả giá: không thể sung mãn tại Australian Open 2011.

Federer đã có sự thay đổi rất lớn kể từ sau thất bại cay đắng ở US Open, làm điều tương tự như đám tay vợt trẻ đã và đang làm, và rất phù hợp với tuổi tác của một "ông già", đó là nghỉ ngơi hoàn toàn để hồi phục cả thể chất lẫn tinh thần.

Với Federer nói riêng và tennis đỉnh cao thế giới hiện tại, tất thảy đều được soi rọi dưới lăng kính Grand Slam. Thậm chí, ATP World Tour Final tới đây cũng không phải là cuộc đối đầu khốc liệt của cả 8 tay vợt hàng đầu trong năm nay một khi chỉ rất ít trong số họ chuẩn bị kỹ càng cho giải đấu này.

Đến đây lại nảy lên một tín hiệu tích cực, và có lẽ là tích cực thực sự với Federer, đó là khi tất cả cùng để trôi tự do, khi tennis không còn là những cuộc đối đầu của các lực sĩ, thì những kỹ năng bẩm sinh, những tinh hoa đã ngấm vào máu của các tay vợt sẽ lên tiếng.

Mà xét ở khía cạnh này, tennis thế giới hiện tại không ai qua được Federer, anh vẫn là một thiên tài.